Οι μηχανές σκέφτονται άρα υπάρχουν;

Ιδρυτής της νεότερης φιλοσοφίας, ο Καρτέσιος (1596-1650) ήταν γάλλος μαθηματικός, επιστήμονας και φιλόσοφος. Χτίζει τη σκέψη του από μηδενική βάση. Αυτό σημαίνει ότι παραμερίζει όλη την προηγούμενη σχολαστική φιλοσοφία και προχωρά στην άρθρωση ενός καινοτόμου φιλοσοφικού λόγου, με κεντρικό άξονα την πίστη στην ικανότητα της λογικής του ανθρώπου.

Ο Καρτέσιος ισχυρίζεται ότι η μαθηματική μέθοδος είναι το πρότυπο της ασφαλούς γνώσης των πραγμάτων ως προς το σύνολό τους. Με εκκίνηση τη μέθοδο της ριζικής αμφιβολίας, καταλήγει στην πρώτη αδιαμφισβήτητη αλήθεια, το «cogito ergo sum» και καθιστά δυνατή, μέσω των σαφών και ευκρινών ιδεών, τη θεμελίωση ενός επιστημονικού λόγου που τείνει να αγκαλιάσει όλες τις πτυχές της ανθρώπινης γνώσης και δράσης.

«Σκέφτομαι, άρα υπάρχω» και τεχνητή νοημοσύνη

Στη χαραυγή της δημιουργίας της αυτόνομης τεχνητής νοημοσύνης ικανής να παράγει λογισμούς, ο Στέφεν Χόκινγκ προειδοποιεί για τους κινδύνους που υπάρχουν στο τέλος της διαδρομής. Όπως τόνισε πριν από μερικούς μήνες σε συνέντευξή του στο BBC, «η ανάπτυξη πλήρους τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσε να σημάνει το τέλος του ανθρώπινου γένους» είπε. «Από τη στιγμή που οι άνθρωποι θα αναπτύξουν την τεχνητή νοημοσύνη αυτή θα απογειωθεί από μόνη της και θα ανασχεδιάζεται σε ολοένα και αυξανόμενο ρυθμό. Οι άνθρωποι, οι οποίοι περιορίζονται από μια αργή βιολογική εξέλιξη, δεν θα μπορούν να την ανταγωνιστούν και τελικά αυτή θα τους υποκαταστήσει».

Παρά τους προβληματισμούς, τα ηθικά διλήμματα και τις φωνές που κάνουν λόγο για τους κινδύνους που ελλοχεύουν στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, όπως αυτή του Στίβεν Χόκινγκ, υπάρχουν πολλοί οραματιστές που βλέπουν λύσεις από την ανάπτυξή της. Η τεχνητή νοημοσύνη τελικά θα λύσει μερικά από τα μεγαλύτερα προβλήματα του κόσμου; ‘Ήδη πολλοί άνθρωποι εργάζονται ώστε να υλοποιηθεί αυτό. Η Google Brain εστιάζει στο να μπορέσει να κάνει τις μηχανές να αυτοεκπαιδεύονται μέσα από την κατανόηση των ψηφιακών δεδομένων.

Σύμφωνα με ανάρτηση του Andrew Ng, ενός εκ των συν-ιδρυτών της Google Brain, στον ιστότοπο Quora, στόχος των προσπαθειών του φιλόδοξου πρότζεκτ στο πεδίο της τεχνητής νοημοσύνης, είναι να φτάσουν οι μηχανές στο σημείο όπου θα είναι σε θέση να λαμβάνουν αποφάσεις, όπως οι άνθρωποι.
Αυτό μπορεί να γίνει με την συνεργασία πολλών αλγορίθμων – που ονομάζονται νευρωνικά δίκτυα - για την επεξεργασία και καταχώρηση εικόνων και κειμένων γρήγορα και αποτελεσματικά.

Ο 34-χρονος Le, κάτοχος διδακτορικού πτυχίου από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ στην επιστήμη των υπολογιστών, εργάζεται εδώ και 4,5 χρόνια στην Google Brain. «Υπάρχουν πολύ λίγοι άνθρωποι στον κόσμο που πραγματικά αντιλαμβάνονται πως μπορούν να κάνουν τις μηχανές να μάθουν και να σκεφτούν», είπε ο Le, αναφέρει σχετικό δημοσίευμα του CNN.

Μέχρι τώρα, ο διάλογος εστιάζεται σε μεγάλα ζητήματα, όπως η εκπαίδευση ή η κλιματική αλλαγή. Αυτή τη στιγμή, τα μεγάλα δεδομένα (big data) υπάρχουν, αλλά δεν μπορεί να γίνει ακόμη η επεξεργασία τους σε μεγάλη κλίμακα. Η ικανότητα των μηχανών να τα κατανοήσουν και να προχωρήσουν σε λογικούς συσχετισμούς, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα βήμα πριν από την πρόταση λύσεων από τις μηχανές.

Άνθρωπος εναντίον μηχανής: Οι μεγάλες αναμετρήσεις

Αν και δεν έχει φτάσει ακόμη η στιγμή που τρομάζει τον Στέφεν Χόκινγκ όπου η τεχνητή νοημοσύνη ξεπερνά την ανθρώπινη, οι μηχανές έχουν ήδη καταγράψει σημαντικές νίκες απέναντι στους ανθρώπους.

Η πιο πρόσφατη ήταν η τρίτη νίκη της τεχνητής ευφυίας της Google και της Deep Mind, στις ισάριθμες φορές που έχει τεθεί αντιμέτωπη με τον Νοτιοκορεάτη παγκόσμιο πρωταθλητή του παιχνιδιού Go.

Το πρόγραμμα AlphaGo σημείωσε την τρίτη συνεχή νίκη σε μια σειρά από πέντε παρτίδες στη Σεούλ έχοντας απέναντί του τον Λι Σε-Ντολ, ο οποίος είναι εδώ και μια δεκαετία ο κυρίαρχος του συγκεκριμένου παιχνιδιού.

Η νίκη του Dr. Watson της IBM σε παιχνίδι ερωτήσεων

Το 2011 ο υπερ-υπολογιστής "Watson" της ΙΒΜ κέρδισε τους δύο καλύτερους παίκτες του αμερικανικού τηλεπαιχνιδιού γνώσεων Jeopardy. Ύστερα από τρεις γύρους, στον πρώτο από τους οποίους υπήρχε ισοπαλία, ο "Γουότσον" δεν άφησε κανένα περιθώριο επιτυχίας στους δύο ανθρώπους αντιπάλους του. Εντυπωσιακή ήταν η ταχύτητα με την οποία ο υπερυπολογιστής έβρισκε τις απαντήσεις.

Τελικά, ο υπολογιστής κέρδισε 77.147 δολάρια έναντι 24.000 δολαρίων του δεύτερου Κεν Τζένιγκς και 21.600 δολαρίων του τρίτου Μπραντ Ράτερ.
Ο "Γουότσον" καταλάβαινε τη φυσική γλώσσα και μέσω μαθηματικών αλγόριθμων αντιλαμβανόταν τους νοηματικούς συσχετισμούς.

Η μεγάλη αναμέτρηση του Deep Blue με τον Κασπάροβ στο σκάκι

Τον Μάιο του 1997, έναν χρόνο μετά την πρώτη συνάντηση, όπου είχε επικρατήσει ο Κασπάροβ, οι δυο αντίπαλοι ήρθαν ξανά αντιμέτωποι, στο Μανχάταν της Νέας Υόρκης. Ο Deep Blue παρουσιάστηκε αναβαθμισμένος, ειδικά στη μελέτη των ανοιγμάτων. Ο Deep Blue νίκησε με τελικό σκορ 3.5-2.5, αν και η πρώτη μεγάλη επικράτηση των μηχανών έναντι των ανθρώπων συνοδεύτηκε από έντονο παρασκήνιο και όργιο φημών για το αν υπήρχε ανθρώπινη παρέμβαση σε πραγματικό χρόνο, στο παιχνίδι του Deep Blue.