Η γραμματέας του Γιόζεφ Γκέμπελς δεν μετανιώνει για τίποτα

Παρόλο που ήταν η γραμματέας του υπουργού προπαγάνδας, Γιόζεφ Γκέμπελς, η Πόμσελ αγνοούσε το ολοκαύτωμα, τη γενοκτονία και τα βασανιστήρια των Εβραίων και των ομοφυλοφίλων.

Οι αναμνήσεις που έχει από το αφεντικό της είναι θετικές. Περιποιημένος, τζέντλεμαν, καθαρός, πολιτισμένος, πάντα τους μιλούσε με ευγένεια στο γραφείο, σε εκείνη και τις άλλες τέσσερις γραμματείς. Κάτι που φυσικά ερχόταν σε αντίθεση με το πρόσωπο που είχε κάθε φορά που μιλούσε στα πλήθη. Εκεί φώναζε και ξαφνικά γινόταν ένας «λυσσασμένος νάνος».

«Δεν τον βλέπαμε πολύ μέχρι να φύγει απ' το γραφείο, όταν και ερχόταν να μας μιλήσει, να ακούσει τις ερωτήσεις μας και να μάθει ποιοι τον είχαν καλέσει. Μερικές φορές έρχονταν τα παιδιά του για επίσκεψη και ήταν πολύ ενθουσιασμένα που έβλεπαν τον πατερούλη τους στη δουλειά. Ήταν πολύ ευγενικά και καθώς πρέπει και μας χαιρετούσαν με χειραψία» λέει.

Η Μπρουνχίλντε Πόμσελ δίνει την πρώτη και τελευταία συνέντευξη της ζωής της στην Guardian και ο λόγος είναι το ντοκιμαντέρ "A German Life" που περιέχει την αφήγησή της και προβλήθηκε πρόσφατα στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Μονάχου.

Σε ηλικία 105 ετών δε δείχνει να μετανιώνει καθώς, όπως λέει. «Δεν δίνω τη συνέντευξη για να ελαφρύνω τη συνείδησή μου» αναφέρει.

Σχεδόν τυφλή, η Μπρουνχίλντε Πόμσελ έχει χάσει σχεδόν εντελώς την όρασή της και νιώθει ανακουφισμένη που δεν πρόκειται να ζήσει για πολύ ακόμα.

«Στο λίγο που μου έμεινε -κι ελπίζω να είναι μέρες ή μήνες και όχι χρόνια- απλά εύχομαι να μη ξαναγίνουν όσα έγιναν τότε, αν και υπάρχουν και σήμερα φρικιαστικά συμβάντα... Ευτυχώς που δεν έχω παιδιά, και δε χρειάζεται να ανησυχώ επιπρόσθετα για όσα γίνονται.»

Η δουλειά της δίπλα στον υπουργό ήταν γραφειοκρατική, «μία απλή δουλειά» κατά την οποία εκείνη έπρεπε να παρέμβει στα στατιστικά που αρχειοθετούσε. Η Πόμσελ φρόντιζε να μειώνει τον αριθμό των νεκρών Γερμανών στρατιωτών και να αυξάνει τον αριθμό των Γερμανίδων που είχαν βιαστεί από τον Κόκκινο Στρατό. Ήταν πολύ γρήγορη στη δακτυλογράφηση.

«Μου είναι σημαντικό, βλέποντας το φιλμ, να αναγνωρίσω το είδωλό μου στον καθρέφτη, ώστε να καταλάβω τι έκανα λάθος», λέει. «Αλλά αλήθεια, δεν έκανα τίποτα παραπάνω απ' το να δακτυλογραφώ σε μια γραφομηχανή που ήταν στο γραφείο του Γκέμπελς» προσθέτει.

"Ο Γκέμπελς ήταν ένας πολύ καλός ηθοποιός"

Σύμφωνα με την Πόμσελ, η ίδια φέρθηκε όπως κάθε άλλος Γερμανός: «Όσοι σήμερα λένε ότι θα όρθωναν το ανάστημά τους και θα αντιστεκόντουσαν στους Ναζί, μπορεί να το πιστεύουν ειλικρινά, όμως είμαι σίγουρη πως αν βρίσκονταν εκεί δεν θα έκαναν και πολλά. Μετά την άνοδο του Ναζιστικού Κόμματος όλη η χώρα έμοιαζε να έχει μαγευτεί από ένα ξόρκι» λέει. «Παραδέχομαι πως τότε ήμουν μάλλον απολιτίκ, αλλά να ξέρετε πως αν είχα τον ιδεαλισμό της νιότης και τους πήγαινα κόντρα, δεν αποκλείεται να κατέληγα με σπασμένο το λαιμό μου...».

Η Πόμσελ διηγείται στη Guardian τη στιγμή που της έδωσαν το φάκελο της ακτιβίστριας Sophie Scholl, που εκτελέστηκε για εσχάτη προδοσία το 1943 επειδή μοίραζε αντιπολεμικά φυλλάδια στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου. «Ένας απ' τους ειδικούς συμβούλους του Γκέμπελς μου είπε να βάλω το φάκελο στο χρηματοκιβώτιο και να μην του ρίξω ούτε μία ματιά. Ήμουν πολύ ικανοποιημένη που με εμπιστευόταν κι έτσι δεν τον κοίταξα - η επιθυμία μου να τιμήσω την εμπιστοσύνη του ήταν δυνατότερη απ' την περιέργειά μου να διαβάσω όσα ανέφερε εκεί μέσα».

Η Πόμσελ μεγάλωσε με σιδερένια, πρωσική πειθαρχία, καθώς ο πατέρας της όταν επέστρεψε από τον «Μεγάλο Πόλεμο» απαγόρευσε τα γιο – γιο από το υπνοδωμάτιο των παιδιών. «Επρεπε να ξεπεράσουμε τον φόβο μας για τα κακά πνεύματα και τις μάγισσες μέχρι να φτάσουμε στην εξωτερική τουαλέτα» λέει. Και φυσικά κάθε φορά που τα παιδιά ήταν ανυπάκουα έτρωγαν μαστιγώματα. «Αυτό μου έμεινε», εξηγεί η ίδια. Όχι το τραύμα αλλά «η αίσθηση του καθήκοντος».

Η θέση που είχε στο γραφείο του Γκέμπελς η Πόμσελ ήταν σημαντική και καλοπληρωμένη. Πήγε στο υπουργείο προπαγάνδας όταν κάποιος την πρότεινε, αφού ήδη δούλευε στο κρατικό ραδιόφωνο. «Κολακεύτηκα, γιατί ήταν μια επιβράβευση που ήμουν η πιο γρήγορη δακτυλογράφος του ραδιοφωνικού σταθμού».

Επίσης θυμάται με αγάπη τη Μάγκντα Γκέμπελς. Όταν βομβαρδίστηκε το σπίτι της και καταστράφηκε ολοσχερώς, η Μάγκντα τη βοήθησε και της χάρισε ένα μεταξένιο κοστούμι από σπάνιο μαλλί. «Ποτέ δεν είχα κάτι τόσο κομψό όσο αυτό, ούτε πριν, ούτε έκτοτε. Ήταν και οι δύο πολύ καλοί μαζί μου» θυμάται.

Ο Γκέμπελς ήταν «κοντός αλλά καλοδιατηρημένος gentleman» που φορούσε «κοστούμια φτιαγμένα απ' τα καλύτερα υφάσματα και είχε πάντα ένα ελαφρύ μαύρισμα. Είχε πολύ περιποιημένα χέρια - πιθανότατα έκανε μανικιούρ κάθε μέρα», λέει γελώντας με τη σκέψη. «Βασικά δεν υπήρχε τίποτα να του προσάψεις». Τον λυπόταν μάλιστα επειδή κούτσαινε λίγο, «πράγμα που αντιστάθμιζε με το να είναι λίγο υπερόπτης και αλαζόνας».

Τον χαρακτηρίζει ως «πολύ καλό ηθοποιό» καθώς τις λίγες φορές που είδε την άλλη πλευρά του Γκέμπελς είχε τρομάξει. Λέει πως ένιωσε τρομοκρατημένη όταν τον είδε, λες κι έβλεπε άλλο άνθρωπο, στη σκηνή του Sportpalast του Βερολίνου να δίνει την διαβόητη πολεμική ομιλία του τον Φεβρουάριο του 1943.

Η ίδια και μια συνάδελφός της κάθονταν σε καλές θέσεις, πίσω ακριβώς απ' την Μάγκντα Γκέμπελς: «Ούτε ο καλύτερος ηθοποιός δεν θα μπορούσε να μεταμορφωθεί έτσι, από πολιτισμένος και συμπαθής άνθρωπος σε εξωφρενικό, καβγατζή νταή... Στο γραφείο είχε μια ευγένεια και κομψότητα, και το να τον βλέπω εκεί -σαν νάνο που ωρύεται- ήταν σοκαριστικό».

Όταν έμαθε πως ο Γκέμπελς αυτοκτόνησε το σοκ ήταν τεράστιο για την ίδια. Ήταν λίγες μέρες μετά την αυτοκτονία του Χίτλερ, όταν τους ενημέρωσαν πως και ο Γκέμπελς είχε ακολουθήσει το ίδιο μονοπάτι. Βρισκόταν μαζί με άλλες συναδέλφους σε ένα κρησφύγετο και παραδόθηκαν στον Κόκκινο Στρατό. Η ίδια αποφάσισε πως θα έλεγε την αλήθεια και τελικά φυλακίστηκε για πέντε χρόνια. Μονάχα όταν επέστρεψε στο σπίτι της έμαθε για το Ολοκαύτωμα, λέει.

Μέχρι σήμερα αναφέρεται σε αυτό ως «μια υπόθεση των Εβραίων».