Στο διάστημα στρέφεται η Ελλάδα για την ενίσχυση της πολιτικής προστασίας

Ο συνολικός προϋπολογισμός των σχετικών δράσεων ανέρχεται στα 200 εκατ. ευρώ και ένας από τους βασικούς στόχους είναι η βελτίωση της πολιτικής προστασίας. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου ότι το πρόγραμμα για την τοποθέτηση σε τροχιά 13 ελληνικών μικροδορυφόρων «είναι ό,τι πιο ελπιδοφόρο για την κλιματική κρίση, την προστασία ακτών και άλλων δράσεων που έχουν να κάνουν με το περιβάλλον». Βέβαια, οι συγκεκριμένοι μικροδορυφόροι θα βρεθούν σε τροχιά το 2026 αλλά μέχρι τότε υπάρχουν και άλλα έργα που θα καλύψουν τις ανάγκες που υπάρχουν.

Το σχέδιο για την ανάπτυξη ενός δικτύου ελληνικών μικροδορυφόρων έκανε την εμφάνιση του πριν περίπου 7-8 χρόνια και το αρχικό πλάνο αφορούσε την κάλυψη τηλεπικοινωνιακών αναγκών. Οι φυσικές καταστροφές του περασμένου καλοκαιριού άλλαξαν τα δεδομένα και οι δράσεις που αφορούν το διάστημα ανέβηκαν πιο ψηλά στις προτεραιότητες της κυβέρνησης.

Όπως ανέφερε πρόσφατα στο περιθώριο εκδήλωσης ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, ««όλα έχουν τρέξει πιο γρήγορα από κάθε άλλον διαγωνισμό», ενώ το ενδιαφέρον για την ανάληψη των έργων είναι κάτι παραπάνω από έντονο. Το πρώτο από τα τρία έργα, που «τρέχει» το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αφορά τη λήψη και αποστολή δορυφορικών εικόνων, έχει προϋπολογισμό 60 εκατ. ευρώ, και η σχετική σύμβαση αναμένεται να υπογραφεί σύντομα με τον ανάδοχο, που είναι η εταιρεία Open Cosmos.

Στη συνέχεια, σειρά θα πάρει το έργο «AXIS 1.1 THERMAL SPACE SEGMENT», με συνολικό προϋπολογισμό 20 εκατ. ευρώ, το οποίο αφορά τη συλλογή θερμικών δεδομένων στην ελληνική επικράτεια, όσο και την παράλληλη ανάπτυξη τουλάχιστον τεσσάρων θερμικών μικροδορυφόρων υψηλής ανάλυσης. Επίσης, μέχρι τα τέλη Ιουλίου αναμένεται να συμβασιοποιηθεί και το έργο «AXIS 1.2 SAR SPACE SEGMENT», προϋπολογισμού 33 εκατ. ευρώ, που οποίο αφορά ραντάρ μικροδορυφόρων. Η δράση έχει αντικείμενο τη συλλογή δεδομένων ραντάρ και την ανάπτυξη τουλάχιστον δύο ραντάρ (SAR- Synthetic Aperture Radar) μικροδορυφόρων πολύ υψηλής ανάλυσης. Τέλος, υπάρχει και ένα τέταρτο έργο (Axis 3 Governmental Hub), προϋπολογισμού 17 εκατ. ευρώ, για τη δημιουργία κυβερνητικού κόμβου επεξεργασίας και διανομής δεδομένων, οι προσφορές για το οποίο αναμένεται να κλείσουν σύντομα.

Οι μικροδορυφόροι

Το βασικό έργο είναι, προφανώς, αυτό των μικροδορυφόρων, το οποίο αφορά την ανάπτυξη σμήνους δορυφόρων για την παρατήρηση γης. Το σμήνος δορυφόρων θα παρέχει δεδομένα και υπηρεσίες σε πολλαπλούς φορείς, όπως τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ναυτιλίας. Ειδικότερα, τα δορυφορικά δεδομένα και τα προϊόντα που θα προκύψουν από την επεξεργασία τους θα υποστηρίξουν τις προσπάθειες της χώρας μας για συνεχή παρακολούθηση του περιβάλλοντος, καταγραφή των διαχρονικών μεταβολών και αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Ένα σημείο που χρήζει προσοχής είναι ότι θα υπάρχουν, συνολικά, τριών ειδών μικροδορυφόροι. Η πρώτη κατηγορία (7 μικροδορυφόροι) είναι οι φωτογραφικοί, οι οποίοι θα παρέχουν λεπτομερείς φωτογραφίες όλης της ελληνικής επικράτειας για πολλαπλές χρήσεις.

Η δεύτερη κατηγορία (4 μικροδορυφόροι) είναι αυτή που θα προσφέρει θερμικά δεδομένα, με βασικότερη χρήση την παρακολούθηση πυρκαγιών, κυρίως τις βραδινές ώρες, που δεν μπορεί να υπάρξει χρήση πτητικών μέσων. Και η τρίτη (2 μικροδορυφόροι) είναι αυτή των δορυφόρων - ραντάρ, οι οποίοι θα καλύπτουν ανάγκες εθνικής ασφάλειας, όπως η καταγραφή στρατιωτικών εγκαταστάσεων, ενώ θα μπορούν να συνεισφέρουν και σε σεισμούς ή πλημμύρες.

Τα έργα των μικροδορυφόρων υλοποιούνται μέσω του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (European Space Agency – ESA) με χρηματοδότηση από το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0 και φορέα υλοποίησης το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.