ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

10 από τις καλύτερες ταινίες με θέμα τις αμερικανικές εκλογές

10 από τις καλύτερες ταινίες με θέμα τις αμερικανικές εκλογές

Από αριστερά: οι Τζον Τραβόλτα και Εμα Τόμσον στην ταινία «Όλες οι Γυναίκες του Προέδρου», ο Μάικλ Ντάγκλας στην ταινία «Ο Έρωτας του Προέδρου» και ο Τζορτζ Κλούνι στην ταινία «Αι Ειδοί του Μαρτίου»

Universal Pictures / Columbia Pictures

H κούρσα για τον Λευκό Οίκο ιντριγκάρει τους κινηματογραφιστές εδώ και δεκαετίες, με μερικά εκπληκτικά αποτελέσματα. Το BBC News συνέταξε μια λίστα με 10 από τις καλύτερες ταινίες με θέμα τις αμερικανικές εκλογές – ανάμεσά τους κάποιες κλασικές επιλογές και άλλες λιγότερο γνωστές περιπτώσεις, που αξίζει να ανακαλύψει κανείς.

1. Όλες οι γυναίκες του Προέδρου (Primary Colors, 1998)

Μια από τις καλύτερες και λιγότερο γνωστές ταινίες του Μάικ Νίκολς, αυτή η σάτιρα ακολουθεί τον Τζακ Στάντον – που είναι ο Μπιλ Κλίντον σε όλα εκτός από το όνομα – στις προκριματικές εκλογές στο δρόμο προς τον Λευκό Οίκο. Ο Τζον Τραβόλτα υποδύεται τον γοητευτικό κυβερνήτη από τον Νότο μιμούμενος την άνεση του Κλίντον και τα συμπονετικά «νιώθω τον πόνο σου» βλέμματα, χωρίς όμως να γίνεται καρικατούρα. Η Έμα Τόμσον υποδύεται τη σύζυγό του, τη Σούζαν, μια Χίλαρι πριν ξεκινήσει τη δική της πολιτική καριέρα. Ο Άντριαν Λέστερ, στο ρόλο ενός νεαρού ιδεαλιστή διευθυντή της προεκλογικής εκστρατείας, ενσαρκώνει το θέμα της χαμένης αθωότητας που διατρέχει τόσες πολλές ταινίες για τις αμερικανικές εκλογές.

2. Όλοι οι Άνθρωποι του Προέδρου (All the President's Men, 1976)

Μπορεί η ταινία του Άλαν Πάκουλα να έχει ως κεντρικό θέμα της τη δημοσιογραφία, αλλά ταυτόχρονα είναι και μία από τις καλύτερες που μπορεί να δει κανείς γύρω από τη βρώμικη πολιτική της προεκλογικής εκστρατείας. Όταν ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ και ο Ντάστιν Χόφμαν, ως δημοσιογράφοι της Washington Post, Μπομπ Γούντγουορντ και Καρλ Μπέρνσταϊν, εντοπίζουν την αλήθεια πίσω από τη διάρρηξη στο κτηριακό συγκρότημα Γουότεργκεϊτ και τη συγκάλυψη που οδήγησε στην παραίτηση του Ρίτσαρντ Νίξον, μεγάλο μέρος της έρευνάς τους τους οδηγεί στην Επιτροπή των Ρεπουμπλικάνων για την Eπανεκλογή του Προέδρου. Η αδέξια προσπάθεια αυτής της επιτροπής να κλέψει πληροφορίες από τα κεντρικά γραφεία της Εθνικής Επιτροπής των Δημοκρατικών ήταν μόνο το πρώτο στοιχείο για την αποκάλυψη όλων των άλλων ανατριχιαστικών πτυχών της προεκλογικής εκστρατείας, από παράνομες πληρωμές μέχρι δολοφονίες χαρακτήρων.

3. Ο Πρόεδρος, Ένα Ροζ Σκάνδαλο κι Ένας Πόλεμος (Wag the Dog, 1997)

Η σάτιρα των Μπάρι Λέβινσον (σκηνοθεσία) και Ντέιβιντ Μάμετ (σενάριο) από τη δεκαετία του 1990 μοιάζει πιο επίκαιρη από ποτέ σήμερα, στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης και των διαφωνιών σχετικά με το τι συνιστά γεγονός. Ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο είναι στα καλύτερά του ως Κόνραντ Μπριν, ένας σύμβουλος προεκλογικής εκστρατείας που καλείται όταν μια ιστορία για τη σχέση του προέδρου με μια νεαρή γυναίκα γίνεται γνωστή δύο εβδομάδες πριν από τις εκλογές που θα τον κρατήσουν στο αξίωμα – σημειωτέον, η ταινία κυκλοφόρησε μόλις ένα μήνα πριν ξεσπάσει το σκάνδαλο Κλίντον-Λουίνσκι. Για να σώσει την προεκλογική εκστρατεία, ο Μπριν προσλαμβάνει έναν παραγωγό του Χόλιγουντ (Ντάστιν Χόφμαν) για να «δημιουργήσει» οπτικοακουστικό υλικό από έναν – δήθεν – πόλεμο με την Αλβανία (!).Ο Τύπος το χάφτει, το κοινό το χάφτει, και ποιος μπορεί να πει πια τι είναι αληθινό και τι όχι;

4. The War Room (1993)

Το πρωτοποριακό ντοκιμαντέρ των Ντ. Α. Πένεμπεϊκερ και Κρις Χέτζεντους βασίζεται είχε απίστευτη πρόσβαση στα παρασκήνια της εκστρατείας του Μπιλ Κλίντον για την προεδρία το 1992. Ο ίδιος ο Κλίντον εμφανίζεται ελάχιστα, και οι δύο κεντρικοί χαρακτήρες είναι ο υπεύθυνος στρατηγικής Τζέιμς Κάρβιλ και ο διευθυντής επικοινωνίας Τζορτζ Στεφανόπουλος. Σε μια σκηνή βλέπουμε τον τελευταίο να συνομιλεί τηλεφωνικά με έναν δημοσιογράφο που διερευνά μια φήμη για τον Κλίντον, ότι θα φανεί ανόητος και δεν θα έχει μέλλον αν γράψει αυτό το ψέμα – και κάνει την απάντηση αυτή να ακούγεται σαν γεγονός και όχι σαν απειλή. Η ταινία είναι συναρπαστική, καθώς αποτυπώνει όλη τη νεανική ενέργεια μιας εκστρατείας γεμάτης ελπίδα και αδρεναλίνη.

5. Δύναμις και Πάθος (The Best Man, 1964)

Η ταινία του Φράνκλιν Σάφερ σε σενάριο του Γκορ Βιντάλ ανήκει στην εποχή του Τζον Φ. Κένεντι, αλλά η ματιά της στις μηχανορραφίες για την επιλογή του προεδρικού υποψηφίου σε ένα διασπασμένο συνέδριο εξακολουθεί να αφορά και σήμερα πολλά θέματα της πολιτικής εκστρατείας, όπως το χρήμα, οι υποσχέσεις που δίνονται με αντάλλαγμα την υποστήριξη και οι «σκελετοί στις ντουλάπες» των υποψηφίων. Ο Χένρι Φόντα υποδύεται τον έμπειρο υπουργό Εξωτερικών Γουίλιαμ Ράσελ και ο Κλιφ Ρόμπερτσον τον νεαρό, αδίστακτο αντίπαλό του, γερουσιαστή Τζο Κάντγουελ. Ο Βιντάλ ρίχνει και μια σπόντα για την ομοφοβία της εποχής, με ένα από τα «βρώμικα όπλα» των αντιπάλων να είναι η φήμη μιας ομοφυλοφιλικής σχέσης.

6. State of the Union (1948)

Η κυνική ματιά στους συμβιβασμούς που απαιτεί μια πολιτική καριέρα καθιστά αυτό το δυνατό – και ελάχιστα γνωστό στο ευρύ κοινό – δράμα του Φρανκ Κάπρα μια από τις λιγότερο γλυκανάλατες ταινίες του. Ο Σπένσερ Τρέισι υποδύεται τον Γκραντ Μάθιους, έναν επιτυχημένο επιχειρηματία που είναι παντρεμένος και σε διάσταση με τη Mαίρη (Κάθριν Χέπμπορν), και σε σχέση με μια πολιτικά φιλόδοξη κληρονόμο και ιδιοκτήτρια εφημερίδας, την Κέι Θόρνταϊκ (Άντζελα Λάνσμπερι). Η Κέι θέλει να χρησιμοποιήσει τα χρήματα και την επιρροή της για να βάλει τον Γκραντ στον Λευκό Οίκο, αλλά θα χρειαστούν τη Μαίρη για να παίξει το ρόλο της πιστής συζύγου. Όπως κάθε ταινία του Κάπρα, έτσι και αυτή έχει ένα ιδεαλιστικό τέλος, αλλά το πραγματικό ενδιαφέρον της για εμάς σήμερα είναι το πώς παρουσιάζει τη σαγήνη της εξουσίας και τους συμβιβασμούς που συνεπάγεται η εκλογή ενός προέδρου.

7. Ο Έρωτας του Προέδρου (The American President, 1995)

Πριν δημιουργήσει την καταπληκτική σειρά του «Η Δυτική Πτέρυγα» (The West Wing) για τα παρασκήνια του Λευκού Οίκου, ο Άαρον Σόρκιν έγραψε αυτό το ρομάντζο που σκηνοθέτησε ο Ρομπ Ράινερ, με ήρωα τον χήρο και ανύπαντρο πρόεδρο Άντριου Σέπαρντ (Μάικλ Ντάγκλας) που διεκδικεί την επανεκλογή του. Όταν ερωτεύεται την περιβαλλοντική λομπίστρια Σίντνεϊ Έλεν Γουέιντ (Ανέτ Μπένινγκ), οι σύμβουλοι τού λένε να την κρατήσει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και οι αντίπαλοί του αρχίζουν να της επιτίθενται. Ο Σόρκιν διατηρεί κι εδώ τον ιδεαλισμό του για τη δυνατότητα της πολιτικής να κάνει κάτι καλό.

8. Αι Ειδοί του Μαρτίου (The Ides of March, 2011)

Αυτή η δυναμική ταινία του Τζορτζ Κλούνεϊ δεν είχε μεγάλη απήχηση όταν κυκλοφόρησε, ενδεχομένως επειδή η ιστορία της, που θύμιζε κάτι από τα σεξουαλικά σκάνδαλα του Κλίντον, δεν «τράβαγε» στα χρόνια του Ομπάμα. Ωστόσο αξιοποιεί έξυπνα το επίμονο θέμα της χαμένης πολιτικής αθωότητας, με τον Ράιαν Γκόσλινγκ να υποδύεται τον Στίβεν Μάγιερς, έναν νεαρό, πανέξυπνο σύμβουλο προεκλογικής εκστρατείας, ο οποίος πηγαίνει να εργαστεί για τον Μάικ Μόρις (Κλούνεϊ), έναν πολιτικά προικισμένο κυβερνήτη που είναι υποψήφιος για την προεδρία. Η Έβαν Ρέιτσελ Γουντ υποδύεται μια νεαρή ασκούμενη του Μόρις, και μόνο η αναφορά στο ρόλο της είναι αρκετή για να καταλάβεις πού οδηγείται η πλοκή. Αλλά τα παιχνίδια μεταξύ των υποψηφίων, των συμβούλων και του Τύπου, είναι τόσο έξυπνα και καλοπαιγμένα που η προβλεψιμότητα δεν έχει σχεδόν καμία σημασία.

9. Game Change (2012)

Η ταινία του Τζέι Ρόουτς για το πως ο γερουσιαστής Τζον Μακέιν (Εντ Χάρις) επέλεξε την κυβερνήτη της Αλάσκας Σάρα Πέιλιν (Τζούλιαν Μουρ) ως υποψήφια αντιπρόεδρο στη μάχη με τον Μπαράκ Ομπάμα για την προεδρία, είναι για να γελάς και να κλαις με τον καταιγισμό από λάθους ανθρώπους και λάθος αποφάσεις. Μένει αρκετά κοντά στα γεγονότα, και μερικές φορές μοντάρει πραγματικούς δημοσιογράφους και πολιτικούς σε σκηνές με τους ηθοποιούς. Ο Γούντι Χάρελσον υποδύεται τον σύμβουλο Στιβ Σμιντ που επέμενε ότι ο Μακέιν έπρεπε να επιλέγει μια γυναίκα για να έχει πιθανότητες απέναντι στον Ομπάμα, και η Σάρα Πόλσον τη Νικόλ Γουάλας, διευθύντρια επικοινωνίας της Πέιλιν, που δεν άντεξε την ασχετοσύνη της υποψήφιας αντιπροέδρου και παραιτήθηκε.

10. Head of State (2003)

Η προεδρία Ομπάμα απείχε ακόμη έξι χρόνια όταν ο κωμικός Κρις Ροκ έγραψε, σκηνοθέτησε και πρωταγωνίστησε σε αυτή την κωμωδία ως Μέις Γκίλιαμ, ένας ταπεινός τοπικός πολιτικός στην Ουάσινγκτον, ο οποίος στρατολογείται από τους Δημοκρατικούς για να θέσει υποψηφιότητα για πρόεδρος, όταν ο υποψήφιός τους πεθαίνει λίγο πριν τις εκλογές. Όλα είναι ένα τέχνασμα: οι Δημοκρατικοί θέλουν να πάρουν τα εύσημα για την υποψηφιότητα ενός μαύρου, ο οποίος είναι βέβαιο ότι θα χάσει, ενώ παράλληλα θα κρατήσουν τη θέση ανοιχτή για έναν από τους δικούς τους «εκλεκτούς» στην επόμενη θητεία. Αλλά την πατάνε, γιατί ο Μέις είναι ένας τύπος ευθύς, που δεν μασάει τα λόγια του, και λέει την αλήθεια στο κοινό, που τον λατρεύει. Η ταινία έχει και τις αδύναμες στιγμές της (όπως όταν ο ράπερ Nate Dogg παρεμβαίνει μουσικά ως αφηγητής), αλλά είναι ανάλαφρη και διασκεδαστική, θίγοντας παράλληλα και σοβαρά θέματα. Οπότε αγνοήστε τη χαμηλή βαθμολογία του 30% στο Rotten Tomatoes και δείτε την.