Οι 10 μέρες που αφάνισαν τη Νότια Ρόδο

Τεράστια είναι και η οικολογική καταστροφή καθώς κάηκαν 80.423 στρέμματα προστατευόμενων περιοχών με καταφύγια άγριας ζωής, 1.672 στρέμματα που ανήκουν στο δίκτυο Natura, 344 στρέμματα τα οποία ήταν δασικές εκτάσεις σε αναγέννηση αλλά και οι βιότοποι των περίφημων μικρόσωμων ελαφιών (Dama dama ή Πλατόνι) της Ρόδου και των πεταλούδων.

Τα δύο προστατευόμενα είδη για να επιβιώσουν θα πρέπει να επιστρέψουν στο φυσικό τους περιβάλλον που είναι ο βιότοπος του δάσους της Natura.

Στην αρχή ξέσπασε δασική πυρκαγιά σε πευκοδάση στα βουνά του νησιού και κάτοικοι των χωριών Ελεούσα, Σαλακάνος και Δημηλιά κλήθηκαν να απομακρυνθούν.

Λίγες μέρες μετά, στις 22 Ιουλίου, χρειάστηκε να απομακρυνθούν περίπου 30.000 άνθρωποι, καθώς οι φλόγες κατευθύνθηκαν νότια της Λίνδου.

Εκατοντάδες τρομαγμένοι παραθεριστές, κυρίως Βρετανοί τουρίστες, απομακρύνθηκαν από τις παραλίες με βάρκες, ενώ την επομένη (23/7) 1.200 επιπλέον άτομα απομακρύνθηκαν από την Πεύκη, τη Λίνδο και την Κάλαθο.

Παράλληλα ακυρώθηκαν δεκάδες πτήσεις βρετανικών αερογραμμών.

Χρειάστηκε να περάσουν 10 ολόκληρες μέρες για να τεθεί η φωτιά υπό έλεγχο με τους πολίτες να πιστεύουν πως το νησί αφέθηκε στην τύχη του.

Αν και στο έργο της κατάσβεσης συμμετείχαν πάνω από 250 πυροσβέστες, οι κάτοικοι καταγγέλουν πως υπήρξε μεγάλη καθυστερηση με αποτέλεσμα η φωτιά να καταστεί ανεξέλεγκτη.

«Μας κοίταγαν και περίμεναν εντολή...»

Αγανακτισμένος κάτοικος της Ρόδου μιλά στην κάμερα του CNN Greece:

«Ολη την ημέρα της φωτιάς, ήρθαν δύο πυροσβεστικά. Κάθονταν και μας κοιτάγανε.. Τσακωνόμασταν, τους λέγαμε μαζί με τους γείτονες, “Ελάτε να ρίξετε νερό”, τίποτα… Ετοιμάσανε τις μάνικες για να ρίξουν νερό και δεν έκαναν ποτέ την κίνηση. Μέχρι που αγανακτήσαμε και αναγκαστήκαμε να τους βρίσουμε, είπαμε κουβέντες που δεν θέλαμε να πούμε, γιατί μας έφεραν μέχρι το όριο… Λέμε “Παιδιά τι θα γίνει, θα ψεκάσουμε νερό;”. “Όχι, περιμένουμε εντολή” μας λένε. “Τι εντολή περιμένετε ρε παιδιά;” … Ρίξανε λίγο νερό παραπέρα για τα μάτια του κόσμου και σηκωθήκανε και φύγανε…».

Οι φωτιές τέθηκαν υπό έλεγχο κυρίως χάρη στην τεράστια προσφορά των εθελοντών - μεταξύ των οποίων και αρκετά νέα παιδιά – οι οποίοι κατήγγειλαν ότι χάθηκε πολύτιμος χρόνος, καθώς οι πυροσβεστικοί κρουνοί δεν είχαν νερό, με αποτέλεσμα τα οχήματα προκειμένου να ανεφοδιαστούν να πρέπει να διανύσουν απόσταση έως και 10 χλμ.

Σύμφωνα με το National Geographic, τα «ελληνικά νησιά αντιμετωπίζουν συγκεκριμένα προβλήματα με το νερό», καθώς «το καλοκαίρι η ζήτηση αυξάνεται κατακόρυφα λόγω της αλόγιστης εισροής των τουριστών» ενώ έχει «παρατηρηθεί αύξηση οικοδομής κοντά στις ακτές παρά το γεγονός ότι ανεβαίνει η στάθμη της θάλασσας» και υπάρχουν καταγγελίες για διοχέτευση μεγάλης ποσότητας νερού στις υπηρεσίες του υπερτουρισμού.

Πάντως οι επιπτώσεις στον τουρισμό και την τοπική οικονομία του νησιού είναι σημαντικές.

Η παρέμβαση του κράτους με παροχή 12 διανυκτερεύσεων στην πληγείσα από τις πυρκαγιές Ρόδο με επιταγές κοινωνικού τουρισμού ενδεχομένως να μην αρκούν για να κλείσουν οι πληγές.

Στο Κιοτάρι για παράδειγμα, μια από τις τουριστικές περιοχές του νησιού, 43 τουριστικές επιχειρήσεις (καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, ένδυσης και τροφίμων) κατέστησαν τελείως ανενεργές (5 κάηκαν ολοσχερώς) ενώ δέκα μεγάλα ξενοδοχεία και πολλά καταλύματα (ενοικιαζόμενα δωμάτια, Airbnb, βίλες κ.α.) δεν θα λειτουργήσουν λόγω του περιβάλλοντος χώρου που χρήζει άμεσης κοπής των καμένων δέντρων, καθαρισμού και δεντροφύτευσης.

Στις πυρόπληκτες περιοχές της Λίνδου αλλά και όλης της νότιας Ρόδου πραγματοποιήθηκαν 45 αυτοψίες σε κτηριακές εγκαταστάσεις:

• 6 κτήρια χαρακτηρίστηκαν «κόκκινα» (επικίνδυνα για χρήση).
• 22 κτήρια «κίτρινα» (προσωρινά ακατάλληλα για χρήση - μέχρι να επισκευαστούν).
• 17 κτήρια «πράσινα» (κατάλληλα για χρήση με ανάγκη μικρών επισκευών).

Σύμφωνα με το εργαστήριο RSLAB του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) το 2023 κάηκε το 12,5% του νησιού, όμως το νέο - και θλιβερό- στοιχείο όσον αφορά στις φετινές πυρκαγιές είναι πως επηρεάστηκαν πολύ σημαντικά δασικά οικοσυστήματα, τα οποία έχουν ήδη εξαντληθεί μετά από απανωτές πυρκαγιές.

Όπως έχει δηλώσει στο CNN Greece ο καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμιος Λέκκας θα χρειαστούν πάνω από 10 χρόνια για να επανέλθει το καμένο δάσος στην πρότερη μορφή του.

Δείτε ολόκληρο το αφιέρωμα του CNN Greece