Pentagon Leaks: Η σύλληψη του φρουρού, τα έγγραφα - φωτιά και όσα ξέρουμε για τη διαρροή
Η διαρροή διαβαθμισμένων εγγράφων του Πενταγώνου έχει προκαλέσει μεγάλο «πονοκέφαλο» στην κυβέρνηση Μπάιντεν, που τις τελευταίες ημέρες κάνει αγώνα δρόμου για να περιορίσει τις συνέπειες των αποκαλύψεων αλλά και να καθησυχάσει μέλη του Κογκρέσου και καίριους συμμάχους των ΗΠΑ. Παράλληλα, το FBI προχώρησε σήμερα στη σύλληψη του 21χρονου εθνοφρουρού, τον οποίο θεωρεί ως άμεσα εμπλεκόμενο με τη διαρροή.
Τα όσα αποκαλύπτονται για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ αλλά και συμμάχων της φέρνουν την κυβέρνηση των ΗΠΑ σε δύσκολη θέση, σε μια περίοδο που οι γεωπολιτικές ισορροπίες είναι ήδη ιδιαίτερα λεπτές.
Η Ουάσινγκτον «κατασκόπευε» τον Γκουτέρες, παρακολουθεί πολύ στενά την Κίνα ενώ παράλληλα εκτιμά πως ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν πλησιάζει ακόμη στο τέλος του: αυτές είναι ορισμένες από τις πληροφορίες που διέρρευσαν στα 53 «καυτά» έγγραφα, που αναδεικνύουν μεταξύ άλλων τον τρόπο με τον οποίο οι ΗΠΑ συγκεντρώνουν πληροφορίες για εχθρούς αλλά και φίλους.
Το CNNi, το οποίο έχει διαβάσει 53 από αυτά τα έγγραφα, γράφει πως όλα φαίνεται να έχουν ημερομηνίες από τα μέσα Φεβρουαρίου έως και τις αρχές του Μαρτίου.
Την έρευνα για το πώς βρέθηκαν να κυκλοφορούν στο διαδίκτυο τόσο ευαίσθητες πληροφορίες έχει αναλάβει το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης, που πλέον φέρεται να έχει στα «χέρια» του τον άνθρωπο που προχώρησε στη διαρροή και να αποσαφηνίσει πώς βρέθηκαν στα χέρια του τόσο σημαντικά έγγραφα.
Το Πεντάγωνο έχει ξεκινήσει επίσης να διερευνά την υπόθεση, λαμβάνοντας παράλληλα μέτρα για να περιορίσει την πρόσβαση σε διαβαθμισμένα έγγραφα, που μέχρι σήμερα ήταν διαθέσιμα σε εκατοντάδες εργαζόμενους της κυβέρνησης.
Αμερικανοί αξιωματούχοι αλλά και σύμμαχοι της χώρας φοβούνται ότι οι αποκαλύψεις αυτές μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο σημαντικούς πληροφοριοδότες και να βλάψουν τις διμερείς σχέσεις χωρών.
Νομοθέτες έχουν εκφράσει, παράλληλα, την αγωνία τους για το μέγεθος της διαρροής αλλά και το είδος των εγγράφων που διακινήθηκαν, γκρινιάζοντας παράλληλα ότι δεν έχουν ενημερωθεί επίσημα για το τι ακριβώς έχει συμβεί.
Απαιτούν, μάλιστα, από την κυβέρνηση Μπάιντεν να ενημερώσει υπεύθυνα τόσο τη Βουλή όσο και τη Γερουσία.
Τι γνωρίζουμε, όμως, με βεβαιότητα για τη διαρροή; Και πώς προχωρούν οι έρευνες;
Τι συνέβη
Τα έγγραφα εμφανίστηκαν online τον περασμένο μήνα, στην πλατφόρμα Discord.
Οι αναρτήσεις είναι επί της ουσίας φωτογραφίες τσαλακωμένων εγγράφων, απλωμένα πάνω σε περιοδικά, και περιστοιχισμένα από άλλα αντικείμενα, όπως πλαστικά σακουλάκια και ένα σωληνάριο κόλλας.
Όπως γράφει το CNNi, επικαλούμενο ειδικό, φαίνεται πως τα έγγραφα αυτά είχαν διπλωθεί πρόχειρα, σαν κάποιος να τα έβαλε στην τσάντα του βιαστικά για να τα αφαιρέσει από κάποιο φυλασσόμενο χώρο.
Τα έγγραφα φέρουν διάφορες βαθμίδες διαβάθμισης, με ορισμένα εξ αυτών να χαρακτηρίζονται «άκρως απόρρητα».
Τι αποκαλύπτουν τα έγγραφα
Τα 53 έγγραφα, που Αμερικανοί αξιωματούχοι επιβεβαιώνουν πως είναι γνήσια, αποτελούν «παράθυρο», σε αμερικανικές πρακτικές παρακολούθησης.
Αποκαλύπτεται, επίσης, η έκταση της παρακολούθησης στενών συμμάχων των ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων η Νότιος Κορέα, το Ισραήλ και η Ουκρανία.
Άλλα έγγραφα, δείχνουν το βαθμό διείσδυσης των ΗΠΑ στο ρωσικό υπουργείο Άμυνας αλλά και την μισθοφορική ομάδα Wagner -κάτι που επετεύχθη κυρίως μέσω υποκλοπών επικοινωνιών και μέσω πληροφοριοδοτών, που τώρα όχι μόνο «καίγονται» αλλά ενδεχομένως να κινδυνεύουν.
Καταγράφονται, επίσης, λεπτομερώς σημαντικές αδυναμίες της Ουκρανίας σε όπλα, αεροάμυνα, στρατιωτικές δυνάμεις -την ώρα που το Κίεβο ετοιμάζεται να περάσει στην αντεπίθεση εναντίον των ρωσικών δυνάμεων.
Η χρονική συγκυρία της διαρροής είναι ατυχής και για έναν ακόμη λόγο: Ουάσινγκτον και Κίεβο είχαν μόλις αρχίσει να εμπιστεύονται ο ένας τον άλλο και αντάλλασσαν περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με τον πόλεμο και τη Ρωσία.
Και σίγουρα δεν θα βοηθήσει τις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών το γεγονός ότι οι ΗΠΑ παρακολουθούσαν και τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
«Δεν μας εκπλήσσει» σχολίασε πηγή κοντά στον Ουκρανό πρόεδρο, ωστόσο, όπως έχει γίνει γνωστό, το Κίεβο εμφανίζεται πολύ προβληματισμένο από τη μεγάλη αυτή διαρροή και τα όσα αποκαλύφθηκαν.
Μια έκθεση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών αναφέρει πως ο Ζελένσκι πρότεινε στα τέλη Φεβρουαρίου να χτυπηθούν με drone οι τοποθεσίες από όπου ξεκινούν οι ρωσικές δυνάμεις στο Όμπλαστ του Ροστόφ.
Περιλαμβάνονται επίσης και υποκλαπείσες επικοινωνίες, που χαρακτηρίζονται από την Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας ως «πληροφορίες που προέρχονται από ηλεκτρονικά σήματα και συστήματα που χρησιμοποιούνται από ξένους στόχους, όπως επικοινωνιακά και οπλικά συστήματα αλλά και ραντάρ».
Άλλη ανάρτηση – φωτιά περιγράφει λεπτομερώς μια συνομιλία μεταξύ δύο ανώτερων αξιωματούχων ασφαλείας της Νότιας Κορέας, αναφορικά με τις ανησυχίες του Εθνικού Συμβουλίου Ασφάλειας για το αίτημα των ΗΠΑ για οπλισμό.
Οι αξιωματούχοι προβληματίζονταν ότι η παροχή οπλισμού στις ΗΠΑ και στη συνέχεια στην Ουκρανία, θα παραβίαζαν την πολιτική της χώρας να μην παρέχει στρατιωτική βοήθεια σε χώρες που βρίσκονται σε πόλεμο.
Ένας εκ των συνομιλητών ανέφερε, μάλιστα, ότι ένας τρόπος να… παρακαμφθεί η πολιτική αυτή χωρίς να αλλαχθεί είναι να πουληθεί ο οπλισμός στην Ουκρανία.
Η Σεούλ εμφανίζεται σφόδρα ενοχλημένη από τη διαρροή, με αξιωματούχους της Νότιας Κορέας να λένε σε δημοσιογράφους ότι σκοπεύουν να εγείρουν θέμα με την Ουάσινγκτον.
Οργισμένη με έκθεση της CIA για το Ισραήλ είναι και η Ιερουσαλήμ, καθώς υποστηρίζει ότι η κεντρική υπηρεσία πληροφοριών της χώρας, Μοσάντ, ενθαρρύνει τις διαμαρτυρίες εναντίον της νέας κυβέρνησης της χώρας.
Πώς αντιδρούν οι σύμμαχοι των ΗΠΑ;
Οι σύμμαχοι των ΗΠΑ δεν είναι αφελείς. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι οι αμερικανικές υπηρεσίες συγκεντρώνουν πληροφορίες για φιλικά κράτη.
Ωστόσο, διπλωμάτες από κράτη που εμφανίζονται στα έγγραφα που διέρρευσαν δήλωσαν στο CNNi ότι οι κυβερνήσεις είναι ενοχλημένες για τη δημόσια προβολή των στοιχείων αυτών -κάτι που κάνει άλλωστε και κακό στην αξιοπιστία των ΗΠΑ.
Οι χώρες αυτές συντάσσουν ήδη εκθέσεις αποτίμησης της ζημιάς, προσπαθώντας να διαπιστώσουν εάν δικές τους πηγές ή τεχνικές συγκέντρωσης πληροφοριών έχουν αποκαλυφθεί μέσα από τη διαρροή.
«Αναμένουμε από τις ΗΠΑ να μοιραστούν μαζί μας έκθεση αποτίμησης της ζημιάς μέσα στις επόμενες ημέρες, αλλά δεν μπορούμε να περιμένουμε τη δική τους αξιολόγηση. Κάνουμε τη δική μας» δήλωσε αξιωματούχος από χώρα που συμμετέχει στη συμφωνία ανταλλαγής πληροφοριών «Five Eye» (σ.σ. Πέντε Μάτια) μεταξύ των ΗΠΑ, της Αυστραλίας, του Καναδά, της Νέας Ζηλανδίας και της Βρετανίας.
«Κάνουμε φύλλο και φτερό τα έγγραφα αυτά για να διαπιστώσουμε εάν υπάρχουν πληροφορίες ασφαλείας από δικές μας πηγές» συμπλήρωσε ο ίδιος.
Την ανησυχία του για αντίκτυπο που θα έχει στο πεδίο της μάχης η διαρροή πληροφοριών για τον πόλεμο στην Ουκρανία εξέφρασε, επίσης, αξιωματούχος δεύτερου κράτους - μέλους της συμφωνίας «Five Eyes».
Μάλιστα, χαρακτήρισε «ανησυχητικό» ένα έγγραφο που τιτλοφορείται «Ρωσία – Ουκρανία: Η μάχη για την περιοχή του Ντονμπάς πιθανώς να οδηγηθεί σε αδιέξοδο κατά τη διάρκεια του 2023».
«Θα είναι δύσκολο για την Ουκρανία να προχωρήσει σε νίκες αλλά δεν βοηθάει να κυκλοφορεί δημόσια μια απόρρητη αμερικανική έκθεση που μιλάει για αδιέξοδο ολόκληρη τη χρονιά» τόνισε ο εν λόγω αξιωματούχος.
Ο Μιχάιλο Ποντολιάκ, σύμβουλος του προέδρου Ζελένσκι, είπε στο κανάλι του στο Telegram την Παρασκευή ότι πιστεύει πως τα έγγραφα δεν είναι αυθεντικά.
Υποστήριξε, παράλληλα, ότι δεν έχουν «καμία σχέση με τα πραγματικά σχέδια της Ουκρανίας» και βασίζονται σε «μεγάλο βαθμό σε μυθεύματα».
Πηγή κοντά στον πρόεδρο Ζελένσκι δήλωσε στο CNNi, ωστόσο, πως ορισμένα από τα στρατιωτικά σχέδια του Κιέβου έχουν τροποποιηθεί λόγω της διαρροής.
Ο εκπρόσωπος Τύπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Βεντάντ Πατέλ, τόνισε τη Δευτέρα ότι Αμερικανοί αξιωματούχοι συνεργάζονται με συμμάχους και εταίρους σε υψηλότατο επίπεδο για να επαναδιατυπώσουν τη δέσμευσή τους να διαφυλάξουν πληροφορίες ασφαλείας.
Πηγή δήλωσε στο CNNi ότι στις συζητήσεις εμπλέκεται και η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών Γουέντι Σέρμαν, η οποία θα ηγηθεί της διπλωματικής απάντησης.
Προσώρας δεν έχει γίνει γνωστό με ποιες χώρες θα συνομιλήσει η Σέρμαν.
Ποιοι ηγούνται των ερευνών
Τόσο το υπουργείο Δικαιοσύνης όσο και το Πεντάγωνο έχουν ξεκινήσει να διερευνούν τη διαρροή. Η Σαμπρίνα Σινγκ, εκπρόσωπος του Πενταγώνου, δήλωσε σχετικά:
«Το υπουργείο Άμυνας συνεχίζει να επεξεργάζεται και να αξιολογεί την εγκυρότητα των εγγράφων που κυκλοφορούν σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης και που φέρονται να περιέχουν ευαίσθητο και εξαιρετικά διαβαθμισμένο υλικό».
Εξήγησε, επίσης, πως έχει δημιουργηθεί μια επιτροπή από διάφορες υπηρεσίες, η οποία θα αξιολογήσει τον αντίκτυπο που θα έχει η διαρροή στην αμερικανική εθνική ασφάλεια αλλά και στους συμμάχους και εταίρους των ΗΠΑ.
Το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας των ΗΠΑ, που συμβουλεύει τον πρόεδρο των ΗΠΑ, ελέγχει τώρα τις λίστες των παραληπτών των εκθέσεών της, δήλωσε αξιωματούχος Άμυνας.
Και αυτό γιατί πολλά από τα έγγραφα έχουν το χαρακτηρισμό «J2», κάτι που σημαίνει ότι έχουν δημιουργηθεί από το βραχίονα πληροφοριών του Γενικού Επιτελείου.
Ερωτηθείς προ ημερών εάν η κυβέρνηση γνωρίζει από πού και από ποιον διέρρευσαν τα έγγραφα, ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι απάντησε:
«Δεν γνωρίζω να έχουν καταλήξει σε κάποιο συμπέρασμα για την πηγή της διαρροής αυτή τη στιγμή».
Παράλληλα, απαντώντας σε ερώτημα για το εάν η κυβέρνηση πιστεύει ότι η διαρροή έχει πλέον περιοριστεί ή αν υπάρχει ακόμη κίνδυνος, είπε:
«Δεν ξέρουμε. Πραγματικά δεν γνωρίζουμε».
Η σύλληψη του 21χρονου Εθνοφρουρού
Εν τω μεταξύ, το FBI συνέλαβε τον ύποπτο της διαρροής απόρρητων εγγράφων του Πενταγώνου, όπως αναφέρει το Reuters. Είναι 21 ετών και μέλος της Εθνικής Φρουράς Αέρος της Μασαχουσέτης.
Ρατσιστής, επικριτής της αμερικανικής κυβέρνησης και λάτρης των όπλων, είναι γνωστός με το ψευδώνυμο Αυθεντικός Γκάνγκστερ. Σύμφωνα με την εφημερίδα, ο νεαρός είχε νόμιμη πρόσβαση στα 300 έγγραφα που φωτογράφισε.
Για τον Αμερικανό πρόεδρο δεν έχει τόση σημασία το περιεχόμενο αλλά ο τρόπος που έγινε η διαρροή. Συνολικά 1,25 εκατομμύρια πολίτες έχουν πρόσβαση σε απόρρητα έγγραφα της αμερικανικής κυβέρνησης και σύμφωνα με το CNNi έχει αρχίσει να μειώνεται η λίστα των ανθρώπων στο Πεντάγωνο που λαμβάνουν την καθημερινή ενημέρωση.
H ανάκριση του 21χρονου, οδήγησε και στην άμεση σύλληψή του. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης και το FBI που ερευνούν την υπόθεση έχουν ήδη αποκλείσει κάποιους άλλους υπόπτους.
Ο Jack Teixeira ηγείται της Thug Shaker Central, μιας διαδικτυακής ομάδας όπου περίπου 20 με 30 άτομα μοιράζονταν την αγάπη τους για τα όπλα, ανταλλάσσουν ρατσιστικά memes και παίζουν βιντεοπαιχνίδια, αναφέρουν οι New York Times επικαλούμενοι συνεντεύξεις και έγγραφα που εξέτασε.
Ο «OG», όπως ήταν το ψευδώνυμό του, άρχισε να αναρτά μηνύματα στην πλατφόρμα πέρσι, χρησιμοποιώντας στρατιωτική ορολογία.
Το επόμενο διάστημα άρχισε να αποκαλύπτει διαβαθμισμένα έγγραφα, που έπαιρνε στο σπίτι από τη δουλειά του σε στρατιωτική βάση.
«Ο OG υποστήριζε πως περνούσε κάποιο μέρος της ημέρας του σε ασφαλείς εγκαταστάσεις, όπου απαγορευόταν η χρήση κινητών τηλεφώνων και άλλων ηλεκτρονικών συσκευών, και στην οποία φυλάσσονταν μυστικές πληροφορίες σε δίκτυο κυβερνητικών υπολογιστών…» γράφει η Washington Post.
«Ήθελε να μας έχει ενήμερους» είπε ένα εκ των μελών της ομάδας στην εφημερίδα, συμπληρώνοντας:
«Ο OG φαίνεται να πίστευε ότι αυτές οι εσωτερικές πληροφορίες μπορούσαν να προστατέψουν τους υπόλοιπους από τον προβληματικό κόσμο γύρω τους».
«Αν μπορούσες να το σκεφτείς, υπήρχε μέσα σε αυτά τα έγγραφα» είπε ο φίλος του OG και μέλος της ομάδας.
Εκπρόσωπος της πλατφόρμας Discord δήλωσε στο CNNi την Κυριακή ότι η εταιρεία συνεργάζεται στενά με τις Αρχές για να διευκολύνει την έρευνα.
Το συγκεκριμένο chatroom εξαφανίστηκε μετά από τη διαρροή της περασμένης εβδομάδας, με το CNNi να γράφει πως ορισμένα εκ των μελών της ομάδας θεωρούσαν ότι τα έγγραφα είναι ψεύτικα -μη μπορώντας να πιστέψουν ότι κάποιος ήταν τόσο θρασύς, ώστε να δημοσιοποιήσει διαβαθμισμένα έγγραφα online.
Ανώτατος εκπρόσωπος του Πενταγώνου είπε στους δημοσιογράφους νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι οι αποκαλύψεις αποτελούν «πολύ σοβαρό κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια» και το Υπουργείο Δικαιοσύνης ξεκίνησε έρευνα για τον εντοπισμό του υπεύθυνου (σ.σ. ανεξάρτητα από τη σύλληψη του 21χρονου).
«Πλησιάζουμε», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν σε δημοσιογράφους στην Ιρλανδία την Πέμπτη και πρόσθεσε πως αν και υπάρχει ανησυχία από τις αποκαλύψεις, «δεν υπάρχει τίποτα που γνωρίζω ότι θα έχει μεγάλες συνέπειες».