ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

«Μεσίας»: Η σειρά του Netflix που σταμάτησε επειδή μάς είπε πολύ άβολες αλήθειες

«Μεσίας»: Η σειρά του Netflix που σταμάτησε επειδή μάς είπε πολύ άβολες αλήθειες
Netflix

Η σειρά του Netflix «ο Μεσίας» («Messiah») δεν θα έχει δεύτερη σεζόν. Αυτή είναι η «τηλεοπτική» είδηση που δεν λέει και πολλά. Ο λόγος που δεν θα έχει δεύτερη σεζόν, όμως, ενώ αρχικά είχε προγραμματιστεί, λέει πάρα πολλά σε έναν κοσμο στον οποίο όλοι έχουμε ανάγκη να πιστέψουμε σε κάτι, αρκεί να μην ενοχλεί αυτά που πιστεύουμε ήδη.

Η σειρά, ο πρώτος κύκλος της οποίας έκανε πρεμιέρα την Πρωτοχρονιά, είναι ανησυχητική. Με την έννοια ότι τη βλέπεις και μετά όσα είδες γυρίζουν στο μυαλό σου και κάποια στιγμή έρχονται να κατακάτσουν μέσα σου σαν ένα παζλ από μεγάλες αλήθειες που όλοι σκέφτονται, αλλά κανείς δεν λέει δυνατά.

Όλοι θέλουμε να πιστέψουμε σε κάτι

Ο «Μεσίας» είναι ένας άνθρωπος που εμφανίζεται στον πολύ ταραγμένο μας κόσμο για να μας μπερδέψει, να μας βάλει μπροστά στις προσωπικές και πανανθρώπινες αλήθειες μας, να δώσει ελπίδα, αλλά ταυτόχρονα και πάρα πολλή αμφισβήτηση.

Ο Αλ-Μασίχ, ένας άνθρωπος από τη Συρία έρχεται στο δυτικό κόσμο, στην καρδιά των ΗΠΑ, από τη Μέση Ανατολή και μπορεί να κάνει θαύματα, να παρασύρει τα πλήθη, αλλά ίσως και να είναι η τέλεια απάτη ή ένας πράκτορας των Ρώσων που θέλει να διαλύσει τη Δύση.

Στην πραγματικότητα τίποτε απ' όλα αυτά δεν έχει σημασία. Σημασία έχει πόσο εμείς, καθένας από τη σκοπιά που βλέπει τα πράγματα, είμαστε έτοιμοι να δεχθούμε ένα νέο μεσία στον κόσμο.

Ο Αλ-Μασίχ εμφανίζεται για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια μια αμμοθύελλας στην έρημο και μετά από έναν εμψυχωτικό λόγο οδηγεί μια ομάδα από πρόσφυγες Παλαιστίνιους της Συρίας, στα σύνορα με το Ισραήλ. Οι αρχές τον συλλαμβάνουν και ανακρίνεται από έναν Ισραηλινό πράκτορα, που παλεύει με τα δικά του ενοχικά μυστικά.

Από και και πέρα με φόντο τις τρεις μεγάλες μονοθεϊστικές θρησκείες και πολιτισμούς (χριστανισμό, Ισλάμ και Ιουδαϊσμό), που δεν λέγονται τυχαία και μεσιανικές, αλλά και την πολύ μπερδεμένη Αμερική και τη διεθνή πολιτική, ο Αλ-Μασίχ μπαίνει στη ζωή μας και τα κάνει όλα άνω κάτω. Για την ακρίβεια, προκαλεί μια ενδοσκοπική χιονοστιβάδα, σε όλα τα επίπεδα, που δεν προκαλεί εκπλήξεις, προκαλεί όμως πολλά ερωτήματα, με βασικότερο το εξής:

Τι θα γινόταν στον κοσμο, αν όλοι λέγαμε τις αλήθειες μας και δρούσαμε πάνω σ' αυτές;

Στο Τέξας, ο Αλ-Μασίχ πετυχαίνει μια μικρή πόλη μετά από έναν τυφώνα που την ισοπεδώνει. Ο πάστορας της πόλης γραπώνεται επάνω του και όπως και όλοι οι χαρακτήρες στην πορεία της σειράς -του Προέδρου των ΗΠΑ συμπεριλαμβανομένου- προβάλει στο σιωπηλό Αλ-Μασίχ τη δική του ανάγκη να πιστέψει σε κάτι.

Ένας πολύ σκληρός κόσμος αναζητά σωτήρες

Η σειρά αντιμετωπίζει πολύ «κλινικά» τις τρεις θρησκείες που εμπλέκονται σε αυτήν και μεταφέρει με μεγάλη ακρίβεια αυτό στο οποίο έχουν εξελιχθεί:

Το Ισλάμ από τη μια αναζητά την ειρήνη και από την άλλη, μια μικρή ακραία μερίδα του μέσω της τυφλής πίστης και πλύσης εγκεφάλου διαλύει τα πάντα.

Οι Εβραίοι ζουν μονίμως διχασμένοι ανάμεσα στην πανάρχαια -πρώτη απ' όλες- θρησκεία τους και την πίστη στον απόλυτο θεό από τη μία, και τον κυνισμό της πραγματικότητας, του αδιανόητα σκληρού παρελθόντος και της ανάγκης για πραγματισμό από την άλλη.

Οι χριστιανοί έχουν χάσει κάθε εστίαση, έχουν μετατραπεί σε μια παντελώς αποπροσανατολισμένη ομάδα ανθρώπων που ακόμη κι αν θέλουν να πιστέψουν, ζουν πλέον με έναν τόσο μη-πνευματικό τρόπο, που αυτό είναι αδύνατον.

Ο Αλ-Μασίχ, για τον οποίο γνωρίζουμε ελάχιστα, έρχεται να τους βάλει όλους αυτούς, ατομικά και συλλογικά στο «ντιβάνι». Δεν κάνει ψυχοθεραπεία, καθώς μιλάει ελάχιστα. Ψυχαναλυτής είναι. Τα λένε μόνοι τους, αντιδρούν μόνοι τους, φρικάρουν μόνοι τους, καταρρέουν μονοι τους. Και επιλέγουν να αλλάξουν ή να μην αλλάξουν, μόνοι τους.

Και βέβαια είναι και η πολιτική: Ο Αλ-Μασίχ είναι πρόσφυγας. Και οι πρόσφυγες -ιδιαίτερα εκείνοι της Μέσης Ανατολής- παίζουν τεράστιο ρόλο σε όλη τη σειρά, όχι μόνο από άποψη των χαρακτήρων και ανάπτυξης του θέματος, αλλα κυρίως σε σχέση με τη μεταναστευτική πολιτική και αντίληψη της Δύσης.

Η ανάγκη του κόσμου να πιαστεί από κάπου, να πιστέψει ξανά, κάνει πολύ σύντομα τον Αλ-Μασίχ κάποιου είδους καταλύτη στα πάντα· από τις προσωπικές ιστορίες των ανθρώπων ως τις παγκόσμιες πολιτικές αποφάσεις.

«Ένας Μεσίας είναι ο φορέας του χάους»

Δεν είναι καθόλου παράξενο ότι η σειρά συνάντησε αντιδράσεις και κάποιες από τις χώρες της Μέσης Ανατολής την απαγόρευσαν εντελώς.

Χωρίς να έχει γίνει κάποια επίσημη ανακοίνωση από το Netflix, πηγές του δικτύου παραδέχθηκαν ότι η σειρά δεν θα έχει συνέχεια διότι απεδείχθη ότι «ο κόσμος δεν είναι έτοιμος να βρεθεί αντιμέτωπος με αυτήν την πλευρά της πραγματικότητας». Μια πολύ εντυπωσιακή αποδοχή από ένα δίκτυο που δεν έχει διστάσει ως τώρα να καταπιαστεί με πολύ δύσκολα θέματα κάθε είδους.

Σε αντίθεση με το Don't Look Up, που αποφεύγει -και για λόγους χρόνου- να θίξει επιμέρους ζητήματα όπως το προσφυγικό και βέβαια τις θρησκείες και το ρόλο τους στο σημερινό κόσμο, ο «Μεσίας» δεν διστάζει καθόλου να το κάνει. Και δεν διστάζει να δώσει πολύπλευρες οπτικές του κάθε ζητήματος, αποφεύγοντας φανατικά την εκδοχή «άσπρο-μαύρο». Όλοι έχουν τις φωτεινές και τις σκοτεινές τους πλευρές. Και όλοι έχουν επιλογή προς τα ποια θα πάνε.

Την ίδια στάση κρατάει απέναντι και στον ίδιον τον Αλ-Μασίχ που μέχρι τέλους δεν ξέρεις αν είναι ένας πραγματικός «άγιος» ή ένας εξαιρετικός απατεώνας.

«Ένας Μεσίας είναι ο καλύτερος φορέας του χάους», λέει κάποια στιγμή μια από τος πρωταγωνίστριες στον σιωπηλο Αλ-Μασίχ. Εκείνος δεν διαφωνεί.

Κι εσύ σκέφτεσαι: Ναι, έτσι είναι. Διότι ένας «μεσίας» αλλάζει τα πάντα. Και για ν' αλλάξουν τα πάντα και να έρθει κάτι καινούργιο, πρέπει να πεθάνει το παλιό. Ναι, έτσι είναι. Και δεν θέλουμε μεσίες που θ' αντικαταστήσουν τους παλιούς μας, που θ' ανατρέψουν τις βεβαιότητές μας, που θα διαλύσουν τα συστήματά μας, όσο λάθος, όσο παλιακά και άσχετα με την αλήθεια κι αν ξέρουμε ότι είναι όλα αυτά.

Δεν θέλουμε κανέναν που να μας βάζει αντιμέτωπους με τις αλήθειες μας. Μπορεί να μην μας αρέσει ο πολύ fucked up κόσμος μας, αλλά δεν είμαστε έτοιμοι να τον αλλάξουμε.

Και δεν θέλουμε ούτε καν μια σειρά που να μας θυμίζει ότι αυτό είναι μια πιθανότητα. Και κυρίως μια επιλογή.