ΤΑΞΙΔΙ ΕΛΛΑΔΑ

Μία γειτονιά της Αθήνας ανάμεσα στις 10 καλύτερες της Ευρώπης

Μία γειτονιά της Αθήνας ανάμεσα στις 10 καλύτερες της Ευρώπης
neasmyrniofficial/Instagram

Αναγνώστες του Guardian επέλεξαν τις αγαπημένες γειτονιές τους σε πόλεις της Ευρώπης και η βρετανική εφημερίδα δημοσίευσε τις επιλογές τους υπό τον τίτλο: «Δέκα από τις καλύτερες γειτονιές της Ευρώπης: Οι συμβουλές των αναγνωστών». 

Μία από τις γειτονιές αυτές είναι και η Νέα Σμύρνη, που φαίνεται πως έχει εντυπωσιάσει τους αναγνώστες του βρετανικού μέσου.

«Ανάμεσα στο κέντρο της Αθήνας και της θάλασσας βρίσκεται η καταπράσινη γειτονιά της Νέας Σμύρνης (με τραμ από το Σύνταγμα στην Αγία Φωτεινή ή 25 λεπτά χαλαρό περπάτημα)» γράφει το δημοσίευμα. Οι πλατείες της έχουν μία ενδιαφέρουσα ιστορία: Η γειτονιά πήρε το όνομά της από την ελληνική πόλη Σμύρνη, από όπου έφτασαν οι πρόσφυγες στην περιοχή.

«Η πλατεία Νέας Σμύρνης, χωρίς αυτοκίνητα, βρίσκεται στην καρδιά της γειτονιάς και είναι καταπληκτική με συντριβάνια, καταστήματα, εστιατόρια, μοντέρνα καφέ και μπαρ που ταιριάζουν σε όλες τις ηλικίες, τις τάσεις και τις τσέπες. Με μια πληθώρα υπαίθριων δραστηριοτήτων ψυχαγωγίας κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, είναι μια πραγματική ανακάλυψη όχι ένα τυπικό τουριστικό σημείο. Πέρα από την πλατεία και θα ανακαλύψετε το Άλσος, μια μεγάλη πράσινη όαση με πεύκα, κυπαρίσσια, κουκουναριές, μέρος ιδανικό για περίπατο. Έχει, επίσης, διαδρομή για τζόκινγκ, υπαίθριο γυμναστήριο και καφέ» σημειώνει.

Συγκεκριμένα, στη λίστα με 10 γειτονιές που περιλαμβάνει ο Guardian βρίσκονται οι παρακάτω περιοχές:

  1. Nowa Huta, Κρακοβία
  2. Śródmieście, Βρότσλαβ
  3. Wilhelminapark, Ουτρέχτη
  4. Vallecas, Μαδρίτη
  5. Moabit, Βερολίνο
  6. Le Panier, Μασσαλία
  7. Howth, Δουβλίνο
  8. Döbling, Βιέννη
  9. Józsefváros, Βουδαπέστη
  10. Νέα Σμύρνη, Αθήνα

Η ιστορία της Νέας Σμύρνης

Στο δικτυακό του τόπο ο Δήμος Νέας Σμύρνης μας ενημερώνει για την ιστορία της περιοχής. Ειδικά για την περίοδο μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή αναφέρει:

Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, στο πλαίσιο της αστικής αποκατάστασης των προσφύγων, η κυβέρνηση απαλλοτρίωσε εκτάσεις στην περιοχή αυτή για να στεγαστούν οι πρόσφυγες, οι οποίοι δημιούργησαν οικοδομικό συνεταιρισμό και λάμβαναν τα οικόπεδά τους έναντι αντιτίμου.

Είναι μοναδική περίπτωση προσφυγικού οικισμού, που αφενός δημιουργήθηκε σε ακατοίκητη περιοχή, αφετέρου σχεδιάστηκε εξαρχής ως αστικός. Οι πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στη Νέα Σμύρνη ήταν κυρίως από τα ιωνικά παράλια (Σμύρνη, Αδραμύττιο, Αϊβαλί, Φώκαια, Μοσχονήσια, Βουρλά, Τσεσμέ, Έφεσο), αλλά και από άλλες περιοχές (Πόντο, νότια και κεντρική Μικρά Ασία, Κωνσταντινούπολη, Θράκη). Το 1928, ο συνοικισμός είχε πληθυσμό μόλις 210 κατοίκων.

Η περιοχή αναπτύχθηκε σε πόλη με πληθυσμό 6.500 κατοίκων, στα 1933 και πριν το 1940, οι κάτοικοι είχαν φτάσει τους 15.000.
Η πόλη γνώρισε ραγδαία ανάπτυξη: Δημιουργήθηκε το πρώτο εξατάξιο Γυμνάσιο, η Ευαγγελική Σχολή, δύο Δημοτικά Σχολεία, ενώ το 1940, παραμονές του πολέμου εγκαινιάστηκε η Αγ. Φωτεινή.

Το Άλσος φυτεύτηκε το 1924, όταν υπουργός Γεωργίας ήταν ο Αλ. Παπαναστασίου και εκεί διοργανώθηκαν οι «Αγροτικές Γιορτές» και τα «Ανθεστήρια».

Την περίοδο αυτή ιδρύθηκε και ο Αθλητικός Όμιλος Νέας Σμύρνης, ο σημερινός Μίλωνας, ενώ ο Πανιώνιος Γ.Σ.Σ. που είχε ιδρυθεί στη Σμύρνη το 1890, εγκαταστάθηκε στη Ν. Σμύρνη μετά την παραχώρηση σε αυτόν του Δημοτικού Σταδίου, που ολοκληρώθηκε το 1940.

Η Νέα Σμύρνη έγινε δήμος μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και την Απελευθέρωση, το 1944.
Κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών του 1944, η περιοχή έγινε θέατρο μαχών μεταξύ Βρετανικών στρατευμάτων και μαχητών του ΕΛΑΣ.

Μετά τον πόλεμο, η πόλη ενσωματώθηκε στην Αθήνα, η οποία γιγαντώθηκε από την εσωτερική μετανάστευση και άρχισε να επεκτείνεται προς τα ανατολικά και νότια, με ολοένα αυξανόμενο πληθυσμό.

Οι πρώτες πολυκατοικίες εμφανίστηκαν στη Νέα Σμύρνη το 1955-60, γύρω από την κεντρική πλατεία και την πλατεία Χρυσοστόμου Σμύρνης. Η οικοδόμηση και οι μεγάλοι συντελεστές δόμησης εξαφάνισαν, τον ένα μετά τον άλλο, όλους τους ελεύθερους χώρους της πόλης.

Την τελευταία εικοσαετία, η Νέα Σμύρνη, έχοντας καλύψει όλη της την έκταση, αναπτύχθηκε αποκλειστικά καθ’ ύψος και ο πληθυσμός της διπλασιάστηκε.
Κεντρικό στοιχείο της ταυτότητάς της, είναι η ανάμνηση των δεσμών των πρώτων κατοίκων της με τη Μικρά Ασία.

Ως τόπος εγκατάστασης προσφύγων και μάλιστα, με συνειδητή πρόθεση την αναβίωση του μικρασιατικού, και κυρίως του σμυρναϊκού, περιβάλλοντος στη νέα πατρίδα, η Νέα Σμύρνη είναι ένας χώρος, του οποίου πλήθος στοιχείων και θεσμών φέρουν τη σφραγίδα της μικρασιατικής και προσφυγικής μνήμης, παραπέμπουν στη μικρασιατική καταγωγή των πρώτων οικιστών και τη διαιώνιση της μνήμης των χαμένων πατρίδων.

Έτσι, τα οδωνύμια της πόλης αναπαριστούν το μικρασιατικό τοπίο ή ιστορικά πρόσωπα μικρασιατικής καταγωγής, στιγμές και πρωταγωνιστές της μικρασιατικής εκστρατείας, τα υπαίθρια γλυπτά της απαθανατίζουν με διάφορους τρόπους την παλιά πατρίδα, τον πόλεμο, το δράμα της προσφυγιάς, αλλά και το χρονικό της εγκατάστασης και της δημιουργίας της νέας πόλης.