Οι μεταφορές μας γίνονται πράσινες και ασφαλείς: Οι άξονες της αλλαγής
Ο κόσμος μας αλλάζει και οι μεταφορές ηγούνται της πράσινης μετάβασης.
Υπό την Κλιματική Συμφωνία του Παρισιού, την ανανέωση της Γλασκώβης, την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, ο τομέας των μεταφορών υπόκειται αυτή τη στιγμή σε… κοσμογονικές αλλαγές. Με στόχο την ελαχιστοποίηση των εκπομπών αερίων και την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας – το όριο από την Ευρωπαϊκή Ένωση έχει τεθεί στο 2050 – οι μεταφορές μας μετασχηματίζονται, παίρνουν πράσινη κατεύθυνση και θέτουν ως πρωταρχικής σημασίας ζήτημα την οδική ασφάλεια.
Ο μετασχηματισμός του τομέα των μεταφορών, εξάλλου, προβλέπει και εντάσσει στον γενικότερο σχεδιασμό την οδική ασφάλεια, που – σε πολλές περιπτώσεις – εξακολουθεί να παραμένει ζητούμενο.
Παίρνοντας τα δεδομένα από την αρχή, ας υπενθυμίσουμε ότι «πράσινες μεταφορές» ή «πράσινα μέσα μεταφοράς» είναι όσα έχουν ελάχιστη επιβάρυνση για το περιβάλλον τόσο κατά τη χρήση τους, όσο και κατά την παραγωγή τους ή την απόσυρσή τους. Εναλλακτικά, ονομάζονται «οχήματα χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης» και μπορεί να είναι, για παράδειγμα, ένα ποδήλατο αλλά και ένα συμβατικό όχημα που χρησιμοποιείται από περισσότερους του ενός επιβαίνοντες, με τη μέθοδο του car-pooling.
Πράσινες μετακινήσεις
Κατεξοχήν πράσινα μέσα μεταφοράς θεωρούνται τα ηλεκτροκίνητα οχήματα, που πρόσφατα καταγράφουν ανοδική πορεία χρήσης και στην Ελλάδα. Ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ηλεκτρικά μέσα μεταφοράς, ηλεκτρικά ποδήλατα αλλά ακόμα και ηλεκτρικά πατίνια, κερδίζουν τη θέση τους μεταξύ των επιλογών των Ελλήνων για τις μετακινήσεις τους. Τα οικονομικά κίνητρα εκ μέρους της πολιτείας, οι περισσότερο προσιτές επιλογές εκ μέρους της αυτοκινητοβιομηχανίες, η βελτίωση των υποδομών και η δυνατότητα έκδοσης συμφερόντων ασφαλιστικών συμβολαίων δημιούργησαν ευνοϊκό περιβάλλον και ο Έλληνας οδηγός ανταποκρίθηκε: Μέσα στους 11 πρώτους μήνες του 2021, τριπλασιάστηκαν οι ταξινομήσεις ηλεκτρικών οχημάτων στην Ελλάδα.
Οι υποδομές για τις πράσινες μετακινήσεις αποτελούν έναν εξίσου σημαντικό και ξεχωριστό άξονα αλλαγής. Όπως είναι γνωστό, τα ηλεκτρικά οχήματα έχουν διαφορετικές ανάγκες από τα συμβατικά και απαιτούν διαφορετικές, ειδικές, υποδομές στον δρόμο. Σημεία φόρτισης, εξειδικευμένα συνεργεία για τυχόν βλάβες και αποκατάσταση είναι τα δύο βασικότερα σημεία στα οποία πρέπει να δώσουμε έμφαση. Πράγματι, στην Ελλάδα το τελευταίο διάστημα, υπό την πίεση εφαρμογής των διεθνών δεσμεύσεων της χώρας ως προς την πράσινη μετάβαση, παρόμοια έργα δρομολογήθηκαν ταχέως. Πλέον ένα μεγάλο τμήμα του οδικού δικτύου, σε επαρχία και Αττική, διαθέτει σημεία φόρτισης, τα οποία σαφώς και χρειάζεται σταδιακά να αυξάνονται, προκειμένου να καλύπτουν τις ανάγκες των χρηστών της ηλεκτροκίνησης. Σήμερα πάντως, ένα ταξίδι οδικώς με ηλεκτρικό όχημα, είναι περισσότερο εφικτό, εύκολο, άνετο και ασφαλές από ποτέ.
Πράσινοι σχεδιασμοί για τις μεταφορές
Ο κεντρικός σχεδιασμός, σε επίπεδο κυβερνητικής πολιτικής, μιλά για ενίσχυση των πράσινων μετακινήσεων. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δεσμευτεί για καμία νέα ταξινόμηση συμβατικού οχήματος μετά το 2030, ενώ ένα νέο πρόγραμμα κινήτρων για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης, ακόμα πιο θελκτικό για ιδιώτες και επαγγελματίες, είναι έτοιμο να ξεκινήσει. Η Ελλάδα, ως μέλος της ΕΕ άλλωστε, πρόκειται να συνεχίσει αυτής της κατεύθυνσης πολιτικές για το επόμενο διάστημα, καθώς είναι υποχρεωμένη να «πιάσει» τους περιβαλλοντικούς στόχους του 2030 και να συμβάλλει στην κλιματική ουδετερότητα της ηπείρου όπως ορίζεται για το 2050. Παράλληλα και με άλλες διεθνείς δεσμεύσεις, όπως αυτές του ΟΗΕ, η χώρα μας έχει στραφεί ολοκληρωτικά και απαρέγκλιτα στις πράσινες μεταφορές, που αποτελούν μονόδρομο για ένα βιώσιμο αύριο στον πλανήτη.
Ο πράσινος σχεδιασμός όμως δεν αφορά μόνο την κρατική πολιτική και τα νομοσχέδια παροχής κινήτρων. Σχεδιασμό για το μέλλον κάνουν οι ιδιώτες και πολύ περισσότεροι οι επιχειρήσεις, που οφείλουν να ακολουθούν - αν όχι να «προβλέπουν» - τις εξελίξεις. Μία επιχείρηση που έχει ήδη μπει στη διαδικασία αλλαγής του στόλου της με πράσινα οχήματα θα βγει άμεσα κερδισμένη, τόσο σε επίπεδο μείωσης του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος, που είναι το αυτονόητο αλλά και απαιτούμενο πολλές φορές, όσο και σε οικονομικό επίπεδο: Τα ηλεκτρικά οχήματα απαλλάσσονται τελών κυκλοφορίας, έχουν τη δυνατότητα οικονομικής ασφάλισης, καθώς πλέον οι προσφορές εκ μέρους ασφαλιστικών εταιρειών είναι πολλές και μπορεί να επιτευχθεί η καλύτερη και πιο συμφέρουσα προσφορά, ενώ, είναι γνωστό πως τα ηλεκτρικά οχήματα έχουν μικρότερο κόστος χρήσης – ειδικά σήμερα, με τις τιμές της βενζίνης στα ύψη λόγω της ενεργειακής κρίσης και του πολέμου στην Ουκρανία, μπορεί να εξοικονομηθεί ένα σημαντικό ποσό.
Σε έναν κόσμο που γίνεται πιο πράσινος προκειμένου να διασφαλίσει ένα μέλλον ευημερίας, βιωσιμότητας και αειφόρου ανάπτυξης, οι μεταφορές κατέχουν ηγετικό ρόλο. Τόσο σε κρατικό όσο και σε ατομικό επίπεδο, ιδιωτικά ή επαγγελματικά, η στροφή προς πράσινα μέσα μεταφοράς ή πράσινες λύσεις μεταφοράς έχει ξεκινήσει και μάλιστα προχωρά με αλματώδεις ρυθμούς. Το αύριο επιτάσσει δραστικές αλλαγές εδώ και τώρα και οι μεταφορές δείχνουν την κατεύθυνση: Πράσινες λύσεις, με οικονομία και ασφάλεια στους δρόμους.