Φυσικό αέριο: Η ενεργειακή «ασφυξία» θέτει σε συναγερμό την Ευρώπη ενόψει του χειμώνα

Επιμέλεια κειμένου: Χρήστος Θ. Παναγόπουλος

Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι η Γερμανία θα χρειαστεί να μειώσει την κατανάλωση φυσικού αερίου περισσότερο από κάθε άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να επιτευχθεί ο στόχος εξοικονόμησης του 15% της ποσότητας που αγοραζόταν ως τώρα, όπως μεταδίδει το Γερμανικό Πρακτορείο βασιζόμενο σε δεδομένα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Το Βερολίνο θα πρέπει να βρει κάποιον τρόπο να εξοικονομήσει 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου από τις αρχές του τρέχονταμήνα ως τον Μάρτιο του 2023 για να επιτευχθεί ο στόχος των Βρυξελλών. Πρόκειται για ποσότητα ίση με την ετήσια μέση κατανάλωση 5 εκατομμυρίων τετραμελών νοικοκυριών.

Λόγω της υψηλής κατανάλωσης αερίου που κάνει, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης καλείται να κάνει μεγαλύτερη εξοικονόμηση από κάθε άλλη χώρα της ΕΕ, καθώς θα πρέπει να εξοικονομήσει σχεδόν το ένα τέταρτο του συνόλου που θα πρέπει να αποθηκευτεί στη Γηραιά Ήπειρο.

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ, έχει διαβεβαιώσει πως η Γερμανία είναι ήδη σε τροχιά για να μειώσει την κατανάλωση κατά 14 ως 15% σε σύγκριση με το 2021. Όμως, την περασμένη εβδομάδα ο κ. Χάμπεκ είπε πως το Βερολίνο επιδιώκει να μειώσει την κατανάλωση κατά ποσοστό από το ελάχιστο όριο (15%) που συμφωνήθηκε.

Ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Γερμανικών Βιομηχανιών (BDI), Ζίγκφριντ Ρούσβουρμ, κάλεσε την κυβέρνηση να επισπεύσει τα μέτρα εξοικονόμησης και προειδοποίηση πως επιχειρήσεις που προσπαθούν να κάνουν μετάβαση από το αέριο στο πετρέλαιο αντιμετωπίζουν προσκόμματα και καθυστερήσεις λόγω της γραφειοκρατίας.

Σύμφωνα με τον κ. Ρούσβουρμ, θα χρειαστούν μέτρα όπως η αντικατάσταση ηλεκτροπαραγωγικών εργοστασίων που λειτουργούν με την καύση αερίου με εργοστάσια που καίνε άνθρακα.

«Δεν είναι αυτή η ταχύτητα που χρειάζεται η Γερμανία στη διαχείριση κρίσεων», είπε ο επικεφαλής του BDI.

«Η Γερμανία βρίσκεται εν μέσω της μεγαλύτερης ενεργειακής κρίσης από ιδρύσεως της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας. Οι επιχειρήσεις και οι καταναλωτές πρέπει να κάνουν αυτό που τους αναλογεί για να εξοικονομηθεί αέριο ώστε να αποτραπούν διακοπές της παραγωγής. Είναι ζήτημα αποφασιστικότητας και ταχύτητας», υποστήριξε ο κ. Ρούσβουρμ.

Ανταποκρινόμενη στους φόβους ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν θα διακόψει τις προμήθειες φυσικού αερίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφώνησε να μειώσει τη χρήση ενέργειας κατά 15%, προκαλώντας μια επιφυλακή σε όλη την ήπειρο για τους θερμοστάτες και τους διακόπτες φωτισμού.

Στο Βερολίνο, για παράδειγμα, η δημοτική αρχή δεσμεύτηκε να μειώσει τη δική της κατανάλωση ενέργειας κατά 10% και η πόλη έχει ήδη σταματήσει να φωτίζει τα μνημεία της τη νύχτα, βυθίζοντας αξιοθέατα όπως η Πύλη του Βρανδεμβούργου και η Αψίδα του Θριάμβου στο μη συνηθισμένο σκοτάδι. Η Ιταλία και η Ελλάδα έχουν επίσης ανώτατα όρια 27 βαθμών για τον κλιματισμό στα δημόσια κτήρια, ενώ τον Ιούλιο το Παρίσι εισήγαγε πρόστιμα ύψους 150 ευρώ για τις επιχειρήσεις που αφήνουν ανοιχτά παράθυρα και πόρτες ενώ λειτουργούν τα κλιματιστικά τους.

Τα ενεργειακά προβλήματα της περιοχής επιδεινώνονται από τις εβδομάδες ζεστού, ξηρού καιρού και τα χαμηλά επίπεδα νερού σε αρκετά ευρωπαϊκά ποτάμια, τα οποία είναι κρίσιμα για τη μεταφορά καυσίμων στα γερμανικά εργοστάσια παραγωγής ενέργειας και για την ψύξη των γαλλικών πυρηνικών αντιδραστήρων.

Μόλις μπει ο χειμώνας, η ενέργεια για τη θέρμανση γίνεται προτεραιότητα. Σύμφωνα με αναλυτές, το Παρίσι ενδέχεται να αντιμετωπίσει υψηλό κίνδυνο διακοπής ρεύματος κατά τη διάρκεια του κρύου καιρού- τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στη Γαλλία περιλαμβάνουν την απαγόρευση της θέρμανσης των βεράντες των καφετεριών.

Οι δημοτικές αρχές του Βερολίνου σκέφτονται να μειώσουν τις θερμοκρασίες στα δημόσια γραφεία και τα σχολεία κατά τη διάρκεια του χειμώνα, να μειώσουν τη θερμοκρασία των δημόσιων πισινών και να αναδιατάξουν τα ωράρια των δημοσίων υπαλλήλων ώστε να αξιοποιήσουν τις ώρες της ημέρας.

Οι προτάσεις αυτές προκάλεσαν την αντίδραση του αναπληρωτή κοινοβουλευτικού ηγέτη των Χριστιανοδημοκρατών, Γενς Σπαν, ο οποίος δήλωσε ότι τα κυβερνητικά μέτρα απειλούν τους Γερμανούς με τριπλή απειλή αυτόν τον χειμώνα: "Ζήστε με το κρύο, κάντε κρύο ντους, κρυώστε».

Ανησυχία και στην Ισπανία: Νέες ενεργειακές οδηγίες από την κυβέρνηση Σάντσεζ

Εν τω μεταξύ, η Ισπανία δημοσίευσε την Τρίτη νέους κανόνες που προβλέπουν ότι καμία επιχείρηση δεν θα επιτρέπεται να ψύχει το εσωτερικό της κάτω από τους 27 βαθμούς Κελσίου (81 βαθμούς Φαρενάιτ) ή να το θερμαίνει πάνω από 19 βαθμούς Κελσίου (66 βαθμούς Φαρενάιτ) το χειμώνα.

Το διάταγμα που ισχύει μέχρι τον Νοέμβριο του 2023, ζητά επίσης να σταματήσει ο φωτισμός των μνημείων, απαγορεύει στα καταστήματα να φωτίζουν τις βιτρίνες τους μετά τις 10 το βράδυ και απαιτεί από τα καταστήματα να έχουν ηλεκτρική οθόνη που να δείχνει στους περαστικούς τη θερμοκρασία στο εσωτερικό τους.

Τέτοιοι περιορισμοί δεν είναι εντελώς νέοι - τα δημόσια κτήρια στην Ισπανία, εκτός από τα νοσοκομεία, ακολουθούν ήδη ένα ανώτατο όριο ψύξης 27 βαθμών - αλλά η εκτεταμένη εμβέλεια αυτής της σουίτας μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας αντανακλά τη σοβαρότητα μιας διαφαινόμενης απειλής: μιας ενεργειακής κρίσης που προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Η Ισπανία είναι λιγότερο εξαρτημένη από τις ρωσικές ενεργειακές προμήθειες από ό,τι πολλά άλλα ευρωπαϊκά κράτη - οι φορείς εκμετάλλευσης δικτύων έχουν δηλώσει ότι η χώρα θα μπορούσε να επιβιώσει σε περίπτωση πλήρους διακοπής των ρωσικών προμηθειών φυσικού αερίου. Και ενώ ο στόχος για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας σε επίπεδο ΕΕ είναι 15%, η Ισπανία καλείται να μειώσει μόνο κατά 7%.

Παρόλα αυτά, τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας έχουν επίσης δεχθεί κριτική από τους συντηρητικούς Ισπανούς νομοθέτες.