Τουρισμός μετά τον Covid-19: Τι αναμένεται να αλλάξει ολοκληρωτικά

Όταν πια έγινε κατανοητό πως ο μισός πλανήτης έχει αναστείλει σχεδόν πλήρως την οικονομική του δραστηριότητα μαζί με την κοινωνική του ζωή σε μια προσπάθεια περιορισμού του Covid-19, τότε η έκφραση έγινε βεβαιότητα. Μια «βεβαιότητα» που έφερε την… αβεβαιότητα, καθώς κανείς δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει λεπτομερώς και συνολικά πώς θα είναι ο κόσμος την μετά – κορωνοϊού ημέρα.

Αναμφισβήτητα ο τομέας που μοιάζει να αλλάζει ολοκληρωτικά, είναι ο τομέας του τουρισμού. Χωρίς προς το παρόν να υπάρχει συνολική εικόνα για όλα όσα θα είναι από εδώ και πέρα διαφορετικά όταν ταξιδεύουμε για λόγους αναψυχής, εν τούτοις έχει ήδη σχηματιστεί μια εικόνα για την αρχική φάση μετά τη λήξη των μέτρων περιορισμού των μετακινήσεων και των κλειστών συνόρων.

Το προσωρινό (;) τέλος του μαζικού τουρισμού

Τουλάχιστον μέχρι να βρεθεί το εμβόλιο που θα δημιουργήσει ανοσία στον πληθυσμό και μέχρι να βρεθεί αποτελεσματικό φάρμακο για τον νέο κορωνοϊό, οι άνθρωποι θα πρέπει να μάθουν να ζουν με αυτόν. Αυτό σημαίνει εν πρώτοις πως θα πρέπει ανά πάσα στιγμή να τηρούν τα μέτρα προστασίας και τους κανόνες υγιεινής και επιπλέον να τηρούν ευλαβικά το μέτρο της κοινωνικής αποστασιοποίησης – δηλαδή να μην συνωστίζονται σε κλειστούς αλλά και ανοιχτούς χώρους με πάρα πολλούς ανθρώπους. Επομένως, ο μαζικός τουρισμός, όπως τον είχαμε στο μυαλό μας μέχρι τώρα θα αλλάξει δραματικά: Τέλος στις κατάμεστες παραλίες με τις χιλιάδες ξαπλώστρες που είναι κολλημένες η μία δίπλα στην άλλη, τέλος στα ξεχειλισμένα από επισκέπτες τουριστικά αξιοθέατα, μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους, τέλος στα ασφυκτικά γεμάτα καλοκαιρινά μαγαζιά.

Ατομικές διακοπές, μικρά ξενοδοχεία, εξατομικευμένα πακέτα

Παρόλα αυτά και σύμφωνα με όλες τις έρευνες που διενεργήθηκαν κατά τη διάρκεια της καραντίνας, οι άνθρωποι ανά τον κόσμο δεν φαίνονται πρόθυμοι να σταματήσουν να ταξιδεύουν. Αντίθετα, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, δηλώνουν έτοιμοι να ετοιμάσουν βαλίτσες αμέσως μόλις οι αρχές το επιτρέψουν. Εφόσον λοιπόν ο μαζικός τουρισμός φαίνεται πως -τουλάχιστον- μπαίνει στον πάγο, ποια είναι η τάση που θα πάρει τη θέση του; Οι ατομικές διακοπές και τα εξατομικευμένα πακέτα κερδίζουν έδαφος και – βάσει λογικής – θα αποκτήσουν τη μερίδα του λέοντος στον τομέα του τουρισμού. Τι σημαίνει «ατομικές διακοπές»; Σημαίνει ταξιδεύω μόνος μου, επιλέγω ένα μικρό ξενοδοχείο για να μείνω, απολαμβάνω τα αξιοθέατα χωρίς την παρέα κανενός και τα γεύματά μου επίσης μόνος μου. Οι «διακοπές με την παρέα» είναι εκτός συζήτησης για πολλούς και διάφορους λόγους και πάνω στο τραπέζι μπαίνουν τα εξειδικευμένα πακέτα διακοπών.

Οι διακοπές με γκρουπ, όπως συνηθίζεται να τις λέμε, είναι επίσης εκτός συζήτησης, οπότε εκείνοι που θέλουν να ταξιδέψουν θα απευθυνθούν σε ταξιδιωτικά γραφεία ζητώντας τους ένα πρόγραμμα μόνο για εκείνους και την οικογένειά τους – προφανώς με εντελώς διαφορετικές παροχές από εκείνες που θα ίσχυαν στο πλαίσιο ενός γκρουπ 50 ατόμων, με τα θετικά του και τα αρνητικά του. Τα ξενοδοχεία μπουτίκ με το λιγοστό προσωπικό και τα ακόμα λιγότερα δωμάτια, μοιάζουν ιδανική επιλογή για έναν κόσμο υπό τη σκιά του Covid-19 και οι διακοπές κατά μόνας είναι η προφανέστερη επιλογή.

Το παράδειγμα της Βενετίας

Αυτός ο τρόπος ταξιδιών αναμένεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις και στους δημοφιλείς προορισμούς που κατακλύζονταν από τα πλήθη. Η Σαντορίνη είναι σαφώς μια τέτοια περίπτωση με πολλούς να διαμαρτύρονται για τον υπερτουρισμό και να ζητούν μέτρα για τον περιορισμό του, πολύ πριν την εμφάνιση του νέου κορωνοϊού. Παρόμοιο παράδειγμα είναι και η Βενετία. Ένας από τους δημοφιλέστερους προορισμούς στον κόσμο, η ιταλική αυτή πόλη του Βορρά είναι συχνά παράδειγμα προς αποφυγήν ως προς τον χειρισμό του τουρισμού της. Τα κανάλια της μέχρι την επιβολή του lock down ήταν γεμάτα σκάφη και τα νερά τους θολά. Οι δρόμοι γεμάτοι κόσμο, γεμάτοι τουρίστες που προσπαθούσαν να θαυμάσουν τα αξιοθέατα – χωρίς σίγουρα τη δυνατότητα να απολαύσουν βαθιά την ατμόσφαιρα και την ουσία της πόλης.

Περίπου ενάμιση μήνα μετά την έναρξη των μέτρων περιορισμού, οι αρχές της πόλης δήλωναν σε διεθνή ΜΜΕ πως η Βενετία είναι αγνώριστη και υπέροχη όντας άδεια από τουρίστες. Φυσικά και κανείς δεν θέλει να διώξει εντελώς τον τουρισμό, που αποτελεί σημαντικότατο μέρος του ΑΕΠ της πόλης και της Ιταλίας ολόκληρης, όλοι όμως σκέφτονται πως ο Covid-19 και οι συνέπειές του είναι μια καλή αφορμή για να επανασχεδιαστεί το όλο εγχείρημα από την αρχή – και σωστά, αυτή τη φορά. «Είναι μια ευκαιρία να προχωρήσουμε προς τον ‘έξυπνο τουρισμό’. Με τουρίστες που θα έχουν τον χρόνο να κατανοήσουν την πόλη μας και να ξεφύγουμε έτσι από τους φρενήρεις ρυθμούς άλλων εποχών», δήλωνε τον Απρίλιο ο αντιδήμαρχος της Βενετίας, Σιμόνε Βεντουρίνι.

Είναι απολύτως βέβαιο πως η Βενετία, όπως και όλοι οι υπόλοιποι δημοφιλείς προορισμοί σε όλο τον κόσμο θα αναγκαστούν εκ των πραγμάτων να «ρίξουν» τους ρυθμούς τους, τουλάχιστον για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα. Το μεγάλο ερώτημα που καλούνται να απαντήσουν ωστόσο είναι το εάν θα επιστρέψουν ολοταχώς στο προηγούμενο μοντέλο για χάριν της οικονομίας ή θα αποφασίσουν να περιορίσουν τα κέρδη τους για χάριν της ποιότητας της ζωής τους.