Φλουρής (γ.γ.Τουριστικής Πολιτικής): Ο βιώσιμος τουρισμός, κινητήρια δύναμη για Αειφόρο Ανάπτυξη

Γράφει ο Μύρωνας Φλουρής

Και αυτό, διότι συγκεντρώνει τα «φώτα» της δημοσιότητας, αλλά και τις προσδοκίες για τις μελλοντικές του επιδόσεις, συγκρινόμενος είτε με άλλους, είτε διαχρονικά με τον ίδιο του τον εαυτό.

Τελευταία, λόγω των τοπικών φαινομένων υπερτουρισμού (μεμονωμένων ακόμη), αλλά και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στους τουριστικούς προορισμούς και τις υποδομές τους, οι επιδόσεις αυτές αρχίσαν να εξετάζονται με ένα επιπρόσθετο πρίσμα: Αυτό της βιωσιμότητας.

Ο βιώσιμος ή αειφόρος τουρισμός περιλαμβάνει συγκεκριμένες αρχές και πρακτικές, που εφαρμόζονται για να διασφαλιστεί η ισορροπημένη ανάπτυξη του τουριστικού τομέα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού (UNWTO), αυτές οι αρχές περιλαμβάνουν:

• Βέλτιστη Χρήση των Περιβαλλοντικών Πόρων: Ο βιώσιμος τουρισμός προωθεί την αποτελεσματική χρήση των φυσικών πόρων, με σεβασμό στο περιβάλλον
• Σεβασμός στην Κοινωνική και Πολιτιστική Αυθεντικότητα: Προστατεύει τις τοπικές κοινότητες και προάγει την πολιτιστική αυθεντικότητα
• Βιώσιμη Οικονομική Δραστηριότητα: Ενισχύει την τοπική οικονομία, παρέχοντας δίκαια κατανεμημένα οφέλη σε όλους τους ενδιαφερόμενους
• Συμμετοχή Κοινωνικών Εταίρων: Η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη απαιτεί συνεργασία και συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών κοινοτήτων, των επιχειρήσεων και των ταξιδιωτών

Ο βιώσιμος τουρισμός δεν αφορά μόνο το περιβάλλον, αλλά την κοινωνία και την οικονομία, ενώ χαρακτηρίζεται ως ανθρωποκεντρικός, αφού συμβάλλει στην προστασία του πλανήτη και την ευημερία των ανθρώπων.

O τουρισμός αποτελεί -για το Υπουργείο Τουρισμού- ένα μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης. Στοχεύει στην ανάδειξη και ανάπτυξη της Ελληνικής Περιφέρειας με πολιτικές που προστατεύουν τις φυσικές πηγές και τη βιοποικιλότητα, τις πολιτιστικές παραδόσεις και την κληρονομία, τις τοπικές κοινωνίες και την ποιότητα ζωής αυτών. Η προστασία του τουριστικού προϊόντος κάθε περιοχής θεωρείται αναγκαία, ώστε να διατηρηθεί και να έχει τη δυνατότητα να ακμάσει περαιτέρω για τις υπόλοιπες γενιές. Επιπλέον, το μοντέλο του βιώσιμου τουρισμού αναζητά λύσεις στα προβλήματα φέρουσας ικανότητας των πιο αναπτυγμένων -αν όχι κορεσμένων- τουριστικά περιοχών και ανθεκτικότητας (resilience) των υποδομών τους.

Τα παραπάνω ακούγονται οραματικά μεν αλλά θεωρητικά, γίνονται όμως πιο απτά, αν οι αναπτυξιακές πολιτικές αξιολογηθούν με κριτήρια (αθροιστικά ή διαζευκτικά) της χωρικής και χρονικής επιμήκυνσης του τουρισμού. Η προσέγγιση αυτή είναι ο τρόπος που ισορροπεί τις ποσοτικές και ποιοτικές επιδόσεις του Τουρισμού.

Η ανάπτυξη των εναλλακτικών μορφών τουρισμού αποτελεί τον πιο σημαντικό τρόπο επίτευξης χρονικής και χωρικής επιμήκυνσης. Για τον λόγο αυτόν, έχει δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα, από το Υπουργείο Τουρισμού, στην κατανομή εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων για τη χρηματοδότηση υποδομών όπως μαρίνες, χιονοδρομικά κέντρα, ορειβατικά καταφύγια κλπ.

Έχουν, επίσης, διατεθεί κονδύλια για την καταγραφή, παρουσίαση και προώθηση ενναλακτικών μορφών, όπως ο γαστρονομικός, καταδυτικός κλπ. μέσω πλατφορμών. Επιπλέον, νομοθετικά, ενθαρρύνεται η αποκεντρωμένη λήψη αποφάσεων και διακυβέρνησης, δίνοντας «βήμα» στις τοπικές κοινωνίες (πρόσφατα θεσπίστηκε το Περιφερικό Συμβούλιο Τουρισμού), ενώ με τη δημοπράτηση έργων όπως αυτό των DMMOs (Διαχείριση Προορισμών), παρέχεται τεχνογνωσία για την ολοκληρωμένη προβολή και διοίκηση επιμέρους τουριστικών προορισμών.

Η εισαγωγή της βιωσιμότητας ως καθοριστικού παράγοντα χάραξης πολιτικής, προδιαγράφει ένα σύγχρονο, ήπιο μοντέλο ανάπτυξης του Τουρισμού της χώρας, που δίνει προτεραιότητα στην περιφέρεια, σέβεται το φυσικό, πολιτιστικό και ανθρώπινο κεφάλαιο κάθε προορισμού, ενώ διανέμει δίκαια τα οφέλη του.

Ο Μύρωνας Φλουρής είναι Γενικός Γραμματέας Τουριστικής Πολιτικής και Ανάπτυξης, του Υπουργείου Τουρισμού.

Διαβάστε ολόκληρο το αφιέρωμα του CNN Greece για τον τουρισμό ΕΔΩ