Η καταιγίδα στον Άρη ενθουσιάζει τους επιστήμονες της NASA (pics)
Η σφοδρή αμμοθύελλα που σημειώθηκε στον Άρη την προηγούμενη εβδομάδα η οποία κάλυψε το ένα τέταρτο του "κόκκινου πλανήτη" έχει παρουσιάσει ακόμα μεγαλύτερη επιδείνωση, καθώς πλέον έχει καλύψει ολόκληρη την επιφάνεια του. Σύμφωνα με την NASA η καταιγίδα πλέον περιτριγυρίζει ολόκληρο τον πλανήτη.
Η αμμοθύελλα πιθανώς απειλεί και το ρόβερ «Opportunity» της NASA, το οποίο μεταδίδει πληροφορίες από τον Άρη εδώ και 15 χρόνια. Το ρόβερ έπαψε να μεταδίδει πληροφορίες μετά τις 10 Ιουνίου καθώς δεν είχε αρκετή μπαταρία για να διατηρήσει την λειτουργία του και η αμμοθύελλα απέκρυπτε τον ήλιο, εμποδίζοντας την επαναφόρτιση του Opportunity. Παρότι οι επιστήμονες ελπίζουν ότι θα καταφέρον να το επαναλειτουργήσουν, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα τα ακραία καιρικά φαινόμενα να το θέσουν οριστικά εκτός λειτουργίας.
Το Opportunity βρισκόταν στην κοιλάδα Perseverance, την οποία οι επιστήμονες μελετούσαν προκειμένου να καταλάβουν πως σχηματίστηκε. Πιθανές θεωρίες συμπεριλαμβάνουν το να δημιουργήθηκε από τρεχούμενο νερό, διάβρωση από τον άνεμο ή κάποιο συνδυασμό των δύο παραγόντων.
Στον Άρη, πάντως, υπάρχουν σταθμευμένα τέσσερα ακόμα οχήματα της NASA: το ρόβερ Curiosity, το οποίο λειτουργεί με πυρηνική ενέργεια και επομένως δεν απειλείται ιδιαίτερα από την καταιγίδα, καθώς και τρία διαστημόπλοια που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τον Άρη. Τα οχήματα αυτά είναι το Mars Reconnaissance Orbiter, το 2001 Mars Odyssey και το MAVEN. Μάλιστα, το Mars Reconnaissance Orbiter είχε στείλει προειδοποιήσεις στους επιστήμονες της NASA για την αναμενόμενη αμμοθύελλα, ενώ τα άλλα δύο διαστημόπλοια συλλέγουν πληροφορίες για τα ανώτερα ατμοσφαιρικά στρώματα και τα επίπεδα σκόνης και τις αναμεταδίδουν στην γη.
Το πιο αξιοσημείωτο όχημα όμως είναι σίγουρα το Curiosity, το οποίο, ενόσω βρίσκεται στον κόκκινο πλανήτη, στέλνει σέλφι και tweets ενώ ενημερώνει τους επιστήμονες για την κατάσταση στον Άρη.
«Αριανή ομίχλη παντού. Η αμμοθύελλα πλέον περιτριγυρίζει ολόκληρο τον πλανήτη. Η μέτρηση ατμοσφαιρικής αδιαφάνειας, γνωστή και ως ‘tau’, ξεπερνά το 8.0 εδώ στον κρατήρα Gale – η υψηλότερη μέτρηση που έχω δει ποτέ. Ασφαλής ακόμα. Η επιστήμη συνεχίζει,» ανάρτησε το Curiosity στο Twitter.
Το ρόβερ όμως εξέφρασε και μήνυμα συμπαράστασης προς το «αδελφικό» του σκάφος, το Opportunity. Σε ανάρτησή του στις 14 Ιουνίου έγραψε, «πρόβλεψη: σκονισμένα με πιθανότητα σκόνης. Συνεχίζω να παρατηρώ την θύελλα. Έχει αποκρύψει τον ήλιο πάνω από το ρόβερ Opportunity (υπομονή αδελφούλα!) και έχει ξεκινήσει να φαίνεται πάνω από τον κρατήρα Gale, στην άλλη άκρη του πλανήτη. Είμαι ασφαλής. Η επιστήμη συνεχίζει.»
Το Curiosity στέλνει φωτογραφίες από τον Άρη στις οποίες φαίνεται ότι η ομίχλη είναι μεταξύ έξι και οκτώ φορές πιο πυκνή απ’ ό,τι αναμένεται κατά την περίοδο αυτή στον Άρη. Η μέτρηση 8.0 στην κλίμακα ‘tau’ αποτελεί ρεκόρ για το Curiosity, ενώ το υψηλότερο επίπεδο που έχει σημειωθεί ποτέ είναι 11.0 από το Opportunity.
Η θύελλα ξεκίνησε στις 30 Μαΐου. Πολλές φορές οι θύελλες αυτές διαρκούν μονάχα για μερικές μέρες και είναι αρκετά μικρές αλλά ορισμένες φορές, όπως και τώρα, παρουσιάζουν μεγάλη ένταση και διάρκεια εώς και 2 μήνες.
Στις περιπτώσεις αυτές η σκόνη μπορεί να φτάσει εώς και τα 40 μίλια γεγονός που προκαλεί τα έντονα αυτά φαινόμενα καθώς παγιδεύει τα σωματίδια σκόνης που κυκλοφορούν στον αέρα.
Οι επιστήμονες είναι εξαιρετικά ενθουσιασμένοι για την ευκαιρία που παρουσιάζει η θύελλα αυτή προκειμένου να μελετήσουν και να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο συμβαίνουν τα καιρικά φαινόμενα που παρατηρούνται στον Άρη.
Σύμφωνα με τον διευθυντή του Προγράμματος Εξερεύνησης του Άρη της NASA, Jim Watzin, «η καταιγίδα αυτή είναι ιδανική για την μελέτη του Άρη. Έχουμε ένα ιστορικό αριθμό οχημάτων σταθμευμένα στον Κόκκινο Πλανήτη. Καθένα από αυτά μας προσφέρει μια ξεχωριστή ματιά στον τρόπο με τον οποίο δημιουργούνται και φέρονται οι θύελλες αυτές- γνώστη που θα είναι απαραίτητη για μελλοντικές αποστολές ρομπότ αλλά και ανθρώπων.»
Ο Rich Zurek, επικεφαλής του Εργαστηρίου για την Προώθηση Τζετ του Γραφείου για το Πρόγραμμα του Άρη, δήλωσε ότι η θύελλα αυτή πιθανώς επιτρέψει στους ειδικούς να συλλέξουν πολύτιμες πληροφορίες, οι οποίες στο μέλλον ίσως τους επιτρέψουν να αναπτύξουν την δυνατότητα ακόμα και να προβλέψουν τέτοια καιρικά φαινόμενα. «Κάτι τέτοιο,» δήλωσε ο Zurek, «θα ήταν σαν να προβλέπεις φαινόμενα όπως το El Nino στη γη, ή την ένταση αναμενόμενων καταιγίδων.»
Martian dust storm has become 'planet-encircling,' NASA says by Ashley Strickland, CNNi