O Βλαντιμίρ πριν από τον Πούτιν: Αλήθειες και μύθοι

Συνολικά υπάρχουν 278.000.000 λήμματα για τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Με τέτοιον εντυπωσιακό όγκο λέξεων, μπορεί κανείς να θεωρήσει ότι δεν έχει μείνει και τίποτε άλλο να γραφτεί. Κι όμως, πολλά σημεία της ζωής του, αλλά και της οικογένειάς του, παραμένουν από γκρίζα ως κατάμαυρα. Ειδικά πριν την 1η Ιανουαρίου 2000, όταν πήρε από τον Μπόρις Γέλτσιν το βαλιτσάκι με τους πυρηνικούς κωδικούς, ως απόλυτος άρχοντας της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Αυτή η ιστορία, του νεαρού που κυνηγούσε ποντίκια και έτρωγε ξύλο, αλλά εξελίχθηκε σε αριστούχο φοιτητή, μάστερ στις πολεμικές τέχνες, (υπερ)κατάσκοπο σε τρεις ηπείρους και τελικά σε πρόεδρο της Ρωσίας, έχει μέσα και αλήθειες εξακριβωμένες, αλλά και μύθους. Τους οποίους, τις περισσότερες φορές, τροφοδοτεί και ο ίδιος ο Πούτιν. Με σκοπό να καλύψει τα όποια κενά. Αλλά τελικά καταλήγει στο να δημιουργεί περισσότερες ερωτήσεις απ’ αυτές που απαντάει.

«Ο παππούς μου μαγείρευε στον Στάλιν»

Στην περιβόητη, πια, δίωρη τηλεοπτική του συνέντευξη το 2018 ο Πούτιν αποκάλυψε ότι ο παππούς του «ήταν μάγειρας του Λένιν και μετά του Στάλιν σε μια ντάτσα στην περιοχή της Μόσχας». Ο δημοσιογράφος Αντρέι Κοντρασόφ, που πήρε τη συνέντευξη, συμπλήρωσε ότι ο Σπιρίντον Πούτιν μαγείρευε για το «Σοβιετικό κατεστημένο» μέχρι τα βαθιά του γεράματα. Την επόμενη μέρα ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι «οι πληροφορίες στο φιλμ είναι ακριβείς».

O Σπιρίντον Ιβάνοβιτς Πούτιν, ο παππούς από το σόι του πατέρα, γεννήθηκε το 1879 στο Τβερ, μια ιστορική πόλη 180 χλμ. βορειοδυτικά της Μόσχας. Σύμφωνα με όσα είπαν συγγενείς του και η σύζυγός του, απλά ακολούθησε την οικογενειακή παράδοση: Όλοι στην οικογένεια μαγείρευαν. Βεβαίως πρέπει να’ ταν κάτι ιδιαίτερο, αφού προσελήφθη στο προσωπικό του (πεντάστερου ως σήμερα) ξενοδοχείου «Αστόρια» της Αγίας Πετρούπολης, όπου διέμενε μεταξύ άλλων και ο διαβόητος καλόγερος Γκριγκόρι Ρασπούτιν. Το 1915 βρισκόταν σίγουρα εκεί.

Πότε έγινε η «μετάβασή» του στο «υπηρετικό προσωπικό» της OGPU/NKVD, της μυστικής αστυνομίας του Σοβιετικού υπουργείου εσωτερικών, παραμένει άγνωστο. Το σίγουρο είναι ότι έμεινε στην υπηρεσία της σοβιετικής νομενκλατούρας ως το τέλος. Από την οδό Γκοροκόβα στην Αγία Πετρούπολη μετακόμισε στη Μόσχα και για χρόνια ήταν μάγειρας της συζύγου και των παιδιών του Λένιν.

Ο Σπιρίντον μαγείρεψε για πολλά στελέχη, ανάμεσά τους η υπουργός πολιτισμού Γεκατερίνα Φούρτσεβα, οι πρώτοι γραμματείς του Κόμματος στη Μόσχα Γκρίσιν και Καπιτόνοφ και ο επικεφαλής του Σοβιετικού Γραφείου Πληροφοριών Σερμπάκοφ. Συνταξοδιοτήθηκε στο τέλος της δεκαετίας του 1950 και πέθανε το 1965.

Άνθρωπος εμπιστοσύνης, αν μη τι άλλο. Η εμπιστοσύνη, και όχι τόσο το ταλέντο στη μαγειρική, ήταν το κύριο χαρακτηριστικό που έπρεπε να’ χει ένας μάγειρας του καθεστώτος. Υπάρχει ένας μύθος ότι ο Σπιρίντον πρωτομαγείρεψε στον Στάλιν αρνάκι με λαχανικά στον ατμό και τον ενθουσίασε τόσο πολύ, που έδωσε στο πιάτο το όνομα «Αράγκβι», όπως και του αγαπημένου του ποταμού στη Γεωργία. Αλλά δεν επιβεβαιώνεται από πουθενά.

Ακόμα μεγαλύτερη εντύπωση προκαλεί πώς αυτός ο άνθρωπος, που βρισκόταν κοντά σε τόσο σημαντικά πρόσωπα στην ΕΣΣΔ, δεν προστάτεψε καθόλου τον γιο του και τα εγγόνια του. Ο Πούτιν παραδέχτηκε ότι τον επισκεπτόταν «λίγες φορές» στη Μόσχα, αλλά κάνει λόγο για έναν «σιωπηλό» άνθρωπο, που δεν μιλούσε ποτέ για το παρελθόν.

Κυνηγημένος από τον ποντικό

Πώς ήταν οι γονείς του Πούτιν σαν μπαμπάς και μαμά; Ο ίδιος, σε όλες τις συνεντεύξεις και τις πληροφορίες που αφήνει να διαρρεύσουν, δεν κάνει κανένα συναισθηματικό σχόλιο. Άλλοι που μιλούν για τη μητέρα του την παρουσιάζουν περίπου σαν αγία. Ο ίδιος ο Πούτιν είχε πει ότι θυμόταν τα πιροσκί που έψηνε και τον βαφτιστικό σταυρό που του έδωσε το 1993, όταν επισκέφθηκε το Ισραήλ, για να τον ευλογήσουν στα Ιεροσόλυμα.

Κατά τον Πούτιν, οι γονείς του παντρεύτηκαν όταν αμφότεροι ήταν 17 ετών, δηλαδή το 1928. Επισήμως, ο Βλαντιμίρ είναι το μοναδικό παιδί τους καταγεγραμμένο στα αρχεία της ΕΣΣΔ. Αλλά θεωρείται σίγουρο ότι υπήρξαν άλλα δύο παιδιά. O Άλμπερτ, που γεννήθηκε το 1935, δεν πρόλαβε να συμπληρώσει έναν χρόνο ζωής. Έσβησε από άγνωστη αιτία. Ο Βίκτορ γεννήθηκε το 1940 και πέθανε τον Ιούνιο του 1942, κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Λένινγκραντ (Αγίας Πετρούπολης), από διφθερίτιδα.

Η ζωή τους στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν μια κόλαση. Ο πατέρας Βλαντιμίρ Σπιριντόνοβιτς, στρατιωτικός σε υποβρύχια, πήρε μέρος σε επιχειρήσεις σαμποτάζ στο Κίνγκισεπ, και παρ’ ότι η μονάδα του αποδεκατίστηκε (μόνο 4 επέζησαν από ομάδα των 28) με το που επέστρεψε αμέσως τον έστειλαν σε πιο δύσκολο σημείο, κοντά στη λίμνη Λαντόγκα. Εκεί τραυματίστηκε σοβαρότατα από σράπνελστο πόδι και επέζησε από θαύμα, κούτσαινε για όλη τηνυπόλοιπη ζωή του.

Η μητέρα του, Μαρία Ιβάνοβνα, αρνήθηκε να εγκαταλείψει το Λένινγκραντ στην πολιορκία, έχασε το παιδί της και βρέθηκε ένα βήμα πριν τον θάνατο από ασιτία.

Παρ’ ότι ο πατέρας παρασημοφορήθηκε δύο φορές και η μητέρα μία, μετά τον Μεγάλο Πατριωτικό πόλεμο το καθεστώς τους υποβίβασε. Το σπίτι που μοιράζονταν με μία ακόμα οικογένεια είχε βομβαρδιστεί, έτσι αναγκάστηκαν να ζήσουν στον 5ο όρροφο μιας πολυκατοικίας-αποθήκης, μαζί με άλλες τρεις οικογένειες, χωρίς τρεχούμενο νερό, με κοινόχρηστη δυσώδη τουαλέτα και με τεράστια ποντίκια. Ο ίδιος ο Πούτιν παραδέχτηκε ότι τα κυνηγούσε με ραβδιά, ώσπου ένα του επιτέθηκε όταν το στρίμωξε και «μου έδωσε ένα καλό μάθημα, φοβήθηκα πολύ όταν με κυνήγησε αυτό αντί να το κυνηγάω εγώ».

Τι συνέβη, λοιπόν; Τι λάθος έκαναν; Ένας στρατιωτικός, αναγνωρισμένος ήρωας του πολέμου, με πατέρα μάγειρα του καθεστώτος, και μια γυναίκα αποφασισμένη και ατρόμητη, αναγκάστηκαν να ζουν υπό τις χειρότερες συνθήκες και να δουλεύουν ως απλοί βιομηχανικοί εργάτες στο εργοστάσιο παραγωγής σιδηροδρόμων και αυτοκινήτων στο Γιεγκόροφ.

Σ’ αυτή την οικονομική κατάσταση, και στην προχωρημένη τότε ηλικία των 41 ετών, η Μαρία έφερε στον κόσμο τον Βλαντιμίρ στις 7 Οκτωβρίου 1952. Θα μπορούσε να είναι γιαγιά του.

Ο Μαρξ και το σάμπο

Το Λένινγκραντ μετά τον πόλεμο ήταν πολύ σκληρό μέρος για να ζεις. Πού έμενε ο Βλαντιμίρ και ποιος τον φρόντιζε ως βρέφος και μικρό παιδί, ενώ και οι δύο γονείς του δούλευαν, παραμένει άγνωστο, ούτε ο ίδιος έχει δώσει κάποια πληροφορία. Αυτά που άφησε να διαρρεύσουν είναι εξόχως αντιφατικά.

Ένα παράδειγμα: Στην αυτοβιογραφία του τονίζεται ότι ο Βλαντιμίρ ήταν ένα από τα ελάχιστα παιδιά από τα 45 που υπήρχαν στην τάξη του «Σχολείου Νο 193» στο Μπασκόφ που δεν ήταν γραμμένο στους «Νεαρούς Πιονέρους», την κομουνιστική οργάνωση για παιδιά που είχε ιδρύσει ο Λένιν ήταν από το 1922. Μετά τα 12 του χρόνια, βέβαια, του άρεσε τον ελεύθερο χρόνο του «να διαβάζει Μαρξ, Ένγκελς και Λένιν».

Οι δάσκαλοί του, που μίλησαν στους βιογράφους του, κάνουν λόγο για ένα ζωηρό και οξύθυμο παιδί, που τσακωνόταν συχνά. Κι επειδή ήταν αδύναμος, τις έτρωγε. Στα 12 του αποφάσισε να κάνει κάτι. Όλος ο κόσμος τον ξέρει ως τζουντόκα με μαύρη ζώνη, όμως η αλήθεια είναι ότι ασχολήθηκε πρώτα με το σάμπο. Τι είναι το σάμπο; Ένα είδος ρωσικής πολεμικής τέχνης (самбо, από τις λέξεις самозащита без оружия, που σημαίνει «αυτοάμυνα χωρίς όπλα»), παρόμοιας φιλοσοφίας με το τζούντο, αλλά πολύ πιο διαδεδομένο στην ΕΣΣΔ.

Χημεία, Beatles και κατασκοπικές ταινίες

Κάπου εκεί, στην εφηβεία, ο Βλαντιμίρ ρίχνεται με τα μούτρα στο διάβασμα. Τον επηρεάζει κάποιος; Το αποφασίζει μόνος του; Δεν το έχει ξεκαθαρίσει. Το σίγουρο, όμως, είναι ότι γίνεται δεκτός σ’ ένα σχολείο με εξαιρετική φήμη, το «Σχολείο 281», το οποίο διακρινόταν για το τμήμα χημείας του και έκανε δεκτούς μόνο μαθητές αριστούχους ή περίπου αριστούχους.

Τα αρχεία του σχολείου, που σώζονται ακόμα, «αποκαλύπτουν» ότι ο έφηβος Βολόντια, όπως τον έλεγαν τότε (χαϊδευτικό του Βλαντιμίρ) γρήγορα εγκατέλειψε το ενδιαφέρον του προς τη χημεία και στράφηκε προς τη βιολογία. Παράλληλα, ήταν μέλος της ομάδας χάντμπολ και έκανε μουσική εκπομπή στο ραδιοφωνικό σταθμό του σχολείου, με ιδιαίτερη προτίμηση στα τραγούδια των Beatles! Τότε άρχισε να ενδιαφέρεται και για τις ταινίες με κατασκόπους, τις οποίες συμφοιτητές του έλεγαν ότι έβλεπε μανιωδώς.

Η πληροφορία ότι ζήτησε να γίνει μέλος της KGB ήδη από τα 18 του δεν επιβεβαιώνεται. Από την άλλη, το ότι άφησε τις θετικές επιστήμες για τη νομική, δείχνει ότι είχε κάποια επαφή. Ένας πτυχιούχος της νομικής μπορούσε να γίνει μέλος της KGB, ένας βιολόγος πολύ-πολύ δυσκολότερα.Εκεί, πάντως, τελειοποίησε και τα γερμανικά του.

Στο πανεπιστήμιο «Αντρέι Ζντάνοφ» (που τώρα λέγεται Κρατικό Πανεπιστήμιο Αγίας Πετρούπολης) έγινε δεκτός το 1970. Αποφοίτησε το 1975, με πτυχιακή που αφορούσε το οικονομικό δίκαιο. Κατά τη διάρκεια της φοίτησής του έγινε και μέλος του Κόμματος. Εκεί γνώρισε και τον μέντορά του, τον Ανατόλι Σόμπτσακ, βοηθό καθηγητή τότε, αργότερα όμως πρώτο εκλεγμένο δήμαρχο της Αγίας Πετρούπολης και έναν από τους συγγραφείς του πρώτου Συντάγματος της Ρωσίας, μια ισχυρότατη προσωπικότητα.

Ο Σόμπτσακ υπήρξε ο σύμβουλός του για 25 χρόνια. Στην κηδεία του, τον Φεβρουάριο του 2000, ο μόλις δύο μηνώντότε πρόεδρος Πούτιν αφέθηκε να κλάψει μπροστά στις κάμερες. Δεν ξανάγινε αυτό από τότε.

Ασήμαντος χαρτογιακάς ή κρυφός υπερ-πράκτορας;

Σύμφωνα με τα αρχεία πρακτόρων της KGB, ο Βλαντιμίρ Βλαντιμίροβιτς Πούτιν έγινε δεκτός το 1975. Εκείνη τη χρονιά εγκρίθηκαν 72 αιτήσεις από τις συνολικά 1.037 που κατατέθηκαν. Εκπαιδεύτηκε στο «Σχολείο 401» στην Όχτα.

Στην αρχή τοποθετήθηκε στο τμήμα αντικατασκοπείας και μετά στην «Πρώτη Γενική Διεύθυνση», που ασχολούνταν με τις εξωτερικές υποθέσεις. Το 1984 κλήθηκε για μετεκπαίδευση στο «Ινστιτούτο Ερυθράς Σημαίας Γιούρι Αντρόποφ», την διεθνή υπηρεσία της KGB. Το 1985, σύμφωνα με τα αρχεία, τοποθετήθηκε στη Δρέσδη της Ανατολικής Γερμανίας, ως μεταφραστής και με διαβατήριο στο όνομα «Αντάμοφ».

Τι έκανε αυτά τα δέκα χρόνια; Σκοτάδι πυκνό καλύπτει τις δραστηριότητές του. Υπάρχουν πολλές πληροφορίες ότι για κάποιο διάστημα είχε σχέση με Νοτιοανατολική Ασία και Ωκεανία. Τότε η KGB είχε πολλούς πράκτορες στη Σιγκαπούρη, οι οποίοι μεταβίβαζαν πληροφορίες για τις αγγλόφωνες χώρες της περιοχής.

Πολλά πρόσωπα στη Νέα Ζηλανδία, με γνωστότερο τον σερ Μπομπ Χάρβεϊ, που διετέλεσε πρόεδρος του Εργατικού Κόμματος, δηλώνουν ότι τον είδαν στις αρχές της δεκαετίας του 1980 σε διάφορες πόλεις. Εμφανιζόταν ως πωλητής παπουτσιών. Τι έκανε εκεί και με ποιους μιλούσε, δεν έχει διαλευκανθεί. Ενισχύει, πάντως, και το ότι γνωρίζει άριστα αγγλικά, αν και μπροστά στις κάμερες δεν τα χρησιμοποιεί ποτέ.

Στην πενταετία που βρέθηκε στην Ανατολική Γερμανία τα αρχεία που αφορούν τον Πούτιν είναι πιο πλούσια. Εξαντλούνται, όμως, σε γραφική δουλειά, αποδελτίωση κτλ. Αυτό οδήγησε αρκετούς, ακόμα και συγγραφείς βιβλίων γι’ αυτόν (όπως η Μάσα Γκέσεν, στη βιογραφία «The UnlikelyRise of Vladimir Putin») να τον χαρακτηρίσουν κατώτερο υπάλληλο, με ασήμαντη επιρροή.

Άλλες πληροφορίες, ανώνυμες αυτές, αναφέρουν ότι ο Πούτιν είχε αποκτήσει επαφές με την RAF (Rote ArmeeFraktion, Φράξια Κόκκινος Στρατός) των Μπάαντερ-Μάινχοφ, την πιο καταζητούμενη ένοπλη ακροαριστερή ομάδα-τρομοκρατική οργάνωση στη Δυτική Γερμανία. Του έστελναν, λέει, καταλόγους με όπλα και άλλο υλικό που χρειάζονταν κι αυτός «κανόνιζε» να τα παραλαμβάνουν.

Στην επίσημη αυτοβιογραφία του, αναφέρεται το γεγονός ότι στις 9 Νοεμβρίου 1989 έσωσε τα αρχεία του Σοβιετικού Κέντρου Πολιτισμού και της KGB στη Δρέσδη, πριν αυτά καταλήξουν στα χέρια των Δυτικογερμανών. Αργότερα, λέει, αποφάσισε να κάψει τα αρχεία της KGB και να κρατήσει τα υπόλοιπα. Τα κριτήρια της επιλογής, τι θα καταστραφεί και τι θα σωθεί, ήταν δικά του.

Πριν την ένωση των Γερμανιών, κι ενώ ακόμα ο Σοβιετικός στρατός και η KGB λειτουργούσαν στο ανατολικό μέρος, ο Πούτιν επέστρεψε στην ΕΣΣΔ στις αρχές του 1990. Γιατί; Γενικώς υπήρξε μια εκτεταμένη καχυποψία στην ρωσική KGB για τους πράκτορες που υπηρετούσαν στην Ανατολική Γερμανία και το πόσο πιστοί θα εξακολουθούσαν να μένουν στο καθεστώς. Τοποθετήθηκε στις «ενεργές εφεδρείες», με τον βαθμό του αντισυνταγματάρχη

Σύμφωνα με αυτά που υποστηρίζει ο Πούτιν, υπέβαλλε την παραίτησή του από την KGB στις 20 Αυγούστου 1991, τη δεύτερη μέρα του πραξικοπήματος εναντίον του Γκορμπατσόφ. «Αποφάσισα αμέσως ποια πλευρά θα υποστήριζα», ήταν η χαρακτηριστική του δήλωση. Διάφορες πηγές, ανώνυμες ακόμα, το αμφισβητούν αυτό, αναφέρουν ότι ήταν ενεργός, καλυμμένος, για κάποιο διάστημα.

«Στο ίδιο έργο θεατές» και «Σκοτάδι βαθύ»

To 1980 ένας συνάδελφός του στην KGB τον προσκάλεσε να δουν ένα θεατρικό έργο. Και για να το κάνει πιο ελκυστικό, του είπε ότι θα βρίσκονταν εκεί και δύο κοπέλες, με τις οποίες αργότερα θα έβγαιναν τετράδα. Η μία κοπέλα ήταν η 22χρονη Λιουντμίλα Σκρεμπνέβα, η οποία φοιτούσε στο τμήμα ισπανικής φιλολογίας του πανεπιστημίου του Λένινγκραντ και εργαζόταν ως αεροσυνοδός σε εσωτερικές πτήσεις της Αεροφλότ.

Το συγκεκριμένο θεατρικό έργο το είδαν τέσσερις φορές μέσα σε τέσσερις μέρες. Κατά τον Πούτιν, έγιναν πρώτα φίλοι και μετά εραστές. Είπε ότι είχε συνηθίσει τη ζωή του εργένη, αλλά η «Λούντα» του άλλαξε μυαλά. Το 1983 της πρότεινε γάμο. Παντρεύτηκαν στις 28 Ιουλίου. Η πρώτη τους κόρη, η Μαρία, γεννήθηκε λίγο πριν αναχωρήσουν για τη Δρέσδη, τον Απρίλιο του 1985. Η δεύτερη, η Κάτια,γεννήθηκε στη Δρέσδη τον Αύγουστο του 1986.

Η Λιουντμίλα αργότερα υποστήριξε ότι μέχρι να παντρευτεί τον Βλαντιμίρ δεν ήξερε ότι είναι πράκτορας της KGB. Τον ακολούθησε στην Ανατολική Γερμανία, κι αργότερα προσπάθησε να του σταθεί στην καριέρα του στη διοίκηση και την πολιτική. Ο ίδιος την αποθάρρυνε, λέει, για να μην χάσει την αφοσίωσή της στην ανατροφή των παιδιών. Γεγονός, πάντως, είναι ότι ως πρώτη κυρία της Ρωσίας εμφανίστηκε ελάχιστα κι αναφέρθηκε στον διεθνή τύπο ακόμα λιγότερο.

Χώρισαν κοινή συναινέσει το 2013, μάλιστα με επίσημη τηλεοπτική δήλωση. Αργότερα αυτή παντρεύτηκε τον κατά 20 χρόνια μικρότερό της επιχειρηματία (και πολύ γνωστό του Πούτιν) Αρτούρ Οτσερέτνι.

Εδώ τελειώνουν τα επίσημα στοιχεία για την προσωπική ζωή του Πούτιν κι αρχίζουν οι εικασίες και το κουτσομπολιό, επίσημο και γκρίζο. Η σχέση του με την (τότε καθαρίστρια του Κρεμλίνου και νυν επιχειρηματία) Σβετλάνα Κριβονόγκιχ δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ, ούτε και το ότι η κόρη της Ελισαβέτα (που γεννήθηκε το 2003) είναι πράγματι κόρη του Πούτιν.

Η σχέση δε με την πρώην ολυμπιονίκη της ρυθμικής γυμναστικής Αλίνα Καμπάεβα χρονολογείται παρασκηνιακά από το 2008. Δεν υπάρχει καμία επίσημη επιβεβαίωση, ούτε καν για τις δύο γέννες της Καμπάεβα στην Ελβετία, το 2015 και το 2019. Πριν λίγο καιρό ελβετικά ΜΜΕ παρουσίασαν δηλώσεις της γυναικολόγου της κλινικής όπου γέννησε η Καμπάεβα, η οποία πιστοποίησε ότι και τα δύο παιδιά ήταν αγόρια. Όνομα πατρός δεν αναφέρθηκε.

Το σκάνδαλο, το ταξί και η εκτόξευση

Από το 1990 ως το 1996, στον μετασχηματισμό του κράτους, ο Πούτιν έμεινε στην Αγία Πετρούπολη. Επισήμως η δουλειά του ήταν σύμβουλος διεθνών θεμάτων του Σόμπτσακ, τότε δημάρχου της πόλης. Οι γνώσεις του στο οικονομικό δίκαιο τον βοήθησαν τότε να είναι παρών στο κλείσιμο συμφωνιών με τους κατοπινούς ολιγάρχες, με πολλούς από τους οποίους γνωρίστηκε προσωπικά.

Το 1993 το όνομά του ενεπλάκη σ’ ένα σκάνδαλο, που διερευνήθηκε από το δημοτικό συμβούλιο. Είχε κλείσει μια συμφωνία εξαγωγής μετάλλων με αντάλλαγμα ανθρωπιστική βοήθεια, ύψους 93 εκ. δολαρίων. Τα μέταλλά έφυγαν, αλλά η βοήθεια δεν ήλθε ποτέ. Η εισήγηση της έρευνας ήταν να απομακρυνθεί ο Πούτιν. Όχι μόνο δεν απομακρύνθηκε, αλλά ανέλαβε πιο ισχυρές θέσεις. Τι έγιναν τα λεφτά, κανείς δεν έμαθε.

Κατά δική του δήλωση, ο Πούτιν σε αυτή την περίοδο δούλεψε περιστασιακά και ως οδηγός ταξί! «Ήταν κάτι που έπρεπε να κάνω για να κερδίσω έξτρα χρήματα», είπε σε συνέντευξή του το 2021. Βεβαίως, αν συνέβη ποτέ κάτι τέτοιο, θα είχε απασχοληθεί σε πειρατικό όχημα. Κάποιες μυστικές υπηρεσίες της δύσης λένε ότι επίτηδες άφησε αυτή τη διαρροή, για να δικαιολογήσει τις πολλές μετακινήσεις του στην πόλη «για άλλους λόγους», σε περίπτωση που κάποιοι τις είχαν καταγράψει.

To 1996 o Σόμπτσακ έχασε την επανεκλογή του στον δήμο της Αγίας Πετρούπολης και ο Πούτιν μετακόμισε στη Μόσχα. Εκεί ανέλαβε υποδιευθυντής του Τμήματος Διαχείρισης Προεδρικής Περιουσίας. Ένα πόστο-κλειδί, στο οποίο μεθόδευε τις μεταφορές περιουσιακών στοιχείων του ΚΚΣΕ και του Σοβιετικού κράτους γενικότερα στη Ρωσία. Η εξέλιξή του υπήρξε αλματώδης έκτοτε. Σε λιγότερο από έναν χρόνο, ο τότε πρόεδρος Γέλτσιν τον τοποθέτησε υποδιευθυντή του Προεδρικού Προσωπικού.

Από τη λογοκλοπή στην πρωθυπουργία

Παράλληλα, στα 45 του χρόνια, κατέθεσε και τη διδακτορική του εργασία. Η οποία, όπως αποδείχτηκε αργότερα, ήταν σε μεγάλο βαθμό προϊόν λογοκλοπής. Περισσότερες από 15 σελίδες ήταν πιστή μετάφραση μιας αμερικάνικης εργασίας.

Το 1998 τοποθετήθηκε πρόεδρος της επιτροπής για τις συμφωνίες που θα υπογράφονταν με τις διοικητικές περιοχές της Ρωσίας, οι οποίες θα μείωναν τις εξουσίες του. Ο προκάτοχός του είχε υπογράψει 46 τέτοιες συμφωνίες. Ο Πούτιν δεν ολοκλήρωσε καμία σε μία διετία. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά όταν έγινε πρόεδρος τις ακύρωσε και τις 46 με προεδρικό διάταγμα!

Στις 25 Ιουλίου 1998 διορίστηκε διευθυντής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφάλειας (FSB), δηλαδή του διαδόχου της KGB. Πλέον ήταν φανερό ότι ο δρόμος ήταν στρωμένος. Στις 9 Αυγούστου 1999 έγινε πρωθυπουργός και στις 31 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου ο Γέλτσιν του έδωσε τους πυρηνικούς κωδικούς. Και την ευχή του.

Ντοκιμαντέρ βιογραφία για τον Πούτιν:

Η αυτοβιογραφία του:

https://www.publicaffairsbooks.com/titles/vladimir-putin/first-person/9780786723270/