Έρχεται φούσκα στα ακίνητα;

Στην πραγματικότητα, μιλάμε για μια συμβιωτική σχέση, καθώς ο αριθμός των επαγγελμάτων που σχετίζονται με την οικοδομή αλλά και η συμβολή του κλάδου στο ΑΕΠ καθορίζουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τις οικονομικές εξελίξεις. Και αντίστοιχα, όταν η οικονομία νοσεί, η οικοδομή βυθίζεται.

Έτσι, τα τελευταία τέσσερα χρόνια, είδαμε μια μεγάλη κούρσα στις τιμές των ακινήτων, που κάλυψαν ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του εδάφους που είχαν χάσει λόγω της κρίσης. Η εκτίναξη των τουριστικών επενδύσεων, το ξένο ενδιαφέρον από επενδυτές και υποψήφιους κατόχους Golden Visa, η κατακόρυφη άνοδος των ενοικίων και του Airbnb αλλά και τα μηδενικά επιτόκια έφεραν χρονιές ευφορίας για την κτηματαγορά.

Σήμερα όμως τα δεδομένα άλλαξαν. Τα επιτόκια δεν είναι πλέον χαμηλά, στις αγορές επικρατεί αβεβαιότητα και ο πληθωρισμός είναι «ευχή και κατάρα» για τα ακίνητα.
Εύλογα λοιπόν, μπορεί κανείς να αναρωτηθεί: Έρχεται φούσκα στα ακίνητα;

Η απάντηση δεν είναι εύκολη. Και όπως φάνηκε από τα όσα ειπώθηκαν στην πρόσφατη Prodexpo, τη μεγαλύτερη έκθεση του κλάδου, ακόμα και οι ειδικοί εμφανίζονται διχασμένοι και γεμάτοι αβεβαιότητα, καθώς οι αντίρροπες δυνάμεις είναι ισχυρές.

Υπάρχουν όμως κάποια δεδομένα στην αγορά, τα οποία και βοηθούν στην απάντηση του ερωτήματος:

• Το πρώτο από αυτά είναι πως η ζήτηση για ποιοτικά ακίνητα στην Ελλάδα παραμένει ισχυρή σε μια σειρά από κλάδους. Είτε μιλάμε για τουριστικά ακίνητα (ξενοδοχεία αλλά και κατοικίες), κτήρια logistics, υψηλής ποιότητας γραφεία αλλά και μια σειρά από μεγάλα projects, όπως το Ελληνικό, το αγοραστικό ενδιαφέρον παραμένει.
• Παράλληλα, παραδοσιακά, η αγορά ακινήτων αποτελεί αντίβαρο στον πληθωρισμό, γεγονός που κάνει πολλούς να στρέφονται σε αυτά ως αντίβαρο στο ροκάνισμα του εισοδήματός τους.
• Και κατά τρίτον, μολονότι οι τιμές κατέγραψαν «ράλι» την τελευταία τετραετία, απέχουν αρκετά ακόμη από τα προ κρίσης επίπεδα.

Στον αντίποδα όλων αυτών, η αύξηση των επιτοκίων προκαλεί κλυδωνισμούς στο όλο οικοδόμημα, επηρεάζοντας τη ζήτηση τόσο των ιδιωτών δανειοληπτών όσο και των επαγγελματιών επενδυτών. Και όσο το κόστος του χρήματος ανεβαίνει, τόσο αυξάνεται το ρίσκο και η απροθυμία νέων αγορών, μέχρις ότου τουλάχιστον ξεκαθαρίσει το τοπίο.

Ενώ ταυτόχρονα, το φάντασμα της ύφεσης που πλανάται κυρίως πάνω από τη Δυτική Ευρώπη αλλά και τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο «ελέφαντας στο δωμάτιο» που μπορεί να αλλάξει άρδην τα δεδομένα προς το χειρότερο για την κτηματαγορά. Και, μολονότι η Ελλάδα δεν κινδυνεύει (τουλάχιστον άμεσα) να βρεθεί εντός αυτού του φάσματος, αν η ύφεση χτυπήσει την Ευρώπη, η εγχώρια κτηματαγορά δεν πρόκειται να μείνει αλώβητη.

Προσπαθώντας λοιπόν να δώσουμε μια απάντηση στο αρχικό ερώτημα, για το αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα, δεν προκύπτει κίνδυνος φούσκας. Από την άλλη, οι διψήφιοι ρυθμοί ανόδου των τιμών για τα ακίνητα ανήκουν ανεπιστρεπτί στο παρελθόν. Στη θέση τους, έρχεται η συσσώρευση στις τρέχουσες τιμές αλλά και μικρές αυξομειώσεις σε συγκεκριμένες περιοχές, ανάλογα με τη ζήτηση, αλλά και με βάση τα ξεχωριστά χαρακτηριστικά του κάθε είδους ακινήτου.

Τα πράγματα γίνονται όμως σαφώς πιο ομιχλώδη όσο οδεύουμε προς το β’ εξάμηνο του 2023, όταν και το φάσμα της ύφεσης απειλεί την Ευρώπη. Γιατί, αν επαληθευθούν οι Κασσάνδρες, τότε ουδείς μπορεί να γνωρίζει τις συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία και κατ’ επέκταση στην ελληνική κτηματαγορά.

Η οποία, όπως έχει δείξει στο παρελθόν, είναι ικανή για το καλύτερο αλλά και για το χειρότερο, με την ίδια ακριβώς ευκολία.