FOCUS

Υπάρχει σύνδεση μεταξύ των video games και των μαζικών δολοφονιών; Οι ειδικοί απαντούν

Τρίτη, 06 Αυγούστου 2019 17:59

Τη στιγμή που οι πρόσφατες μαζικές δολοφονίες στις ΗΠΑ έχουν εξοργίσει ένα ολόκληρο έθνος, ο πρόεδρος Τραμπ και κορυφαία στελέχη των Ρεπουμπλικάνων υποστηρίζουν ότι τα video games, θα μπορούσαν να αποτελούν μια κάποια εξήγηση για την αιματοχυσία.

Ωστόσο, οι ειδικοί λένε πως δεν υπάρχουν ικανά αποδεικτικά στοιχεία που να συνδέουν τα βίαια βιντεοπαιχνίδια με τα κρούσματα βίας στον πραγματικό κόσμο.

«Τα παιχνίδια έγιναν απλώς πιο ρεαλιστικά. Το μόνο που υπάρχει πλέον είναι ένα μεγαλύτερο εύρος ως προς τους παίκτες των παιχνιδιών και των παιχνιδιών βίας. Και πλέον τα παιχνίδια αυτά παίζονται παντού στον κόσμο», δήλωσε ο Άντριου Πριζιμπίλσκι, αναπληρωτής καθηγητής Ψηφιακών Μέσων στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

«Αλλά το μοναδικό μέρος που μπορεί κανείς να βρει γόνιμο έδαφος για μια τέτοιου είδους ρητορική, ότι τα παιχνίδια και η βία συνδέονται μεταξύ τους, είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες».

Αυτή η υποτιθέμενη συνένωση των δύο έχει τις ρίζες της σε πρώιμες έρευνες που υποστήριζαν ότι τα βίαια παιχνίδια σχετίζονται με την επιθετικότητα των παικτών. Μια έκθεση του 2015 από την Αμερικανική Ένωση Ψυχολόγων, για παράδειγμα, κατέληγε στο συμπέρασμα ότι «υπάρχει μια ουσιαστική σχέση ανάμεσα στη χρήση βίαιων βιντεοπαιχνιδιών και την αύξηση της επιθετικής συμπεριφοράς, των γνωστικών λειτουργιών αλλά και των αρνητικών συναισθημάτων που ωθούν στην εκδήλωση της επιθετικότητας».

Αν και η έκθεση ανέφερε ότι υπάρχουν ανεπαρκείς αποδείξεις που να συνδέουν την επιθετικότητα με την εγκληματική βία ή την παραβατικότητα, τα ευρήματά της έμοιαζαν να υποστηρίζουν μια παγιωμένη αίσθηση – κι ένα φόβο – ότι οι νέες τεχνολογίες και το αίμα στην οθόνη θα μπορούσαν να μεταφραστούν σε βία στους δρόμους. Αλλά αυτό το συμπέρασμα, όπως αιτιολογούν οι ειδικοί, δεν υποστηρίζεται από τη σύγχρονη έρευνα.

Νέες μελέτες αποσυνδέουν τα βιντεοπαιχνίδια από την επιθετικότητα

«Η γενική τάση εδώ είναι ότι η κοινωνία ανησυχεί για τις νέες τεχνολογίες, οι γονείς η οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής εμπλέκονται και ίσως οι ερευνητές δεν διαθέτουν οι ίδιοι τόση εμπειρία με την τεχνολογία και γι’ αυτό οι πρώτες τους μικρές απόπειρες να μελετήσουν το φαινόμενο γίνονται με πολύ κακό τρόπο», ανέφερε ο Πριζιμπίλσκι.

Και πρόσθεσε: «Καθώς ο χρόνος περνούσε, τα στοιχεία έγιναν τόσο ξεκάθαρα, ώστε εάν υπάρχουν συσχετισμοί, αυτό οφείλεται πιθανώς σε έναν τρίτο παράγοντα». Για παράδειγμα, αγόρια που ιστορικά ήταν πιο πιθανό να παίζουν βιντεοπαιχνίδια, είναι πιθανό να είναι κατά μέσο πιο επιθετικά σε σύγκριση με τα κορίτσια.

Φέτος, ο Πριζιμπίλσκι δημοσίευσε μια μελέτη που έγινε σε περισσότερους από 1.000 Βρετανούς εφήβους, η οποία κατέληγε στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει καμία σύνδεση ανάμεσα στο χρόνο που καταναλώνεται στη χρήση των βίαων βιντεοπαιχνιδιών και στην επιθετική συμπεριφορά. Τα συμπεράσματα αυτά σχετίζονται με άλλη πρόσφατη έρευνα που κατέδειξε ότι υπάρχει λίγη – έως και αμελητέα – σχέση μεταξύ των παιχνιδιών και των φαινομένων βίας.

Την ίδια στιγμή, επιστήμονες στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ δημοσίευσαν τον Ιούλιο μια έρευνα που μελετούσε τις μετα-αναλύσεις προγενέστερων ερευνών. Η επιστημονική ομάδα ανακάλυψε ότι τα βίαια βιντεοπαιχνίδια ενδέχεται να αυξήσουν τη βίαιη συμπεριφορά, αλλα «τα αποτελέσματα αυτά είναι συνήθως ανεπαίσθητα».

Και όπως σχολιάζει ο Πριζιμπίλσκι, η επιθετικότητα δεν σημαίνει ότι κάποιος θα διαπράξει μια μαζική δολοφονία. «Δεν υπάρχει αμφιβολία πως όταν ένα παιχνίδι είναι πραγματικά δύσκολο ή πολύ εξοργιστικό ή σε κάνει να χάνεις, τότε τσαντίζεσαι». Ανεβάζοντας το βαθμό δυσκολίας σε ένα παιχνίδι όπως το Tetris, για παράδειγμα, μέσα στο εργαστήριο, η ομάδα του έφτασε στο σημείο να αναπτύσσει επιθετικά συναισθήματα.

«Αυτό πρέπει να αναρωτηθεί κανείς είναι, εάν οι άνθρωποι που βγαίνουν εκεί έξω και διαπράττουν μαζικές δολοφονίες, το έκαναν αυτό, αφού εγκατέλειψαν αγανακτισμένοι τον υπολογιστή τους, όταν έχασαν σε μια πίστα του “Call of Duty”(σ.σ. βίαιο βιντεοπαιχνίδι)». «Δεν το πιστεύω αυτό. Ο κόσμος δεν διαπράττει βίαιες πράξεις όταν χάσει μια παρτίδα στο γκολφ», σημειώνει ο δρ. Πριζιμπίλσκι.

Ιατρικές ομάδες, ακόμα και το Ανώτατο Δικαστήριο παίρνουν θέση

Η Αμερικανική Ένωση Ψυχολόγων δεν έχει, μέχρι στιγμής, ανανεώσει την έκθεση πολιτικής της ως προς τα βιντεοπαιχνίδια και την επιθετικότητα, ενώ και άλλες ομάδες, όπως η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής προειδοποιούν και αυτές για τις επιπτώσεις των παιχνιδιών αυτών.

Σε έκθεσή της το 2016 η Ακαδημία ανέφερε τα εξής: «Τα βιντεοπαιχνίδια δεν πρέπει να χρησιμοποιούν ανθρώπους ή άλλους ζωντανούς στόχους ως ή να δίνουν πόντους ως ανταμοιβή για σκοτωμούς, γιατί αυτό διδάσκει τα παιδιά να συνδέουν τη διασκέδαση και επιτυχία με τη δυνατότητά τους να προκαλούν πόνο και βασανιστήρια στους άλλους. Υπάρχει σημαντική διασύνδεση των βίαιων παιχνιδιών με τις επιθετικές σκέψεις και την εκδήλωση των συναισθημάτων θυμού».

Όμως, την ίδια στιγμή, άλλες έρευνες επιμένουν, πως αντί τα βιντεοπαιχνίδια να προδιαθέτουν τα νέα παιδιά προς τη βία, στην πραγματικότητα μειώνουν την επιθετική συμπεριφορά στον πραγματικό κόσμο, επιτρέποντας στα παιδιά να διοχετεύουν τα συναισθήματά τους σε παιχνιδοκονσόλες αντί σε άλλα άτομα.

Σε μια έρευνα του 2016, οι επιστήμονες ανέλυσαν τα δεδομένα εγκληματικών πράξεων και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η γενική κοινωνική βία μειώθηκε κατά τη διάρκεια των εβδομάδων που ακολούθησαν μετά από την κυκλοφορία δημοφιλών βιντεοπαιχνιδιών.

Ο Κρίστοφερ Φέργκιουσον, αναπληρωτής καθηγητής και αντιπρόεδρος του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Στέτσον, είχε δηλώσει στο CNNi το 2018 ότι «βασικά, κρατώντας τα νεαρά αγόρια απασχολημένα με πράγματα που τους αρέσουν, είτε είναι ο αθλητισμός, ο φιλοτελισμός ή και το να παίζουν βίαια βιντεοπαιχνίδια πρώτου προσώπου, ουσιαστικά τα κρατάς μακριά από τους δρόμους και τα προβλήματα».

Όμως και το Ανώτατο Δικαστήριο έλαβε θέση στο ζήτημα. Το 2011 οι δικαστές με πλειοψηφία 7-2 αποφάσισαν ότι τα βιντεοπαιχνίδια τελούν υπό τις προστατευτικές διατάξεις που διέπουν την Πρώτη Τροπολογία του αμερικανικού Συντάγματος.

Ο δικαστής Αντονίν Σκάλια, στο σχετικό πόρισμά του, ανέφερε πως «ψυχολογικές μελέτες που ισχυρίζονται ότι υπάρχει σχέση μεταξύ της έκθεσης σε βίαια βιντεοπαιχνίδια και τις βλαβερές συνέπειες για τα παιδιά, δεν αποδεικνύουν ότι η εν λόγω έκθεση προκαλεί τους ανήλικους στο να δράσουν επιθετικά».

«Είναι ντροπή να ρίχνεις το βάρος στα βιντεοπαιχνίδια»

Παρά το γεγονός ότι η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου εκδόθηκε πριν από οκτώ χρόνια, οι τωρινές επιστημονικές έρευνες την υποστηρίζουν.

Η ύπαρξη ενός θετικού οικογενειακού περιβάλλοντος συνιστά έναν προστατευτικό παράγοντα περιορισμού της επιθετικότητας και των αντικοινωνικών συμπεριφορών. «Με αυτό τον τρόπο, οι δημόσιες πολιτικές που στοχεύουν στην ενδυνάμωση της οικογένειας καθώς και στον αυξημένο έλεγχο της νεανικής παρορμητικότητας, είναι πιθανό να είναι πιο παραγωγικές σε σύγκριση με εκείνες που στοχεύουν τα βιντεοπαιχνίδια», ανέφερε έρευνα που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο στη Σιγκαπούρη.

«Όσο για τους πολιτικούς που καταφέρονται εναντίον των βιντεοπαιχνιδιών στον απόηχο των μαζικών δολοφονιών, είναι ντροπή. Αυτή η συζήτηση ευτελίζει ένα χόμπι που ακολουθείται από τους μισούς και πλέον Αμερικανούς ενήλικες», λέει ο δρ. Πριζιμπίλσκι.

Και καταλήγει: «Μα πάνω απ’ όλα, με το να ρίχνει κανείς το φταίξιμο στα βιντεοπαιχνίδια, αντί να ψάχνει τις βαθύτερες αιτίες που ωθούν στη βία, μειώνεται η αξία του πολιτικού διαλόγου στο θέμα αυτό, γιατί αναζητάμε εύκολες απαντήσεις αντί να αντιμετωπίζουμε τη σκληρή αλήθεια».

Video games unlikely to cause real-world violence, experts say - By Arman Azad, CNNi