Η Ταϊλάνδη μέσα από τα μάτια των ντόπιων: Ψάρεμα κυδωνιών και λασπόλουτρα
Με τις ατέλειωτες λευκές παραλίες της, τα τιρκουάζ νερά και το εξαιρετικό φαγητό, η Ταϊλάνδη βρίσκεται στη κορυφή της λίστα πολλών που επιθυμούν να την επισκεφτούν.
Η χώρα είναι ο τέταρτος πιο δημοφιλής ταξιδιωτικός προορισμός στον κόσμο. Οι αριθμοί είναι ενδεικτικοί: το 2018 την επισκέφτηκαν 38,3 εκατομμύρια τουρίστες, ενώ είχε έσοδα 62 δισεκατομμύρια από τον τουρισμό.
Πόσοι, όμως, από αυτούς τους επισκέπτες βιώνουν την αυθεντική εμπειρία της καθημερινότητας;
Το 2012 ο Somsak Boonsam ίδρυσε την εταιρεία Local Alike, η οποία προωθεί τον «τουρισμό βάση της κοινότητας». Μέσω της πλατφόρμας της, η εταιρεία προσφέρει στους τουρίστες την ευκαιρία να αφήσουν τα καταλύματά τους και να επισκεφτούν πάνω από 100 κοινότητες, από τις φυλές στους λόφους, μέχρι τα ψαροχώρια.
Στόχος του είναι να αντιμετωπίσει την τρέχουσα ανισότητα δημιουργώντας απασχόληση και διοχετεύοντας τα χρήματα που προέρχονται από τον τουρισμό «στους ανθρώπους που το χρειάζονται περισσότερο», ενώ παράλληλα δίνει στους τουρίστες την ευκαιρία να «αποκτήσουν νέες εμπειρίες και να έχουν προσωπικές επαφές με τους ντόπιους».
Το CNNi επισκέφτηκε τρεις ξεναγούς των κοινοτήτων του Local Alike και άκουσε τις ιστορίες τους.
Το πνεύμα της παραγκούπολης
Η Chan Kaithong ζει στη μεγαλύτερη παραγκούπολη της Μπανγκόνγκ. Δίπλα στο λιμάνι της πόλης, αλλά πολύ κοντά στα πολυτελή ξενοδοχεία και εμπορικά κέντρα, η περιοχή Khlong Toei φιλοξενεί 100.000 ανθρώπους.
Η παραγκούπολη έχει πολύ κακή φήμη. Ένα έργο που χρηματοδοτήθηκε από το Πρόγραμμα Ελέγχου Ναρκωτικών των Ηνωμένων Εθνών το 2000 ανέφερε ότι η Khlong Toei είναι «πιθανώς η πιο ανεπτυγμένη αγορά ναρκωτικών στην Μπανγκόκ». Η Kaithong λέει ότι πολλοί «εξωτερικοί» κάτοικοι της Μπανγκόκ φοβούνται πολύ για να εισέλθουν και οι οδηγοί ταξί μερικές φορές αρνούνται να αφήσουν τους επιβάτες εκεί.
Αλλά όπως λέει, το πρόβλημα των ναρκωτικών βελτιώθηκε αρκετά από τότε που η κυβέρνηση εγκατέστησε κάμερες και ξεκίνησε να συλλαμβάνει τους πωλητές και να προσφέρει θεραπεία στους εθισμένους.
Η Kaithong έχει ζήσει όλη τη ζωή της στην περιοχή. Όπως όλα τα άλλα σπίτια της δεκαετίας του 1970, το σπίτι των παιδικών της χρόνων ήταν ένα δωμάτιο από ξύλο. Οι πυρκαγιές ήταν συχνός κίνδυνος, λέει, και έκτοτε, τα περισσότερα ξύλινα σπίτια αντικαταστάθηκαν από κατασκευές από τούβλα και τσιμέντο - το καθένα 2 επί 2.
Παρά τις απειλητικές περιστάσεις, πολλοί από τους κατοίκους του Khlong Toei εργάζονται σκληρά, λέει η Kaithong. Αφού ξεναγεί τους τουρίστες γύρω από τα κακοτράχαλα σοκάκια της παραγκούπολης, τους πηγαίνει να επισκεφτούν ξυλουργούς που αγοράζουν φτηνές παλέτες από το λιμάνι και τις μεταποιούν για να φτιάξουν ξύλινα έπιπλα. Οι επισκέπτες τρώνε επίσης το μεσημεριανό γεύμα σε ένα τοπικό εστιατόριο και δοκιμάζουν να φτιάξουν με τα χέρια τους γιρλάντες λουλουδιών - μία από τις βιομηχανίες εξοχικών κατοικιών της παραγκούπολης. «Είναι απολύτως ασφαλές για τους τουρίστες την ημέρα», λέει.
Η Kaithong λέει ότι αγαπά την κοινότητα της και χαιρετίζει το πνεύμα των κατοίκων που προσπαθούν να βρουν μια καλύτερη ζωή. Κάποιοι κατάφεραν να σπάσουν τον κύκλο της φτώχειας στέλνοντας τα παιδιά τους στο πανεπιστήμιο, ενώ άλλοι δουλεύουν εθελοντικά για να καθαρίσουν τους δρόμους. «Είμαι πολύ περήφανη για το μέρος από όπου προέρχομαι», λέει.
Ψαρεύοντας κυδώνια
Ο Sorn Phuengsai - γνωστός σε όλους ως ο θείος Sorn - ζει μέσα στα όρια της Μπανγκόκ, αλλά το χωριό του δίνει την αίσθηση ότι βρίσκεται τόσο μακριά από την πολυσύχναστη, θορυβώδη πόλη. Τρία μίλια από τη θάλασσα, το σπίτι του στη Σαντορ βρίσκεται σε ένα δίκτυο από κανάλια αλμυρού νερού γεμάτα με δέντρα και σπίτια ψαράδων. Δεν υπάρχουν δρόμοι εδώ - όλα τα ταξίδια γίνονται με βάρκα.
Στα 76 του, ο θείος Sorn σκύβει και κινείται αργά, αλλά κατέχει δύο θέσεις εργασίας - ως αγρότης κυδωνιών και γαρίδων, και ως ξεναγός.
Ο θείος Sorn λέει ότι αν και το σπίτι ξαναχτίστηκε, έζησε στο ίδιο οικόπεδο για όλη του τη ζωή. Το νεότερο από τα επτά παιδιά, υιοθετήθηκε από τη θεία του που ήταν ελέυθερη και άτεκνη. Όταν εγκατέλειψε το σχολείο στα 12, πήγε να δουλέψει, βοηθώντας τη θεία του να «τρέξει» το αγρόκτημα αλατιού.
Το ζευγάρι γέμιζε τις λίμνες στο πίσω μέρος του σπιτιού με θαλασσινό νερό, περίμενε το νερό να εξατμιστεί και έκανε εξόρυξη το αλάτι που έμενε πίσω. «Ήταν πολύ ξηρό και σκονισμένο», θυμάται ο Sorn. «Όταν ήμουν νέος, το πρόσωπό μου ήταν πάντα βρώμικο».
Όταν τα κέρδη από την καλλιέργεια αλατιού στέρεψαν, ο Sorn μετέτρεψε την επιχείρησή του σε αγρόκτημα γαλοπούλων και κυδωνιών, η οποία, όπως λέει, ήταν «πολύ πιο επιτυχημένη». Είναι σκληρή δουλειά όμως - ο Sorn συλλέγει μικρά κυδώνια από τη θάλασσα, τα μεταφέρει στις λίμνες του, περιμένει 8 μήνες για να μεγαλώσουν και στη συνέχεια τα βγάζει από το νερό με το χέρι, για να τα πουλήσει στους εμπόρους. Πρέπει να παρακολουθεί διαρκώς τα αρπακτικά σαλιγκάρια που προσπαθούν να εισέλθουν στα σφραγισμένα κοχύλια των κυδωνιών και να τα φάνε.
Οι τουρίστες - που επισκέπτονται την ημέρα για να χαλαρώσουν, να απολαύσουν ένα γεύμα θαλασσινών και να δοκιμάσουν την καλλιέργεια οστρακοειδών - δεν έχουν κανένα πρόβλημα να πιάνουν τα κυδώνια που κολυμπούν ελεύθερα στο νερό, αλλά οι γαρίδες είναι ένα άλλο θέμα: «Είναι πολύ γρήγορες και πηδάνε», λέει ο θείος Sorn.
Λάσπη, λαμπρή λάσπη
Όταν ο Thaksin Minman ήταν 40 ετών, η σύζυγός του πέθανε. Έχοντας τέσσερα παιδιά να μεγαλώσει και απελπισμένος για χρήματα, ο πρώην μοτοσικλετιστής ταξιστής κατέφυγε στο εμπόριο ναρκωτικών.
Απογοητευμένος από την τοπική κοινότητα στο Baan Laem, ένα ψαροχώρι στην ανατολική ακτή της νότιας Ταϊλάνδης, ο Minman έπιασε πάτο όταν συνελήφθη. Ένας αστυνομικός τον πείραξε, λέγοντάς του ότι πουλώντας ναρκωτικά σε εφήβους, καταστρέφει το μέλλον της χώρας.
«Αυτές οι λέξεις άλλαξαν τη ζωή μου για πάντα», λέει.
Ο Minman αποφάσισε να επανορθώσει, στήνοντας μια τουριστική επιχείρηση, αλλά φίλοι και συγγενείς γέλασαν μαζί του. «Κανείς δεν πίστευε σε μένα», λέει.
Το 2012, η τύχη του άλλαξε όταν συνάντησε τον Fud Himma - ο οποίος τον ακολούθησε χωρίς δισταγμό. Ως επιχειρηματικοί εταίροι οι δύο άνδρες αλληλοσυμπληρώνονται - ο Minman είναι ευέλικτος και ειλικρινής, ο Himma είναι πιο ήσυχος και πιο αυτόνομος. «Είναι καλύτερος από μένα με κάθε τρόπο», λέει ο Minman, «αλλά ποτέ δεν διαφωνεί μαζί μου, είναι η ηθική μου υποστήριξη».
Η αποστολή τους είναι να βγάλουν ολόκληρη την κοινότητα από τη φτώχεια. Για να γίνει αυτό, έχουν αφιερωθεί στη βιώσιμη διαβίωση.
Το πρώτο βήμα ήταν να πείσει τους ντόπιους να σταματήσουν να κόβουν τα δέντρα για κατασκευαστικούς σκοπούς. Τα συγκεκριμένα δέντρα είναι πεδίο αναπαραγωγής για καβούρια - την κύρια πηγή εισοδήματος του χωριού - και φέρνουν τους τουρίστες. Ζήτησαν επίσης από τα αλιευτικά σκάφη να δωρίσουν ένα έγκυο καβούρι ή δύο από κάθε ψαριά, εξηγεί ο Himma.
Τα καβούρια φυλάσσονται σε μια δεξαμενή - ασφαλή από τα δίχτυα - μέχρι να είναι έτοιμα για αναπαραγωγή. Οι επισκέπτες τουρίστες βοηθούν στη συνέχεια να επιστρέψουν τα καβούρια στη θάλασσα, ενώ φυτεύουν και σπόρους των δέντρων.
Μετά την επιτυχία τους, ο Minman άρχισε να σκέφτεται νέες ιδέες. Πριν από τρία χρόνια, σκέφτηκε το εξής:
«Μια μέρα, πήγα τους τουρίστες να πλυθούν στη θάλασσα», λέει. Αντί να καθαριστούν, η ομάδα πήρε λάσπη από τον πάτο της θάλασσας και την έριχναν ο ένας στον άλλον. Ο Minman μπήκε στη «μάχη» ως στόχος. «Όταν καθάρισα τη λάσπη αργότερα, παρατήρησα πόσο απαλό ήταν το δέρμα μου», λέει.
Η εργαστηριακή ανάλυση αποκάλυψε ότι η κρεμώδης, γκριζογαλάζια λάσπη είναι πλούσια σε μέταλλα, συμπεριλαμβανομένου του πυριτίου, που ωφελούν το δέρμα και τα μαλλιά. Η «φυσική εμπειρία spa», που τώρα προσφέρουν οι Minman και Himma, έχει αποδειχθεί τόσο δημοφιλής ώστε έχουν ξεκινήσει τη δική τους σειρά καλλυντικών προϊόντων με λάσπη, όπως σαπούνι, μάσκα προσώπου και περιποίηση μαλλιών.
Καθώς οι τουρίστες έχουν συσσωρευτεί στο Baan Laem, οι οικογένειες έχουν μεγαλώσει γύρω από το χωριό, μετατρέποντας τις περιουσίες των ντόπιων. Ο Minmam λέει ότι αισθάνεται εξαιρετικά υπερήφανος για τα επιτεύγματά του - «κανείς δεν με αγνοεί πια».
Cockle fishing and mud baths -- locals show you the real Thailand, Sarah Lazarus, CNN