Πού πάνε τα αεροσκάφη Airbus A380 όταν «πεθαίνουν»;

Το αεροπλάνο «A380» εμφανίστηκε περίπου δύο δεκαετίες πριν, όμως παρόλο που οι επιβάτες το αγάπησαν, ήταν καταδικασμένο να αποσυρθεί από την αρχή. Πολύ μεγάλο και πολύ κοστοβόρο, γρήγορα έπαψε να βρίσκεται στις προτιμήσεις των αεροπορικών εταιρειών, που στράφηκαν σε πιο οικονομικά σε κατανάλωση καυσίμων τζετ δύο κινητήρων.

Από το 2005 έως τα τέλη του 2021 κατασκευάστηκαν μόνο 251 αεροσκάφη «A380», λιγότερα από όσα είχαν προγραμματιστεί αρχικά. Παρόλο που αρκετά εξακολουθούν να βρίσκονται στη διάθεση των αεροπορικών εταιρειών, μερικά έχουν αποσυρθεί ή ανακυκλωθεί πολύ νωρίτερα από το αναμενόμενο.

«Το A380 είναι σίγουρα ένα από τα νεότερα αεροσκάφη που ανακυκλώνονται», αναφέρει ο Geoff Van Klaveren, αναλυτής αεροπορίας στη συμβουλευτική εταιρεία IBA, ενώ προσθέτει «κανονικά ένα εμπορικό αεροσκάφος αναμένεται να είναι σε λειτουργία για 25 χρόνια προτού διαλυθεί».

Μόνο λίγες εταιρείες είναι σε θέση να ανακυκλώσουν το μεγαλύτερο επιβατικό αεροπλάνο στον κόσμο και η πιο έμπειρη είναι η Tarmac Aerosave, η οποία έχει ανακυκλώσει περισσότερα από 300 αεροσκάφη από την ίδρυσή της το 2007, σε τρεις τοποθεσίες στη Γαλλία και την Ισπανία. Η εταιρεία, μερίδιο της οποίας κατέχει η ίδια η Airbus, έχει ήδη ανακυκλώσει έξι αεροσκάφη «A380» και προχωράει προς το έβδομο, η ανακύκλωση του οποίου αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Μάρτιο.

Η Tarmac πιθανολογεί ότι τα αεροπλάνα που έχουν έως τώρα ανακυκλωθεί προέρχονται από τις αεροπορικές εταιρείες Air France, Singapore Airlines και Emirates. Δεν είναι εύκολη δουλειά. «Είναι πιο δύσκολο να διαλυθεί ένα «A380» με την έννοια ότι υπάρχει περιορισμένη αγορά για τα ανταλλακτικά», λέει o Geoff Van Klaveren.

Με βάση αυτό το δεδομένο, «το αλουμίνιο αποτελεί πιο εύκολα ανακυκλώσιμο υλικό εν συγκρίσει με ένα σύνθετο αεροσκάφος όπως το «A350» ή το «Boeing 787», όπου επί του παρόντος δεν υπάρχει τρόπος να ανακυκλωθεί το πλαίσιο του αεροσκάφους και απλώς κόβεται σε κομμάτια και είτε θάβεται είτε αποθηκεύεται» πρόσθεσε.

Πώς ανακυκλώνεται ένα τόσο τεράστιο αεροπλάνο;

• «Η ανακύκλωση ξεκινά με την επαναχρησιμοποίηση και την επέκταση της διάρκειας ζωής των διαφορετικών εξαρτημάτων του αεροσκάφους», σημειώνει ο Lionel Roques, διευθυντής πωλήσεων στην Tarmac Aerosave, ενώ συμπληρώνει «έτσι το πρώτο βήμα είναι να βγάλουμε μερικά κομμάτια που μπορούν να αξιοποιηθούν σε ένα άλλο αεροσκάφος που εξακολουθεί να πετάει».

Αυτό περιλαμβάνει τους κινητήρες, το σύστημα προσγείωσης και μερικά από τα ηλεκτρονικά συστήματα του αεροσκάφους που χειρίζονται αρμοδιότητες όπως οι επικοινωνίες ή η πλοήγηση. Αυτά τα εξαρτήματα ελέγχονται και μετα-πωλούνται με πλήρη ιχνηλασιμότητα, διασφαλίζοντας την αξιοπιστία τους. Στην περίπτωση των εξαρτημάτων ενός «A380» γίνονται ανταλλακτικά για τον υπάρχον στόλο των «A380».

Ο Roques συμπληρώνει ότι «μερικές φορές μπορεί να τα δώσουμε σε σχολεία ή σε εκπαιδευτικά κέντρα, ώστε νέοι μηχανικοί ή μαθητές που έρχονται στη βιομηχανία να μπορούν να εκπαιδεύονται σε πραγματικά ανταλλακτικά».

Η διαδικασία αυτή διαρκεί γενικά μερικές εβδομάδες.

• Όταν ολοκληρωθεί η πρώτη φάση προχωρά το επόμενο στάδιο: διαχείριση των μη αξιοποιήσιμων υλικών. Στο στάδιο αυτό γίνεται διαλογή των διαφορετικών υλικών, είτε είναι αλουμίνιο, τιτάνιο ή χαλκός και «σιγουρευόμαστε ότι παραδίδονται στους κατάλληλους φορείς που θα τα επαναχρησιμοποιήσουν σε κάτι καινούριο την επαύριο» τόνισε ο Roques.

Δεδομένου του μεγέθους ενός «Α380», το αλουμίνιο του οποίου ζυγίζει από μόνο του 120 τόνους, αυτό το στάδιο διαρκεί μήνες και είναι πολύ δύσκολο. Ο Roques εξηγεί πως «καθώς είναι τόσο μεγάλο αεροσκάφος, χρειάζεται μια αντιστοίχως μεγάλη εγκατάσταση και πρέπει να προσαρμόσετε τα εργαλεία και τις μεθόδους σας σε κάτι που είναι πολύ μεγάλο. Πρέπει επίσης να είστε προσεκτικοί σε ζητήματα ασφάλειας και περιβάλλοντος εργασίας».

Από την πλευρά της η Tarmac δηλώνει ότι δεσμεύεται να ανακυκλώσει «μέχρι την τελευταία βίδα» και παρόλο που δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι κανονισμοί στο πεδίο, στοχεύει να ανακτήσει πάνω από το 90% του αεροσκάφους. «Τα εναπομείναντα απόβλητα είναι όσο το δυνατόν λιγότερα. Ορισμένα σύνθετα ή επικίνδυνα υλικά που δεν δύναται να ανακυκλωθούν θα περισσέψουν, αλλά μιλάμε για ένα μικρό ποσοστό, όπως 1% έως 3%, που θα είναι υπολειμματικά απόβλητα ή θα πάνε σε ΧΥΤΑ, συμπληρώνει ο Roques.

Καταλήγοντας, αναφέρει πως «το κόστος της διαδικασίας αυτής είναι ανέρχεται σε «εξαψήφιο» αριθμό. Εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον αριθμό των εξαρτημάτων που πρέπει να αφαιρεθούν από το αεροσκάφος - και αυτό μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με τις απαιτήσεις του πελάτη».