Αξίζουμε ένα ελληνικό «τζακπότ» στη Σύνοδο Κορυφής

Κι όχι μόνο να ξοδέψουμε όλο μας το διπλωματικό κεφάλαιο για κυρώσεις που δεν θα πονέσουν την Τουρκία, αλλά να πάρει ο Ερντογάν και επιπλέον επικίνδυνα ανταλλάγματα σε βάρος μας.

Οι κυρώσεις είναι ενδιάμεσος, όχι τελικός, στόχος

1. Οι κυρώσεις σπάνια αποδίδουν. Ξέρουμε από την προϊστορία ευρωπαϊκών κυρώσεων ότι οι διεθνείς κυρώσεις συνήθως δεν «δαγκώνουν»: είναι συμβολικές, δύσκολα αποφασίζονται από μια ομάδα χωρών (κι αυτό όταν πλέον επανειλημμένες λεκτικές καταδίκες δεν εισακούονται), δεν γίνονται σεβαστές από όλους τους υπόχρεους, δεν οδηγούν συνήθως στα επιδιωκόμενα αποτελέσματα, δεν κρατάνε χρονικά πολύ, και για αυτό αποδυναμώνονται και τελικά αίρονται.

2. Ακόμη πιο δύσκολες είναι οι κυρώσεις που να «δαγκώνουν». Πρώτον, δεν έχει ακόμη γίνει η απαραίτητη τεχνική προετοιμασία και άρα πιθανότατα θα οδηγηθούμε σε νέα αναβολή «για να ετοιμαστούν». Γνωστός είναι επίσης δυστυχώς και ο αποτελεσματικός εκβιασμός που ασκεί ο Ερντογάν με το μεταναστευτικό στη Γερμανία και ολόκληρη την ΕΕ. Πόσο ρεαλιστικό είναι επιπλέον να αναμένουμε ότι σημαντικοί εταίροι μας θα θυσιάσουν τελικά τα μεγάλα οικονομικά τους συμφέροντα και πολύτιμες συμφωνίες εξοπλιστικών προγραμμάτων για χάρη μας; Θα ήταν μήπως πιο παραγωγικό αντί για «κυρώσεις-χάδια» να πετύχουμε μια «θετική ατζέντα» για το θύμα των απειλών (την Ελλάδα) αντί για τον θύτη; —όπως επισκέψεις ευρωπαικών πολεμικών σκαφών και μαχητικών στα ανατολικά νησιά μας ή ένα μεγάλο οικονομικό πρόγραμμα ενίσχυσής τους κλπ;

3. Αρκεί ένα και μόνο κράτος-μέλος (και δυστυχώς υπάρχουν τέτοια) στη σύνοδο κορυφής για να μπλοκάρει (βέτο)/καθυστερήσει/«ξεδοντιάσει» οποιαδήποτε απόφαση κατά της Τουρκίας. Ξέρουμε ήδη τους «υπόπτους» που με την συνήθη πρακτική θα «νερώσουν» τα μέτρα και τις διατυπώσεις, ώστε οι κυρώσεις να μην πονάνε. Φυσικά, θα μπορούσαμε κι εμείς να απειλήσουμε, με μυαλό και χωρίς περιττές ακρότητες, τους μη-αλληλέγγυους εταίρους μας με αντίστοιχα «βέτο» εκεί όπου «καίγονται» για μιά σημαντική γι αυτούς ομόφωνη απόφαση.

4. Ακόμη κι αν τελικά αποφασιστούν κάποιες κυρώσεις, η Γερμανία σχεδιάζει να τις εξισορροπήσει με ανταλλάγματα προς τον Εντογάν: θετική ατζέντα, ελληνοτουρκικό διάλογο, Μεσογειακή διάσκεψη, πενταμερή στο Κυπριακό— όλα στα μέτρα της Άγκυρας και με ευρωπαική βούλα! (βλ.παρακάτω).

Το «τζάκποτ» που επιχειρεί ο Ερντογάν

Χρειαζόμαστε επειγόντως διορθωτικές κινήσεις όπως ορισμένες των τελευταίων ημερών. Κυρώσεις, εμπάργκο όπλων, αναθεώρηση της Τελωνειακής ¨Ενωσης κ.λπ. έχουν σημαντική αξία, είναι όμως ενδιάμεσοι στόχοι.

Επικεντρώνοντας τη μεγάλη διπλωματική μάχη στις κυρώσεις (που μάλιστα πολύ δύσκολα θα κάμψουν την γείτονα) παραβλέπουμε τον τελικό στόχο: να αποτρέψουμε την Τουρκία από μια επίθεση κατά της χώρας μας και να οριοθετήσουμε τις «θαλάσσιες ζώνες» (εννοώντας υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ) σε πλαίσιο «ευρωπαικής γειτονίας».

Ως υποδειγματικά μετριοπαθές και φιλειρηνικό μέλος της ΕΕ απορρίπτουμε οποιονδήποτε υπό απειλή « διάλογο», ιδίως όπως τον έχει σκηνοθετήσει η Άγκυρα και δυστυχώς μας εξωθούν και ορισμένοι εταίροι μας για να «ξεμπερδεύουν».

Με άλλα λόγια, κινδυνεύουμε να βρεθούμε με το χειρότερο δυνατό αποτέλεσμα:

• οι κυρώσεις να είναι τελικά «χάδια»
• να μας τις «πουλήσουν» παρ’ όλα αυτά οι εταίροι για «σπουδαίες» παραχωρήσεις και άρα επιπλέον
• ως «αντάλλαγμα»(!) να μας στριμώξουν μέσω των αποφάσεων της Συνόδου σε σειρά εθνικά επικίνδυνων παραχωρήσεων.

Τι επιδιώκουν;

1. Ως πρώτο αντάλλαγμα προς την Άγκυρα (που καθόλου δεν κρύβει η κα Μέρκελ) τη «θετική ατζέντα» , δηλ. νέα οικονομικά, εμπορικά και πολιτικά κέρδη για τον Ερντογάν.

2. Να «ευλογήσουν» ποντιοπιλατικά έναν πιεστικότατο και εξαιρετικά επικίνδυνο «διάλογο» χωρίς όρους, κανόνες κι εγγυήσεις. (Με βάση ακριβώς την τουρκική ατζέντα)!

3. Να στηρίξει η ΕΕ την αδιέξοδη και τουρκικής έμπνευσης Διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο και

4. Να οδηγήσουν την Κυπριακή Δημοκρατία σε μια νέα και πιο επικίνδυνη πενταμερή με στόχο (όπως ακριβώς εκβιάζει ο Ερντογάν): μέσω του παραδοσιακού φόβητρου της διχοτόμησης και του εποικισμού του Βαρωσιού να αποδεχθούν οι Ελληνοκύπριοι ένα τελικά ακόμη χειρότερο «συνομοσπονδιακό» δικέφαλο κράτος για να ελέγξει μέσω αυτού η Άγκυρα ολόκληρη την Κύπρο.

Τέσσερα στα τέσσερα, ή πραγματικό «τζάκποτ» για την Άγκυρα, το Βερολίνο και τους φίλους τους!

Ο Ερντογάν θα πετύχει δηλαδή όλους τους πραγματικούς διπλωματικούς του στόχους σε βάρος Ελλάδας και Κύπρου, και σε... αντάλλαγμα θα αμειφθεί και από πάνω για τις «παραχωρήσεις» του με την «θετική ατζέντα» και κυρώσεις-χάδια...

Να γιατί χρειάζεται να επικεντρώσουμε στην ενεργό στήριξη από την ΕΕ σε ευρωπαϊκούς όρους διαλόγου «καλής γειτονίας» με την Τουρκία.

Ιδίως τώρα που ο Ερντογάν υποκρίνεται ότι τον ενδιαφέρει η ευρωπαϊκή προοπτική να θέσουμε συγκεκριμένες προϋποθέσεις για διάλογο και πιεστικότατα να ζητήσουμε να τις υιοθετήσει στις αποφάσεις της Συνόδου η ΕΕ.

Να αντιστρέψουμε την συνήθη κι εύκολη ροπή των περισσότερων εταίρων μας προς τις δήθεν «ίσες» αποστάσεις και να στηρίξουν τη δική μας —απόλυτα λογική αλλά και πλήρως ευρωπαική— θέση για διάλογο μόνο στη βάση ουσιαστικών προϋποθέσεων και μόνο για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.

Το δικό μας «τζακπότ»: Πέντε προϋποθέσεις για διάλογο

Μια χώρα με «έξυπνη» στρατηγική δεν επιτρέπεται να προσέλθει σε επικίνδυνο και άνευ όρων διάλογο.

Οφείλει να αντιστρέψει την υπονόμευση που επαπειλείται και να εξασφαλίσει από την ΕΕ σαφή στήριξη ότι ένας ελληνο-τουρκικός διάλογος έχει νόημα μόνο αν πληροί πέντε καίριες προϋποθέσεις:

1. Η Τουρκία πρέπει να καταδικάσει πειστικά και έμπρακτα τις απειλές και τη χρήση βίας. (Όχι γενικά κι αόριστα και για μερικές μέρες)

2. Ο διάλογος για τις θαλάσσιες ζώνες είναι νοητός μόνο στη βάση της Συνθήκης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας και των σχετικών διεθνών συνθηκών και συμφωνιών (Λωζάνης, Παρισίων κ.λπ.).

3. Να παραδώσει η Άγκυρα όλο τα ευρήματα των παράνομων ερευνών που (έστω, λέει ότι) διεξήγαγε στην Ανατολική Μεσόγειο.

4. Η ΕΕ να εγκαταλείψει, τόσο την (τουρκική!) ιδέα περί πολυμερούς Διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο, όσο και την επανέναρξη διαπραγματεύσεων υπό τον ΟΗΕ («πενταμερή») για το Κυπριακό υπό νέους εκβιασμούς και επαπειλούμενα τετελεσμένα.

5. Η ΕΕ να στηρίξει/εγγυηθεί το παραπάνω πλαίσιο προκαταρκτικών όρων με τις αποφάσεις της στην Σύνοδο Κορυφής και να το προτάξει ως προϋπόθεση για οποιαδήποτε θετική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας.

Εξυπακούεται ότι οι παραπάνω προκαταρκτικοί όροι αφορούν στον καθαρά διερευνητικό διάλογο κι όχι στην ουσία του και στις διαπραγματευτικές θέσεις με τις οποίες θα προσέλθουμε για την οριοθέτηση. Δεν αεροβατούμε φυσικά πιστεύοντας ότι με τις παραπάνω κινήσεις εξαφανίσαμε και το πρόβλημα ενός πολεμοχαρούς γείτονα.

Όμως με μια πιο διεκδικητική στρατηγική και εστιάζοντας στα πράγματι σημαντικότερα, μπορούμε στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, όχι μόνο να αποφύγουμε μια ακόμη εθνική απογοήτευση, αλλά και να καταγράψουμε επιτέλους και μια πραγματική τακτική νίκη, μετατρέποντας το επιχειρούμενο «τζάκποτ» υπέρ της Άγκυρας, του Βερολίνου και των φίλων τους σε δικό μας, εγκλωβίζοντας έτσι την Τουρκία στη μοναδική «ευρωπαϊκή» οδό μας νομικής οριοθέτησης και ειλικρινούς ειρηνικής συμβίωσης.

Ας έρθουν οι εταίροι μας να μας πουν ότι οι όροι μας δεν είναι λογικοί...