FOCUS

Φωτογραφίες δίπλα στον Ζελένσκι: Η σημειολογία μιας επίσκεψης - αστραπή στην εμπόλεμη Ουκρανία

Φωτογραφίες δίπλα στον Ζελένσκι: Η σημειολογία μιας επίσκεψης - αστραπή στην εμπόλεμη Ουκρανία
O Μπόρις Τζόνσον ήταν από τους πρώτους Ευρωπαίους ηγέτες που επισκέφτηκαν το Κίεβο

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δεν θα  μπορούσε να κάνει πιο ξεκάθαρο ότι σκοπός της εισβολής του στην Ουκρανία είναι να τερματίσει την ύπαρξή της ως ελεύθερο, ανεξάρτητο κράτος.

Αυτό είχε ως συνέπεια -πέρα από τον πόλεμο και τις προφανώς καταστροφικές του συνέπειες- την εκδήλωση συμπαράστασης από τη Δύση. Υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της επισκέπτονται ο ένας μετά τον άλλο την -μέχρι προ λίγων μηνών άγνωστη στο χάρτη τους και σίγουρα όχι ένας αυτονόητος προορισμός για διακοπές- ουκρανική πρωτεύουσα, το Κίεβο.

Πιο πρόσφατο παράδειγμα η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων των Ηνωμένων Πολιτειών Νάνσι Πελόζι ενώ είναι σίγουρο ότι θα ακολουθήσουν πολλοί ακόμη.

Τα ταξίδια ηγετών και υψηλόβαθμων πολιτικών στην εμπόλεμη χώρα και οι φωτογραφίες τους δίπλα στον πρόεδρο Ζελένσκι συνιστούν μια σημαντική δήλωση ότι η Ουκρανία παραμένει ένα ζωντανό, λειτουργικό κράτος, παρόλες τις προσπάθειες του Πούτιν να «δαγκώσει» ένα σημαντικό κομμάτι του ανατολικά.

Αποτελούν επίσης και μια υπενθύμιση προς τον Ρώσο ηγέτη και τον κόσμο ότι ο αρχικός του στόχος δεν έχει επιτευχθεί ακόμη.

Με την Νάνσι ΠελόζιAP Photo

Από την σκοπιά της Ουκρανίας, αυτά τα ταξίδια συντηρούν τη δεινή κατάσταση της χώρας στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας και φέρνουν τους επισκέπτες αντιμέτωπους με τον καταστροφικό πόλεμο καθώς επιδιώκουν τη δυτική βοήθεια.

Η Πελόζι, η δεύτερη στη σειρά διαδοχής του Αμερικανού προέδρου μετά την Καμάλα Χάρις, ήταν η πλέον υψηλόβαθμη αξιωματούχος που επισκέφτηκε το Κίεβο από την αρχή του πολέμου. Το απροειδοποίητο ταξίδι της πραγματοποιήθηκε μία εβδομάδα μετά την επίσκεψη Μπλίνκεν και Όστιν, υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας των ΗΠΑ αντίστοιχα, στην ουκρανική πρωτεύουσα.

Με τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο ΣάντσεςAP Photo

Εκείνη η επίσκεψη προανήγγειλε έναν πολύ πιο ξεκάθαρο και επιθετικό πολεμικό στόχο των ΗΠΑ στην Ουκρανία, την αποδυνάμωση της ρωσικής στρατιωτικής ισχύος, έτσι ώστε ο Πούτιν να μην έχει στο μέλλον την ικανότητα να απειλήσει τους Αμερικανούς συμμάχους στην Ευρώπη. Η Πελόζι θα είναι πρόσωπο – κλειδί ώστε να περάσει το απίστευτα τολμηρό αίτημα του Μπάιντεν να δαπανήσει το Κογκρέσο 33 δισεκατομμύρια δολάρια για να εξοπλίσει και να στηρίξει την Ουκρανία.

Ο Ζελένσκι, ο οποίος έχει αποδείξει επανειλημμένα το ταλέντο του στις δημόσιες σχέσεις, δημοσιοποίησε ένα απόσπασμα με τα σχόλια της Πελόζι κατά τη διάρκεια της τρίωρης παραμονής της στο Κίεβο, το οποίο αντικατοπτρίζει σχεδόν ακριβώς αυτό που λένε οι Ουκρανοί αξιωματούχοι στη Δύση για τον πόλεμο.

«Σας επισκεπτόμαστε για να σας ευχαριστήσουμε για τον αγώνα σας για την ελευθερία... Ο αγώνας σας είναι αγώνας για όλους», είπε η Πελόσι. «Επομένως, η δέσμευσή μας είναι να είμαστε εκεί για εσάς μέχρι να τελειώσει ο αγώνας».

Ο γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες επισκέφτηκε το Κίεβο στις 28 ΑπριλίουAP Photo

Η Πελόζι ήταν μία από τις πολλές υψηλόβαθμες παρουσίες που προσγειώθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες στην Ουκρανία. Ανάμεσά τους ο Μπόρις Τζόνσον, ο Πέδρο Σάντσες, η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, ο Αντόνιο Γκουντέρες και πολλοί άλλοι, ενώ η πρώτη κυρία των ΗΠΑ, η Τζιλ Μπάιντεν προγραμματίζει κι αυτή με τη σειρά της το δικό της ταξίδι αυτήν την εβδομάδα, όχι όμως στην Ουκρανία αλλά στη Ρουμανία και τη Σλοβακία σε μια προσπάθεια να εκφράσει τη στήριξή της στις εκτοπισμένες ουκρανικές οικογένειες.

Αλλά η πιο ενδιαφέρουσα πτυχή της επίσκεψης της Πελόζι είναι αυτή που δεν γνωρίζουμε. Πώς έφτασε εκεί η ίδια και η αντιπροσωπεία της. Ο Μπλίνκεν απεικονίστηκε σε ένα τρένο κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του, του οποίου ακολούθησαν επιδρομές των Ρώσων σε σιδηροδρομικούς σταθμούς της Ουκρανίας, κάθε άλλο παρά τυχαίο γεγονός.

Ρωσικοί πύραυλοι, εν τω μεταξύ, έπεσαν σε στόχους στο Κίεβο την περασμένη εβδομάδα, όταν ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ήταν ακόμα στην πόλη - και αμέσως μετά την επίσκεψη του στον Πούτιν στη Μόσχα. Και πάλι, είναι δύσκολο να χαρακτηριστεί σύσκεψη.

Με τον πρωθυπουργό της Βουλγαρίας Κίριλ ΠετκόφAP Photo

Συχνά, όταν ένα ανώτερο στέλεχος της αμερικανικής κυβέρνησης ταξιδεύει κρυφά σε έναν εχθρικό προορισμό, οι επισκέψεις του ακολουθούνται από διαρροές από τα παρασκήνια για το ταξίδι τους. Αυτή τη φορά υπήρξε ως επί το πλείστον σιωπή -απόδειξη του εξαιρετικά υψηλού επιπέδου ασφάλειας που απαιτείται για τη μεταφορά VIP σε μια χώρα υπό ρωσική εισβολή και μια προφανής επιθυμία να κρατηθούν μυστικές οι λεπτομέρειες ώστε να συνεχιστούν τέτοιες επισκέψεις.

O Καγκελάριος της Αυστρίας Καρλ Νεχάμερ μετά τη συνέντευξη τύπου που έδωσε στο Κίεβο στις 9 ΑπριλίουAP Photo

Το ταξίδι της Πελόζι στο Κίεβο πυροδότησε νέα φημολογία σχετικά με το αν ο Τζο Μπάιντεν θα ταξιδέψει τελικά στην εμπόλεμη αυτή ζώνη. Ο Λευκός Οίκος αρνείται οποιονδήποτε τέτοιο σχεδιασμό, αλλά ακόμα κι αν κάτι τέτοιο ήταν στα σκαριά, είναι προφανές ότι ο κόσμος δεν θα το γνώριζε παρά μόνο, αφού συμβεί.

Φαίνεται απίθανο οι ρωσικές δυνάμεις να στοχεύουν εσκεμμένα έναν ανώτερο επισκέπτη Αμερικανό αξιωματούχο. Αλλά η πολεμική μηχανή της Μόσχας λειτούργησε χαοτικά για μεγάλο μέρος του πολέμου. Και η πιθανότητα ενός αδέσποτου πυραύλου ή μιας τυχαίας επίθεσης σε έναν Αμερικανό επισκέπτη των ΗΠΑ δεν πρέπει να αποκλειστεί δεδομένης της πιθανότητας κλιμάκωσης της κρίσης.

H επικεφαλής της Κομισιόν επισκέφτηκε το Κίεβο στις 8 ΑπριλίουAP Photo

Υπάρχει μια ακόμη παράμετρος που δεν πρέπει να ξεχνά κανείς σχετικά με τους ηγέτες που κάνουν αυτά τα ταξίδια: η ιδιοτέλεια. Ποιος πολιτικός υψηλού προφίλ μπορεί να αντισταθεί στα πρωτοσέλιδα που γεννά ένα παρακινδυνευμένο ταξίδι σε μια εμπόλεμη ζώνη -- και στην ευκαιρία να απολαύσει τα φώτα της δημοσιότητας που αντικατοπτρίζονται στον Ζελένσκι, ενός από τους πιο αξιοθαύμαστους αυτή τη στιγμή ηγέτες του κόσμου;

Αλλά ακόμη και ένας κυνικός πρέπει να παραδεχτεί ότι τέτοιες επισκέψεις είναι σανίδα σωτηρίας για την Ουκρανία και ένα χτύπημα στον Ρώσο ηγέτη που θέλει να συντρίψει την κυριαρχία της.

Κάντο όπως η Τζολί

H Ατζελίνα Τζολί εθεάθη στη Λβιβ στις 30 ΑπριλίουMaksym Kozutsky/Ayuntamiento de Lviv vía AP

Στον αντίποδα, η ανεπίσημη -χωρίς την ιδιότητα της πρέσβειρα καλής θέλησης του ΟΗΕ -όπως έσπευσε να διευκρινίσει ο ίδιος ο οργανισμός, επίσκεψη της Αντζελίνας Τζολί στην ουκρανική πόλη Λβιβ, την οποία ελάχιστοι θα είχαμε πάρει χαμπάρι αν οι ίδιοι οι Ουκρανοί πολίτες δεν έσπευδαν να ενθουσιασμένοι να ανεβάσουν υλικό -φωτογραφίες, αυτοσχέδια αυτόγραφα και βίντεο- στα κοινωνικά τους μέσα.

Αλλά η Τζολί δεν είναι πολιτικός.