Έγκριση της συμφωνίας για τον αγωγό ΤΑΡ από την Κομισιόν

Ο Trans Adriatic Pipeline είναι το ευρωπαϊκό σκέλος του Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου, που έχει στόχο να συνδέσει την αγορά της ΕΕ με νέες πηγές φυσικού αερίου. Με αρχική δυναμικότητα 10 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως, ο αγωγός θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το πεδίο Shah Deniz II στο Αζερμπαϊτζάν στην αγορά της ΕΕ από το 2020. Ο TΑΡ θα διατρέχει τα ελληνικά σύνορα με την Αλβανία προς την Ιταλία, κάτω από την Αδριατική Θάλασσα. Ο κατασκευαστής και διαχειριστής του αγωγού είναι ο Trans Adriatic Pipeline AG (TAP), μια κοινοπραξία διαφόρων εταιρειών ενέργειας. Ο TAP θα επενδύσει 5,6 δισεκατομμύρια ευρώ σε διάστημα πέντε ετών στο πρόγραμμα, εκ των οποίων 2,3 δις ευρώ στην Ελλάδα.

Ειδικότερα, η συμφωνία προβλέπει ότι ο TAP θα εισαχθεί σε ένα ειδικό φορολογικό καθεστώς για 25 χρόνια από την έναρξη των εμπορικών δραστηριοτήτων. Αυτό μπορεί να δώσει στην εταιρεία ένα οικονομικό πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών της, οι οποίοι δεν θα επωφεληθούν από το ειδικό φορολογικό καθεστώς, και ως εκ τούτου συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την ερμηνεία των κανόνων της ΕΕ.

Η Επιτροπή αξιολόγησε το μέτρο βάσει των κατευθυντήριων γραμμών του 2014 σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την ενέργεια και την προστασία του περιβάλλοντος. Οι κατευθυντήριες γραμμές ορίζουν ότι οι ενισχύσεις αυτές μπορούν να θεωρηθούν συμβιβάσιμες υπό ορισμένες προϋποθέσεις, όταν προάγει τους στόχους κοινού ενδιαφέροντος, έτσι η Επιτροπή διαπίστωσε ότι :
• το έργο θα συμβάλει στην περαιτέρω διαφοροποίηση των ευρωπαϊκών ενεργειακών πηγών και των οδών εφοδιασμού: θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την περιοχή της Κασπίας Θάλασσας και, ενδεχομένως, τη Μέση Ανατολή προς την ΕΕ
• ο ανταγωνισμός στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου θα αυξηθεί χάρη στις πρόσθετες ποσότητες φυσικού αερίου και της νέας οδού εφοδιασμού
• η κατασκευή του αγωγού απαιτεί μια σημαντική αρχική επένδυση ενώ θα χρειαστούν πολλά χρόνια για να δημιουργηθούν κάποια έσοδα. Το έργο θα χρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου από ιδιωτικές επενδύσεις και θα αποφέρει έσοδα στο ελληνικό τμήμα της μόνο από τα τιμολόγια που καταβάλλονται από τους πελάτες κατά τη παράδοση αερίου για τον αγωγό. Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το έργο θα είναι απίθανο να πραγματοποιηθεί χωρίς την ενίσχυση.