Ροβανιέμι: Πώς μία σκοτεινή πόλη - «φάντασμα» έγινε το σπίτι των Χριστουγέννων

Είναι ένας προορισμός της Αρκτικής που, όταν το χιόνι το μετατρέπει σε wonderland, προσελκύει επισκέπτες από όλο τον κόσμο με το όμορφο σκηνικό, τα χιονοδρομικά κέντρα και - ιδιαίτερα τον Δεκέμβριο - τη Χριστουγεννιάτικη μαγεία.

Επειδή, εκτός από το γεγονός ότι είναι η πρωτεύουσα της Λαπωνίας, το Ροβανιέμι είναι επίσης το επίσημο σπίτι του Άγιου Βασίλη.

Κι όμως, παρόλο που οι εβδομάδες που φτάνουν μέχρι τα Χριστούγεννα το λούζουν με εορταστική λάμψη, το Ροβανιέμι είναι ένα μέρος που έχει γνωρίσει το ακραίο σκοτάδι. Όχι μόνο στους μακρούς χειμερινούς μήνες, όταν ο ήλιος μόλις σκαρφαλώνει στον ορίζοντα, αλλά και την εποχή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Η ιστορία της μεταμόρφωσης του Ροβανιέμι από μια πόλη-«φάντασμα» στον εύθυμο προορισμό που σήμερα, αντανακλά τόσο το εξαιρετικό πνεύμα μιας πόλης που επιβιώνει στην άκρη του πολιτισμού, αλλά και έναν πολύ ιδιαίτερο δεσμό μεταξύ ανθρώπων και ζώων.

Και δεδομένου ότι αυτά τα ζώα είναι τάρανδοι - είναι μια πολύ καλή ιστορία που λένε τα Χριστούγεννα.

Μια πόλη σε σχήμα ταράνδου

Ο Ροβανιέμι υπήρξε κάποτε ένα συγκρότημα χωριών στην άκρη του Αρκτικού Κύκλου, όπου οι ντόπιοι αυτόχθονες Σάμι εξαρτώνταν από τη γεωργία, το κυνήγι και την υλοτομία προκειμένου να κρατούν τις οικογένειές τους ζωντανές μέσα από σκληρούς χειμώνες.

Πηγή: CNNi

Οι τάρανδοι ήταν η μοναδική συντροφιά τους. Οι Σάμι βασίζονταν σε αυτούς για φαγητό, ζεστά ρούχα και μετακίνηση, σε ένα συχνά θανατηφόρο τοπίο. Πολλές από τις παραδόσεις τους επιβιώνουν σήμερα.

«Γνωρίζουμε πόσους ταράνδους μπορεί να θρέψει η φύση», λέει στο CNNi ο Sami Ruismäki, βοσκός από το Ροβανιέμι.

Οι κτηνοτρόφοι της Λαπωνίας αντιμετωπίζουν τον φυσικό κόσμο με μεγάλο σεβασμό, φροντίζοντας ώστε οι τάρανδοι να μην χαλάσουν τη γη, λέει.

Πηγή: AP Photo/James Brooks

Η οικογένεια του Ruismäki έχει φροντίσει ταράνδους γενιές ολόκληρες στις χιονισμένες πεδιάδες γύρω από την πόλη.

Ωστόσο την εποχή του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου, μια εξόρυξη χρυσού μετέτρεψε το Ροβανιέμι σε μια πολυσύχναστη πόλη. Ήταν επίσης κόμβος μεταφορών, ο οποίος συνέδεε την Ευρώπη με τη Ρωσία και τη θάλασσα Μπάρεντς.

Γι 'αυτό, όταν τα γερμανικά στρατεύματα επιτέθηκαν στη Φινλανδία, κατέστρεψαν ό,τι περισσότερο μπόρεσαν από το Ροβανιέμι. Ξύλινα σπίτια, σχολεία και εκκλησίες έγιναν στάχτη. Μόνο το 10% της πόλης παρέμεινε όρθιο.

Μετά τον πόλεμο, ο Άλβαρ Άαλτο, ένας από τους πιο διάσημους αρχιτέκτονες της Φινλανδίας, ανέλαβε το δύσκολο έργο να αναστήσει το Ροβανιέμι.

Εμπνεόμενος από το τοπίο και την άγρια φύση της Φινλανδίας, ο Άαλτο στράφηκε στο πιο αγαπημένο ζώο της Φινλανδίας.

Βλέποντας την από τον ουρανό, η σύγχρονη πόλη έχει το περίγραμμα ενός ταράνδου. Τα κέρατα του τεντώνονται δίπλα στα δημόσια πάρκα, ενώ ένας δακτυλιοειδής δρόμος σηματοδοτεί το μακρύ του πρόσωπο. Το στάδιο της πόλης είναι το μάτι του ζώου.

Οι ίδιοι οι δρόμοι του Ροβανιέμι αποτίουν φόρο τιμής στο ζώο που επέτρεψε στους ανθρώπους να επιβιώσουν σε αυτό το μοναχικό μέρος του κόσμου.

Λαπωνική φιλοξενία

Το 1950, ενώ το Ροβανιέμι ξαναγεννιόταν από τις στάχτες του, έλαβε μια απροσδόκητη επίσκεψη από την Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ Έλινορ Ρούσβελτ, η οποία ήρθε να δείξει εμπράκτως την υποστήριξή της για την μεταπολεμική ανάκαμψη της πόλης.

Με προειδοποίηση μόνο μιας εβδομάδας, αξιωματούχοι έσπευσαν να χτίσουν ένα ξύλινο σπιτάκι που θα μπορούσε να υποδεχτεί την πρώτη Κυρία.

Η πολυπροβεβλημένη επίσκεψη της Ρούσβελτ ήταν ένας θρίαμβος για τον Ροβανιέμι. Το ταπεινό σπιτάκι όπου έμεινε η κυρία Ρούσβελτ έγινε η καρδιά του χωριού του Άγιου Βασίλη, ένα θεματικό πάρκο αφιερωμένο στα Χριστούγεννα.

Η συνάντηση με τον Άγιο Βασίλη, το φως από το άκρως εντυπωσιακό Βόρειο Σέλας και οι βόλτες με τους ταράνδους συνδυάστηκαν με τη ζεστή φιλοξενία της Λαπωνίας.

Το ταχυδρομείο του Άγιου Βασίλη (96930 Napapiiri, Φινλανδία) λαμβάνει εκατοντάδες χιλιάδες γράμματα κάθε χρόνο.

Πηγή: AP Photo / LEHTIKUVA / Laura Haapamäki

Ο Ροβανιέμι πέτυχε το φαινομενικά αδύνατο: την προσέλκυση τουριστών στον Αρκτικό Κύκλο στα βάθη του χειμώνα.

Η Irene Kangasniemi, καλλιτέχνης, είναι μεταξύ των τοπικών ανθρώπων που ζουν σήμερα από την παγκόσμια φήμη των Χριστουγέννων της Λαπωνίας. Ντύνει με κοσμήματα και έργα τέχνης τα κέρατα των ταράνδων. «Οι τάρανδοι ξέρουν να επιβιώνουν», λέει. «Είναι ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι ήρθαν εδώ μετά την εποχή των παγετώνων».

Το Kangasniemi ακολουθεί έναν παραδοσιακό λαπωνικό τρόπο ζωής. Τρέφεται μεμούρα και μανιτάρια, και κάνει παραδοσιακά πιάτα όπως το joulutorttu, μία χριστουγεννιάτικη τάρτα.

Τα εδέσματα αυτά αποτελούν τυπικό δείγμα του γευστικού λαπωνικού φαγητού. Ίσως λιγότερο εορταστικό, το σοταρισμένο κρέας ταράνδων - poronkäristys - είναι μια δημοφιλής λιχουδιά στη Φινλανδία όλο το χρόνο. Άλλα παραδοσιακά τρόφιμα της Λαπωνίας που απολαμβάνουν οι τουρίστες περιλαμβάνουν σολομό, πίτες και ζεστό κρασί.

«Αισθάνεσαι ότι πετάς»

Τα θερινά θέλγητρα της Λαπωνίας όμως δεν περιορίζονται στα Χριστούγεννα. Οι τουρίστες μπορούν επίσης να απολαύσουν μια πληθώρα αθλημάτων υψηλής αδρεναλίνης.

Οι διακοπές για σκι είναι εξαιρετικά δημοφιλείς, με 32 θέρετρα και 340 χιλιόμετρα πλαγιές για να διαλέξετε. Μόνο η Φινλανδία φιλοξενεί περίπου ένα εκατομμύριο δραστήριους σκιέρ - πάνω από το 1/6 του πληθυσμού της χώρας. Η αναρρίχηση στον πάγο και το χιόνι προσφέρονται για πιο ασυνήθιστες εμπειρίες στο γιορτινό τοπίο της Λαπωνίας.

Ο Jyri Keskiaho είναι ο μόνος επαγγελματίας freestyle snowmobiler στη Φινλανδία. «Νομίζω ότι έχει να κάνει με την παιδική μου ηλικία», λέει. «Ο πατέρας και η μητέρα μου έκαναν σκι μεγάλων αποστάσεων και οδηγήσαμε πίσω τους σε έλκηθρα».

Πηγή: Scott Serfas/Red Bull Content Pool via AP Images

Το snowmobiling είναι μια ευκαιρία να απολαύσετε την πλούσια έρημο της Λαπωνίας. «Μου αρέσει να ταξιδεύω με snowmobile μέσα στη φύση - μέσα από δάση, μονοπάτια, δρομάκια, παντού», λέει.
«Το κάνω εδώ και έξι χρόνια. Μπορείτε πραγματικά να νιώσετε σαν να πετάτε».

Για τους πιο ανθεκτικούς, μια βουτιά στα ποτάμια του Ροβανιέμι προσφέρει μια ξεκούραστη έναρξη της ημέρας.

Μόλις λίγους βαθμούς πριν γίνουν πάγος, αυτά τα νερά φιλοξενούν επισκέπτες και ντόπιους καθ 'όλη τη διάρκεια της κολυμβητικής περιόδου από τον Νοέμβριο έως τον Απρίλιο. Αυτό το άθλημα μπορεί να βελτιώσει την καρδιακή λειτουργία και την κυκλοφορία του αίματος - αλλά δεν είναι για τους λιπόψυχους.

Από οικογενειακή θαλπωρή μέχρι περιπετειώδεις εξορμήσεις, το Ροβανιέμι είναι η πόλη που συνδυάζει τα καλύτερα σύγχρονα και παραδοσιακά Χριστούγεννα.

The dark, ruined city that became the home of Christmas, by Richard Quest and Anna Fletcher