Η διεθνής -«είμαστε μια ωραία»- ατμόσφαιρα και οι επιλογές της Ελλάδας

Η ΕΕ είναι σκορποχώρι, ο καθένας τραβά τον δρόμο του και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σκορπά γέλιο με τις τοποθετήσεις της.

Ο Πούτιν συνεχίζει ακάθεκτος τις «επιχειρήσεις ειδικού σκοπού» στην Ουκρανία, σκοτώνοντας χιλιάδες πολίτες, αποσταθεροποιώντας τον κόσμο και πλήττοντας την παγκόσμια οικονομία.

Ο Μπάιντεν δεσμεύεται να υπερασπιστεί στρατιωτικά την Ταϊβάν αντί της Κίνας.

Στην Ελλάδα κατάσχονται φορτία πετρελαίου και για αντίποινα στο Ιράν γίνεται ρεσάλτο σε ελληνικά δεξαμενόπλοια.

Αυτά (και πολλά άλλα) γίνονται στον κόσμο μας και πολλοί ψάχνουν να δουν πότε ο Ίλον Μασκ θα βάλει λεωφορείο για κάποιον άλλο πλανήτη, να σηκωθούμε να φύγουμε.

Είναι όμως έτσι η κατάσταση, έχουμε μια ομαδική παράκρουση των ηγεσιών ή πρόκειται κάτι άλλο;

Ας είμαστε σαφείς και ρεαλιστές: Όλα γίνονται σε μια διελκυστίνδα επαναδιανομής των σφαιρών επιρροής. Οι ΗΠΑ γνωρίζουν ότι σύντομα θα είναι δεύτερη παγκόσμια οικονομική δύναμη (θα τους ξεπεράσει η Κίνα) και προσπαθούν τώρα να αυξήσουν την επιρροή τους στον κόσμο για να μπορούν να επιβάλλουν τους όρους τους. Στο «παιχνίδι» αυτό δηλώνουν συμμετοχή πολλές χώρες. Η Τουρκία θέλει να γίνει ο τοπικός νταής, η Ρωσία θέλει να «καθαρίσει την αυλή της», ο Ζελέζνι αρκείται σε ρόλο «με δέρνουν αλλά εγώ τους κοιτάω στα μάτια». Και πάνω απ’ όλους η Κίνα επεκτείνει μεθοδικά την επιρροή της (δείτε τι γίνεται στην Αφρική)…

Και εμείς; Τι γίνεται με τη χώρα μας; Όσοι αρκούνται στην περηφάνεια για την ομιλία Μητσοτάκη στις ΗΠΑ μάλλον δεν αντιλαμβάνονται τι ακριβώς συμβαίνει και τι ζητούν από εμάς οι «μεγάλοι». Με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο μας καλούν να κλείσουμε τα ανοιχτά μέτωπα με συνομιλίες και καλή διάθεση…

Προσέξτε «ευγένεια» στις διατυπώσεις μετά από την πρόκληση με πτήσεις οπλισμένων τουρκικών αεροσκαφών 2,5 μίλια από την Αλεξανδρούπολη: «Η Τουρκία είναι σημαντική χώρα για την ΕΕ και θα προσπαθήσουμε να έχουμε όσο πιο θετική σχέση γίνεται, αλλά την ίδια ώρα γνωρίζουμε ότι υπάρχουν προκλήσεις στην περιοχή γι' αυτό είναι στην Στρατηγική Πυξίδα». Αυτή ήταν η θέση ανώτατου Ευρωπαίου αξιωματούχου, με τον οποίο μίλησε το ΑΠΕ-ΜΠΕ…

Σε ό,τι αφορά τις ΗΠΑ, εδώ προσέξτε ευγένεια… Απαντώντας σε ερώτηση αμερικανής δημοσιογράφου για το πόσο οι ΗΠΑ ανησυχούν για τις τουρκικές υπερπτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά και για το πώς αυτές οι ενέργειες επηρεάζουν τη σταθερότητα του ΝΑΤΟ, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Νεντ Πράις, σημείωσε: «Ενθαρρύνουμε όλες τις χώρες να σέβονται τον κυρίαρχο εναέριο χώρο άλλων χωρών και να χρησιμοποιούν κυβερνητικά αεροσκάφη λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας των πολιτικών αεροσκαφών. Όπου υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με τα όρια του εναέριου χώρου μιας χώρας, ζητούμε συντονισμό και συζήτηση και όχι προκλητικές ενέργειες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε θανατηφόρα ατυχήματα. Ως θέση αρχής ενθαρρύνουμε όλα τα κράτη να επιλύσουν τα ζητήματα θαλάσσιας οριοθέτησης ειρηνικά και σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο».

Κοινώς, οι σύμμαχοί μας κρατούν πολιτική ίσων αποστάσεων και μας προτρέπουν σε συνομιλίες ή και σε διαιτησία.

Είναι κακό όμως να συνομιλείς και αν δεν τα βρίσκεις να πηγαίνεις σε διεθνή διαιτησία; Κατά την άποψη μου όχι, αν και τα διεθνή δικαστήρια δεν φημίζονται για την ορθή και ανεξάρτητη κρίση τους… Πολλές φορές βγάζουν αποφάσεις που είναι ήδη προσυμφωνημένες με τους «ισχυρούς» (δείτε τον διαμελισμό της πρώην Γιουγκοσλαβίας).

Το ζήτημα είναι για ποια θέματα συνομιλείς και ποια προτίθεσαι να στείλεις στη διαιτησία. Η χώρα μας θεωρεί (και σωστά) ότι υπάρχουν μόνο δυο ζητήματα: Η ΑΟΖ και η υφαλοκρηπίδα. Η Τουρκία βάζει και καμμιά δεκαριά άλλα, έτσι ώστε να μπορεί να εμφανιστεί «διαλλακτική» αποσύροντας ορισμένα από αυτά στην πορεία. Πως λέμε «τουρκικό παζάρι», ε αυτό…

Υπάρχει όμως άλλη λύση; Νομίζω πως όχι, ειδικά σήμερα που η κατάσταση είναι τεταμένη στην ευρύτερη περιοχή. Όποιος υποτιμά το ενδεχόμενο ενός «ατυχήματος» ή μιας στημένης πρόκλησης που μπορεί να αποκτήσει και «θερμά» χαρακτηριστικά, δεν διαβάζει σωστά την συγκυρία. Βέβαια οι συνομιλίες είναι σαν το τανγκό: Απαιτούνται δυο… Επιπλέον άλλο το τανγκό και άλλο ο «χορός στο ταψί» που θέλει ο σουλτάνος. Οι συνθήκες διαλόγου απαιτούν προετοιμασία και καλή διάθεση και από τις δυο πλευρές. Επίσης απαιτείται σεβασμός στις «κόκκινες γραμμές» κάθε πλευράς.

Πριν από χρόνια μαθαίναμε ότι το πέταγμα μιας πεταλούδας στον Αμαζόνιο μπορούσε να προκαλέσει καταιγίδες σε άλλα μέρη του πλανήτη. Τώρα είμαστε σίγουροι ότι το πέταγμα πολεμικών αεροσκαφών κάπου στον κόσμο μπορεί να προκαλέσει μεγάλη αποσταθεροποίηση, ή και πολέμους, αλλού… Και τότε δεν θα φτάνουν τα χειροκροτήματα, θα χρειαστούν πολλά περισσότερα!