«Η απαγορευμένη πόλη»: H σοβιετική στρατιωτική βάση στην «καρδιά» της Ευρώπης

Το εγκαταλελειμμένο στρατιωτικό συγκρότημα -γνωστό ως Απαγορευμένη Πόλη- βρίσκεται πίσω από μια βαριά κλειστή πόρτα, στην ήσυχη γειτονιά του Wünsdorf.

Είναι άδειο από την εποχή που οι τελευταίοι Ρώσοι στρατιώτες έφυγαν πριν από 25 χρόνια, μετά την πτώση του Σιδηρού Παραπετάσματος.

«Δεν ήταν πάντα έτσι. Ο χώρος ήταν κάποτε σπίτι για περίπου 40.000 Σοβιετικούς στρατιώτες, κερδίζοντας το ψευδώνυμο "Μικρή Μόσχα στην Ανατολική Γερμανία"», λέει ο ξεναγός Werner Borchert.

Περίπου 500.000 Σοβιετικοί στρατιώτες βρίσκονταν στη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας - -Ανατολική Γερμανία- κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και αυτή η εκτεταμένη στρατιωτική βάση που κρύβεται στο πευκοδάσος ήταν το αρχηγείο τους.

«Ήταν γεμάτη με σχολεία, καταστήματα», λέει ο Borchert, 67 ετών.

«Στα ράφια των καταστημάτων υπήρχαν σοβιετικά προϊόντα και περιοδικά», λέει. Όλα βρίσκονταν πίσω από έναν τοίχο 17 χιλιομέτρων, περίπου από μία ώρα από το Βερολίνο.

Παρά τα οικεία αγαθά από την πατρίδα, η ζωή ήταν πολύ περιορισμένη για τους στρατιώτες που βρίσκονταν εκεί, για διάστημα δύο τριών χρόνων.

«Δεν υπήρχαν διακοπές ή επισκέψεις από φίλους και οικογενειακά πρόσωπα», λέει ο Borchert, παρόλο που υπήρχαν καθημερινά δρομολόγια τρένων προς και από την πρωτεύουσα της Σοβιετικής Ένωσης.

Για τους ανώτερους αξιωματικούς, τις συζύγους τους και τα παιδιά τους, τα πράγματα ήταν τελείως διαφορετικά. Οι μεταθέσεις τους ήταν για 12 χρόνια και απολάμβαναν τα πολυτελέστερα τμήματα της στρατιωτικής βάσης, όπως η μεγάλη πισίνα και το θέατρο.

Όταν το τελευταίο σοβιετικό προσωπικό έφυγε στη δεκαετία του 1990, ο χώρος παρέμεινε άδειος, με εξαίρεση κάποιους Γερμανούς εφήβους που πήγαιναν εκεί είτε για να πιουν είτε για να κάνουν γκράφιτι.

Οι διάσημοι «επισκέπτες»

Η στρατιωτική βάση εγκαινιάστηκε στα τέλη του 20ου αιώνα και στην πάροδο του χρόνου αρκετοί ήταν εκείνοι που διέμειναν εκεί.

Ένα ψηλοτάβανο δωμάτιο με μία διαλυμένη σκηνή μέσα, ήταν για τους στρατιώτες η τραπεζαρία, ενώ χρόνια αργότερα, το ίδιο δωμάτιο μετατράπηκε σε καζίνο για τους Ναζί.

Μετέπειτα, χρησιμοποιήθηκε ως αίθουσα συναυλιών για σοβιετικούς αξιωματικούς και τις οικογένειές τους.

Ο Bochert κινείται μ' έναν φακό σε ένα ερειπωμένο θέατρο, φωτίζοντας εκατοντάδες κόκκινα καθίσματα που βλέπουν μια σκονισμένη σκηνή. «Εδώ, οι αξιωματικοί παρακολουθούσαν το θέατρο Μπολσόι, το μπαλέτο και τις χορωδίες που είχαν σταλεί από τη Μόσχα», λέει ο Borchert.

Για τους ντόπιους Ανατολικούς Γερμανούς που ζούσαν έξω από τα τείχη του, αυτό ήταν ένα «απαγορευμένο μέρος», θυμάται η Michaela Schreiber, που μεγάλωσε στην πόλη Zossen, όπου βρίσκεται η βάση.

«Μόνο μερικοί επιλεγμένοι πολίτες της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας είχαν τη δυνατότητα να εισέλθουν», λέει ο Schreiber, ο οποίος ολοκλήρωσε τον Σεπτέμβριο την 16ετή θητεία του ως δήμαρχος της πόλης.

«Συνήθως ήταν εκείνοι που εργάζονταν εκεί και έπρεπε να φέρουν την άδεια εργασίας τους. Κάποιες φιλίες μεταξύ αυτών των επιλεγμένων ανθρώπων και των Σοβιετικών στρατιωτικών θα μπορούσαν να αναπτυχθούν, αλλά όλοι οι υπόλοιποι ήταν κυριολεκτικά αποκομμένοι».

«Έπρεπε να φύγουν γρήγορα»

Όταν το Τείχος του Βερολίνου τελικά έπεσε το 1989, οι Σοβιετικοί στρατιώτες που ζούσαν στο Wünsdorf παρακολουθούσαν τα γεγονότα στην τηλεόραση.

«Το σύνθημα ήταν: "Μείνε ήρεμος"», λέει ο ξεναγός Borchert.

Τα τελευταία ρωσικά στρατεύματα εγκατέλειψαν το στρατιωτικό συγκρότημα το 1994. Ο τότε δήμαρχος του Zossen, ο Werner Lesse, θυμάται ότι οι στρατιώτες «έπρεπε να φύγουν γρήγορα».

Η νέα γενιά επισκεπτών

Σήμερα η περιοχή λειτουργεί υπό τη διαχείριση της εταιρείας EWZ, με χρηματοδότηση από την τοπική κυβέρνηση.

Περίπου 1.700 σύγχρονα διαμερίσματα έχουν ανακατασκευαστεί, σύμφωνα με τον πρώην δήμαρχο Zossen Schreiber, ενώ άλλες 700 κατοικίες πρόκειται να ανακατασκευαστούν ή να κατασκευαστούν, τα επόμενα χρόνια.

Το κίτρινο κτήριο των αξιωματικών, εν τω μεταξύ, εξακολουθεί να αναζητεί αγοραστή.

Αυτές τις μέρες η περιοχή προσελκύει μέχρι και 90 επισκέπτες κάθε Κυριακή, όταν εκτελούνται εκδρομές μέσω της εταιρείας Bücherstadt-Tourismus GmbH.

Έρχονται να δουν μια φανταστική υπενθύμιση της «Μικρής Μόσχας» στα γερμανικά δάση, «ανακαλύπτοντας» τα βήματα των διάσημων κατοίκων της.

Πηγή: CNNi: This abandoned 'Forbidden City' was once the largest Soviet military base in East Germany, by
Sheena McKenzie and Nadine Schmidt, Video by Ed Kiernan