«Είμαστε όμηροι πέντε χρόνια»: Μαρτυρία από το κολαστήριο προσφύγων της Αυστραλίας
Ο Κούρδος δημοσιογράφος Behrouz Boochani έφυγε από το Ιράν, όταν η αστυνομία ξεκίνησε να συλλαμβάνει τους συνεργάτες του. Κρατείται στο νησί Μάνους εδώ και περισσότερα από τέσσερα χρόνια, σύμφωνα με την πολιτική προστασίας συνόρων της Αυστραλίας. Σε γράμμα του, που δημοσιεύτηκε στο CNNi, περιγράφει την κατάσταση που επικρατεί στις κρατικές φυλακές εκφράζοντας την απόγνωση που νιώθουν όσοι κρατούνται εκεί.
Παρακάτω, ακολουθεί το γράμμα του Boochani:
«Είμαστε ξεχασμένοι άνθρωποι, πεταμένοι σε ξεχασμένα νησιά.
Σας γράφω από το νησί Μάνους. Σας γράφω από εκεί όπου με κρατούν παρά την θέλησή μου. Σας γράφω ενώ είμαι απομονωμένος εδώ με 700 άτομα, στο απόμακρο αυτό νησί στα βόρεια της Παπούα Νέας Γουινέας.
Η αυστραλιανή κυβέρνηση μας έχει κρατήσει εδώ ως ομήρους για πέντε χρόνια. Σε μεγάλη απόσταση από εμάς, στην άλλη άκρη της θάλασσας, βρίσκεται το νησί Ναούρου, ένα νησιωτικό κράτος στη μέση ενός σιωπηλού ωκεανού. Σχεδόν 1.000 γυναίκες, παιδιά και άντρες κρατούνται εκεί ως όμηροι. Όπως και εμείς, κι εκείνοι εξορίστηκαν από την κυβέρνηση της Αυστραλίας.
Είμαστε θύματα μιας πρακτικής που εγώ ορίζω ως ομηρία που χαίρει κυβερνητικής έγκρισης. Η πρακτική αυτή έχει αναγνωριστεί από πολλούς που έχουν μελετήσει την κατάστασή μας, είτε πρόκειται για μέλη του γενικού πληθυσμού, δημοσιογράφους ή υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Εκείνοι είναι αυτοί που υπογραμμίζουν ότι η κυβέρνηση της Αυστραλίας αρνείται να μας δεχτεί καθώς και ότι πρόσφατα απέρριψε την γενναιόδωρη προσφορά της Νέας Ζηλανδίας να μας δεχτεί. Η Νέα Ζηλανδία είχε ανακοινώσει δημοσίως ότι είναι διατεθειμένη να προσφέρει σε κάποιους από εμάς μια ελεύθερη και ασφαλή ζωή.
Πρόσφατα, ένας πρόσφυγας Ροχίνγκια, ο οποίος ονομαζόταν Σαλίμ, αυτοκτόνησε. Ήταν ένας 50χρονος άντρας, ο οποίος είχε μία γυναίκα και τρία παιδιά, ετών επτά, εννιά και δώδεκα. Ένας φίλος του, επίσης Ροχίνγκια, μου είπε ότι ο Σαλίμ είχε καταφέρει να δραπετεύσει από την γενοκτονία που συνέβαινε στη χώρα του και ήλπιζε ότι, με το να θέσει τη ζωή του σε κίνδυνο, θα μπορούσε κάποια στιγμή να παρέχει ένα ασφαλές μέλλον για την οικογένειά του.
Το 2013 ο Σαλίμ κατάφερε με επιτυχία να διασχίσει έναν επικίνδυνο ωκεανό μέσα σε μια σάπια βάρκα. Σύμφωνα με τον φίλο του, ο Σαλίμ έφτασε στην Αυστραλία κάποια στιγμή μετά τις 19 Ιουλίου 2013. Την ημέρα εκείνη ξεκίνησε η εφαρμογή ενός κυβερνητικού μέτρου, το οποίο αφορούσε την απέλαση όσων έφταναν στην Αυστραλία με βάρκες, στα νησιά Μάνους και Ναούρου.
Η κυβέρνηση της Αυστραλίας τον φυλάκισε για πέντε χρόνια, αρχικά σε μια φυλακή που βρισκόταν βαθιά μέσα στη ζούγκλα Μάνους και, τους τελευταίους έξι μήνες, σε μία φυλακή κοντά στην μόνη πόλη του νησιού. Από την φυλακή αυτή σας γράφω για τον θάνατο του Σαλίμ και το μέλλον των υπόλοιπων προσφύγων που βρίσκονται εδώ.
Ο Σαλίμ έπασχε από επιληψία, μου είπε ο φίλος του. Κατά την διάρκεια όλων αυτών των χρόνων που πέρασε στη φυλακή δεν έλαβε ποτέ ιατρική περίθαλψη για την πάθησή του. Αντίθετα, συχνά βίωνε εξευτελισμό λόγω των σκληρών μεθόδων ψυχολογικού, συναισθηματικού και σωματικού βασανισμού στις οποίες βασίζεται το σύστημα της φυλακής. Αφού υπέφερε από την ασθένειά του αλλά και από τον πόνο που του προκάλεσε η αντιμετώπιση αυτή για πέντε χρόνια, πέθανε ένα φρικτό θάνατο.
Είπε στους φίλους του ότι δεν μπορούσε να αντέξει άλλο την αγωνία και την ταλαιπωρία, είπε ότι είχε κουραστεί με την ζωή αυτή. Ο Σαλίμ είναι ο τρίτος μέσα σε ένα χρόνο που πεθαίνει τραγικά από πιθανή αυτοκτονία. Είναι ο εντέκατος που χάνει τη ζωή του στις φυλακές που βρίσκονται στα απομονωμένα αυτά νησιά, σύμφωνα με την Amnesty International.
Πλέον, οι πρόσφυγες που εξορίζονται στα μέρη αυτά αναρωτιούνται: «Ποιος θα αποτελέσει την επόμενη θυσία;» Η πραγματικότητα είναι ότι οι πρόσφυγες αναρωτιούνται το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά εδώ και χρόνια. Με τον θάνατο ενός ακόμα πρόσφυγα νιώθουμε με ακόμα περισσότερο τρόμο την σκιά του θανάτου που μας περιτριγυρίζει. Ο θάνατος μας καλεί και ο ήχος γίνεται όλο και πιο δυνατός κάθε μέρα.
Η φυλάκιση και ο θάνατος του Σαλίμ αποτελούν σύμβολο για εκατοντάδες ανθρώπους που υποφέρουν λόγω των πολιτικών παιχνιδιών της Αυστραλιανής κυβέρνησης. Εδώ και χρόνια ζούμε χωρίς δικαιώματα και χωρίς αξιοπρέπεια στις εγκαταλελειμμένες και φρικαλέες αυτές φυλακές.
Πολλοί έχουν αγνοήσει το γεγονός ότι η ίδια κυβέρνηση που ασκεί βία σε εμάς έχει πρόσφατα κατοχυρώσει μία θέση στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ. Διεθνώς αναγνωρισμένες οργανώσεις που ασχολούνται με την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως η Amnesty International, το Human Rights Watch και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες έχουν κατηγορήσει την Αυστραλία για την παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε πολλές διαφορετικές περιστάσεις. Κι όμως, η κυβέρνηση της χώρας συνεχίζει να υπερασπίζεται τις πρακτικές της και επιμένει να συνεχίζει τις μεθόδους εξορίας και βασανισμού.
Η Αυστραλία παριστάνει ότι έχει ηθικό πλεονέκτημα και υποστηρίζει την άκαρδη προσέγγισή της. Εξηγεί στους πολίτες της: «Τους έχουμε υπό κράτηση για να σώσουμε τις ζωές άλλων που θα προσπαθούσαν να διασχίσουν την θάλασσα.» Το αξιοσημείωτο σε όλο αυτό είναι ότι, μέχρι τώρα, έχουν καταφέρει να κάνουν πλύση εγκεφάλου στους πολίτες της Αυστραλίας με την σκληρή αυτή ιδεολογία, την ιδεολογία που τους επιτρέπει να παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Είναι ξεκάθαρο ότι οι πρόσφυγες στα νησιά Μάνους και Ναούρου έχουν ξεχαστεί, τα βάσανά μας έχουν διαγραφεί από το χάος που περικλείει τον κόσμο. Η μόνη περίπτωση που κάνει τα μέσα ενημέρωσης να ασχοληθούν μαζί μας είναι όταν κάποιος πεθαίνει λόγω του ψυχολογικού βασανισμού ή της σωματικής αμέλειας που βιώνει εδώ αλλά, ακόμα και τότε, ασχολούνται μαζί μας μόνο για μια στιγμή.
Φαίνεται ότι εξαφανιζόμαστε από την δημοσιότητα μέχρι να πεθάνει ο επόμενος από εμάς. Φαίνεται ότι το μήνυμα από το νησί Μάνους – όπως και το μήνυμα των γυναικών, παιδιών και οικογενειών στο νησί Ναούρου– παραδίδεται μόνο όταν πληρώσουμε το τίμημα του θανάτου.
Το μόνο πράγμα που παραμένει σταθερό είναι η ακατάπαυστη αυτή συμφορά. Είμαστε ξεχασμένοι άνθρωποι πεταμένοι σε ξεχασμένα νησιά. Η ερώτηση παραμένει: «Ποιος θα είναι ο επόμενος που θα θυσιαστεί; Ποιανού ο θάνατος θα επιτρέψει στις αθώες φωνές να ακουστούν και πάλι στα μέσα; Ποιανού ο θάνατος θα λειτουργήσει ως ένα ακόμα μήνυμα στον κόσμο ότι είμαστε αμπαρωμένοι στις νησιωτικές αυτές φυλακές;»
Έχω την αίσθηση ότι όλα τα χρόνια που έχω περάσει να ασχολούμαι με την δημοσιογραφία και την συγγραφή άλλων ειδών στο νησί αυτό δεν έχουν αλλάξει τίποτα. Ακόμα και αν ολόκληρος ο κόσμος ακούει τις φωνές μας, τολμώ να πω ότι δεν θα γίνει τίποτα. Φαίνεται ότι ο κόσμος είναι τόσο καταβεβλημένος που δεν μπορεί να αντιληφθεί την περιπλοκότητα της κατάστασής μας. Φαίνεται ότι ο κόσμος είναι υπερβολικά κουρασμένος για να κάνει τίποτα.»
Refugees held by Australia languish in a world beyond suffering and suicide by Behrouz Boochani, CNNi