Κυριακή του Πάσχα: Γιορτή με οβελία, γλέντι και έθιμα ετών σε όλη την Ελλάδα
Ανανεώθηκε:
Κυριακή του Πάσχα σήμερα και η μέρα προστάζει αρνί στη σούβλα, κόκκινα αυγά, τραγούδια, χορούς και οικογενειακά τραπέζια.
Οι πόλεις της Ελλάδας αλλά και τα χωριά γεμίζουν από κόσμο τουρίστες και ντόπιους οι οποίοι γιορτάζουν όχι μόνο την Ανάσταση του κυρίου αλλά και την Ανάσταση της φύσης.
Στη σειρά οι σούβλες στη Ρούμελη
Στις γειτονιές στη Ρούμελη, όπως αναφέρει η ΕΡΤ, δεν ψήνει ο καθένας μόνος το αρνί του, αλλά όλη η γειτονιά μαζί. Βλέπεις να ψήνονται 10-15 ίσως και περισσότερα αρνιά στη σειρά.
Την Κυριακή του Πάσχα η Λιβαδειά είναι σκεπασμένη από ένα σύννεφο καπνού και η «τσίκνα» απλώνεται και πέρα από την πόλη, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Οι κάτοικοι μένουν σχεδόν άγρυπνοι για να φτιάξουν τον «λάκκο» και πριν ακόμη ξημερώσει έχουν ετοιμάσει το σημείο και τον σωρό με τα κλαδιά. Ο μεγαλύτερος της οικογένειας ή της παρέας κάνει τον σταυρό του και ανάβει τη φωτιά με τη λαμπάδα της Ανάστασης.
Χοροί και αγωνίσματα στην Αράχωβα
Στην Αράχωβα ανήμερα του Πάσχα ξεκινά η περιφορά της εικόνας του Αγίου Γεωργίου, την οποία συνοδεύουν περί τα 500 άτομα ντυμένα με παραδοσιακές φορεσιές. Την επομένη πραγματοποιείται αγώνας δρόμου των γερόντων οι οποίοι ξεκινούν από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και φτάνουν στον λόφο.
Ακολουθούν χορευτικά συγκροτήματα και το απόγευμα χορεύουν γυναικείοι χορευτικοί σύλλογοι. Οι εκδηλώσεις συνεχίζονται με κλέφτικα αγωνίσματα, όπως το σήκωμα της πέτρας.
Καλαμπάκα: Η ανάβαση στον Αη Γιώργη τον Μαντηλά στο Καστράκι
Ένας σημαντικός σταθμός στις εκδηλώσεις μετά το Πάσχα στην περιοχή είναι ο Αη Γιώργης. Εκεί κατά την διάρκεια της θείας λειτουργίας στο εξωκλήσι του αγίου Γεωργίου Μαντηλά νέοι του χωριού ζωσμένοι στη μέση με εκατοντάδες μαντήλια (τάματα πιστών) σκαρφαλώνουν στο βράχο με τριχιές με σκοπό να κρεμάσουν τα καινούργια και να κατεβάσουν τα περσινά τα οποία μοιράζουν (ως φυλαχτό) στους προσκυνητές.
Το έθιμο των μαντηλιών αποτελεί κατάλοιπο της εποχής της Τουρκοκρατίας όταν, όπως λέει η παράδοση, μια Τουρκάλα προσευχήθηκε στον Άγιο να κάνει καλά τον άνδρα της που ξαφνικά ενώ έκοβε ξύλα στο δασύλλιο του Αγίου κάτω απ’ το μοναστήρι έπεσε κάτω λιπόθυμος. Ο Τούρκος έγινε καλά και η Τουρκάλα για να ευχαριστήσει τον Άγιο πρόσφερε το μαντήλι της. Από τότε το έθιμο έμεινε και όποιος θέλει να κάνει κάποιο τάμα ή να ευχαριστήσει τον Αη Γιώργη δένει ένα μαντήλι στην μέση κάποιου νέου που ανεβαίνει στο βράχο ανήμερα της γιορτής του το οποίο παραμένει ένα χρόνο μέχρι την επόμενη χρονιά.
Κοζάνη: Ανάσταση στα νεκροταφεία
Στην Κοζάνη τήρησαν το έθιμο της Ανάστασης στο κοιμητήριο της πόλης. Μικροί και μεγάλοι βρέθηκαν κοντά στους ανθρώπους τους που έχουν χάσει για να γιορτάσουν μαζί την Ανάσταση του Κυρίου. Σε ορισμένα χωριά της Κοζάνης, όπου οι κάτοικοι έλκουν την καταγωγής τους από τον Πόντο, συνηθίζουν τα περίφημα «Νεκρόδειπνα». Οι κάτοικοι μαζεύονται από νωρίς στα μνήματα και ετοιμάζουν το εορταστικό τραπέζι της οικογένειας με σπιτικά εδέσματα, γλυκά, κόκκινο κρασί και ό,τι άλλο αγαπούσαν οι νεκροί.
Καλαμάτα: το έθιμο του σαϊτοπόλεμου
Το βράδυ της Κυριακής του Πάσχα αναβιώνει στην Καλαμάτα το έθιμο του σαϊτοπόλεμου. Οι συμμετέχοντες χωρίζονται σε ομάδες, οι οποίες διαθέτουν επικεφαλής, λάβαρο, και σαλπιγκτή. Οι περισσότεροι είναι ντυμένοι με παραδοσιακές στολές, ενώ οι υπόλοιποι προτιμούν να φορούν πρόχειρα ρούχα. Μόλις δοθεί το σύνθημα της έναρξης οι σαΐτες ανάβουν και ταυτόχρονα ακούγεται ένας εκκωφαντικός θόρυβος. Σύμφωνα με την παράδοση, κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας, οι κάτοικοι χρησιμοποιούσαν τις σαΐτες για να διώξουν το ιππικό των Τούρκων.
Στη Μονεμβασιά καίνε τον Ιούδα
Στην καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς, το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα αναβιώνει έξω από την εκκλησία του Ελκόμενου Χριστού το έθιμο με το κάψιμο του Ιούδα. Συγκεκριμένα τοποθετείται ένα ανθρώπινο ομοίωμα όπου στο εσωτερικό του υπάρχουν ξύλα και άχυρα, ενώ μόλις ανάψει η φωτιά, ξεκινά ένα φαντασμαγορικό θέαμα με βεγγαλικά.
Τα Σύρματα, ένα ιδιαίτερο έθιμο στην Κάρπαθο τη Δευτέρα του Πάσχα
Οι κάτοικοι του χωριού Σπόα χωρίζονται σε δύο ομάδες, μία ανδρών και μία γυναικών όλων των ηλικιών, οι οποίες ανταγωνίζονται μεταξύ τους τραβώντας ένα μεγάλο σκοινί από κάθε πλευρά και προσπαθώντας η μία ομάδα να τραβήξει την άλλη και να κερδίσει.
Παλαιότερα το έθιμο γινόταν στη διάρκεια της Σαρακοστής, τα τελευταία όμως χρόνια, γίνεται την Λαμπρή Εβδομάδα και συγκεκριμένα τη Δευτέρα και συμμετέχουν σε αυτό όλοι σχεδόν οι κάτοικοι του χωριού.
Οι Μπότηδες της Κέρκυρας
Πολλά είναι και τα έθιμα που γίνονται πριν την Κυριακή του Πάσχα.
Στην Κέρκυρα πολλοί είναι εκείνοι που συρρέουν για να δουν το έθιμο των Μπότηδων που είναι η πρώτη Ανάσταση. Κανάτια γεμάτα νερό ρίχνονται από τα μπαλκόνια και τα παράθυρα την ώρα που στην εκκλησία ακούγεται η φράση «ανάστα ο Θεός!» Οι μπάντες βγαίνουν στους δρόμους παιανίζοντας το εμβατήριο «Μη φοβάστε Γραικοί» και τις ακολουθούν οι μαζορέτες.
Ο ρουκετοπόλεμος στη Χίο
Στη Χίο το Πάσχα είναι συνδυασμένο με τον ρουκετοπόλεμο. Δύο αντίπαλες ενορίες στην πόλη ξεκινούν ρουκετοπόλεμο πετώντας δεκάδες χιλιάδες ρουκέτες, με στόχο η μία να χτυπήσει το καμπαναριό της εκκλησίας από την άλλη πλευρά. Οι ρουκέτες είναι ξύλινα ραβδιά γεμισμένα με μείγμα που περιλαμβάνει πυρίτιδα.
Οι δύο αντίπαλες ενορίες είναι οι εκκλησίες Αγίου Μάρκου και Παναγίας Ερυθιανής. Έχουν χτιστεί στις άκρες δύο λόφων, περίπου 400 μέτρα μακριά η μία από την άλλη. Τα άμεσα χτυπήματα για κάθε καμπαναριό υποτίθεται ότι υπολογίζονται για να καθοριστεί ο νικητής την επόμενη μέρα, αλλά κάθε ενορία πάντα υποστηρίζει ότι κέρδισε. Την Κυριακή του Πάσχα οι αντίπαλες ομάδες μετράνε τις ρουκέτες που βρήκαν το στόχο τους και βγάζουν νικητή.
Η προέλευση αυτού του γεγονότος είναι ασαφής, αλλά η τοπική παράδοση θεωρεί ότι ξεκίνησε να διεξάγεται στην εποχή των Οθωμανών. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, παλαιότερα οι ρίψεις γίνονταν με πραγματικά κανόνια, αλλά οι οθωμανικές αρχές απαγόρευσαν την χρήση τους το 1889.
Επιτάφιος στη θάλασσα στην Ύδρα
Στην Ύδρα, έχουν ένα ξεχωριστό έθιμο την Μεγάλη Παρασκευή. Εκεί στην συνοικία Καμίνι, ο Επιτάφιος μπαίνει στην θάλασσα και διαβάζεται η ακολουθία του.
Στη συνέχεια οι Επιτάφιοι τεσσάρων ενοριών συναντώνται στο κεντρικό λιμάνι, δίνοντας ένα ιδιαίτερο χρώμα ενώ τα πυροτεχνήματα φωτίζουν τον ουρανό με χιλιάδες βαρελότα να ακούγονται κηρύσσοντας τον «πόλεμο» στον ίδιο τον θάνατο!