Μετάλλαξη Όμικρον: Ανησυχία και στην Ελλάδα εν μέσω φωνών για lockdown
Η Αφρική βρίσκεται στο επίκεντρο των ανησυχιών για την πανδημία, καθώς η πιθανότητα η μετάλλαξη Όμικρον να μεταδίδεται πιο εύκολα αλλά και να είναι περισσότερο ανθεκτική στα εμβόλια ανάγκασε τις κυβερνήσεις άλλων χωρών να λάβουν ταχύτατα μέτρα.
Κι ενώ οι ταξιδιώτες στη Νότια Αφρική και τις άλλες νοτιοαφρικανικές χώρες σπεύδουν να φύγουν από το επίκεντρο της νέας παραλλαγής του κορωνοϊού, ο υπόλοιπος πλανήτης εξετάζει τις επιλογές του.
Στην Ελλάδα, η είδηση μιας ενδεχόμενα πιο ανθεκτικής μετάλλαξης έθεσε τις υγειονομικές αρχές σε συναγερμό. Σύμφωνα με ασφαλείς πληφορορίες του CNN Greece, σε αριθμό 40.000 δειγμάτων που έχουν εξεταστεί, κανένα κρούσμα στην Ελλάδα δεν έχει εντοπιστεί από την μετάλλαξη Όμικρον.
Η κυβέρνηση ύστερα από εισήγηση της Υγειονομικής Επιτροπής, αποφάσισε να λάβει προληπτικά μέτρα όσον αφορά τις χώρες Νότια Αφρική, Μποτσουάνα, Ναμίμπια, Λεσότο, Ζιμπάμπουε, Μοζαμβίκη, Εσουατίνι, Ζάμπια και Μαλάουι, δεδομένου ότι η νέα παραλλαγή εντοπίζεται στο νότιο τμήμα της αφρικανικής ηπείρου.
Από σήμερα θα επιτρέπεται η είσοδος από αυτές τις χώρες μόνο για απολύτως απαραίτητες μετακινήσεις, με την προϋπόθεση μοριακού ελέγχου (PCR) 72 ωρών, ανεξαρτήτως του εάν οι επίδοξοι ταξιδιώτες είναι εμβολιασμένοι.
Κατά την είσοδό τους στη χώρα θα γίνεται καθολικός, συμπληρωματικός έλεγχος με rapid test, ενώ στη συνέχεια θα πρέπει να παραμείνουν σε καθεστώς αυτοπεριορισμού για 10 ημέρες σε ξενοδοχείο καραντίνας. Στο τέλος του 10ημέρου θα πρέπει να υποβληθούν σε δεύτερο τεστ PCR.
Υπερδιπλάσια τα ενεργά κρούσματα τον Νοέμβριο
Την ίδια στιγμή, το τοπίο του κορωνοϊού στην Ελλάδα, και χωρίς η μετάλλαξη Όμικρον να είναι παρούσα, είναι ήδη ζοφερό. Όπως δείχνουν τα στοιχεία, το πρώτο 20ήμερο του Νοεμβρίου υπερδιπλασιάστηκε το σύνολο των ενεργών κρουσμάτων κορωνοϊού.
Κοντά στο διπλάσιο και οι νοσηλείες πολιτών με κορωνοϊό στα νοσοκομεία αναφοράς, ενώ οι διασωληνωμένοι στις μονάδες εντατικής θεραπείας, από 420 την 1η Νοεμβρίου, μετά από 20 ημέρες έφθασαν τους 563. Την ίδια ώρα τα ενεργά κρούσματα σε περιφέρειες και δήμους της χώρας, έχουν κατά μέσο όρο τριπλασιαστεί ενώ υπάρχουν περιοχές που έχουν φθάσει μέχρι και τον 10πλασιασμό!
Ειδικότερα, την 1η Νοεμβρίου σε όλη την χώρα είχαμε 33.480 ενεργά κρούσματα, αυτά στις 10 Νοεμβρίου, ανέβηκαν στα 60.408, στις 17 Νοεμβρίου εκτινάχθηκαν στα 67.128, για να καταλήξουν στα 68.617 στις 24 Νοεμβρίου. Το ίδιο απογοητευτικά είναι τα νούμερα των νοσηλειών πολιτών, που διασωληνώνονται στα νοσοκομεία της χώρας, όταν την πρώτη μέρα του Νοεμβρίου, ήταν 420 πολίτες για να φθάσουν τους 563 μετά από 24 ημέρες.
Πώς θα «σώσουμε» τα Χριστούγεννα
Με αυτά τα δεδομένα, αρκετοί είναι οι επιστήμονες που ζητούν άμεση λήψη σκληρών μέτρων ενόψει των Χριστουγέννων. Στη γραμμή της λήψης σκληρών οριζόντιων μέτρων για την αναχαίτιση της πανδημίας του κορωνοϊού επιμένει ο διευθυντής ΜΕΘ του νοσοκομείου «Παπανικολάου», Νίκος Καπραβέλος, ο οποίος περιγράφοντας την κατάσταση που επικρατεί στα νοσοκομεία της Θεσσσαλονίκης κάνει λόγο για «εφημερίες πολέμου».
Αναφερόμενος στις συνθήκες που βιώνουν οι γιατροί στα νοσοκομεία, ο κ. Καπραβέλος μίλησε για πάρα πολλές εισαγωγές και διασωληνωμένους εκτός ΜΕΘ. «Κάθε μέρα έχουμε σκηνές πολέμου στα νοσοκομεία στη Θεσσαλονίκη. Μας ξέφυγε πάλι η κατάσταση στην κοινότητα. Όλα τα νοσοκομεία αυτή τη στιγμή προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τους ασθενείς εκτός ΜΕΘ. Άνοιξε το «Γεννηματάς», έδωσε κι άλλες κλίνες Εντατικής για να μπορέσουμε να απορροφήσουμε τους ασθενείς που είναι εκτός ΜΕΘ ώστε να προστατεύσουμε τη ζωή τους, ήρθαν γιατροί από τον ιδιωτικό τομέα και ενισχυθήκαμε κι αυτό ήταν κάτι που μας ανακούφισε. Οι εφημερίες είναι εφημερίες πολέμου, με πάρα πολλές εισαγωγές», δηλώνει χαρακτηριστικά μιλώντας στον ΣΚΑΪ. «Η Θεσσαλονίκη θέλει άμεσα μέτρα. Η στρατηγική που επιλέχτηκε, επιβάλλει στην έξαρση της πανδημίας μέτρα, όπως κλείσιμο σχολείων για 10 μέρες, γήπεδα χωρίς θεατές, μάσκες παντού, lockdown παντού για τους ανεμβολίαστους», πρόσθεσε ο γιατρός.
Η πρόεδρος των νοσοκομειακών γιατρών Αθήνα – Πειραιά, Ματίνα Παγώνη, εμφανίστηκε πάντως πιο καθησυχαστική απέναντι στη μετάλλαξη αλλά και στην ανάγκη για νέο επώδυνο lockdown.
«Μεταλλάξεις περιμέναμε, το έχουμε πει εδώ και πολύ καιρό. Μπορεί να δούμε και άλλες. Δε χρειάζεται πανικός. Είναι μια μετάλλαξη που προσπαθούμε να δούμε αν είναι πολύ μεταδοτική, περισσότερο από τη Δέλτα, και το πώς την καλύπτουν τα εμβόλια. Αν την καλύπτουν θα είναι μια μετάλλαξη όπως οι άλλες που διαχειριζόμαστε. Θα έχουμε τις απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα αυτές τις ημέρες και θα περάσουμε στη διαχείριση», είπε η κ. Παγώνη.
«Πάρθηκαν μέτρα, και ο κόσμος δεν πρέπει να φοβάται», υπογράμμισε.
Τι γνωρίζουμε για τη νέα παραλλαγή του κορωνοϊού
1. Τι διαφορετικό έχει αυτή η παραλλαγή;
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι το B.1.1.529 φέρει μεγάλο αριθμό μεταλλάξεων στην πρωτεΐνη-ακίδα του, η οποία παίζει βασικό ρόλο στην είσοδο του ιού στα κύτταρα του σώματος. Είναι επίσης αυτή που στοχεύουν τα εμβόλια. Οι ερευνητές εξακολουθούν να προσπαθούν να προσδιορίσουν αν είναι πιο μεταδοτική ή πιο θανατηφόρα από τις ήδη γνωστές παραλλαγές.
2. Από πού προήλθε;
Μέχρι στιγμής υπάρχουν μόνο εικασίες. Ένας επιστήμονας του Ινστιτούτου Γενετικής UCL στο Λονδίνο δήλωσε ότι πιθανότατα εξελίχθηκε κατά τη διάρκεια μιας χρόνιας λοίμωξης ενός ατόμου με εξασθενημένο ανοσοποιητικό, ενδεχομένως από ασθενή με HIV/AIDS που δεν είχε λάβει θεραπεία. Η Νότια Αφρική έχει 8,2 εκατομμύρια ανθρώπους που νοσούν με HIV, τους περισσότερους στον κόσμο. Η παραλλαγή Βήτα, μια μετάλλαξη που εντοπίστηκε πέρυσι στη Νότια Αφρική, μπορεί επίσης να προέρχεται από άτομο που έχει μολυνθεί από τον ιό HIV.
3. Πόσο διαδεδομένη είναι;
Από την Πέμπτη είχαν εντοπιστεί σχεδόν 100 κρούσματα στη Νότια Αφρική, όπου έχει γίνει το κυρίαρχο στέλεχος μεταξύ των νέων μολύνσεων. Τα πρώτα αποτελέσματα των τεστ PCR έδειξαν ότι το 90% των 1.100 νέων κρουσμάτων που αναφέρθηκαν την Τετάρτη στη νοτιοαφρικανική επαρχία που περιλαμβάνει το Γιοχάνεσμπουργκ προκλήθηκαν από τη νέα παραλλαγή, σύμφωνα με τον Τούλιο ντε Ολιβέιρα, καθηγητή βιοπληροφορικής που διευθύνει ιδρύματα γονιδιακής αλληλουχίας σε δύο νοτιοαφρικανικά πανεπιστήμια.
Στη γειτονική Μποτσουάνα, οι αξιωματούχοι κατέγραψαν τη Δευτέρα τέσσερα κρούσματα σε ανθρώπους που είχαν εμβολιαστεί πλήρως. Στο Χονγκ Κονγκ, ένας ταξιδιώτης από τη Νότια Αφρική βρέθηκε να έχει την παραλλαγή και ένα άλλο κρούσμα εντοπίστηκε σε άτομο που βρισκόταν σε καραντίνα σε δωμάτιο ξενοδοχείου απέναντι.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, η νέα αυτή η νέα παραλλαγή, φαίνεται να εξαπλώνεται πολύ γρήγορα, καθώς σε λιγότερο από 2 εβδομάδες κυριαρχεί πλέον σε σχέση με τις υπόλοιπες μεταλλάξεις – συμπεριλαμβανομένης και της Δέλτα – που έπληξαν τη Νότα Αφρική, με το μεγαλύτερο ποσοστό της να παραμένει ανεμβολίαστο.
4. Πώς αντέδρασαν οι χώρες;
Η είδηση για τη νέα παραλλαγή έχει προκαλέσει «σεισμό» τόσο στις χώρες όσο και στις διεθνείς αγορές, με τις μετοχές που αφορούν τα ταξίδια στην Ασία να σημειώνουν τη μεγαλύτερη πτώση. Χώρες όπως η Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιαπωνία και τη Σιγκαπούρη έσπευσαν να ανακοινώσουν απαγορεύσεις πτήσεων από αφρικανικές χώρες με στόχο το μπλοκάρισμα της εξάπλωσης της μετάλλαξης στο έδαφός τους. Η Αυστραλία δήλωσε ότι δεν αποκλείεται να αυστηροποιήσει τους συνοριακούς κανόνες για τους ταξιδιώτες από τη νότια Αφρική εάν η κατάσταση κλιμακωθεί, ενώ η Ινδία ενίσχυσε τον έλεγχο των εισερχόμενων ταξιδιωτών από τη Νότια Αφρική, τη Μποτσουάνα και το Χονγκ Κονγκ.
5. Πόσο ανησυχητική είναι η νέα μετάλλαξη;
Είναι σχετικά νωρίς για μία τέτοια εκτίμηση. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δήλωσε ότι υπάρχουν διαθέσιμες λιγότερες από 100 ολόκληρες γονιδιωματικές αλληλουχίες της νέας παραλλαγής, γεγονός που θα μπορούσε να αυξήσει το χρόνο που απαιτείται για τη μελέτη της, καθώς και το πόσο καλά λειτουργούν τα τρέχοντα εμβόλια στην καταπολέμησή της. Οι ιοί μεταλλάσσονται συνεχώς, με τις αλλαγές να κάνουν τον ιό άλλοτε πιο αδύναμο ή άλλοτε πιο επιδέξιο στο να αποφεύγει τα αντισώματα και να μολύνει τον άνθρωπο.
6. Τι πρέπει να προσέξουμε στη συνέχεια;
Ο ΠΟΥ συγκαλεί συνάντηση την Παρασκευή για να συζητήσει το B.1.1.529 και να αποφασίσει αν θα χαρακτηριστεί επίσημα ως παραλλαγή ενδιαφέροντος ή ανησυχίας. Εάν το κάνει, θα λάβει ένα όνομα με ελληνικό γράμμα σύμφωνα με το σύστημα ονοματοδοσίας του ΠΟΥ, πιθανότατα το γράμμα “nu” (ΝΙ). Οι κυβερνήσεις πιθανότατα θα λάβουν επίσης μέτρα για τους ελέγχους στα σύνορα και τα ταξίδια ως απάντηση στην είδηση της παραλλαγής.