ΚΟΣΜΟΣ

Τραμπ: Ελπίζω ότι δεν θα πάμε σε πόλεμο με το Ιράν

Τραμπ: Ελπίζω ότι δεν θα πάμε σε πόλεμο με το Ιράν
AP Photo/Susan Walsh

Τεταμένες είναι οι σχέσεις ΗΠΑ Ιράν, με τον Ντόναλντ Τραμπ να ξεκαθαρίζει πως οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν πόλεμο και την Τεχεράνη να μην είναι ανοιχτή σε διαπραγματεύσεις με την Ουάσινγκτον.

Σε ερώτηση δημοσιογράφων αν η Ουάσινγκτον οδεύει σε πόλεμο με την Τεχεράνη, ο Αμερικανός πρόεδρος απάντησε: «Ελπίζω πως όχι».

Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ απέκλεισε «κάθε πιθανότητα» διαπραγμάτευσης με τις ΗΠΑ η οποία θα μπορούσε να συμβάλει στη μείωση των αυξανόμενων εντάσεων στην περιοχή του Κόλπου, όπως μετέδωσε το ιαπωνικό πρακτορείο ειδήσεων Kyodo.

«Όχι, δεν υπάρχει πιθανότητα για διαπραγματεύσεις», απάντησε ο Ζαρίφ σε δημοσιογράφους στο Τόκιο όπου πραγματοποιεί επίσκεψη, οι οποίοι τον ρωτούσαν αν είναι έτοιμος ν' ανοίξει διμερείς συνομιλίες με την Ουάσινγκτον για την αποκλιμάκωση της έντασης.

Ο Ζαρίφ απέρριψε επίσης τις δηλώσεις του Τραμπ, σύμφωνα με τις οποίες το Ιράν θα θελήσει σύντομα να συζητήσει.

«Δεν ξέρω γιατί ο πρόεδρος Τραμπ είναι σίγουρος, αφού αυτό είναι τελείως ψευδές», είπε ο Ιρανός υπουργός, οι δηλώσεις του οποίου δημοσιεύτηκαν στα ιαπωνικά από το δίκτυο ΝΗΚ.

Ο Ζαρίφ είχε κατηγορήσει επίσης τις ΗΠΑ για την «απαράδεκτη» κλιμάκωση της έντασης που προκαλούν σε βάρος της Τεχεράνης.

«Ενεργούμε με τη μέγιστη αυτοσυγκράτηση», σημείωσε ο Ζαρίφ αναφερόμενος στην αντίδραση της χώρας του απέναντι στην απόφαση που έλαβε πριν από έναν χρόνο ο πρόεδρος των ΗΠΑ για την αποχώρηση της χώρας από την συμφωνία του 2015, που είχε στόχο να αποτραπεί το Ιράν να κατασκευάσει πυρηνική βόμβα.

Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος βρίσκεται σε επίσκεψη στην Ιαπωνία, διαβεβαίωσε ότι η χώρα του παραμένει δεσμευμένη απέναντι στην διεθνή κοινότητα στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας.

Πώς κλιμακώθηκε η ένταση

Η ένταση κλιμακώθηκε τις τελευταίες εβδομάδες με την ανάπτυξη στην περιοχή ενός αεροπλανοφόρου και πυραύλων Patriot από τις ΗΠΑ, οι οποίες γνωστοποίησαν ότι υπάρχουν απειλές από το Ιράν κατά των συμφερόντων τους.

Οι ΗΠΑ ανακάλεσαν εξάλλου χθες Τετάρτη το μη απαραίτητο διπλωματικό τους προσωπικό από το Ιράκ, επικαλούμενες «επικείμενη απειλή» που «συνδέεται άμεσα» με το γειτονικό Ιράν, αλλά ο Ντόναλντ Τραμπ επανέλαβε τις εκκλήσεις του για διάλογο παρά την κλιμάκωση των εντάσεων.

Παρά την εκστρατεία του για την άσκηση της "μέγιστης πίεσης" στην Τεχεράνη, δεν είναι η πρώτη φορά που ο Τραμπ κάνει προφορικά ανοίγματα, άνευ επιτυχίας μέχρι στιγμής.

Ακολουθώντας την τακτική του μία κρύο μία ζέστη στο θέμα αυτό, όπως και σε άλλα, ο Τραμπ προειδοποίησε τη Δευτέρα τους Ιρανούς ηγέτες κατά οποιασδήποτε ενέργειας με την οποία θα περνούσαν στη δράση. «Αν κάνουν οτιδήποτε, θα υποφέρουν πολύ», προειδοποίησε.

Η Ουάσινγκτον ενέτεινε τις πιέσεις στην Τεχεράνη τις τελευταίες δέκα μέρες και ενίσχυσε εμφανώς την στρατιωτική της παρουσία στον Κόλπο, επικαλούμενη ιρανικές προετοιμασίες για επιθέσεις, για τις οποίες δεν διευκρίνισε περαιτέρω, κατά των αμερικανικών συμφερόντων στην περιοχή.

Τη νύχτα της Τρίτης προς Τετάρτη, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών έδωσε εντολή να φύγει το μη απαραίτητο αμερικανικό διπλωματικό προσωπικό από την πρεσβεία της στη Βαγδάτη, όπως και από το προξενείο στην Αρμπίλ, στο ιρακινό Κουρδιστάν, «λόγω αυξημένης ροής απειλών».

«Κρίσιμη περίοδος»

«Πρόκειται για μια επικείμενη απειλή κατά του προσωπικού μας», δήλωσε στη συνέχεια υψηλόβαθμος Αμερικανός αξιωματούχος σε δημοσιογράφους στην Ουάσινγκτον. Η απειλή αυτή «είναι πραγματική», επέμεινε, αναφερόμενος κυρίως στην ευθύνη «ιρακινών πολιτοφυλακών υπό τη διοίκηση και τον έλεγχο των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης».

«Αυτή συνδέεται άμεσα με το Ιράν, υπάρχουν πολλές απειλές που συνδέονται άμεσα με τη χώρα», συμπλήρωσε άλλος Αμερικανός αξιωματούχος.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο επισκέφθηκε την περασμένη εβδομάδα αιφνιδίως την Βαγδάτη για να μοιραστεί, όπως εξήγησε, με τους Ιρακινούς ηγέτες «τις πληροφορίες που δείχνουν μια κλιμάκωση των δραστηριοτήτων του Ιράν». Ο Πομπέο συμπλήρωσε ότι έλαβε εγγυήσεις όσον αφορά την προστασία των «Αμερικανών στη χώρα τους» από τους Ιρακινούς ηγέτες.

Την ίδια ώρα Αμερικανοί αξιωματούχοι διαβεβαίωσαν ότι η ανάκληση των διπλωματών τους δεν οφείλεται σε μια επικείμενη στρατιωτική δράση των ΗΠΑ κατά του Ιράν ή των συμμαχικών του οργανώσεων και ο Πομπέο υπογράμμισε την Τρίτη από το Σότσι στην Ρωσία ότι η Ουάσινγκτον δεν επιδιώκει «πόλεμο με το Ιράν».

Λίγο μετά την απόφαση των ΗΠΑ για την ανάκληση αυτή του μη απαραίτητου διπλωματικού τους προσωπικού, οι γερμανικές και οι ολλανδικές ένοπλες δυνάμεις ανακοίνωσαν ότι ανέστειλαν μέχρι νεωτέρας τις επιχειρήσεις τους εκπαίδευσης των στρατιωτικών δυνάμεων του Ιράκ.

Επίσης ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αλί Χαμενεΐ διαβεβαίωνε, σε δηλώσεις που έκανε την Τρίτη, ότι «δεν θα γίνει πόλεμος με τις ΗΠΑ», ενώ ο Ιρανός πρόεδρος Χασάν Ροχανί αναφερόταν «στον οικονομικό πόλεμο» που διεξάγει η Ουάσινγκτον στην Τεχεράνη.

«Η περίοδος αυτή της Ιστορίας είναι η πιο κρίσιμη για την Ισλαμική Επανάσταση επειδή ο εχθρός έχει επιστρατεύσει όλες του τις δυνάμεις εναντίον μας», δήλωνε παράλληλα ο αρχηγός των Φρουρών της Επανάστασης Χοσεΐν Σαλαμί.

Το Κρεμλίνο ανακοίνωσε ότι ανησυχεί από αυτήν την «κλιμάκωση των εντάσεων», η οποία «συνεχίζεται», και κατηγόρησε την Ουάσινγκτον ότι «προκαλεί» την Τεχεράνη.

«Αμηχανία»

Αντιμέτωπη με την υποψία ότι τροφοδοτεί την κλιμάκωση, υπερβάλλοντας για το επίπεδο της απειλής, η κυβέρνηση Τραμπ υπεραμύνθηκε της ειλικρίνειάς της.

Σε αμηχανία βρέθηκε έπειτα από δήλωση του στρατηγού Κρις Γκίκα, Βρετανού εκπροσώπου του διεθνούς συνασπισμού υπό αμερικανική διοίκηση στο Ιράκ και τη Συρία για την καταπολέμηση των τζιχαντιστών, ο οποίος διέψευσε την Τρίτη οποιαδήποτε «επιδείνωση της απειλής που θέτουν οι φιλοϊρανικές δυνάμεις».

Το Πεντάγωνο και το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών το ένα μετά το άλλο υποβάθμισαν και αντέκρουσαν τις δηλώσεις του.

Σύμφωνα με τους New York Times, ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Πάτρικ Σάναχαν παρουσίασε σε συμβούλους του Ντόναλντ Τραμπ ένα σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο έως και 120.000 στρατιωτικοί θα μπορούσαν να σταλούν στη Μέση Ανατολή, αν το Ιράν επιτίθετο σε αμερικανικές δυνάμεις. Το σχέδιο αυτό διαψεύστηκε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, ο οποίος ωστόσο προειδοποίησε: «Αν χρειαστεί να το κάνουμε, θα στείλουμε πολύ περισσότερους άνδρες από αυτούς».

Τον τελευταίο καιρό προέκυψαν και άλλες πηγές εντάσεων: οι μυστηριώδεις «πράξεις δολιοφθοράς» σε τέσσερα πλοία ανοιχτά των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, οι δράστες των οποίων παραμένουν άγνωστοι, και μια επίθεση με drones κατά σταθμών άντλησης πετρελαίου στην Σαουδική Αραβία, την ευθύνη για την οποία ανέλαβαν οι σιίτες αντάρτες Χούτι της Υεμένης, οι οποίοι υποστηρίζονται από το Ιράν.

Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ζήτησαν χθες Τετάρτη να υπάρξει μια αποκλιμάκωση των εντάσεων.