Γιατί οι νεότερες γενιές γοητεύονται από τα ρετρό video games

Για τον Kingsley Ellis, έναν millennial που μεγάλωσε με τα μπλιπ και τα μπλουπ παιχνιδομηχανών όπως η Sega Mega Drive και η Nintendo N64, η γοητεία του ρετρό παιχνιδιού είναι απλή. «Όλα έχουν να κάνουν με τη νοσταλγία», λέει στον Guardian ο Ellis, του οποίου ο λογαριασμός στο TikTok, UnPacked, έχει 1,5 εκατομμύριο ακόλουθους.

Το ενδιαφέρον του εστιάζεται κυρίως σε παλιές παιχνιδομηχανές, ενώ τα πιο δημοφιλή βίντεο από πλευράς θεάσεων, έχουν να κάνουν με περίεργα ρετρό περιφερειακά, όπως ο αναπνευστήρας PediSedate, που επέτρεπε στους παιδοδοντιάτρους να χορηγούν δόσεις υποξειδίου του αζώτου στους ασθενείς τους ενώ έπαιζαν παιχνίδια, ή η ραπτομηχανή που ελεγχόταν από ένα Game Boy.

«Νομίζω ότι το σημερινό κύμα τεχνολογίας θα αγνοηθεί σχεδόν στο μέλλον», λέει. «Δεν αισθάνομαι ότι έχει τις ιδιότητες που χρειάζεται για να νοσταλγηθεί», λέει

Αυτό το συναίσθημα φαίνεται να βρίσκει απήχηση και σε ένα αυξανόμενο τμήμα της γενιάς Z και της γενιάς Άλφα. Η δημοτικότητα των καναλιών όπως αυτό του Ellis αντανακλά μια ευρύτερη λατρεία για τη ρετρό τεχνολογία, η οποία είναι εμφανής στην άνοδο των σχετικών βίντεο, την αναβίωση της αισθητικής της εποχής του web 1.0 (σκεφτείτε γυαλιστερά κουμπιά, διαβαθμίσεις και screensavers των Windows XP), ένα φίλτρο που μεταμορφώνει τους ανθρώπους σε χαρακτήρες παιχνιδιών του PlayStation 2 και την δημοφιλία παλαιότερων γκάτζετ∙ πέρυσι, μια ψηφιακή φωτογραφική μηχανή Olympus 20 ετών χαρακτηρίστηκε ως «το πιο καυτό gadget της γενιάς Z».

Έμπνευση για ακροατές και μουσικούς

Τα μουσικά θέματα και τα γραφικά των παλιών βιντεοπαιχνιδιών επανέρχονται όλο και συχνότερα, σε νέα πλαίσια. Τα παιχνίδια αποτελούν εδώ και καιρό πηγή έμπνευσης για τους καλλιτέχνες – σκεφτείτε τη μελωδία από το «Golden Axe» που χρησιμοποίησε ο Jay-Z στο «Money, Cash, Hoes», τη χρήση της μουσικής του «Final Fantasy» από τον Lil B και των ήχων του «Street Fighter» από τον D Double E.

Στην ανεξάρτητη διαδικτυακή ραδιοφωνική πλατφόρμα NTS, με εκατομμύρια αφοσιωμένους ακροατές, η μουσική των βιντεοπαιχνιδιών αποτελεί μέρος του τακτικού προγράμματος, κυρίως μέσω της εκπομπής «Otaku».

«Το πάθος μας πηγάζει από την πεποίθηση ότι η μουσική βιντεοπαιχνιδιών και anime συχνά δεν λαμβάνει την αναγνώριση που της αξίζει» λέει ο παραγωγός της, Thierry Phung.

Για τον ίδιο, και για άλλα παιδιά της δεκαετίας του '90, τα βιντεοπαιχνίδια ήταν μια πύλη προς τη μουσική ανακάλυψη. Πολλά παιδιά άκουσαν για πρώτη φορά είδη όπως η jungle και η breakbeat ενώ μάχονταν εικονικούς εχθρούς. Το viral σουξέ «Boy's a Liar Pt. 2» της PinkPantheress, λέει ο Phung, μοιάζει να βγήκε από διαφήμιση του PlayStation, και η Charli XCX έκανε το soundtrack του διαφημιστικού σποτ για το Super Nintendo World της Universal Studios.

Η παλαιότερη gaming electronica αναβιώνει επίσης μέσω DJs του YouTube όπως ο Ryland Kurshenoff – του οποίου το «PlayStation jungle mix» έχει αναπαραχθεί πάνω από 2,4 εκατομμύρια φορές τον τελευταίο χρόνο – και ο Slowerpace 音楽, ο οποίος δημιουργεί vaporjazz συνθέσεις για φανταστικά video games.

NPCs και cosy gaming

Επίσης, έχει παρατηρηθεί μια άνοδος των ηθοποιών και χορευτών που συμπεριφέρονται ως NPCs (Non Player Characters, δηλαδή χαρακτήρες βιντεοπαιχνιδιών που δεν ελέγχει ο παίκτης), όπως η Pinkydoll, με τους 1,7 εκατομμύρια followers της, και οι χορογράφοι της γενιάς Z @dem_bruddaz, οι οποίοι παίρνουν αυτή την τάση και τη μετατρέπουν σε ένα είδος αστικού cosplay, παριστάνοντας NPCs σε δρόμους, πάρκινγκ και άλλους δημόσιους χώρους.

Αλλά για την 27χρονη Gabi, (γνωστή στο TikTok ως @babesgabes), και μια αυξανόμενη κοινότητα των λεγόμενων cosy gamers, η γοητεία των παλαιότερων παιχνιδιών δεν έχει να κάνει τόσο με τη χρήση τους από τη σημερινή ποπ κουλτούρα, όσο με την άνεση και την απλότητα του παρελθόντος. «Παίζω για τη νοσταλγία», λέει. «Αυτό χαλαρώνει το μυαλό μου και με αφήνει να αποδράσω σε έναν διαφορετικό κόσμο. Είναι ένα εξαιρετικό αγχολυτικό». Μια μελέτη του 2022 αποκάλυψε ότι το ήμισυ της γενιάς Z δήλωσε ότι τα παιχνίδια βελτιώνουν την ψυχική τους υγεία.

Σε έναν κόσμο αδυσώπητων τεχνολογικών εξελίξεων και αυξανόμενου άγχους για την τεχνητή νοημοσύνη, η Britt Rivera, ατζέντισσα παικτών esports, αναρωτιέται αν η προτίμηση της γενιάς Z για το ρετρό gaming συνδέεται με τη σταθερότητά του.

«Παρέχει μια σταθερά – δεν πρόκειται να μεταμορφωθεί σε κάτι άλλο αύριο», λέει.

Λαμβάνοντας υπόψιν του διαρκώς ταραγμένους καιρούς στους οποίους μεγάλωσε αυτή η γενιά, δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί οι νεότεροι παίκτες μπορεί να βρουν κάτι παρήγορο και μη απειλητικό στα γραφικά με pixel, τις χαζές κινήσεις των χαρακτήρων σε ένα παλιό παιχνίδι «Grand Theft Auto» ή τις πάντα προβλέψιμες ατάκες των NPCs.

Και καθώς η τεχνολογία έχει εμμονή με το πιο καινούργιο και πιο καλό, το ρετρό παιχνίδι προσφέρει ένα αναζωογονητικό διάλειμμα, μια επιστροφή σε απλούστερες εποχές. Αλλά πέρα από αυτό, τα παιχνίδια των δεκαετιών του '80 και του '90 αποτελούν τα θεμέλια πάνω στα οποία χτίστηκαν οι σημερινοί γίγαντες του gaming. «Η μουσική, τα γραφικά, οι διάλογοι, τα ρούχα – είναι μια ολόκληρη εμπειρία», λέει η Gabi. «Υπάρχει μια βαθύτερη πολιτιστική σημασία. Είναι ένα κομμάτι της Ιστορίας».