26 χρόνια χωρίς τον Στράτο Διονυσίου. Η φτώχεια, η ακμή, η φυλακή και η δικαίωση της νύχτας
Σαν σήμερα μια φωνή εμβληματική για το λαϊκό πάλκο έσβησε αφήνοντας πίσω του ένα κενό δυσαναπλήρωτο. Ένα τέταρτο του αιώνα πριν περίπου, ο Στράτος Διονυσίου έφυγε απρόσμενα το πρωϊνό της 11ης Μαΐου 1990 από ρήξη ανευρύσματος κοιλιακής αορτής σε ηλικία μόλις 55 χρόνων και το νυχτερινό κέντρο Στράτος στη Φιλελλήνων δεν θα γνώριζε ποτέ τις δόξες που σημάδεψαν δεκαετίες στην αθηναϊκή νύχτα.
Έχοντας ζήσει σχεδόν μυθιστορηματικά, περνώντας από την επιτυχία, την αναγνώριση και την καταξίωση στις φυλακές και τα studio ηχογράφησης με το ίδιο στιβαρό πνεύμα στη φωνή ο Διονυσίου ήταν ένας εραστής της ελληνικής μουσικής και του πάλκου και το αντίπαλο δέος του Στέλιου Καζαντζίδη.
Λίγες ώρες πριν φύγει ο Στράτος Διονυσίου διασκέδαζε το φανατικό κοινό του ενώ νωρίτερα, το ίδιο απόγευμα, ηχογράφησε 9 τραγούδια για τον δίσκο Ποιος άλλος που κυκλοφόρησε ένα μήνα μετά τον θάνατό του, κάνοντας ρεκόρ πωλήσεων. Σύμφωνα με τον δημιουργό της τελευταίας αυτής δουλειάς, Τάκη Μουσαφίρη, το τελευταίο τραγούδι που ηχογράφησε εκείνη την ημέρα, ήταν το Μη μ’ αφήνεις μόνο μου. Εκείνος μας άφησε, 26 χρόνια πριν με τον θόρυβο που προκαλούν ροκ σταρ.
Τα δημοσιεύματα των εφημερίδων έγραψαν πολλά για όσα έγιναν στη σουίτα 707 του ξενοδοχείου Χανδρής το βράδυ της απώλειας. Όταν μεταφέρθηκε στον Ευαγγελισμό ήταν σύμφωνα με τους γιατρούς κλινικά νεκρός. Η επίσημη ανακοίνωση του προϊσταμένου της ιατροδικαστικής υπηρεσίας ανέφερε ότι ο θάνατος του Διονυσίου οφειλόταν σε ρήξη ανευρίσματος κοιλιακής αορτής.
Αυτά είναι λίγα από όσα αξίζει να θυμάσαι για τον λαϊκό βάρδο που ήταν, είναι και θα είναι ένας θρύλος του μουσικού πενταγράμμου που κέρδισε την αθανασία με τη βαριά, σαν βράχο, φωνή του.
Ο Στράτος Διονυσίου γεννήθηκε στις 8 Νοεμβρίου του 1935 στη Νιγρίτα Σερρών. Οι γονείς του Αγγελος και Στάσα ήταν πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία. Ζώντας μέσα στην ανέχεια των καιρών, πάλευε για να επιβιώσει και το 1948, μετά την απώλεια του πατέρα του αποφασίζει να γράψει τη δική του ιστορία. Είχε ήδη αφήσει ένα χρόνο νωρίτερα το χωριό του για να εγκατασταθεί μόνιμα στους Αμπελόκηπους της Θεσσαλονίκης όπου και συνάντησε τη σύντροφο και γυναίκα της ζωής του, Γεωργία Λαβένη. Ήταν μαζί για τριάντα πέντε χρόνια και οι απόγονοι τους, οι Άγγελος, Τασούλα, Στέλιος και Διαμαντής συνέχισαν τη δυναστεία του, ο καθένας με το δικό του τρόπο.
Ήταν πολλά. Ράφτης, μικροπωλητής, εργάτης προτού κάνει την πρώτη του εμφάνιση στο νυχτερινό κέντρο Φαρίντα της Θεσσαλονίκης. Με παρότρυνση συναδέλφων του κατεβαίνει στην πρωτεύουσα ξεκινώντας την καριέρα του. Η Καίτη Γκρέυ, ήδη μεγάλο όνομα στη νύχτα του προτείνει να συνεργαστούν. Ήταν μόλις η αρχή.
Είναι 1959. Ξεκινάει στον Αστέρα της Κοκκινιάς, κυκλοφορεί τον πρώτο του δίσκο 45 στροφών και τραγουδάει το Δεν είμαι ένοχος των Χρήστου Κολοκοτρώνη και μουσική Σταύρου Χατζηδάκη. Η βραχνάδα του πλέον γίνεται αναγνωρίσιμη. Η δισκογραφική Columbia του κλείνει αποκλειστικό συμβόλαιο συνεργασίας και αυτό σημαίνει πολλά.
Το 1967 συναντάει τον Άκη Πάνου, τραγουδάει τα Γιατί, καλέ γειτόνισσα, Ασ’ τη να φύγει, Μια γυναίκα και αναρίθμητα άλλα κομμάτια που τον καθιερώνουν και ο Μίμης Πλέσσας τον επιλέγει για να τραγουδήσει το Βρέχει Φωτιά Στη Στράτα Μου σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου για την ταινία Ορατότης Μηδέν. Ακολουθούν Ο Παλιατζής, η Αφιλότιμη και οτιδήποτε ακούγεται ακόμη και σήμερα εμμονικά.
Το σκάνδαλο δεν αργεί να προκύψει στη ζωή του. Το 1973 μια άτυχη στιγμή ή μια στημένη παγίδα, φέρνουν τον Στράτο Διονυσίου στις αγροτικές φυλακές της Τίρυνθας. Στο αυτοκίνητο του βρέθηκε ποσότητα απαγορευμένων ουσιών. Ωστόσο, ο Στράτος Διονυσίου ήταν ο Στράτος μέσα και έξω από τα κάγκελα. Για πρώτη φορά στα χρονικά επιτρέπεται να γίνει ηχογράφηση δίσκου μέσα στο κελί.
Ο Τάκης Φιλιππίδης, ο ηχολήπτης που επιμελήθηκε την ιστορική αυτή ηχογράφηση είπε σε συνέντευξη του στον Θάνο Κουτσανδρέα στο περιοδικό Λαϊκό Τραγούδι αυτά:
“Ο Διονυσίου ήταν άλλη πάστα άνθρωπος. Ήταν μαγκάκι, δεν σήκωνε πολλά – πολλά. Αλλά φωνάρα ο άνθρωπος. Και όλα τα έγραφε με τη μία. Σκέψου ότι όση ώρα περίμενε στο στούντιο για να μπει να γράψει το δικό του τραγούδι, μάθαινε αυτό που κάνανε πρόβα στο διπλανό. Έτσι και του λέγανε «έλα πες το» ήταν ικανός να το γράψει κι αυτό με την πρώτη. Την περίοδο που ήταν στην φυλακή (το 1975 νομίζω) για την γνωστή υπόθεση, η εταιρία για να τον υποστηρίξει αποφάσισε να του βγάλει ένα μεγάλο δίσκο. Τα τραγούδια τα έγραψε ο Μ. Πλέσσας με στίχους του Λ. Παπαδόπουλου. Η Columbia μας έδωσε ένα κινητό στούντιο και πήγαμε όλοι μαζί στις φυλακές της Τίρυνθας για την ηχογράφηση. Εκεί να δεις ιστορίες. Κάτσαμε και διαμορφώσαμε την αίθουσα της μουσικής των φυλακών σε στούντιο. Την γεμίσαμε με στρώματα και έτσι κάναμε την ηχογράφηση. Ο Διονυσίου, φυσικά, τα είπε όλα με την μία κι έτσι, ούτε μια μέρα παραπάνω δεν καταφέραμε να καθίσουμε. Ο δίσκος κυκλοφόρησε με τον τίτλο Πάλι Mαζί Mας”. Το Πάσχα του 1976 αποφυλακίζεται με καθαρό ποινικό μητρώο.
Κανείς δεν δεχόταν να τον προσλάβει. Ο Τόλης Βοσκόπουλος ωστόσο απαιτεί από τον επιχειρηματία του κέντρου όπου εμφανιζόταν να εμφανιστεί μαζί του. “Ή έρχεται και ο Διονυσίου ή φεύγω και εγώ” φέρεται να είπε τότε ο Βοσκόπουλος και η δεύτερη ακμή του Στράτου Διονυσίου ξεκινάει.
Η δεκαετία της αποκαλούμενης Αλλαγής, τα 80s, είναι και η δεκαετία της ηγεμονίας του. Ο Διονυσίου ενθουσιάζει στη νύχτα, κάνει απανωτές δισκογραφικές επιτυχίες χωρίς προηγούμενο, χαρίζει στο λαϊκό πεντάγραμμο τα κομμάτια Τα Πήρες Όλα, Και Λέγε Λέγε, Άκου, Βρε Φίλε, Ο Σαλονικιός, Με Σκότωσε Γιατί Την Αγαπούσα, Εγώ Ο Ξένος και συνεργάζεται με μεγάλες φωνές όπως οι Γιάννης Πάριος και Χαρούλα Αλεξίου.
Ο Στράτος Διονυσίου έχει τραγουδήσει περισσότερα από 5.000 τραγούδια στο πάλκο, κυκλοφορούσε μονάχα όσα έκαναν πάταγο στη νύχτα και ο αστικός μύθος λέει ότι μπορούσε να ξεκινά την ηχογράφηση ενός τραγουδιού το μεσημέρι και μέχρι το απόγευμα να έχει ολοκληρώσει ολόκληρο τον δίσκο.
“Υπήρξε ένας μεγάλος, λαϊκός τραγουδιστής. Στάθηκε για τριάντα ολόκληρα χρόνια αγωνιστής του κλασικού και αυθεντικού λαϊκού τραγουδιού, που το υπερασπίσθηκε δυναμικά, σταθερά και με μεγάλη συνέπεια. Το κενό που αφήνει ο Στράτος Διονυσίου, αυτός ο ακούραστος εργάτης του λαϊκού τραγουδιού, είναι δυσαναπλήρωτο” είπε ο λακωνικός Στέλιος Καζαντζίδης για την απώλεια της 11ης Μαΐου 1990.
“Ό,τι έκανα στην ζωή μου δεν το μετάνιωσα και τα λάθη μου μπορεί να έβλαψαν εμένα και να τα πλήρωσα ακριβά, αλλά δεν έβλαψα ποτέ κανένα, παρά μόνο τον εαυτό μου” είχε πει ο Στράτος που 26 χρόνια πριν τα πήρε όλα και έφυγε.