Πόσο «εκμεταλλεύσιμο» θα μπορούσε να ήταν το δημοψήφισμα στα Σκόπια;

Κάρολος Γάδης

Τρίτη, 02 Οκτωβρίου 2018 10:07

Πόσο «εκμεταλλεύσιμο» θα μπορούσε να ήταν το δημοψήφισμα στα Σκόπια; — REUTERS/Marko Djurica

Αν και ακολουθώ κατά γράμμα τον κανόνα «να μην σχολιάζω ένα γεγονός ή μία κατάσταση όταν αυτά ευρίσκονται εν τω γίγνεσθαι», το χθεσινό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στα Σκόπια προκαλεί αφ’ εαυτού ερωτηματικά και παρατηρήσεις, ανεξάρτητα από τον περαιτέρω τρόπο εξέλιξης της διαδικασίας της συμφωνίας των Πρεσπών.

Αν μετά από «τόσες αγάπες», ένθεν και ένθεν (οι οποίες, να εξηγούμαστε, καλώς γίνονται…),

Αν μετά από την παρέλαση όλης της διεθνούς κοινότητας από τα Σκόπια το τελευταίο διάστημα, ο κατάλογος της οποίας θα απαιτούσε παραγράφους επί παραγράφων (!),

Αν προτού καν την κύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών, η πΓΔΜ θεωρείται από το ΝΑΤΟ ως το οιονεί 30^ο μέλος του, ενώ «ανοίγει ο δρόμος» και για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων στην Ε.Ε.,

Αν μετά την απάλειψη του προσδιορισμού «Βόρεια» από τον ίδιο τον Ζάεφ, σε όλο τον δημόσιο λόγο του, και της προβολής της «Μακεδονίας»,

Αν μετά την «κατοχύρωση» της «μακεδονικής» τους ταυτότητας και γλώσσας, 7 στους 10 πολίτες της γείτονος πΓΔΜ, είτε διαφωνούν, είτε είναι «επιφυλακτικοί και σκεπτικοί» πάνω στο μέλλον της χώρας τους, προσκολλημένοι άρρηκτα στο ιδεολόγημα του «μακεδονισμού»,

Δεν μπορεί παρά αυτό να αποτελέσει τη «χρυσή ευκαιρία» για την προβολή και επισήμανση στους διεθνείς συνομιλητές μας της «εμμονικής αδιαλλαξίας» των Σκοπίων που αντιμετωπίζει χρόνια η ελληνική πλευρά, και ευρίσκεται αντιμέτωπη τώρα και η ίδια η διεθνής κοινότητα!

Παρά τα πολλά της «δώρα»!

Και παρά τον «ορατό σεβασμό» της μεν προς την ελληνική πλευρά, αλλά την «συμπάθεια, κατανόηση και υποστήριξή» της προς την πλευρά των Σκοπίων.

Αν για πολλούς κύκλους της διεθνούς κοινότητας, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος έφερε «μούδιασμα», για τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ ουδεμία έκπληξη απετέλεσε: Η νεότερη, ιδίως, γενιά των Σκοπιανών πολιτών, όταν «από την κούνια τους», το σχολείο, τον κάθε κρατικό θεσμό ή Υπηρεσία γαλουχήθηκαν με το «ιδεολόγημα του μακεδονισμού», πόσο εύκολο είναι να «πεισθούν ότι δεν τον χάνουν;»

Πριν ένα περίπου έτος, η Svetlana Broz, εγγονή του Τίτο έγραφε στην «Καθημερινή» :

«Επί πολλά χρόνια, οι αρχές των Σκοπίων παρουσίαζαν χάρτες της «Μεγάλης Μακεδονίας», επεκτείνοντας «τα γεωγραφικά και εθνοτικά σύνορα της» στη Βουλγαρία, την Αλβανία και την Ελλάδα. Είναι αυτό το μοντέλο της περιφερειακής συνεργασίας που οι φίλοι μας στα Σκόπια διακηρύττουν, ότι θα ακολουθήσουν;

H Ευρωπαϊκή Ένωση, τα Ηνωμένα Έθνη και η διεθνής κοινότητα έχουν επενδύσει σημαντικό πολιτικό και οικονομικό κεφάλαιο και έχουν καταβάλει μεγάλες προσπάθειες όσον αφορά την ειρήνευση και τη διατήρηση της ειρήνης στην πρώην Γιουγκοσλαβία και την ανθρωπιστική βοήθεια στα Βαλκάνια. Αυτό δεν ήταν μάταιο. Είναι προφανές ότι οι διεθνής κοινότητα επιδιώκει ένα κλίμα σταθερότητας, συνεργασίας και συγκατάθεσης, σε μία περιοχή, όπου το μέλλον είναι συνδεδεμένο με την ανάπτυξη.

Όπως είναι ευρέως γνωστό, σύμφωνα με την Απόφαση 817/1993 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η χώρα έγινε δεκτή ως μέλος των Ηνωμένων Εθνών, λαμβάνοντας προσωρινά την ονομασία «Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας», εν αναμονή της επίλυσης των διαφορών σχετικά με το όνομα της.

Η αποδοχή της εισόδου στον ΟΗΕ κάτω από την προσωρινή διεθνή ονομασία «ΠΓΔΜ» και η αποδοχή της διαδικασίας «για συνέχιση των προσπαθειών υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα προς μία ταχεία επίλυση» των διαφορών στο ζήτημα της ονομασίας, και παράλληλα η συνέχιση της χρήσης του «συνταγματικού» ονόματος «Μακεδονία» - το οποίο δεν έχει γίνει δεκτό από τον ΟΗΕ! - συνιστά όχι μόνο εξαπάτηση και προσβολή προς τον διεθνή οργανισμό, αλλά και απόδειξη ότι θεωρούν τους εαυτούς τους «έξυπνους» και όλους τους άλλους «ηλίθιους».

Θα ήθελα να θέσω στο τραπέζι ένα απλό ερώτημα: Αν παρουσιάσεις σε κάποιον έναν χάρτη, ο οποίος παραβιάζει την εδαφική του ακεραιότητα, τι θα περίμενες να κάνει; Να δεχτεί τις προτάσεις σου; Θα ήταν κάτι τέτοιο δυνατό;

Aπό τη στιγμή που οι χάρτες της «Μεγάλης Μακεδονίας» και η σχετική αλυτρωτική πολιτική βασίζονται και απορρέουν από το ζήτημα της ονομασίας, δηλαδή τον όρο «Μακεδονία», είναι ξεκάθαρο πως αυτό ο όρος δεν μπορεί να δουλέψει.

Ο όρος «Μακεδονία» χρησιμοποιούταν πάντα για μία ευρύτερη γεωγραφική περιοχή, το 51% της οποίας ανήκει στην Ελλάδα, το 38% στην ΠΓΔΜ και το 9% στη Βουλγαρία. Επομένως, θα ήταν παράλογο, από την πλευρά των Σκοπίων, να επιμένουν στη χρήση του όρου «Μακεδονία» σε αποκλειστική βάση. Θα ήθελα λοιπόν η ηγεσία στα Σκόπια να δώσει τον καλύτερο της εαυτό και να βρει λύση.

Στους αρχαίους χρόνους, οι κάτοικοι της περιοχής της Μακεδονίας δόξαζαν τους ίδιους θεούς με τους Έλληνες, μιλούσαν την ελληνική γλώσσα και συμμετείχαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες, ένα προνόμιο που ήταν κατοχυρωμένο μόνο για τους Έλληνες. Όλοι οι φιλόσοφοι και οι συγγραφείς από την περιοχή της Μακεδονίας, συμπεριλαμβανομένου του Αριστοτέλη, έγραφαν στα ελληνικά. Ο Μέγας Αλέξανδρος ο Μακεδόνας, ή όπως αλλιώς επιθυμούμε να τον αποκαλούμε, δεν διέδωσε την «μακεδονική» γλώσσα αλλά τον ελληνικό πολιτισμό και την ελληνική γλώσσα.

Αν κάποιος έχει κάποια διαφορετική οπτική για την ιστορία, αυτό είναι ακαδημαϊκό ζήτημα, όχι πολιτικό. Αφήστε το στους ακαδημαϊκούς.

Τόσο τις περασμένες δεκαετίες, όσο και πρόσφατα, έχουμε ακούσει επανειλημμένα για την «Μεγάλη Μακεδονία», τη «Μεγάλη Σερβία», τη «Μεγάλη Κροατία», τη «Μεγάλη Αλβανία», καθώς και άλλες εθνικιστικές κραυγές. Πραγματικά, πρόκειται για πολλά «Μεγάλα» κράτη σε έναν τόσο μικρό γεωγραφικό χώρο!».

Ναι, η εγγονή του «ανθρώπου που έδωσε το όνομα Μακεδονία», η Svetlana Broz, αδειάζει ολοσχερώς σε κάθε της πτυχή την αλυτρωτική πολιτική των Σκοπίων!

Πολύ ολίγοι έδωσαν τότε σημασία στο δημοσίευμα αυτό. Και πάντως, όχι αυτοί που έπρεπε να δώσουν.

Κάθε γεγονός και κάθε πολιτική έχουν τον δικό τους πολιτικό χρόνο, τα όρια αυτοδυναμίας, αυτάρκειας και κορύφωσής τους, καθώς και τη χρονική αδυναμία από ένα σημείο και επέκεινα της διαιώνισής τους: Καμία πολιτική και κανένα καθεστώς δεν διατηρήθηκαν αναλλοίωτα δια μέσου των αιώνων.

Ο διεθνής Τύπος παρουσιάζει το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ως «μια αποτυχία που πλασάρεται ως επιτυχία».

Η στιγμή για τα Σκόπια - αλλά και για εμάς - αποτελεί σημείο τομής : Αν δεν αναδειχθεί τώρα και άμεσα στη διεθνή κοινότητα που «πονάει», η πολιτική της στείρας εμμονικής αδιαλλαξίας του «μακεδονισμού», είναι νομοτελειακά σίγουρο, πως από γνωστούς και μη εξαιρετέους κύκλους της διεθνούς κοινότητας, ο χρόνος που κυλάει θα χρησιμοποιηθεί εναντίον μας: Τώρα είναι η πλευρά των Σκοπίων το «μαύρο πρόβατο», αυτοί που απογοήτευσαν την διεθνή κοινότητα. Σε λίγο χρόνο, αν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δεν αναδειχθεί ως «προϊόν πάγιας και στείρας εμμονικής πολιτικής μακεδονισμού» και περάσει ως «τυχαίο συμβάν», οι μομφές προς την χώρα μας για δημιουργία «τεχνητών εμποδίων» που καθυστερούν την ευρω-ατλαντική πορεία της γείτονος και, κυρίως, οι πιέσεις για «ακόμα περαιτέρω υποχωρήσεις», θα είναι τόσες και σε τέτοιο βαθμό μη αποδεκτές, που θα φαινόμαστε εμείς ως οι «κακοί του παιχνιδιού, ως μαύρο πρόβατο».

Το χθεσινό δημοψήφισμα στα Σκόπια, ανεξάρτητα από την όποια εξέλιξη της διαδικασίας της Συμφωνίας των Πρεσπών, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ιδιαίτερο εργαλείο, ένα asset, για την ελληνική πλευρά: Αρκεί να γίνει αντιληπτό ότι, συνομιλητές μας, στο πλαίσιο αυτό, δεν είναι (μόνο) τα Σκόπια, αλλά (κυρίως) η διεθνής κοινότητα.