Πώς η Φινλανδία ενισχύει τον στρατό της απέναντι στη Ρωσία

Έχοντας πολεμήσει δύο φορές απέναντι στη Σοβιετική Ένωση, και χάνοντας εκατό χιλιάδες άνδρες και το ένα δέκατο της επικράτειάς της, η Φινλανδία παρέμεινε μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο σε υψηλό επίπεδο στρατιωτικής ετοιμότητας, αν και αμυντικά ουδέτερη.

Έως την 24η Φεβρουαρίου 2022, και τον πόλεμο του Βλαντιμίρ Πούτιν.

«Τεκτονικές» μετατοπίσεις στο πεδίο της άμυνας και ασφάλειας έχουν συντελεστεί ενώπιον της νέας γεωπολιτικής πραγματικότητας.

Από την εγκατάλειψη του μεταπολεμικού αμυντικού δόγματος της Γερμανίας, την «αποτίναξη» της αμυντικής ουδετερότητας της Φινλανδίας και τη Σουηδίας, αλλά και την πρωτοφανή χρηματοδότηση της αγοράς στρατιωτικού εξοπλισμού εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έως τη συστράτευση της Δανίας στην κοινή ευρωπαϊκή Άμυνα για πρώτη φορά από το 1992 και την εξασφάλιση εξαιρέσεων κατόπιν της απόρριψης της Συνθήκης του Μάαστριχτ.

Η Φινλανδία των 5,5 εκατ. κατοίκων διαθέτει μάχιμη στρατιωτική δύναμη που αριθμεί 280.000 μέλη, και 870.000 εκπαιδευμένους εφέδρους. Σε αντίθεση με αρκετές άλλες χώρες της Δύσης ουδέποτε κατήργησε την υποχρεωτική στράτευση για τους άνδρες, ενώ διαθέτει σταθερά το 2% του ΑΕΠ για την άμυνα, επίπεδο κατά πολύ υψηλότερο από πολλές χώρες που ανήκουν ήδη στις δομές του ΝΑΤΟ.

Η σκανδιναβική χώρα διαθέτει ήδη ένα από τα πλέον ισχυρά συστήματα πυροβολικού στην Ευρώπη, καθώς και πυραύλους cruise με βεληνεκές έως και 370 χιλιόμετρα.

Τώρα, παραγγέλνει τέσσερα νέα πολεμικά πλοία, καθώς και 64 μαχητικά αεροσκάφη F-35 από τον αμερικανικό «γίγαντα» Lockheed Martin. Σχεδιάζει επίσης να παραγγείλει έως και 2.000 drone και να αναπτύξει τον δικό της σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας, ενώ κατασκευάζει φράγματα στα σύνορα μήκους 1.300 χιλιομέτρων που μοιράζεται με τη Ρωσία.

Με το γεωπολιτικό «θερμόμετρο» να έχει φθάσει στα ύψη μετά τη ρωσική εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου στην Ουκρανία, αλλά και μπροστά στους ρωσικούς «βρυχηθμούς» για τη στροφή στο ΝΑΤΟ, ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων της Φινλανδίας, Τίμο Κίβινεν, διαμηνύει πως οι Φινλανδοί είναι έτοιμοι και αποφασισμένοι να πολεμήσουν για να υπερασπίσουν τη χώρα τους εάν δεχθεί επίθεση.

«Έχουμε αναπτύξει συστηματικά τη στρατιωτική μας άμυνα ακριβώς γι' αυτή τη μορφή πολέμου που διεξάγεται στην Ουκρανία, με μαζική χρήση πυρός, τεθωρακισμένων και αεροπορικών δυνάμεων», αναφέρει ο Φινλανδός επιτελάρχης, προσθέτοντας πως «η Ουκρανία αποδείχθηκε 'σκληρό καρύδι' για τη Ρωσία, και το ίδιο θα ήταν και η Φινλανδία».

Σε δημοσκόπηση που είχε διενεργηθεί για λογαριασμό του φιλανδικού υπουργείου Άμυνας και δημοσιεύτηκε την 18η Μαΐου, ποσοστό 82% των ερωτηθέντων απαντά πως θα είναι «παρών» στην εθνική άμυνα στην περίπτωση που η Φινλανδία δεχθεί επίθεση.

Λίγο πριν τη Σύνοδο Κορυφής της Μαδρίτης, ο Φινλανδός επιτελάρχης χαιρετίζει την απόφαση υποβολής αιτήματος ένταξης στο ΝΑΤΟ, επισημαίνοντας πως, μεταξύ άλλων, θα δοθεί στο Ελσίνκι η δυνατότητα της έγκαιρης προειδοποίησης, καθώς θα ενταχθεί στο χώρο του ενιαίου αεροπορικού ελέγχου της Συμμαχίας.

Σαφώς η Φινλανδία θα επωφεληθεί από το Άρθρο 5 της συλλογικής άμυνας του ΝΑΤΟ, όμως σε κάθε περίπτωση ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων υπογραμμίζει πως η κύρια ευθύνη για την άμυνα της χώρας παραμένει στην ίδια.

Αβέβαιη συμφωνία με την Τουρκία έως τη Μαδρίτη

Ως προς την ενταξιακή πορεία και τις αντιρρήσεις που προβάλει η Τουρκία, διαβουλεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη σε υψηλό επίπεδο μεταξύ Φινλανδίας, Σουηδίας και Τουρκίας, με τη διαμεσολάβηση του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ. Ωστόσο, αβέβαιη έως απίθανη εμφανίζεται η επίτευξη συμφωνίας για την κάμψη των τουρκικών αντιρρήσεων πριν από την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής της Συμμαχίας στη Μαδρίτη.

Εμμένοντας στα περί «υποστήριξης της τρομοκρατίας» εκ μέρους της Σουηδίας, και δευτερευόντως της Φινλανδίας, η Τουρκία κρατά υπό «ομηρία» την επιδιωκόμενη εκ μέρους όλων των ΝΑΤΟϊκών συμμάχων, πλην της ίδιας της Άγκυρας, fast-track διαδικασία ένταξης -η οποία θα συνοδευτεί και από ενδιάμεσες εγγυήσεις ασφαλείας έως ότου οι δύο χώρες βρεθούν επίσημα υπό την ομπρέλα του Άρθρου 5 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ.

Η Φινλανδή πρωθυπουργός, Σάνα Μάριν, επισήμανε, μιλώντας την Πέμπτη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, πως η Φινλανδία είναι καθ' όλα έτοιμη και πληροί όλα τα κριτήρια ένταξης στο ΝΑΤΟ. Εξέφρασε την «ελπίδα» να έχει υπάρξει λύση έως τη Σύνοδο Κορυφής της Συμμαχίας που λαμβάνει χώρα την 29η-30ή Ιουνίου, αν και αναγνώρισε πως παραμένει αβέβαιο.

Το «στίγμα» έδωσε την περασμένη εβδομάδα ο Ιμπραχήμ Καλίν, εξ απορρήτων σύμβουλος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και επικεφαλής της τουρκικής αντιπροσωπείας που μετέβη στις Βρυξέλλες, λέγοντας ότι η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ την επόμενη εβδομάδα δεν αποτελεί προθεσμία.

Ο Γενς Στόλτενμπεργκ έχει χαρακτηρίσει «θεμιτές» τις ανησυχίες της Άγκυρας για την ασφάλειά της, λέγοντας κατ' επανάληψη πως «κανένας άλλος ΝΑΤΟϊκός σύμμαχος δεν έχει υποστεί περισσότερες τρομοκρατικές επιθέσεις από την Τουρκία», και τονίζοντας πως η Συμμαχία εργάζεται σκληρά για να βρεθεί λύση.

Κατόπιν της πρόσφατης συνόδου των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ, ο Στόλτενμπεργκ ανέφερε πως δεν μπορεί να πει πόσος χρόνος θα χρειαστεί για να υπάρξει συμφωνία, επαναλαμβάνοντας όμως ότι στόχος του είναι να υπάρξει συμφωνία το συντομότερο δυνατόν.

Αν και αντιμέτωπος με ισχυρές πιέσεις εκ μέρους των ΝΑΤΟϊκών εταίρων, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εμφανίζεται αποφασισμένος να κάνει χρήση του τουρκικού βέτο εάν δεν ικανοποιηθούν οι «όροι» που θέτει η Άγκυρα.

Με τον όρο «τρομοκρατία» η Τουρκία χαρακτηρίζει τη δράση των Κούρδων ανταρτών στο έδαφός της και τις γειτονικές της χώρες, Ιράκ και Συρία, καθώς και τους οπαδούς του κινήματος του Φετχουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο κατηγορεί ως ενορχηστρωτή του στρατιωτικού πραξικοπήματος του 2016.

Κατηγορεί επίσης τη Σουηδία και τη Φιλανδία επειδή προσφέρουν πολιτικό άσυλο και καταφύγιο σε μέλη των προσκείμενων στα κινήματα αυτά οργανώσεων, καθώς και σε διανοούμενους πολιτικούς πρόσφυγες που εγκατέλειψαν την Τουρκία.