Γαϊτάνου (πρόεδρος ΠΟΞΕΝ): Ο ξεναγός διαμορφώνει την εικόνα της χώρας στον τουρίστα

Πίσω από αυτό το ρεκόρ, υπάρχουν άνθρωποι που είχαν σημαντική συνεισφορά, με τον τρόπο τους, στη διαμόρφωση τόσο του ίδιου του αριθμού όσο και γενικότέρα της τουριστικής εμπειρίας. Και όμως, ίσως δεν είναι οι πρώτοι που μας έρχονται στον μυαλό όταν η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από τον τουρισμό και την προβολή της χώρας.

Ο λόγος για τους ξεναγούς, οι οποίοι διαχειρίζονται, ειδικά σε χώρους υψηλής επισκεψιμότητας (ας θυμηθούμε τις μεγάλες ουρές τουριστών στην Ακρόπολη, σε συνθήκες καύσωνα, το προηγούμενο καλοκαίρι) ή περιοχές που χαρακτηρίζονται από υπερτουριστικοποίηση, έναν ιδιαίτερα αυξημένο, ενίοτε μη διαχειρίσιμο, όγκο επισκεπτών. Στόχος, να τους φέρουν σε επαφή με την ιστορία και τον πολιτισμό αλλά και να διασφαλίσουν ότι αποκομίζουν την όσο το δυνατόν καλύτερη εμπειρία από την επίσκεψή τους σε κάποιο μνημείο, μουσείο και, ευρύτερα, τη χώρα.

«Μπορεί ο όρος “πρεσβευτής της Ελλάδας” να ακούγεται κοινότυπος, ισχύει όμως πλήρως», τονίζει η Αναστασία Γαϊτάνου, νέα πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξεναγών (ΠΟΞΕΝ), σε συνέντευξή της στο CNN Greece. Όπως κάθε εργαζόμενη και εργαζόμενος, έτσι και οι ξεναγοί καλούνται να αντιμετωπίσουν μια σειρά προκλήσεων. Από την πλευρά της, η κ. Γαϊτάνου στέκεται στον ολοένα και μεγαλύτερο αριθμό παράνομων ξεναγών, τη διαχείριση γκρουπ με μεγάλο όγκο τουριστ(ρι)ών, τους περιορισμούς και τις δυσκολίες πρόσβασης και κίνησης στα μνημεία, τα μουσεία και τα ιστορικά κέντρα των πόλεων, καθώς και τη διαρκή παρακολούθηση των νέων τάσεων και εξελίξεων γύρω από πολλά θέματα.

Ακολουθεί αναλυτικά η συνέντευξη με την κ. Αναστασία Γαϊτάνου, πρόεδρο της ΠΟΞΕΝ:

Ας ξεκινήσουμε με την κλασική ερώτηση. Καθώς η καλοκαιρινή σεζόν έχει ξεκινήσει, και δεδομένου ότι το 2023 ήταν μία χρονιά η οποία έκλεισε με ρεκόρ για τον ελληνικό τουρισμό, ποια είναι η εκτίμησή σας για τη φετινή πορεία του;

 Ήδη η αρχή της νέας τουριστικής σεζόν έχει καταγράψει ανοδικά ποσοστά και, εκτός απροόπτου, φαίνεται πως θα ξεπεράσουμε τα επίπεδα του 2023. Βέβαια, πρέπει να τονίσω πως μπορώ να σας μιλήσω μόνο για το σχετικά μικρό ποσοστό σε σχέση με τον μεγάλο όγκο των επισκεπτών της χώρας που παίρνει ξεναγό, τους οποίους ξεναγούμε ως επί το πλείστον σε πολυήμερα τουρ, μονοήμερες εκδρομές, πριβέ και κρουαζιέρα. Ο μεγάλος όγκος των τουριστών είναι Γερμανοί, Άγγλοι και Γάλλοι, ακολουθούμενοι από Ιταλούς, Ισπανούς και Αμερικάνους. Στη Βόρεια Ελλάδα, κυρίως, έχουμε επίσης πολλούς Βαλκάνιους τουρίστες, Εβραίους και Τούρκους.

Κυρία Γαϊτάνου, είστε πιστοποιημένη ξεναγός η οποία κατέχει σημαντικές θέσεις σε κλαδικά όργανα, ούσα πρόεδρος του Συνδέσμου Ξεναγών Θεσσαλονίκης και, πλέον, της ΠΟΞΕΝ. Συζητώντας και με τους συναδέλφους σας, ποιες θα λέγατε πως είναι οι κυριότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα οι ξεναγοί στην Ελλάδα;

Η παρακολούθηση των νέων τάσεων στον τουρισμό είναι απαραίτητες για την προσαρμογή του τουριστικού προϊόντος και την παροχή αντίστοιχων υπηρεσιών υψηλού επιπέδου. Επίσης, η συνεχής ενημέρωση των εξελίξεων όχι μόνο στην αρχαιολογία αλλά, κυρίως, στα βασικά θέματα που ενδιαφέρουν τη μεγάλη πλειοψηφία των τουριστών όπως η οικονομία της χώρας και του νοικοκυριού, η λαογραφία, η εκπαίδευση, η ανεργία, τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής κ.ά.

Μεγάλες προκλήσεις αποτελούν, όμως, και οι δυσκολίες που προκύπτουν λόγω του υπερτουρισμού όπως η διαχείριση του γκρουπ μέσα στον μεγάλο όγκο των τουριστ(ρι)ών, αλλά και οι αυξανόμενοι περιορισμοί και δυσκολίες στην πρόσβαση και κίνηση στα μνημεία, τα μουσεία και τα ιστορικά κέντρα των πόλεων.

Τέλος, ο συνεχώς αυξανόμενος αριθμός παρανόμων ξεναγών που δεν πληροί τις νόμιμες προϋποθέσεις, δουλεύουν όμως ανενόχλητοι σε ολόκληρη τη χώρα.

Ποιες είναι οι τάσεις που βλέπετε να διαμορφώνονται στον τουρισμό και ποια τα νέα προϊόντα που έχουν μεγαλύτερη ζήτηση;

Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό δεν έχει ξεφύγει από το κλασικό τουριστικό προϊόν το οποίο προσφέρεται χρόνια τώρα. Βλέπουμε, όμως, ότι, δίπλα στον μαζικό τουρισμό και τον τουρισμό της θάλασσας και του ήλιου, αναπτύσσεται ένα τουριστικό προϊόν προσαρμοσμένο στις ανάγκες του σήμερα αλλά και τις επιπτώσεις της πανδημίας. Αυτό δημιουργείται από ένα κοινό που έχει ανάγκη να θέσει τον εαυτό του σε προτεραιότητα (ευεξία, lisness, bleisure από το leisure και business, με έμφαση στο leisure ή στο business αντίστοιχα), αναζητά προορισμούς που δεν είναι κορεσμένοι και γνωστοί, αναζητά ξεχωριστές εμπειρίες, προσαρμοσμένες όμως στα μέτρα και τα θέλω του. Επίσης, ένα κοινό που ανακαλύπτει εκ νέου τον πολιτισμό και τους δεσμούς με τη φύση, ενεργοποιείται για ένα βιώσιμο περιβάλλον στο μέλλον, χρησιμοποιεί παντού την τεχνολογία και δεν διστάζει να ταξιδέψει μόνος του.

Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος του επαγγελματία ξεναγού στη διαμόρφωση της τουριστικής εμπειρίας και πώς πιστεύετε ότι μπορεί να ενισχυθεί;

Πολύ συχνά, ειδικά σε πολυήμερα τουρ, ο ξεναγός είναι ο βασικός εκπρόσωπος της χώρας και αυτός που διαμορφώνει την εικόνα της στον τουρίστα. Μπορεί ο όρος «πρεσβευτής της Ελλάδας» να ακούγεται κοινότυπος, ισχύει όμως πλήρως. Ο ξεναγός καλείται να εξηγήσει, να ερμηνεύσει και να «ζωντανέψει» τον πολιτισμό της χώρας, ο οποίος δεν αποτελείται μόνο από το παρελθόν αλλά και από το παρόν. Καλείται να παρουσιάσει τη χώρα αντικειμενικά, να δημιουργήσει εμπειρίες στον τουρίστα καθώς και τις καλύτερες εντυπώσεις για αυτά που είδε, επισκέφτηκε και βίωσε. Η ίδια η τουριστική εμπειρία ενισχύεται από τη συνεχή εκπαίδευση και ενημέρωση του ξεναγού, αλλά μπορεί να ενισχυθεί και από τη συμβολή της εμπειρίας του στη δημιουργία και τη βελτίωση του τουριστικού πακέτου.

Διαβάστε ολόκληρο το αφιέρωμα του CNN Greece για τον τουρισμό ΕΔΩ