Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ ζητάει συγγνώμη από τους καρχαρίες - Για το «Jaws» φυσικά

Για όλους έρχεται κάποτε η ώρα της αυτοκριτικής, για το Στίβεν Σπίλμπεργκ συγκεκριμένα ήρθε περίπου μισό αιώνα μετά την προβολή της ταινίας «Jaws» - «Τα σαγόνια του καρχαρία» για την οποία ο σκηνοθέτης αισθάνεται σήμερα τύψεις.

Η ταινία κυκλοφόρησε το 1975 και άλλαξε πολλά πράγματα. Τον κινηματογράφο αρχικά, αλλά για πολλούς και τον τρόπο με τον οποίο βλέπουν τους καρχαρίες ή και τη θάλασσα γενικότερα.

Ο Στίβεν Σπίλμπεργκ, 47 χρόνια μετά, παραδέχθηκε ότι το βραβευμένο με Όσκαρ θρίλερ δυσφήμησε τους καρχαρίες, ενισχύοντας την επιθυμία των ανθρώπων για σούπα με πτερύγια τη δεκαετία του 1990.

Όπως είπε, είναι «πραγματικά μετανιωμένος» για την όποια επίδραση είχαν ο ίδιος και η ταινία του στη ραγδαία συρρίκνωση του παγκόσμιου πληθυσμού καρχαριών.

«Πραγματικά και μέχρι σήμερα λυπάμαι για τον αποδεκατισμό του πληθυσμού των καρχαριών, λόγω του βιβλίου και της ταινίας. Ειλικρινά, μετανιώνω γι' αυτό» είπε ο 75χρονος Σπίλμπεργκ στην εκπομπή «Desert Island Discs» στο ραδιόφωνο του BBC.

Στην ερώτηση πώς θα ένιωθε αν ο ίδιος ήταν περικυκλωμένος από καρχαρίες, στο φανταστικό ερημονήσι που είχε στηθεί για το σκηνικό της ταινίας, ο Σπίλμπεργκ απάντησε: «Είναι ένα πράγμα που ακόμα φοβάμαι. Όχι για να με φάει ένας καρχαρίας, αλλά ότι οι καρχαρίες είναι κατά κάποιον τρόπο θυμωμένοι μαζί μου για τη φρενίτιδα των ψαράδων που συνέβη μετά το 1975».

Μεταξύ άλλων, ο Στίβεν Σπίλμπεργκ ξεκαθάρισε ότι οι σκηνοθέτες «δεν πρέπει να χειραγωγούν το κοινό εκμεταλλευόμενοι το θυμικό του», τονίζοντας ότι για αυτό νιώθει ενοχές. «Το έκανα αυτό μερικές φορές στο "Πνεύμα του Κακού" και οπωσδήποτε στα "Σαγόνια του Καρχαρία"» παραδέχεται.

Ο παγκόσμιος πληθυσμός των καρχαριών μειώθηκε κατά περίπου από 70%, μεταξύ 1970 και 2018. Μια μελέτη του 2013 υπολόγισε ότι 100 εκατομμύρια καρχαρίες σκοτώνονται ετησίως. Επιπλέον, πέρυσι, η Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης ανέφερε ότι το 37% των καρχαριών απειλούνται με εξαφάνιση, με κάποιους να θεωρούν ότι τα παραπάνω αποτελέσματα είναι εν μέρει απόρροια της ταινίας «Τα Σαγόνια του Καρχαρία».

Ο Κρις Λόου, διευθυντής του εργαστηρίου για τους καρχαρίες στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λονγκ Μπιτς, είπε ότι η ταινία έκανε την κοινωνία να βλέπει τους καρχαρίες, ως επιθετικούς και εχθρικούς προς τους ανθρώπους: «Η ταινία ήταν ένα σημείο καμπής. Έκανε τους ανθρώπους να σκέφτονται πολύ αρνητικά για τους καρχαρίες, κάτι που απλώς διευκόλυνε την υπεραλίευση τους».

Μια έρευνα του 2021 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το 96% των ταινιών με καρχαρίες, τους απεικονίζουν ως απειλητικούς προς το είδος μας. Σε απάντηση, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Φλόριντα ανέφερε ότι οι καρχαρίες το ίδιο έτος σκότωσαν 11 ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.

Ο Πίτερ Μπένκχλεϊ, ο συγγραφέας του βιβλίου στο οποίο βασίστηκε η ταινία, είχε εκφράσει στο παρελθόν τη λύπη του για τη συγγραφή του μυθιστορήματος, το οποίο πούλησε περίπου 20 εκατομμύρια αντίτυπα.