Όσκαρ 2022: Καλώς μιλάμε για τον Γουίλ Σμιθ - Αλλά, γιατί κανείς δεν μιλάει για τις ταινίες;

Αφού, ας πούμε ότι, εξαντλήσαμε το θέμα του Γουίλ Σμιθ, το οποίο θα βρει τη δική του συνέχεια στα δημοσιεύματα, τα σόσιαλ και την ενδοσκόπηση του Χόλιγουντ, ας πάμε σε ένα άλλα θέμα, δευτερεύον όπως φαίνεται: Τις ταινίες και τον κινηματογράφο γενικότερα. Περί αυτού δεν είναι τα Όσκαρ;

Πρώτα απ' όλα, ας αποδεχθούμε επιτέλους ότι δεν είναι ουτε παράξενο ούτε κακό να ασχολούμαστε με τις γκόσιπ πλευρές της ζωής, της Τέχνης, κ.λπ. Η ζωή είναι σαν ένα φιλέτο που δεν τρώγεται με τίποτα σκέτο και σενιάν. Θέλει και μπαχαρικά και σαλτσούλες, αλλιώς είναι φρικαλέα άνοστο· οι Γάλλοι έστησαν ολόκληρη την θαυμάσια κουζίνα τους πάνω σ' αυτήν την παραδοχή.

Το ζήτημα με τα φετινά Όσκαρ όμως, αλλά και με τον κινηματογράφο γενικότερα, είναι ότι κατά πώς φαίνεται τρώμε πλέον με τα κουτάλια τα μπαχαρικά και τις σαλτσούλες, αλλά από το πιάτο απουσιάζει παντελώς το φιλέτο.

Ποιες ταινίες βραβεύτηκαν προχθές; Πόσοι τις έχουν δει; Τι έχουν να μας πουν; Γιατί βραβεύτηκαν και που θα τις δούμε;

Αυτό το τελευταίο ερώτημα φαίνεται αστείο στην εποχή του «όλα είναι στο κλάουντ», όμως είναι πραγματικό: Με ρώτησε ένας φίλος χθες «έχεις ακούσει κανέναν να λέει πότε και αν θα παιχτεί αυτό το CODA στους κινηματογράφους;». Και δεν είχα απάντηση, που λόγω επαγγελματκής ιδιότητας θα έπρεπε να έχω. Διότι όχι, δεν έχει πει κανείς πότε και αν θα παιχτεί η ταινία που πήρε το Όσκαρ καλύτερου φιλμ στους ελληνικούς -αυτοί μας ενδιαφέρουν πιο πολύ- κινηματογράφους.

Διότι αν δεν παιχτούν οι ταινίες στους κινηματογράφους, οι κινηματογράφοι θα πεθάνουν. Κι αυτό είναι μια επίσης τεράστια κουβέντα.

Το έγραψα και στην αποτίμηση που έκανα για τη βραδιά της απονομής, αλλά βλέποντάς το και λίγο από απόσταση και στον απόηχο της ιστορίας με το χαστούκι του Σμιθ στον Κιντ Ροκ μου είναι πιο σαφές: Έβλεπα υποτίθεται τα Όσκαρ, αλλά στην πραγματικότητα δεν καταλάβαινα τι έβλεπα. Και νομίζω δεν καταλάβαινε και κανείς, πρώτοι απ' όλους αυτοί που ήταν εκεί.

Ο κινηματογράφος και το Χόλιγουντ: Δύο ξένοι

Η αρχική αίσθηση ήταν ότι παρακολουθούσα διάφορα ξεχωριστά δρώμενα ταυτόχρονα, τα οποία για κάποιο διεστραμμένο λόγο κάποιος αποφάσισε να βάλει στην ίδια αίθουσα την ίδια στιγμή.

Κάτι διάσημοι καλοντυμένοι με τουαλέτες και σμόκιν χάζευαν αδιάφορα κάποιους άλλους που έπαιρναν διάφορα βραβεία και έλεγαν διάφορα πράγματα που δεν αφορούσαν κανέναν τους.

Για να το κάνω λίγο πιο εικόνα, το διοργανωτικό της βραδιάς ήταν Όσκαρ και το κινηματογραφικό ήταν Κάννες, ίσως και Βερολίνο, για να μην πω φεστιβάλ ανεξάρτητου κινηματογράφου. Και βέβαια αυτοί οι δύο κόσμοι δεν συναντώνται πλέον πουθενά.

Εσωτερικά αστειάκια του Χόλιγουντ από τις παρουσιάστριες και τους παρουσιαστές, cut, βραβείο σε έναν κωφό που μιλάει για την κοινότητά του και τα προβλήματά της, cut, μπαλέτα επί σκηνής, cut, τρία λογάκια για κάποιον μακρινό πόλεμο, cut, περισσότερα μπαλέτα και εσωτερικά αστειάκια, cut, ένας Γιαπωνέζος, που έκανε ίσως την ταινία της χρονιάς αλλά οι περισσότεροι δεν ήξεραν και δεν έμαθαν καν το όνομά του, cut, Μπιγιονσέ, cut, κάποιοι παλιοί του Χόλιγουντ, cut, μια μπουνιά, cut, ευχαριστούμε που μας είδατε.

Για τον Γιαπωνέζο και τ' όνομά του, να πω ότι ο Στίβεν Σπίλμπεργκ, εννοείται παρών στην τελετή ως στυλοβάτης και αρχιλομπίστας της Ακαδημίας, είπε προχθές στο Variety ότι «είναι πολύ συμπαθητικό που κάποιοι άγνωστοι άνθρωποι μπορούν πλέον και παίζουν στις ταινίες και τον κινηματογράφο», αναφερομενος στις πλατφόρμες -τις οποίες πολεμάει με λύσσα- και το Squid Game. Και βέβαια τα σόσιαλ έπεσαν να τον φάνε και καλά του έκαναν.

Θυμήθηκα έναν παλιό μου αρχισυντάκτη που έγραψα μια φορά τη λέξη «επώνυμοι» και με κατσάδιασε: «Όλοι έχουμε επώνυμο κυρία Δεδούση, δεν υπάρχουν επώνυμοι και ανώνυμοι άνθρωποι», δίκιο είχε εννοείται.

Βέβαια όταν είσαι ο Στίβεν Σπίλμπεργκ ξεχνάς πλέον ότι κάποτε ήσουν κι εσύ ένας «άγνωστος» που πάλευε να εξηγήσει ότι τα «Σαγόνια του Καρχαρία» είναι κινηματογράφος και όχι σκουπίδι...

Αν εξαιρέσει κανείς το Dune, που κι αυτό στα χέρια του Ντενί Βιλνέβ πήρε μια πολύ πιο εστέτ χροιά («ντοκιμαντέρ για την έρημο», το χαρακτήρισαν κάποιοι), όλες οι άλλες ταινίες που πέρασαν φέτος και βραβεύτηκαν στα Όσκαρ ήταν της κατηγορίας σινεφίλ ή μικρής, ανεξάρτητης παραγωγής. Ή ξένες, διότι και ο Μπράνα ξένος είναι, γενικώς και ειδικώς. Το οποίο δεν θα ήταν απαραίτητα κακό, αν δεν καταδείκνυε την ένδεια του Χόλιγουντ, το οποίο τα τελευταία χρόνια δείχνει να έχει χάσει την ικανότητα να παράγει μεγάλο κινηματογράφο.

Και στέκεται αμήχανο, φορώντας τα καλά του και παρακολουθεί να του παίρνουν τα βραβεία οι Μπονγκ Τζουν-Χο, οι Παβλικόφσκι, οι Κουαρόν, τα ημι-ντοκιμαντερίστικα φιλμ τύπου CODA και οι εξαιρετικές αισθητικά αλλά σε καμία περίπτωση «μεγάλες» ταινίες τύπου «Εξουσία του Σκύλου». Λίγα χρόνια πριν η «Εξουσία του Σκύλου» θα πάλευε να βρεθεί στα Όσκαρ ως αουτσάιντερ, όχι να τα διεκδικεί με το κιλό. Και όχι άδικα.

Ποιός πρέπει ν' αλλάξει; Το Χόλιγουντ ή το σινεμά;

Στην προχθεσινή τελετή υπήρχε και πολλή νοσταλγία. Εξήντα χρόνια Μποντ, πενήντα χρόνια Νονός και Καμπαρέ... Δηλαδή, πενήντα χρόνια πριν, στην ίδια σκηνή κονταροχτυπήθηκαν αυτές οι δύο ταινίες-κολοσσοί, με τον Κόπολα να χάνει· μόνο και μόνο αυτό θα έπρεπε να βάλει σε πάρα πολλές σκέψεις τη βιομηχανία.

Τι κάνει για όλα αυτά το Χόλιγουντ; Τίποτα. Πουλάει ότι πουλιέται και κοιτάει τις πλατφόρμες να παράγουν φτηνό -για τα δικά του δεδομένα- περιεχόμενο, αλλά όχι απαραίτητα ποιοτικά και σίγουρα όχι εμπορικά κατώτερο.

Μόλις πριν από λίγες μέρες ανακοινώθηκε η εξαγορά της ΜGM από τον Τζεφ Μπέζος και την Amazon, έναντι του διαστημικού ποσού των 9 δισεκατομμυρίων δολαρίων, μια κίνηση που φέρνει τις πλατφόρμες ακόμη πιο κοντά στην απόλυτη επικράτηση και το Χόλιγουντ ακόμη ένα βήμα πιο μακριά από τον κινηματογράφο. Και τον ίδιον τον κινηματογράφο ένα βήμα πιο κοντά στο χάος.

Διότι ουδόλως ενδιαφέρεται ο Τζεφ για το μέλλον του κινηματογράφου, πρώτον αν θέλει παίρνει τον Κόπολα να του φτιάχνει ταινίες για τον εαυτό του και τους φίλους του και δεύτερον αυτό που τον καίει είναι να ενισχύσει το εμπορικό κομμάτι της Amazon.

Η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου (ΤΟ Χόλιγουντ δηλαδή) επιδεικνύει ως τώρα μια θεαματικά άκαμπτη και γηριατρική στάση απέναντι στις εξελιξεις: Το μόνο που δείχνει να νοιάζει την παλιά γενιά είναι να μην αφήσουν τις πλατφόρμες να πηγαίνουν στα Όσκαρ, κάτι που δεν γίνεται βεβαίως, διότι πολύ σύντομα εάν δεν πηγαίνουν οι πλατφόρμες στα Όσκαρ, δεν θα υπάρχουν Όσκαρ.

Αυτό που θα έπρεπε να τους νοιάζει είναι να κάνουν ξανά κινηματογράφο.

Κινηματογράφο απ' αυτόν που δεν θες να τον δεις ένα απόγευμα ξαπλωμένος στον καναπέ σου και χαζεύοντας παράλληλα στο FB, αλλά στη μεγάλη, την τεράστια, την μεγαλύτερη από τη ζωή οθόνη, αυτήν που μας έχει κάνει εντέλει να αγαπήσουμε το σινεμά.

Και όχι, φυσικά και δεν αρκεί η Marvel, ιδιαίτερα όταν η Marvel αντί να παράγει ένα αριστούργημα κάθε πέντε χρόνια (που μπορεί) και να διαφυλλάξει την αξία της, έχει παράξει ότι υπάρχει και δεν υπάρχει και φοράει κάτι σαν αποκριάτικη στολή.

Κι όσο συμβαίνουν όλα αυτά, οι αίθουσες φθίνουν. Πεθαίνουν. Και θα πεθάνουν μαζικά στα επόμενα 2-3 χρόνια, καθώς δεν στηρίζονται από πουθενά, δεν έχουν ικανό περιεχόμενο και δεν έχουν ένα υποστηρικτικό σύστημα από πίσω τους να μαζέψει σε αυτές και πάλι τον κόσμο.

Πόσα από τα παιδιά σας, εφηβικής-μετεφηβικής ηλικίας, πάνε στον κινηματογράφο;

Μετρήστε και θα καταλάβετε πόσο γρήγορα θα έρθει ο θάνατος του σινεμά.