Ιράκ: 20 χρόνια από την έναρξη της αμερικανικής εισβολής και την πτώση του Σαντάμ Χουσεΐν

«Πάμε!»: 10.000 χιλιόμετρα πιο μακριά από τον Λευκό Οίκο ο Τζορτζ Ου. Μπους έδωσε την εντολή για να ξεκινήσει η επιχείρηση εναντίον του Σαντάμ Χουσεΐνκαι αμέσως ένα σύννεφο πυραύλων Κρουζ έπληξε συνοικία της ιρακινής πρωτεύουσας.

Στις 05:35 τοπική ώρα ο πόλεμος ξεκίνησε. Κωδικό όνομα: «Ιρακινή Ελευθερία».

Περίπου 150.000 Αμερικανοί και 40.000 Βρετανοί είχαν αναπτυχθεί στο Ιράκ για μια επιχείρηση αστραπή, η οποία προκάλεσε διαδηλώσεις διαμαρτυρίας σε πολλές δυτικές πρωτεύουσες.

Τρεις εβδομάδες ήταν αρκετές για να καταληφθεί η Βαγδάτη, στις 9 Απριλίου. Ένας προληπτικός πόλεμος, τον οποίο Αμερικανοί και Βρετανοί δικαιολόγησαν ισχυριζόμενοι ότι στο Ιράκ υπήρχαν όπλα μαζικής καταστροφή (WMD), βιολογικά, χημικά ή πυρηνικά. Αυτά ποτέ δεν βρέθηκαν.

Μπάλα φωτιάς

Η ιρακινή αντιαεροπορική άμυνα απάντησε στους πρώτους βομβαρδισμούς των ΗΠΑ και της Βρετανίας. Σε διάστημα μίας ώρας ο ουρανός είχε μετατραπεί σε μια μπάλα φωτιάς.

Στην τηλεόραση ο Χουσεΐν, με στρατιωτική στολή και μαύρο μπερέ, καλεί τους Ιρακινούς «να αντισταθούν στους εισβολείς».

Το βράδυ δεκάδες χιλιάδες Αμερικανοί και Βρετανοί στρατιώτες εισέρχονται στο Ιράκ από τον νότο, μέσω του Κουβέιτ.

Είκοσι τέσσερις ώρες αργότερα οι βομβαρδισμοί είναι ανηλεείς, πλήττεται μεταξύ άλλων και το προεδρικό μέγαρο.

Χερσαία προέλαση

Στις 25 Μαρτίου περίπου 4.000 πεζοναύτες φτάνουν την πόλη Νασιρίγια, κρίσιμο στάδιο για τον δρόμο προς τη Βαγδάτη, που απέχει 370 χιλιόμετρα, διασχίζοντας τον ποταμό Ευφράτη έπειτα από σφοδρές μάχες.

Έξι ημέρες αργότερα Αμερικανοί στρατιώτες συγκρούονται με μονάδες της Ιρακινής Ρεπουμπλικανικής Φρουράς κοντά στην ιερή για τους σιίτες πόλη Κερμπάλα.

Καταλαμβάνουν το διεθνές αεροδρόμιο της Βαγδάτης στις 4 Απριλίου και στις 7 του ίδιου μήνα φτάνουν ως την καρδιά του καθεστώτος, καταλαμβάνοντας τρία προεδρικά μέγαρα.

Το καθεστώς καταρρέει

Στις 9 Απριλίου καταρρέει το καθεστώς. Μία εικόνα έχει μείνει στη μνήμη όλων: το γκρέμισμα του τεράστιου αγάλματος του Σαντάμ Χουσεΐνστο κέντρο της Βαγδάτης.

Αφού αμερικανικό τεθωρακισμένο το τραβάει και το ρίχνει από το βάθρο του, δεκάδες Ιρακινοί ποδοπατούν το άγαλμα μπροστά στις κάμερες τηλεοράσεων από όλο τον κόσμο.

Ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Ντόναλντ Ράμσφελντ συνέκρινε το γεγονός αυτό με «την πτώση του τείχους του Βερολίνου». Κάτοικοι της Βαγδάτης διηγούνται ιστορίες για τον «βασανιστή» Χουσεΐν.

Σκηνές χάους

Η Βαγδάτη βυθίζεται στο χάος. Άνθρωποι λεηλατούν υπουργεία, σπίτια αξιωματούχων, παίρνοντας ό,τι βρίσκουν. Το εθνικό μουσείο, όπου φυλάσσονταν 7.000 χρόνια Ιστορίας, δεν γλίτωσε.

Η Κιρκούκ και η Μοσούλη, πόλεις στο βόρειο Ιράκ, πέφτουν χωρίς μεγάλη αντίσταση στα χέρια των Κούρδων, οι οποίοι στη συνέχεια αποσύρονται προς όφελος των Αμερικανών. Μετά παραδίδεται η Τικρίτ, 180 χιλιόμετρα βόρεια της Βαγδάτη, προπύργιο του Χουσεΐν.

Την 1η Μαΐου ο Αμερικανός πρόεδρος κηρύσσει «το τέλος των μαχών», αλλά «ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» συνεχίζεται.

Ο Σαντάμ σε ένα υπόγειο

Μέχρι τότε κανείς δεν είχε εντοπίσει τον Σαντάμ Χουσεΐν. Η Ουάσινγκτον τον επικήρυξε τον Ιούλιο έναντι 25 εκατομμυρίων δολαρίων.

Έπειτα από αναζήτηση εννέα μηνών, ο Χουσεΐνπου κυβέρνησε επιβάλλοντας τον τρόμο επί 24 χρόνια, συνελήφθη στις 13 Δεκεμβρίου 2003 κρυμμένος στο υπόγειο ενός αγροκτήματος κοντά στην Τικρίτ.

«Τον έχουμε», δήλωσε ο επικεφαλής της αμερικανικής πολιτικής διοίκησης του Ιράκ, ο Πολ Μπρέμερ.

Σε βίντεο εμφανίζεται ο Χουσεΐνμε βλοσυρό και κουρασμένο πρόσωπο, έχοντας γενειάδα. Δικάστηκε και καταδικάστηκε και εκτελέστηκε δι’ απαγχονισμού στα τέλη του 2006.

Όπλα μαζικής καταστροφής

Στις αρχές Οκτωβρίου 2003 ο Ντέιβιντ Κέι, επικεφαλής της αμερικανικής αποστολής έρευνας για όπλα μαζικής καταστροφής στο Ιράκ, δηλώνει ότι δεν εντοπίστηκαν τέτοιου είδους όπλα.

Οι κατηγορίες περί χειραγώγησης των υπηρεσιών Πληροφοριών αυξάνονται εναντίον του Μπους και του Βρετανού πρωθυποργού Τόνι Μπλερ.

Και όταν οι αμερικανικές δυνάμεις ολοκληρώνουν την απόσυρσή τους από το Ιράκ, στις 18 Δεκεμβρίου 2011, έπειτα από οκτώ χρόνια και εννέα μήνες παρουσίας στη χώρα, ο απολογισμός είναι τεράστιος: χρόνια διεθνοτικού πολέμου, μάχες στους δρόμους της Φαλούτζα, ωμότητες εναντίον κρατουμένων στο Αμπού Γκράιμπ…

Από το 2003 ως το 2011 περισσότεροι από 100.000 άμαχοι σκοτώθηκαν, σύμφωνα με την οργάνωση Iraq Body Count, με τις ΗΠΑ να αναφέρουν σχεδόν 4.500 θανάτους στις τάξεις τους.