Στην Ινδία, τις εκλογές θα κρίνουν οι αγελάδες – Η άνοδος ενός νέου θρησκευτικού υπερεθνικισμού
Εν όψει των εθνικών εκλογών στην Ινδία, ένα δισεκατομμύριο Ινδουιστές αποκτούν υπερεθνικιστική συνείδηση. Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τον κόσμο; Κάτι όχι πολύ καλό πάντως.
Όταν ο Σάμιουελ Χάντινγκτον ανέλυε, το 1996, τις απόψεις του περί μιας μεταψυχροπολεμικής παγκόσμιας τάξης, στο βιβλίο του «Η σύγκρουση των πολιτισμών και ο ανασχηματισμός της παγκόσμιας τάξης», έκανε λόγο για μια διάδοχη κατάσταση των πολιτικών παγκόσμιων συγκρούσεων, αυτή που θα πυροδοτείτο από θρησκευτικές και πολιτισμικές διαφορές. Ο Χάντνγκτον έκανε την ανάλυσή του σε παγκόσμιο επίπεδο και εστίασε κυρίως στην παμπάλαιη σύγκρουση ανάμεσα στο Χριστιανισμό και το Ισλάμ. Οι εξελίξεις τον δικαίωσαν και πράγματι ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός ήταν αυτός που κίνησε σε μεγάλο βαθμό τα νήματα των παγκόσμιων εξελίξεων τα επόμενα χρόνια, ακυρώνοντας τις προβλέψεις του Φράνσις Φουκουγιάμα περί του «τέλους της Ιστορίας». Καθώς η Ιστορία, λοιπόν -αντίθετα με τους ευσεβείς πόθους του Φουκουγιάμα και της Δύσης γενικότερα- συνεχίζει να διαμορφώνεται από τις συγκρούσεις, σε μια χώρα που μέχρι πρότινος (ακόμα εν μέρει) παρέμενε κλεισμένη στον απομονωτισμό της, την Ινδία, αναδύεται ένα νέο είδος «πολιτικής» συνείδησης, ο Ινδουιστικός θρησκευτικός υπερεθνικισμός…
Ο πόλεμος της ιερής αγελάδας
Η Σαντβί Καμάλ, είναι Ινδουίστρια και περιπολεί τους επαρχιακούς δρόμους της Ινδίας ψάχνοντας για λαθρεμπόρους αγελάδων. Είναι οπλισμένη και στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου της υπάρχει ένα αυτοκόλλητο με την εικόνα μιας αγελάδας περιτριγυρισμένης από σπαθιά και όπλα. Το αυτοκόλλητο γράφει: «Η αγελάδα είναι η μητέρα του κόσμου».
Η Καμάλ είναι επικεφαλής μιας μεγάλης ομάδας οπλισμένων και πολύ αποφασισμένων φανατικών, που αποτελείται κυρίως από νεαρούς Ινδουιστές άντρες. Τέτοιες ομάδες έχουν δημιουργηθεί σε πολλά μέρη της χώρας, μετά τη σχετικά πρόσφατη ολική απαγόρευση σε πολλές Πολιτείες (η Ινδία είναι ομοσπονδιακό κράτος) της σφαγής των αγελάδων, που είναι ζώα ιερά για τους Ινδουιστές.
Ήδη, μέλη τέτοιων ομάδων έχουν λυντσάρει πάνω από 35 Μουσουλμάνους, οι οποίοι παραδοσιακά είναι οι ιδιοκτήτες σφαγείων και χασάπικων…
Αυτή την εβδομάδα στην Ινδία ξεκινούν οι εθνικές εκλογές και η ένοπλη υπεράσπιση της «μητέρας αγελάδας» έχει πλέον πάρει μια πανεθνική έκταση και τη μορφή μιας πολιτικής εκστρατείας, που στην πραγματικότητα δεν έχει να κάνει με το συμπαθές ζώο, αλλά με την προσπάθεια να επιβληθεί η Ινδουιστική θρησκεία ως κυρίαρχο πολιτιστικό (και όχι μόνο) status quo στην πιο πολυπολιτισμική χώρα του κόσμου. Ο Ινδουισμός, επί χρόνια στην αφάνεια, ή έστω σε μια σχετική ησυχία, βγαίνει τώρα στο προσκήνιο και παίρνει κεντρική θέση στην πολιτική αντιπαράθεση στη χώρα.
Καλώς ήλθατε στον Ινδουιστικό υπερεθνικισμό.
(AP Photo/Bernat Armangue)
Επικεφαλής αυτής της κίνησης είναι ο Πρωθυπουργός της χώρας, Ναρέντρα Μόντι, ο οποίος μεγάλωσε ψέλνοντας ύμνους και λαμβάνοντας στρατιωτικού τύπου εκπαίδευση σε εθνικιστικά στρατόπεδα. Ο Μόντι και το κόμμα του, το Μπαρατίγια Τζανάτα (Ινδικό Λαϊκό Κόμμα) θέλουν να διατηρήσουν την εξουσία και επιχειρούν να το κάνουν επιβάλλοντας τη «χίντουτβα» ή «Ινδικότητα», τον Ινδουιστικό τρόπο ζωής, ως κυρίαρχο στη χώρα, στη θέση του κοσμικού πλουραλισμού. Η «χιντούτβα» είναι ένας όρος που επινοήθηκε το 1923, και σημαίνει την κύρια μορφή Ινδουιστικού υπερεθνικισμού στην Ινδία. Το κόμμα Μπαρατίγια Τζανάτα υιοθέτησε την Ινδικότητα ως επίσημη ιδεολογία το 1989 και πολλοί Ινδοί κοινωνικοί επιστήμονες έχουν περιγράψει την κίνηση ως φασιστική, εμμένοντας στην επιλογή της κοσμικής ομογενοποιημένης πλειοψηφίας.
Με λίγα λόγια: Εάν ο Μόντι επανεκλεγεί, αυτό μπορεί να σημάνει τη μετατροπή της μεγαλύτερης Δημοκρατίας του κόσμου (με 1.3 δισεκατομμύρια ανθρώπους), σε ένα φονταμενταλιστικό Ινδουιστικό κράτος.
«Αυτό που έκανε ο Μόντι είναι να κανονικοποιήσει το φανατισμό», λέει ο Ιστορικός Μουκούλ Κεσαβάν. «Αυτό που ήδη βλέπουμε είναι μια τρομερή στροφή της κοινής γνώμης προς τα δεξιά». Σκηνές θρησκευτικού υπερεθνικισμού είναι πλέον πολύ συχνές στην Ινδία. Στο Νέο Δελχί, αλλά και σε άλλες πόλεις, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, ντυμένοι με το παραδοσιακό σάρι, οπλισμένοι με σπαθιά και έχοντας το όνομα του Ινδουιστή θεού Ράμα βαμμένο στο μέτωπό τους, διαδηλώνουν φωνάζοντας συνθήματα κατά των Μουσουλμάνων. Ανάμεσα στα άλλα απαιτούν να χτιστεί ένας Ναός για τον Ράμα στο σημείο όπου μέχρι το 1992 βρισκόταν ένα τζαμί του 16ου αιώνα. Φανατικοί Ινδουιστές γκρέμισαν το τζαμί και στα επεισόδια που ακολούθησαν έχασα τη ζωή τους τουλάχιστον 2.000 άνθρωποι. Αυτό, πιθανώς είναι μόνο μια πολύ μικρή πρόγευση μπροστά σε όσα πρόκειται να συμβούν στο μέλλον.
(AP Photo/Bernat Armangue)
Στην επαρχία Ουτάρ Πραντές, η κυβέρνηση ξόδεψε αδιανόητα χρήματα για το Ινδουιστικό Φεστιβάλ του Kumbh Mela με τον ίδιο τον Μόντι αλλά και τον εκ δεξιών του, τον Ινδουιστή μοναχό Γιόγκι Αντιτγιανάθ, να λαμβάνουν ενεργά μέρος στους εορτασμούς. Τρεις μήνες νωρίτερα, ο Αντιτγιανάθ άλλαξε, με κυβερνητική απόφαση, το όνομα της πόλης που φιλοξενεί το Φεστιβάλ από το μουσουλμανικό Αλαχαμπάντ στο σανσκριτικό Πραγιαγκράτζ. Αυτή η αλλαγή δεν είναι η μόνο τέτοιου είδους που έχει γίνει τους τελευταίους μήνες.
Πέρα απ’ όλα αυτά -επειδή πάντα μπορεί να γίνει χειρότερο- ο Μόντι σύστησε μια επιτροπή επιστημόνων που μελετούν δείγματα DNA, προκειμένου να αποδείξουν ότι οι σημερινοί Ινδουιστές είναι απόγονοι των πρώτων κατοίκων της Ινδίας και ότι οι Ινδουιστικές γραφές είναι καταγραφή της πραγματικότητας και όχι μιας σειράς μύθων. Σε ερώτηση δημοσιογράφου εάν η κυβέρνηση Μόντι προσπαθεί να επιβάλει τον Ινδουισμό στους Ινδούς, ο Αμπινάβ Πρασούν, εκπρόσωπος του υπουργείου Πληροφοριών της χώρας, απάντησε: «Αυτό είναι ένα πολιτικό θέμα και δεν μπορούμε να το σχολιάσουμε».
(AP Photo/Bernat Armangue)
Ας επιστρέψουμε στις αγελάδες, όμως
Οι αγελάδες έχουν γίνει σύμβολο αυτού του θρησκευτικού υπερεθνικισμού που γιγαντώνεται μέρα με τη μέρα. Περίπου 280 άνθρωποι τραυματίστηκαν σε περισσότερες από 100 επιθέσεις φανατικών Ινδουιστών εναντίον Μουσουλμάνων «λαθρεμπόρων» τα τελευταία τρία χρόνια. Οι επιθέσεις χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερη σκληρότητα. «Η βία είναι λάθος, αλλά όταν το ζητούμενο είναι η προστασία της μητέρας, όλα είναι αποδεκτά», λέει η Καμάλ. Δύο από τους βασικούς υπόπτους γι αυτές τις επιθέσεις, είναι υποψήφιοι με το κυβερνητικό κόμμα στις επερχόμενες κοινοβουλευτικές εκλογές. Ακόμα και το κόμμα της αντιπολίτευσης, το Κόμμα του Κογκρέσου που ήταν πάντα πιστό στις αρχές του κοσμικού πλουραλισμού από τότε που το ίδρυσε ο Νεχρού, φαίνεται να υποκύπτει στη λατρεία της αγελάδας και όλο και περισσότεροι άνθρωποι φυλακίζονται για λαθρεμπόριο αγελάδων στις επαρχίες που ελέγχει.
Ο Μπράχμα Ταελέινι, καθηγητής στρατηγικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Δελχί συνόψισε την κατάσταση ως εξής:
«Την Αμερική κυβερνούν οι καουμπόιδες και την Ινδία οι γελαδάρηδες».
Ακούγεται κάπως αστείο, αλλά δεν είναι.