Πρωταρχικός εθνικός στόχος πρέπει να είναι η βελτίωση της οικονομίας

Το νέο έτος ήρθε με νέες προσδοκίες, αλλά με τις ιδίες αβεβαιότητες, τουλάχιστον στο ξεκίνημα του. Στο επιχειρείν, έχουμε επίγνωση των κίνδυνων και διατηρούμε τις ανησυχίες μας. Έχουμε όμως και την αίσθηση ότι πολλά που μπορούν να γίνουν είναι πλέον στο χέρι μας, παρά τον κλοιό του πληθωρισμού και της ακρίβειας.

Γι’ αυτό, θα συνεχίσουμε να κυνηγάμε το όνειρό μας για μια Ελλάδα, που πρέπει όλοι να σεβόμαστε, αφού είναι η χώρα που ζούμε και επιχειρούμε, ενώ πρωταρχικός εθνικός στόχος πρέπει να είναι η βελτίωση της οικονομίας της χώρας μας.

Η επιχειρηματικότητα για το νέο έτος διακρίνει κινδύνους, μέτρα και προκλήσεις, όλα στοιχήματα που πρέπει να κερδηθούν. Τα μαύρα σύννεφα και οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν το 2023 είναι ο επίμονος πληθωρισμός στην Ευρωζώνη, τα υψηλά επιτόκια με προβλήματα σε παλαιά και νέα δάνεια, η στασιμότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας με μικρή ή μεγαλύτερη ύφεση στην Ευρωζώνη, το επιδημιολογικό στραβοπάτημα στο άνοιγμα της Κίνας, η ισοτιμία ευρώ-δολαρίου και βεβαίως το Ουκρανικό μέτωπο.

Ο κίνδυνος για νέο έμφραγμα στην εφοδιαστική αλυσίδα από τη μείωση της παραγωγής στο εργοστάσιο του κόσμου, που είναι η Κίνα, είναι ορατός. Το νέο πεδίο μάχης Ανατολής-Δύσης θα μετατοπισθεί από τα ορυκτά καύσιμα στα μέταλλα που είναι αναγκαία για τη πράσινη οικονομία όπως το Λίθιο με 58%, Κοβάλτιο με 65%, Νικέλιο, Γραφίτης, Χαλκός με το 35% της παγκόσμιας παραγωγής από την Κίνα. Η Ευρώπη εισάγει το 75% αυτών των μετάλλων και επιπλέον πρέπει να δαπανήσει 5,3 τρισ. ευρώ για έργα καθαρής ενέργειας έως το 2050.

Μια κλιμάκωση και διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία, θα οδηγήσει σε εντονότερη επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας. Ο κίνδυνος για εμφάνιση μιας νέας γενιάς μη εξυπηρετούμενων δανείων, λόγω της ενεργειακής κρίσης μετά τη λήξη των μέτρων κρατικής στήριξης είναι επίσης υπαρκτός στα διάφορα σενάρια των ειδικών.

Υπάρχουν βεβαίως τα μέτρα ανάχωμα στην ακρίβεια ή, αν θέλετε, τα «οικονομικά δώρα» του 2023 που είναι η διατήρηση και διεύρυνση της μείωσης 3 ασφαλιστικών μονάδων στις εισφορές με 871 εκ.€, η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για 2,7 εκ. φορολογούμενους με 1,24 δις €, η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στα ποτά - μεταφορές προσώπων - εισιτήρια θεαμάτων - γυμναστήρια - σχολές - τουρισμό και αναστολή ισχύος ΦΠΑ στην οικοδομή με 264 εκ.€, η συνέχεια στα ενεργειακά επιδόματα με επιχορηγήσεις σε πολύτεκνους, ΑΜΕΑ, συνταξιούχους, το fuel pass, power pass και επιδότηση πετρελαίου. Επιπλέον υπάρχει η κατάργηση της ειδικής εισφοράς πρόνοιας 1% σε 600.000 δημόσιους υπαλλήλους, η αύξηση των συντάξεων 7,75% σε 1,72 εκ. συνταξιούχους και η ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος για 3,2 εκ. νοικοκυριά από το καλάθι του νοικοκυριού και από τον Φεβρουάριο του market pass για 6 μήνες.

Υπάρχουν όμως και τα στοιχήματα που πρέπει να κερδηθούν το 2023 και είναι η διατήρηση της ανάπτυξης σε οριακά θετικό πρόσημο +1,5%, η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στα επίπεδα του 5% από 9,4%, η επίτευξη του πλεονάσματος 0,7% του ΑΕΠ ή 1,8 δις € από έλλειμμα 1,6% ή 3,4 δις €, η επίτευξη επενδύσεων 15,3 δις € με δημιουργία επενδυτικού αποθέματος, η επιστροφή στην επενδυτική βαθμίδα, η αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ, η άμεση απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων του ΤΑΑ και βεβαίως η μείωση της ανεργίας. Το 2023 θα έχουμε μια απότομη προσγείωση ανάπτυξης στο 1,5% από 6,2%, αλλά με διπλασιασμό στο 3% το 2024. Παρατηρείται βεβαίως μια αποκλιμάκωση στο πληθωρισμό για τρίτο διαδοχικό μήνα με υποχώρηση στο 7,6% έναντι 9,2% στην Ευρωζώνη. Επιμένει όμως ο δείκτης τροφίμων στην Ελλάδα στο 15,5% και ταυτόχρονα υποχωρεί ο δείκτης ενέργειας στην Ελλάδα 4,7% λόγω κρατικών επιδοτήσεων. Το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο εκτινάχθηκε στα 35 δις ευρώ και θέλει προσοχή να μην δημιουργήσει «μακροοικονομική ανισορροπία». Το στοίχημα είναι να αυξηθούν περαιτέρω οι εξαγωγές μας σε είδη και χώρες. Το 85% των ελληνικών εξαγωγών αφορά 129 προϊόντα με προορισμό το 50% στην Ευρώπη, το 34% στη Μέση Ανατολή και το 11% στην Αμερική.

Ο σχηματισμός κυβέρνησης χωρίς καθυστερήσεις και χωρίς κενά στην πολιτική ηγεσία, αλλά και διάστημα αναμονής στην οικονομική ζωή του τόπου είναι επιθυμία όλων, αφού η όποια καθυστέρηση μετά τις εθνικές εκλογές θα σημάνει και καθυστέρηση στην υλοποίηση των δεσμεύσεων της οικονομικής πολιτικής, ενώ ενδέχεται να αυξήσει τις οξυμένες γεωπολιτικές εντάσεις στην περιοχή μας. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, ο επιχειρηματικός κόσμος απαιτεί από τα πολιτικά κόμματα αυτοσυγκράτηση για την αποφυγή προεκλογικής πλειοδοσίας, επιθυμεί τη διατήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας, αναμένει τα μέτρα στήριξης της κοινωνίας και οικονομίας να συνεχιστούν για όσο χρειαστεί σε μία επίσης δύσκολη χρονιά που μόλις ξεκίνησε και ζητά τη στήριξη της πραγματικής οικονομίας.

Το πρώτο τρίμηνο του 2023 θα είναι κρίσιμο για την ελληνική οικονομία, αφού έχουμε τον Ιανουάριο την αξιολόγηση της Fitch και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για χρέος και πλεόνασμα, τον Φεβρουάριο τις προβλέψεις της ΕΕ και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα του ΓΛΚ, τον Μάρτιο τα τελικά στοιχεία του 4ου τριμήνου του 2022 και τις αξιολογήσεις των DBRS και Moody’s, ενώ ακολουθεί τον Απρίλιο της S&P. Η επιστροφή της ελληνικής οικονομίας στην επενδυτική βαθμίδα εντός του 2023 σε συνδυασμό με την μεγάλη αποκλιμάκωση του ενεργειακού κόστους και τη ρευστότητα του ΤΑΑ θα μας επιτρέψουν, αφενός δημοσιονομικά να κλείσουμε πολλά από τα ανοικτά μέτωπα και αφετέρου οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να επιστρέψουμε στη βιώσιμη ανάπτυξη, με δημιουργία καλά αμειβομένων θέσεων εργασίας και προστιθέμενη οικονομική αξία στην ελληνική κοινωνία.