Γιατί χρειαζόμαστε όχι μόνο ισχυρότερη παραγωγή, αλλά και περισσότερους πελάτες για τα προϊόντα μας

Έχουμε δει πως οι χώρες που εγκατέλειψαν την παραγωγή τους και στράφηκαν σε υπέρμετρες εισαγωγές αγαθών δημιούργησαν εμπορικά και δημοσιονομικά ελλείμματα και σταδιακά συσσώρευσαν μεγάλο χρέος.

Αντίθετα, οι χώρες που συνέχισαν τα προηγούμενα χρόνια να στηρίζουν την αγροτική και βιομηχανική παραγωγή τους όχι μόνο δεν περιήλθαν σε κρίσεις ελλειμμάτων και χρέους, αλλά αντίθετα ισχυροποιήθηκαν και έγιναν πιστωτές των άλλων κρατών.

Στην Ελλάδα, το δημόσιο έλλειμμα και το παράγωγό του, το δημόσιο χρέος, έχουν ρίζες στο παραγωγικό έλλειμμα της πραγματικής οικονομίας. Η μεγάλη κρίση εμφανίστηκε μετά από μία μακρά περίοδο που η συμμετοχή της γεωργίας και της βιομηχανίας στο ΑΕΠ και στην απασχόληση μειωνόταν σταθερά.

Η κατανάλωση αυξανόταν δυσανάλογα προς τις παραγωγικές δυνατότητες της χώρας, χρηματοδοτούμενη από εξωτερικό δανεισμό και καλυπτόμενη με εισαγωγές, οι οποίες επεκτάθηκαν ακόμα και σε κλάδους που υπήρχε αξιόλογη εγχώρια παραγωγή και την υποκατέστησαν σε μεγάλη έκταση ή πλήρως. Το εξωτερικό ισοζύγιο ήταν σταθερά και ανησυχητικά ελλειμματικό, ενώ το κράτος δημιουργούσε μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα που συσσώρευαν συνεχώς περισσότερο χρέος.

Είναι αξιοσημείωτο ότι κανένα μνημόνιο και κανείς μηχανισμός εποπτείας δεν ασχολήθηκε αξιόπιστα με το πώς η Ελλάδα θα ανακτήσει την παραγωγική δυναμική της, πως θα αναβαθμιστεί στον διεθνή καταμερισμό εργασίας και πως θα παράγει διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα.

Είδαμε μόνο εμμονή σε εισπρακτικά μέτρα και πολιτικές φτωχοποίησης που εκ των πραγμάτων δεν απέδωσαν καρπούς και μάλιστα ενέτειναν και επέτειναν την οικονομική και κοινωνική κρίση.

Θα ήταν ίσως αφελές εάν περιμέναμε από άλλους να προάγουν την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας μας. Όσοι ασχολούνται με τα διεθνή βλέπουν ότι εξελίσσεται εμπορικός και οικονομικός πόλεμος σε παγκόσμιο επίπεδο και οι ισχυρές χώρες προσπαθούν να κερδίσουν έδαφος στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας.

Η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας είναι υπόθεση δική μας. Η βοήθεια των φίλων της χώρας είναι πάντα ευπρόσδεκτη και πολύ χρήσιμη, αλλά η κύρια προσπάθεια θα γίνει από εμάς και για εμάς.

Η Ελλάδα χρειάζεται μία νέα ριζοσπαστική βιομηχανική και αγροτική πολιτική που θα στοχεύει στην ενίσχυση της παραγωγικής βάσης.

Είναι σημαντικό να γίνουν πραγματικά νέες επενδύσεις και να δημιουργηθούν νέες, πρόσθετες παραγωγικές δομές. Είναι σημαντικό να κατανοηθεί ότι οι απλές εξαγορές ή αποκρατικοποιήσεις υφιστάμενων παραγωγικών δομών δεν είναι το ίδιο πράγμα και ούτε έχουν το ίδιο αποτέλεσμα. Οι νέες επενδύσεις πρέπει να στοχεύουν στην ενίσχυση της ελληνικής βιομηχανίας και γεωργίας με έμφαση σε διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα.

Σήμερα όμως,για να κερδίσει μία χώρα καλύτερη θέση στον διεθνή καταμερισμό εργασίας, δεν αρκεί απλώς να δημιουργεί νέα εργοστάσια και νέες καλλιέργειες.

Σήμερα μία χώρα χρειάζεται πρωτίστως πελάτες που θέλουν να αγοράσουν τα προϊόντα της, τα προτιμούν από τον ανταγωνισμό, και είναι πρόθυμοι να πληρώσουν ικανοποιητικές τιμές για αυτά.

Ειδικότερα, η παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας χρειάζεται όχι μόνο ανάπτυξη της εσωτερικής αγοράς, αλλά ταυτόχρονα άνοιγμα στις διεθνείς αγορές με δυναμική προώθηση των εξαγωγών. Οι εξαγωγές ανοίγουν τεράστιες αγορές στα ελληνικά προϊόντα, αλλά ταυτοχρόνως τα αντιπαραθέτουν με τον διεθνή ανταγωνισμό. Η επιτυχία στις διεθνείς αγορές προϋποθέτει επομένως προϊόντα που θα προτιμώνται στη βάση της συνολικής αξίας που προσφέρουν στον καταναλωτή. Αυτό σημαίνει ελληνικές μάρκες με διεθνή αναγνώριση, συνεπή ταυτότητα, και θετικούς συνειρμούς στη σκέψη των καταναλωτών. Το σωστό μάρκετινγκ μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων και στην κατάκτηση των αγορών χωρίς μονομερή έμφαση στο κόστος.

Στο μάρκετινγκ των προϊόντων μας υπεισέρχεται το θέμα της ελληνικότητας και των συμβολισμών του «Made in Greece». Το «Made in Greece» μετράει ήδη πολύ στην εγχώρια αγορά, λειτουργώντας ως μήνυμα ποιότητας, ασφάλειας, οικειότητας, αλλά και αυτοσυντήρησης. Στο μέτωπο των εξαγωγών, το «Made in Greece» μπορεί να καταστεί παράγοντας διαφοροποίησης μίας μάρκας κεφαλαιοποιώντας την παγκόσμια αναγνώριση του ελληνικού πολιτισμού. Η συμβολή του παράγοντα «Made in Greece» στην εξαγωγική επιτυχία ενισχύεται από το πλεονέκτημα του τουρισμού και της άμεσης επαφής με τη χώρα που έχουν εκατομμύρια επισκέπτες και φίλοι μας σε όλον τον κόσμο.

*Ο Γεώργιος Μπάλτας είναι καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών