Τι ισχύει τελικά με την «αθηναϊκή μετάλλαξη»;

Μπορεί ο υπόλοιπος κόσμος να ασχολείται αυτήν την περίοδο με την ινδική μετάλλαξη, όσον αφορά στη χώρα μας στο επίκεντρο της ανησυχίας βρίσκεται πλέον η λεγόμενη «αθηναϊκή μετάλλαξη» Β 1.1.318 η οποία έχει εντοπιστεί σε μεγάλο ποσοστό κρουσμάτων στην Αθήνα.

Ειδικότερα, διερευνάται πόσο περισσότερο μεταδοτική είναι σε σχέση με τις άλλες παραλλαγές του ιού αλλά και το αν και σε ποιο βαθμό καλύπτεται από τα υπάρχοντα εμβόλια.

Αν και πρωτοδιαγνώστηκε στην αφρικανική ήπειρο, ο λόγος που αποδόθηκε στην συγκεκριμένη μετάλλαξη ο όρος «αθηναϊκή» είναι η σημαντική της διασπορά στην Αθήνα, και ειδικότερα στο κέντρο, καθώς σύμφωνα με τα παγκόσμια στοιχεία, τα κρούσματα της συγκεκριμένης μετάλλαξης μόνο στην περιοχή της πρωτεύουσας, είναι περισσότερα από ότι σε όλο μαζί τον υπόλοιπο κόσμο.

Διευκρινίζοντας ότι η μετάλλαξη είχε εντοπιστεί αρχικά στη Νιγηρία ήδη πριν από τον Φεβρουάριο, το μέλος της Επιτροπής των Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, Γκίκας Μαγιορκίνης, έκρουσε σήμερα τον κώδωνα του κινδύνου, σημειώνοντας πως το στέλεχος αυτό είναι πιο μεταδοτικό.

Ο επίκουρος καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ επεσήμανε ότι η συγκεκριμένη μετάλλαξη έχει τεθεί υπό μελέτη, «γιατί βλέπουμε ότι αυξάνεται η συχνότητά της, δηλαδή βλέπουμε περισσότερα κρούσματα από ό,τι συνήθως, ωστόσο αυτό το έχουμε δει και με άλλες μεταλλάξεις. Αυτό που συνήθως συμβαίνει είναι ότι αποδεικνύεται αυξημένη μετάδοση. Για παράδειγμα, η νοτιοαφρικάνικη ενώ στην αρχή φαινόταν ότι ήταν έτσι, δεν το είδαμε. Δεν έχει δημιουργήσει ιδιαίτερο πρόβλημα, ενώ έχει μπει σε πολλές χώρες».

Το στέλεχος Β.1.1.318 αποτελεί το δεύτερο σε συχνότητα στέλεχος που απομονώνεται στην ελληνική επικράτεια τους τελευταίους μήνες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το στέλεχος απομονώθηκε για πρώτη φορά στη Νιγηρία αλλά ήδη απομονώνεται σε πλήθος άλλων χωρών σύμφωνα με την πλατφόρμα GISAID όπως: Ηνωμένο Βασίλειο, Βέλγιο, Αυστρία, Γερμανία, Σουηδία, Φινλανδία, Γαλλία, Λουξεμβούργο, Ελβετία, Σλοβενία, Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, Καναδάς, Αυστραλία, Ιαπωνία, Σιγκαπούρη, Μπαγκλαντές, Αργεντινή, Γκάμπια, Γκαμπόν και Τουρκία.

Ως εκ τούτου δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι το συγκεκριμένο στέλεχος έχει ελληνική προέλευση ή κάποια ελληνική ιδιαιτερότητα για την οποία μπορεί να ονοματισθεί με αυτόν τον τρόπο.

Σχετικά με τις ιδιότητες του στελέχους, προς το παρόν δεν υπάρχουν σαφή στοιχεία για τη μεταδοτικότητα, την ανοσολογική διαφυγή ή την παθογένειά της και για αυτό δεν έχει θεωρηθεί μέχρι στιγμής ως στέλεχος ανησυχίας (Variant of Concern).

Χθες, εξάλλου, ο λοιμωξιολόγος Σωτήρης Τσιόδρας στη σύσκεψη για την πορεία της πανδημίας υπογράμμισε την ανάγκη για επαγρύπνηση σε ό,τι αφορά στις μεταλλάξεις.

«Η επιδημία συνεχίζει να μας απειλεί. Χρειάζεται διαρκής επιφυλακή. Ανησυχώ για τα μεταλλαγμένα στελέχη τα οποία οδηγούν σε επαναπροσδιορισμό της στρατηγικής αντιμετώπισης της πανδημίας σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες» τόνισε ο καθηγητής.

Η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Μαρία Θεοδωρίδου, πάντως, έστειλε την Δευτέρα μήνυμα καθησυχασμού, χωρίς να κρύβει ωστόσο τον προβληματισμό της.

«Δεν μπορεί να πει κανείς ότι δεν ανησυχεί για ό,τι παραλλαγμένο παρουσιάζεται. Υπάρχουν, όμως, τα συστήματα αυστηρής επιτήρησης, καταγραφής και πιστεύω ότι οι ειδικοί γενετιστές, οι επιδημιολόγοι θα παρακολουθήσουν την εξέλιξη, που ας ελπίσουμε ότι είναι πολύ περιορισμένη».

Παρά την αυξημένη μεταδοτικότητα της μετάλλαξης, οι ειδικοί καθησυχάζουν ότι και σε αυτήν την περίπτωση ο έγκαιρος εμβολιασμός είναι η λύση καθώς τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά έναντι όλων των μεταλλάξεων.
Καλύπτουν τα εμβόλια

«Το θέμα των μεταλλάξεων είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και των προβληματισμών. Αλλά πολύ πριν απασχολήσουν οι μεταλλάξεις στο βαθμό που απασχολούν σήμερα, οι εταιρείες που παράγουν τα εμβόλια είχαν την πρόνοια να ετοιμάσουν την εναλλακτική λύση. Και ξέρουμε ότι όλες οι εταιρείες των εμβολίων που χρησιμοποιούμε, όπως και άλλες που δεν έχουν φτάσει ακόμα όπως η CureVac, μια εταιρεία που συνεργάζεται με την JSK, έχουν προχωρήσει στην παρασκευή των εμβολίων, όπως λέμε, δεύτερης γενιάς. Δηλαδή αυτά τα οποία είναι παρασκευασμένα έτσι, που να αντιμετωπίσουν και τις μεταλλάξεις του κορωνοϊού» τόνισε η κ. Θεοδωρίδου.