Το 2026 σε λειτουργία το ελληνικό σμήνος μικροδορυφόρων
Το επόμενο στάδιο των σχεδίων της για την αξιοποίηση του διαστήματος ξεκινά να υλοποιεί η Ελλάδα με την υπογραφή των συμφωνιών που ανοίγουν το δρόμο προκειμένου η χώρα μας να αποκτήσει το δικό της σμήνος μικροδορυφόρων, το οποίο θα είναι για λειτουργία το καλοκαίρι του 2026.
Συνολικά η Ελλάδα θα αποκτήσει ένα σμήνος από 15 μικροδορυφόρους που θα βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Γη, οι οποίοι αναμένεται να αξιοποιηθούν σε διάφορες εφαρμογές με την πολιτική προστασία -σε πρώτη φάση- αλλά και τις επικοινωνίες να είναι οι πιο δημοφιλείς, ενώ και οι ένοπλες δυνάμεις εκτιμάται ότι θα αξιοποιήσουν αυτές τις δυνατότητες.
Τα πρώτα βήματα για την εκτόξευση των μικροδορυφόρων, την οποία θα αναλάβει η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία (ESA) έγιναν χθες με την υπογραφή και την ανακοίνωση των δύο πρώτων συμφωνιών που αφορούν συνολικά τους 11 από τους 15 μικροδορυφόρους που θα αποκτήσουμε. Το πρώτο τμήμα του Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων, το οποίο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, αφορά 7 μικροδορυφόρους για την παρατήρηση γης και έχει προϋπολογισμό 60 εκατ. ευρώ. Το έργο ανέλαβε μία κοινοπραξία με επικεφαλής τη βρετανική εταιρεία Open Cosmos και ο στόχος, σύμφωνα με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, είναι τα δορυφορικά δεδομένα και τα προϊόντα που θα προκύψουν από την επεξεργασία τους, να υποστηρίξουν τις προσπάθειες της χώρας μας σε ζητήματα που σχετίζονται με την προστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Σημειωτέον πως στα πλάνα της Open Cosmos Aegean, όπως ονομάζεται η ελληνική θυγατρική, πέραν της επέκτασης της στην Ελλάδα είναι και η δημιουργία στη χώρα μας εργοστασίου παραγωγής μικροδορυφόρων.
Οι επτά μικροδορυφόροι θα είναι εξοπλισμένοι με όργανα οπτικής παρατήρησης και θα καλύπτουν ευρύ φάσμα αναγκών, παρέχοντας δεδομένα και υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας οριζόντια σε μια σειρά φορέων του Δημοσίου, όπως για παράδειγμα τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ναυτιλίας. Επιπλέον, καθώς προβλέπεται να ενταχθούν σε συνεργατικά σμήνη δορυφόρων θα πολλαπλασιαστεί η επιχειρησιακή τους ισχύ, με δυνατότητα αποκλειστικής χρήσης 20 έως 24 δορυφόρων όταν αυτοί διέρχονται πάνω από τη χώρα μας και με επισκεψιμότητα (χρόνο μεταξύ διαδοχικών διαβάσεων) περίπου ανά τρεις ώρες το εικοσιτετράωρο. Οι εικόνες που θα συλλέγονται θα δίνουν τη δυνατότητα για παρατήρηση σε ανάλυση από 1 μέτρο έως 3 μέτρα. Θα λειτουργούν συμπληρωματικά προς διαθέσιμες εικόνες του συστήματος Copernicus (ανάλυση 10 μέτρων) και της υπηρεσίας προγραμματισμού δορυφορικών λήψεων πολύ υψηλής ανάλυσης (30-50 εκατοστών) που ήδη υλοποιείται στο Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος. Με τον τρόπο αυτό, εκτιμάται από τους αρμόδιους φορείς ότι η χώρα θα καλύψει με επάρκεια και αυτονομία ολόκληρο το φάσμα των αναγκών τηλεπισκόπησης και παρατήρησης γης.
Ανίχνευση πυρκαγιών
Το δεύτερο τμήμα του προγράμματος αφορά την εκτόξευση 4 μικροδορυφόρων θερμικής απεικόνισης που διαθέτουν σύστημα ανίχνευσης δασικών πυρκαγιών. Το έργο αυτό, όπως ανακοινώθηκε επίσημα χθες, ανέλαβε η εταιρεία OroraTech, η οποία θα παραδώσει ένα σύστημα διαχείρισης δασικών πυρκαγιών που θα περιέχει επίγεια συστήματα και υπηρεσίες επεξεργασίας, καθώς και ένα σμήνος δορυφόρων θερμικής απεικόνισης για την παρακολούθηση του συνόλου της επικράτειας για πιθανές εστίες πυρκαγιάς. Το έργο θα υλοποιηθεί από την ESA και έχει προϋπολογισμό 20 εκατ. ευρώ.
Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, η OroraTech συνεργάζεται με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο για την ανάπτυξη αλγορίθμων προϊόντων δεδομένων, με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών για την ανάπτυξη διαστημικών αισθητήρων και υπηρεσιών βαθμονόμησης, με την εταιρεία Satways για τη διαλειτουργικότητα του προϊόντος και με την εταιρεία Attisat για την κατασκευή του επίγειου σταθμού στην Ελλάδα. Επιπλέον, επισημαίνεται ότι σκοπεύει να επενδύσει σημαντικά τα επόμενα χρόνια στην Ελλάδα, εγκαινιάζοντας ένα hub για τις επιχειρησιακές λειτουργίες της στην Αθήνα, όπου θα φιλοξενεί το σύνολο του στόλου των διαστημικών αισθητήρων της εταιρείας και μία ομάδα ανάπτυξης αφιερωμένη στην προηγμένη τεχνολογία ανίχνευσης υπέρυθρων.
Πέραν των συνολικά 11 μικροδορυφόρων, το πλάνο του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης περιλαμβάνει την εκτόξευση 4 ακόμη μικροδορυφόρων αλλά και τη δημιουργία ενός κρατικού «κόμβου» που θα λαμβάνει τα δεδομένα και θα τα κάνει διαθέσιμα τόσο σε κυβερνητικούς φορείς όσο και σε επιχειρήσεις προκειμένου να αναπτύξουν νέες λύσεις και εφαρμογές με έμφαση στην πολιτική προστασία.