ΟΛΘ: Νέα έργα, ανάπτυξη προς την ΝΑ Ευρώπη και το master plan της επόμενης ημέρας
Πληθώρα νέων έργων προβλέπει το master plan για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης της «επόμενης ημέρας», καθώς ο ΟΛΘ σχεδιάζει το μέλλον του για την επόμενη 25ετία, με φόντο το τέλος της περιόδου παραχώρησης τον Ιούνιο του 2051.
Ενώ στα σχέδια του είναι η ενίσχυση της ανάπτυξης του προς την νοτιοανατολική Ευρώπη, με στόχο την κυριαρχία του ΟΛΘ στις συνδυασμένες μεταφορές. Άλλωστε, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι το μεγαλύτερο εμπορικό λιμάνι της Ελλάδας, σε συμβατικό φορτίο.
Ορισμένα από τα έργα που περιλαμβάνονται στο φιλόδοξο master plan και αναμένεται να υλοποιηθούν σταδιακά είναι: intermodal Logistic Center, ξενοδοχείο στο διατηρητέο του Παλιού Τελωνείου, υδατοδρόμιο, ελικοδρόμιο, μαρίνα τουριστικών σκαφών, μικρή ναυπηγοεπισκευαστική βάση, car terminal, θερμοκοιτίδα επιχειρήσεων και εκπαιδευτικές δομές σχετικές με τη λιμενική βιομηχανία, καταστήματα και επιχειρήσεις υποστηρικτικές στη λειτουργία του λιμανιού και, βεβαίως, χώρους εστίασης, αναψυχής, πολιτισμού, αλλά και, 50% πράσινο στη Ζώνη Α/ επιβατικό λιμάνι, δίκτυο ποδηλατοδρόμων, συστήματα ΑΠΕ, αξιοποιημένα τα διατηρητέα κτίρια με νέες χρήσεις, νέα «πράσινα» κτίρια και ένα καινούργιο, εμβληματικό κτίριο, ύψους 35 μέτρων, στο χερσαίο τμήμα του 2ου προβλήτα, στο επιβατικό λιμάνι, αν και δεν αποκλείεται κάποια από αυτά να μείνουν στα «σχέδια».
Οι υποχρεωτικές επενδύσεις
Τρεις είναι οι υποχρεωτικές επενδύσεις που απαιτεί η Σύμβαση Παραχώρησης του 2018 - και θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως τον Μάιο του 2025 ή το 2026, εφόσον η εταιρεία εξασφαλίσει ένα έτος παράτασης:
1) 6ος Προβλήτας, επέκταση λιμενικής υποδομής, η οποία θα περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον τα εξής:
α. Κατασκευή ενός πρόσθετου κρηπιδώματος, ως ευθύγραμμη επέκταση των υφιστάμενων κρηπιδωμάτων, συνεχούς μήκους τουλάχιστον τα 513 μ., εκ των οποίων τουλάχιστον τα 400 μ. πρέπει να έχουν ωφέλιμο βάθος -16,50 μ., κατ’ ελάχιστον, από τη ΜΣΘ (Μέση Στάθμη Θάλασσας).
β. Κατασκευή πρόσθετης χερσαίας ζώνης, πλάτους τουλάχιστον 258m, κατά μήκος του ανωτέρω κρηπιδώματος.
γ. Κατασκευή όλων των συμπληρωματικών έργων υποδομής που είναι αναγκαία για την διασφάλιση της πλήρους λειτουργικότητας του νέου κρηπιδώματος και της αντίστοιχης χερσαίας ζώνης, περιλαμβανομένων βυθοκορήσεων σε στάθμη τουλάχιστον -16,50m από τη ΜΣΘ για την προσέγγιση και τους ελιγμούς των πλοίων, δαπέδων στη χερσαία ζώνη, Η/Μ δικτύων κ.λπ., αλλά μη περιλαμβανομένης της προμήθειας του μηχανολογικού εξοπλισμού οποιουδήποτε τερματικού σταθμού.
2) 6ος Προβλήτας, εξοπλισμός ΣΕΜΠΟ και σταθμού Ξηρού Χύδην Φορτίου.
3) Γενική Ανάπτυξη λιμένα, περιλαμβανομένων των έργων αποκατάστασης του Κτιρίου Παλαιού Τελωνειακού Σταθμού.
Επισημαίνεται πως η μη υλοποίηση των υποχρεωτικών επενδύσεων μπορεί να επισύρει σημαντικές οικονομικές κυρώσεις στον ιδιώτη επενδυτή.
Ανάπτυξη προς την ΝΑ Ευρώπη
Το μέλλον για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι η ανάπτυξή του προς την περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, σύμφωνα με δήλωση του εκτελεστικού πρόεδρου και διευθύνοντα συμβούλου της ΟΛΘ ΑΕ, κ. Αθανάσιο Λιάγκο.
«Θέλουμε να είμαστε ο κύριος πάροχος δικτύου συνδυασμένων μεταφορών, πολλαπλών πυλών και λύσεων εφοδιαστικής για τα Βαλκάνια και την περιοχή της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης», επισήμανε χαρακτηριστικά ο κ. Λιάγκος, προσθέτοντας ότι ο λιμένας της Θεσσαλονίκης αποτελεί το μεγαλύτερο εμπορικό λιμάνι της Ελλάδας σε συμβατικό φορτίο.
Αξίζει να σημειωθεί πως κατά την τοποθέτησή του στο 33ο συνέδριο «MAREPORT 2023», ο κ. Λιάγκος αναφέρθηκε ιδιαίτερα στην επέκταση του έκτου προβλήτα και στις νέες δυνατότητες που θα προσδώσει στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης για προσέλκυση πλοίων μεγαλύτερης χωρητικότητας, ενώ αναφορικά με την κρουαζιέρα εκτίμησε ότι θα αναπτυχθεί περαιτέρω μελλοντικά. Μεταξύ άλλων, μίλησε και για τη σημασία που δίνει το λιμάνι στην πράσινη ανάπτυξη και τον ψηφιακό μετασχηματισμό (smart port).
Τα νέα έργα στον επιβατικό και εμπορικό λιμένα
Στη «Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων Αναπτυξιακού Προγράμματος και Μελέτης Διαχείρισης Master Plan ΟΛΘ» που κατέθεσε ο ΟΛΘ περιλαμβάνονται τα κάτωθι:
- Ο επιβατικός λιμένας
Η πρώτη ζώνη καλύπτει έκταση 385,5 στρεμμάτων, εκτείνεται στην ανατολική πλευρά του λιμένα και περιλαμβάνει τους Προβλήτες Νο 1, Νο 2 και Νο 3 (ανατολική πλευρά).
Για τη συγκεκριμένη ζώνη, η ΣΜΠΕ προτείνει χρήσεις γης σχετικές με λιμενικές δραστηριότητες ακτοπλοΐας και κρουαζιέρας, καθώς και χρήσεις γης σχετικές με τον τουρισμό, την ψυχαγωγία και τον πολιτισμό. Τα πιο σημαντικά έργα για τη Ζώνη Α του λιμένα είναι τα εξής:
- Αποκατάσταση και αξιοποίηση του Κτιρίου Παλαιού Τελωνειακού Σταθμού (νυν Επιβατικού Σταθμού), συνολικής επιφάνειας περίπου 12.250,00 τ.μ., με αλλαγή της υφιστάμενης χρήσης του για χρήση ξενοδοχείου με εμπορικά καταστήματα, χρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος και γραφεία.
- Αναστήλωση και αποκατάσταση των διατηρητέων κτισμάτων του συγκροτήματος Στάβλων, αναδεικνύοντας την ιστορικότητά τους, και επανάχρηση αυτών με στόχο τη φιλοξενία λειτουργιών πολιτιστικού χαρακτήρα, όπως πνευματικών, καλλιτεχνικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων, κέντρων έρευνας και καινοτομίας, πρότυπων γραφειακών χώρων και θερμοκοιτίδες επιχειρήσεων. Η ανάπτυξη των νέων χρήσεων των Στάβλων θα συνδέεται με τη διάδοση, την εκπαίδευση, την έρευνα ή/και την αναψυχή όσον αφορά πολιτιστικά στοιχεία.
- Κατασκευή κτιριακών εγκαταστάσεων νέου Επιβατικού Σταθμού κρουαζιέρας και ακτοπλοΐας και λοιπών χρήσεων.
Επιπλέον, στη Ζώνη Α του λιμένα προβλέπονται έργα υποδομής στη χερσαία και θαλάσσια ζώνη, στο πλαίσιο της βέλτιστης εξυπηρέτησης διαφορετικών τύπων πλοίων, καθώς και για τη βέλτιστη εξυπηρέτηση της επιβατικής κίνησης.
Σε αυτά υπάγεται και η βυθοκόρηση, η κατασκευή νέων τμημάτων κρηπιδότοιχου και διαμόρφωση ραμπών για την εξυπηρέτηση πλοίων ακτοπλοΐας επιβατών και οχημάτων (Ro-Pax) και οχηματαγωγών πλοίων (Ro-Ro) εκατέρωθεν των Προβλητών της Ζώνης Α.
- Ο εμπορικός λιμένας
Η δεύτερη ζώνη (Ζώνη Β) έχει έκταση 1.164,5 στρέμματα και θα διευρυνθεί στα 1.687,0 στρέμματα με το πέρας των εργασιών.
Ο εμπορευματικός λιμένας καλύπτει τους προβλήτες Νο 3 (δυτικό κρηπίδωμα), Νο 4, Νο 5 και Νο 6. Στη συγκεκριμένη ζώνη προτείνονται χρήσεις σχετικές με τη μεταφορά, διακίνηση, διαχείριση και αποθήκευση συμβατικών, χύδην φορτίων και εμπορευματοκιβωτίων. Ειδικότερα, τα πιο σημαντικά έργα που προβλέπονται στη Ζώνη Β είναι:
- H επέκταση του κρηπιδώματος του Προβλήτα 6 κατά περίπου 800-1.000 μέτρα προς τη νότια πλευρά, με επίχωση σε όλο το πλάτος του. Επίσης, περιλαμβάνεται η βυθοκόρηση/εκβάθυνση του διαύλου προσέγγισης και της περιοχής ελιγμού των πλοίων, η δημιουργία Η/Μ υποδομών και ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις-εξοπλισμός για την εξυπηρέτηση της διαδικασίας και η διεύρυνση υποδομών σιδηροδρομικού σταθμού.
- Κατασκευή νέου Logistics Center (αποθήκες Logistics) στη βάση του 6ου Προβλήτα μέγιστης επιφάνειας 60.000 m2 και χώρων στάθμευσης που θα εξυπηρετούν το εν λόγω κτίριο.
- Κατασκευή νέων ΣΙΛΟ για την αποθήκευση δημητριακών στην περιοχή του 4ου Προβλήτα.
- Κατασκευή νέων δεξαμενών για την αποθήκευση υγρού φορτίου στην περιοχή του 3ου, του 4ου Προβλήτα και στην περιοχή της βάσης του 6ου Προβλήτα.
- Κατασκευή νέων δεξαμενών πετρελαιοειδών στην περιοχή της βάσης του 6ου Προβλήτα.
- Κτιριακές Εγκαταστάσεις στον Σταθμό Ε/Κ, που θα αφορούν τη διοικητική και λειτουργική χρήση του ΣΕΜΠΟ.
- Κτιριακές Εγκαταστάσεις στον Τερματικό Σταθμό Συμβατικού Φορτίου, που θα αφορούν τη διοικητική και λειτουργική χρήση του Σταθμού Συμβατικού Φορτίου.
Σκοπός των επενδύσεων που ανέλαβε να πραγματοποιήσει ο ιδιώτης επενδυτής, είναι ο εκσυγχρονισμός του ΟΛΘ και ο μετασχηματισμός του λιμανιού της Θεσσαλονίκης σε σημαντικό κόμβο ναυτιλίας και logistics στη Ν.Α. Ευρώπη.
Για να «ανεβεί κατηγορία» ο ΟΛΘ, επιβάλλεται, μέσω έργων σε υποδομές, να μπορεί να προσελκύει τόσο απευθείας/ κύριες γραμμές (mainline services) όσο και τροφοδοτικές υπηρεσίες (feeder services), όπως επίσης να βελτιστοποιήσει τις λιμενικές λειτουργίας μέσω της ψηφιοποίησης και παρακολούθησης των λιμενικών δραστηριοτήτων.