TECH

Βαρυτικά κύματα: Η Φυσική αλλάζει για πάντα

Βαρυτικά κύματα: Η Φυσική αλλάζει για πάντα
NASA ESA JPL Caltech;

Η ανίχνευση του σήματος των βαρυτικών κυμάτων έγινε στις 14 Σεπτεμβρίου 2015 σχεδόν ταυτόχρονα και από τους δύο μεγάλους ανιχνευτές του πειράματος LIGΟ στις ΗΠΑ, οι οποίοι απέχουν 3.000 χιλιόμετρα μεταξύ τους.

Όπως είπαν οι επιστήμονες στη σημερινή συνέντευξη Τύπου στην Ουάσιγκτον, είχαν προηγηθεί μήνες μελετών και ελέγχων. «Ελέγξαμε πολύ προσεκτικά ξανά και ξανά. Πρόκειται για ένα δώρο της φύσης και είναι αληθινό!», δήλωσε περιχαρής η εκπρόσωπος του LIGO, Γκαμπριέλα Γκονζάλες, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Λουιζιάνα.

Ο διάσημος θεωρητικός φυσικός Κιπ Θορν του Ιντιστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech), εκ των ιδρυτών του πειράματος, δήλωσε ότι στο μέλλον το LIGO θα «πιάσει» περισσότερα βαρυτικά σήματα, καθώς η ευαισθησία των ανιχνευτών του θα αυξηθεί περαιτέρω.

Ο διευθυντής του LIGO David Reitze παραδέχθηκε ότι, όταν έγινε η ανίχνευση του πρώτου σήματος, σκέφθηκε: «Ουάου! Είναι πολύ καλό για να είναι αληθινό». Αλλά, στη συνέχεια, πείσθηκε ότι επρόκειτο για ιστορική ανακάλυψη.

Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν από ποιό ακριβώς σημείο του σύμπαντος προέρχεται το σήμα που εντόπισαν (θα χρειαζόταν εντοπισμός από τρείς ανιχνευτές για κάτι τέτοιο), αλλά πιστεύουν ότι βρίσκεται κάπου στον ουρανό του νοτίου ημισφαιρίου. Όμως εκτιμούν ότι το συμβάν, σε απόσταση 1,3 δισ. ετών φωτός από τη Γη, αφορούσε δύο μαύρες τρύπες με μάζες 29 και 36 φορές μεγαλύτερες από τον Ήλιο.

Εκτιμάται ότι, κατά τη συγχώνευση αυτών των δύο «τεράτων», υπήρξε απώλεια μιας ποσότητας μάζας περίπου τριπλάσιας από τον Ήλιο, η οποία μετατράπηκε σε ενέργεια και στη συνέχεια σε βαρυτικά κύματα μέσα σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Αυτά τα κύματα ανίχνευσε τελικά το LIGO, αναφέρει το δημοσίευμα του Αθηναϊκού Πρακτορείου.

Το LIGO προτάθηκε θεωρητικά, ως μέσο ανίχνευσης βαρυτικών κυμάτων, στη δεκαετία του ΄80 από τους καθηγητές φυσικής Ράινερ Γουάις (ΜΙΤ), Κιπ Θορν (Caltech) και Ρόναλντ Ντρέβερ (Caltech), οι οποίοι δεν αποκλείεται να πάρουν το επόμενο Νόμπελ Φυσικής, καθώς η ανακάλυψη θεωρείται ανάλογης σημασίας - αν όχι μεγαλύτερης- με την ανακάλυψη του σωματιδίου Χιγκς στο CERN, που είχε επίσης οδηγήσει στο σχετικό Νόμπελ.

Η ελληνίδα αστροφυσικός Βίκυ Καλογερά, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Northwestern του Σικάγο, συμμετέχει ως βασικός συγγραφέας στη δεύτερη επιστημονική δημοσίευση που θα ακολουθήσει σύντομα στο περιοδικό αστροφυσικής"The Astrophysical Journal Letters", μετά την πρώτη δημοσίευση στο «Physical Review Letters», που ήδη έγινε.

Η Καλογερά ήταν η πρώτη αστροφυσικός που έγινε μέλος της ερευνητικής κοινοπραξίας LIGO το 2000. Έκτοτε έχει συμβάλει σημαντικά στην αναζήτηση και ανακάλυψη των βαρυτικών κυμάτων από το LIGO, μέσα από θεωρητικές προβλέψεις και ανάλυση των στοιχείων.

Αυτή η ανακάλυψη αποτελεί την οριστική επιβεβαίωση της θεωρίας της Σχετικότητας του Αϊνστάιν, ενώ αναμένεται να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε καλύτερα το Σύμπαν μέσα στο οποίο ζούμε, τόνισε ο Szabolcs Marka, καθηγητής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Κολούμπια.

"Η ανακάλυψη των βαρυτικών κυμάτων αποτελεί το πιο σημαντικό επίτευγμα για τη μοντέρνα επιστήμη. Θα μας ανοίξουν ένα νέο παράθυρο στο Σύμπαν. Θα μπορέσουμε να μελετήσουμε, όχι μόνο τη θεωρία Σχετικότητας του Αϊνστάιν, αλλά αντικείμενα τα οποία μέχρι πρότινος μόνο φανταζόμασταν ότι υπάρχουν. Θα δούμε έναν κόσμο που μέχρι σήμερα δεν είχε παρατηρηθεί", δήλωσε στο CNN o Marka, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας LIGO, η οποία αναμένεται να κάνει και τις σχετικές ανακοινώσεις.

Ένα από τα φυσικά φαινόμενα που βασίζονται στα βαρυτικά κύματα είναι και οι μαύρες τρύπες και μέχρι σήμερα μπορούσαμε μόνο να παρατηρήσουμε τις επιπτώσεις τους και όχι τις ίδιες. Η ειρωνεία είναι ότι ο Αϊνστάιν δεν είχε σκεφτεί τότε ότι κάποια στιγμή θα ανακαλύπτονταν τα βαρυτικά κύματα. "Θεωρούσε ότι είναι τόσο μικρά που δεν θα μπορούσε κανείς να τα μετρήσει", αναφέρει ο Marka.