MWC 2018: η Ευρώπη χάνει τη «μάχη» του 5G
Στο Mobile World Congress του 2017 άπαντες υποστήριζαν ότι τα πρώτα εμπορικά δίκτυα 5G θα έκαναν την εμφάνιση τους στην καλύτερη περίπτωση το 2020. Στο φετινό MWC, το μεγαλύτερο ετήσιο ραντεβού της παγκόσμιας αγοράς κινητών επικοινωνιών, όμως, η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική καθώς ακόμη και οι πιο απαισιόδοξοι υποστηρίζουν ότι οι εξελίξεις έχουν επιταχυνθεί και τα πρώτα εμπορικά δίκτυα της 5ης γενιάς κινητής τηλεφωνίας θα ξεκινήσουν τη λειτουργία τους στις αρχές του 2019, οπότε θα κάνουν και την εμφάνιση τους και τα πρώτα smartphones που θα αξιοποιούν τις δυνατότητες των 5G δικτύων. Όμως, κανένα από αυτά τα δίκτυα δεν θα βρίσκεται σε ευρωπαϊκό έδαφος καθώς η Γηραιά Ήπειρος παρά τις προσπάθειες που είχε καταβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μείνει αρκετά πιο πίσω σε σχέση με την Νότια Κορέα, την Κίνα, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ιαπωνία ακόμη και τη Μέση Ανατολή.
«Αναμένουμε οι πρώτες εμπορικές υπηρεσίες που να βασίζονται σε υποδομές 5ης γενιάς να ξεκινήσουν να είναι διαθέσιμες στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Νότια Κορέα και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα φέτος και το 2019» ανέφερε ο Ματς Γκράιναρντ, γενικός διευθυντής του GSMA (σ.σ. πρόκειται για την παγκόσμια ένωση των παρόχων κινητής τηλεφωνίας που διοργανώνει το MWC) κατά την εναρκτήρια ομιλία του συνεδρίου. Λίγο νωρίτερα, τόσο η Ericsson όσο και η Nokia, ήτοι οι δύο από τους τρεις μεγαλύτερους κατασκευαστές τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού παγκοσμίως, ανέφεραν στις ενημερώσεις που έκαναν προς τα μέσα ενημέρωσης και τους οικονομικούς αναλυτές με αφορμή το MWC 2018, σημείωναν ότι η Ευρώπη έχει μείνει πίσω από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ασία. Αν και κατά τη διάρκεια του MWC στελέχη μεγάλων ευρωπαϊκών τηλεπικοινωνιακών παρόχων υποστήριζαν ότι οι δηλώσεις αυτές αποτελούν και ένα μέσο πίεσης των κατασκευαστών προκειμένου να σπεύσουν να ενισχύσουν τις επενδύσεις τους οι Ευρωπαίοι πάροχοι, το πρόβλημα της Γηραιάς Ηπείρου δείχνει να είναι η «απελευθέρωση» των συχνοτήτων που κρίνονται απαραίτητες προκειμένου να λειτουργήσουν τα δίκτυα 5ης γενιάς.
Το 5G έρχεται να προσφέρει κατ’ αρχήν πολύ υψηλότερες ταχύτητες διακίνησης δεδομένων (πάνω από 10 Gbps αν και υπάρχουν υλοποιήσεις που κάνουν λόγο για 25 και άνω Gbps), όπως και τη δυνατότητα για τη λειτουργία ενός πολύ μεγάλου αριθμού διασυνδεδεμένων συσκευών ακόμη και σε μία σχετικά μικρή περιοχή. Επίσης, η νέα αρχιτεκτονική που υλοποιείται έχει ως αποτέλεσμα όπου απαιτείται η «καθυστέρηση» στην ανταπόκριση του δικτύου (σ.σ. πρόκειται για το αποκαλούμενο latency) να κινείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα της τάξεως ακόμη και του 1 ms. Το χαμηλό latency είναι απαραίτητο σε υπηρεσίες όπως είναι η διαχείριση αυτόνομων αυτοκινήτων και η τηλεϊατρική όπου απαιτείται μεγάλη ακρίβεια.
Αυτό που πρέπει να τονισθεί είναι πως στο 5G αναμένεται να χρησιμοποιηθούν διαφορετικές περιοχές συχνοτήτων και κάθε περιοχή θα χρησιμοποιείται για διαφορετικές υπηρεσίες. Συγκεκριμένα, αναμένεται να χρησιμοποιηθούν τόσο τα 700 MHz, όσο και τα 3,6 GHz (Ευρώπη) ή τα 3,8 GHz (ΗΠΑ) αλλά και φάσμα σε υψηλότερες συχνότητες (26 και 28 MHz), ενώ παράλληλα γίνονται δοκιμές για χρήση συχνοτήτων στα 60 και άνω GHz. Το πρόβλημα είναι πως ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες και την ανατολική Ασία, οι διαδικασίες για την απελευθέρωση των νέων συχνοτήτων έχουν προχωρήσει, στην Ευρώπη δεν έχει γίνει σχεδόν τίποτα. Και οι Ευρωπαίοι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι (προεξαρχόντων των Deutsche Telekom και Vodafone) έχουν ήδη ξεκινήσει να ζητούν να υπάρξει φιλικό προς τις επενδύσεις ρυθμιστικό πλαίσιο ώστε να μπορέσουν να προχωρήσουν στην ανάπτυξη νέων δικτύων. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα στελέχη της ρυθμιστικής αρχής επικοινωνιών στις Ηνωμένες Πολιτείες, της FCC, τόνισαν στο πλαίσιο του MWC, ότι σύντομα θα είναι διαθέσιμα προς αξιοποίηση περισσότερα από 11 GHz φάσματος. Κάτι που στην Ευρώπη αποτελεί, προς το παρόν, όνειρο.
Γενικότερα, στο φετινό MWC ήταν προφανές ότι οι διαδικασίες προκειμένου να φθάσουμε προς το 5G έχουν επιταχυνθεί. Βοήθησε και σε αυτόν τον τομέα, το γεγονός ότι τον περασμένο Δεκέμβριο δημοσιοποιήθηκαν τα πρότυπα για το ραδιοδίκτυο, ήτοι τους σταθμούς βάσης και τις κεραίες, ενώ από την άλλη πλευρά οι κατασκευαστές τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού δηλώνουν έτοιμοι. Ericsson, Huawei, Nokia και ΖΤΕ παρουσίαζαν στα περίπτερα τους ολοκληρωμένες λύσεις για όλα τα βασικά τμήματα ενός 5G δικτύου και δήλωναν έτοιμες για να ξεκινήσουν άμεσα την υλοποίηση ενός εμπορικού δικτύου κινητής τηλεφωνίας 5ης γενιάς. Όπως, επίσης, ανακοίνωναν και μία σειρά από συνεργασίες για την υλοποίηση πιλοτικών δικτύων μέσα στην επόμενη χρονιά. Πρακτικά, εκτιμάται ότι πάνω από 100 πάροχοι σε ολόκληρο τον κόσμο ετοιμάζονται να δοκιμάσουν τις δυνατότητες και τις λειτουργίες ενός 5G δικτύου.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι από πλευράς πιλοτικών δικτύων, αρκετές προσπάθειες γίνονται και στην Ευρώπη. Η Deutsche Telekom γνωστοποίησε ότι μέσα στο 2018 θα ξεκινήσει πιλοτικές δοκιμές δικτύων σε Γερμανία, Αυστρία, Ουγγαρία και Σλοβακία, ενώ ήδη δοκιμάζει τις δυνατότητες των δικτύων 5G στο λιμάνι του Αμβούργου. Η Ελλάδα θα είναι στο δεύτερο «κύμα» στις αρχές του 2019, πιθανότατα. Ταυτόχρονα, η Vodafone ανακοίνωσε ότι υλοποιεί ένα πιλοτικό δίκτυο στο Μιλάνο, και γενικότερα προσπαθεί και αυτή να είναι έτοιμη. Πρακτικά, όπως μας σημείωναν στελέχη της DT, από τεχνικής πλευράς οι Ευρωπαίοι πάροχοι είναι έτοιμοι για το λανσάρισμα. Το θέμα είναι με τις συχνότητες. Και γι’ αυτό τα πρώτα δίκτυα αναμένεται να είναι στην Κορέα (ΚΤ ή SK Telecom), στην Κίνα (China Mobile που είναι ιδιαίτερα επιθετική), Ηνωμένες Πολιτείες (και οι τέσσερις μεγάλες εταιρείες -Verizon, AT&T, T-Mobile USA και Sprint δηλώνουν έτοιμες) και ενδεχομένως και η Ιαπωνία, αν και η NTT DoCoMo έκανε λόγο για το 2020 όποτε και διεξάγονται οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Τόκιο.
Πάντως, θα πρέπει να επισημανθεί ότι αρχικά οι υπηρεσίες που θα είναι διαθέσιμες θα αφορούν κυρίως πρόσβαση στο Διαδίκτυο (fixed wireless access) και εφαρμογές που θα απευθύνονται σε βιομηχανίες και κάθετες αγορές. Και σταδιακά θα δούμε και άλλες περισσότερο καινοτόμες εφαρμογές.
Όσον αφορά τις συσκευές, ούτε σε αυτόν τον τομέα αναμένεται να υπάρξει κάποιο πρόβλημα. Η Qualcomm παρουσίασε στο φετινό MWC το δικό της chipset για φορητές συσκευές που λειτουργούν σε δίκτυα 5G, ενώ αντίστοιχο chipset είχε και η Huawei. Η τελευταία έδειξε, μάλιστα, και έναν router για δίκτυα 5G. Κάτι που δείχνει πως και από αυτή την άποψη οι κατασκευαστές έχουν προχωρήσει σημαντικά και ότι στο επόμενο Mobile World Congress θα αρχίσουμε πλέον να βλέπουμε 5G smartphones.