ΣτΕ: Συνταγματική η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στο Δημόσιο

Ειδικότερα, στο ΣτΕ είχε προσφύγει η ΑΔΕΔΥ και ζητούσε να ακυρωθούν, ως αντισυνταγματικές και παράνομες, αλλά και αντίθετες στην ΕΣΔΑ, οι υπουργικές αποφάσεις με τις οποίες αυξήθηκαν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, ενώ παράλληλα στρεφόταν και κατά του κύρους του νόμου 4336/2105 με τον οποίο καθιερώνεται σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.

Αναλυτικότερα, η ΑΔΕΔΥ ζητούσε να ακυρωθούν: α) Η υπ' αριθμόν Φ11321/οικ.47523/1570/2015 κοινή υπουργική απόφαση του υπουργού Εργασίας Γιώργου Κατρούγκαλου και του υφυπουργού Εργασίας Τάσου Πετρόπουλου για την «σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης μέχρι την 1.1.2022 σύμφωνα με τους πίνακες της περίπτωσης 6 της υποπαραγράφου Ε3 της παραγράφου Ε΄ του άρθρου 2 του ν. 4336/2015» και β) Η υπ' αριθμόν 122900/0092/27.10.2015 κοινή υπουργική απόφαση του υπουργού Εργασίας Γιώργου Κατρούγκαλου και του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Γιώργου Χουλιαράκη για την «υπαγωγή στα όρια ηλικίας των πινάκων 1 και 2 του νόμου 4336/2015».

Συγκεκριμένα, η 7μελής Σύνθεση του Α΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας με πρόεδρο τον αντιπρόεδρο Αναστάσιο Γκότση και εισηγήτρια την σύμβουλο Επικρατείας Παρασκευή Μπραΐμη, με την υπ΄ αριθμ. 3281/2017 απόφασή της απέρριψε ως αβάσιμους όλους τους νομικούς ισχυρισμούς της ΑΔΕΔΥ.

Οι σύμβουλοι Επικρατείας επισημαίνουν ότι «η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης είναι δυνατή όχι μόνο για το μέλλον, αλλά και για το παρελθόν, υπό την έννοια ότι μπορεί να καταλαμβάνει και ήδη θεμελιωμένα δικαιώματα, εφόσον βέβαια τηρείται η αρχή της αναλογικότητας».

Ακόμη, η αύξηση των ορίων συνταξιοδότηση, σημειώνει το ΣτΕ, «συνιστά μια επί το δυσμενέστερο μεταβολή των προϋποθέσεων χορηγήσεως των ασφαλιστικών παροχών, η οποία δεν απαγορεύεται, κατ΄ αρχήν, από το άρθρο 22 παράγραφος 5 του Συντάγματος, εφόσον προκύπτει αιτιολογημένα ότι με την επέμβαση αυτή μπορεί διασφαλιστεί η διατηρησιμότητα του ασφαλιστικού κεφαλαίου, αλλά πρέπει όμως να είναι και σύμφωνη με τις λοιπές διατάξεις του Συντάγματος».

Οι νομοθετικές ρυθμίσεις, αναφέρεται στην απόφαση του ΣτΕ, είναι μεταβατικού χαρακτήρα, λόγω της σταδιακής αύξησης των ορίων ηλικίας από 19.8.2015 έως 1.1.2022 και εντάσσονται στα πλαίσια ενός ευρύτερου προγράμματος συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης που άρχισε με προηγούμενες νομοθετικές ρυθμίσεις των ετών 2010 και 2012 (νόμοι 3863/2010, 3865/2010 και 4093/2012).

Επίσης, αναφέρει η εν λόγω απόφαση ότι τα μέτρα που θεσπίζονται με τον νόμο 4336/2015 και τις επίμαχες δύο υπουργικές αποφάσεις αποβλέπουν πρωτίστως στον εξορθολογισμό του συνταξιοδοτικού συστήματος και στην εξοικονόμηση οικονομικών πόρων και κατά συνέπεια «εξυπηρετούν σκοπούς δημοσίου συμφέροντος, και όχι απλώς το ταμειακό συμφέρον του Δημοσίου, όπως ισχυρίζεται η ΑΔΕΔΥ».

Παράλληλα, αναφέρει το ΣτΕ ότι «η σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης αποβλέπει πρωτίστως στον εξορθολογισμό του συνταξιοδοτικού συστήματος με την αποτροπή των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων πριν τη νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης» και δεν προσκρούει στην ΕΣΔΑ, καθώς η εν λόγω σύμβαση δεν κατοχυρώνει δικαίωμα συντάξεως ορισμένου ύψους, με συνέπεια να μην αποκλείεται κατ' αρχήν διαφοροποίηση του ύψους της συνταξιοδοτικής παροχής ανάλογης με τις επικρατούσες εκάστοτε συνθήκες.

Τέλος, αναφέρει η επίμαχη δικαστική απόφαση ότι η σταδιακή αύξηση των ορίων ηλικίας είναι αντίθετη στην ευρωπαϊκή Οδηγία 2000/78 του Νοεμβρίου του 2000 για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία.