Ο Έλληνας animator Αρίσταρχος Παπαδανιήλ αγαπάει το Game of Thrones όσο και εμείς

Δεν μπορώ να γνωρίζω αν είναι ένας από τη φατρία των Λάνιστερ, μπορώ όμως να επιβεβαιώσω ότι η ανανεωμένη έκδοση της μικρού μήκους ταινίας animation “The Rains of Castamere | An Animated Choreography of Departures” -που ήδη κουβαλάει buzz από τον ειδικό τύπο, από το περιοδικό Animation Magazine στο Nerdist που σχολιάζει ότι ο Παπαδανιήλ γρυλίζει σαν λιοντάρι καθώς ο Αρίσταρχος, γεννημένος το 1978, ΚΑΙ ερμηνεύει το τραγούδι που στοιχειώνει το Kings Landing- συνεχίζουν τη φεστιβαλική τους πορεία με επόμενο σταθμό τους το 11o Athens Animfest (06-13/04/2016) μετα από την πρεμιέρα της στο θέατρο “Απόλλων” της Σύρου στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Animation Animasyros 8.0 (Greek Panorama).

Συγγραφέας, δηµιουργός φυλλοσκοπίων και συνιδρητής από το 2005 του δηµιουργικού γραφείου SYLLIPSIS, µε σκοπό την οπτική επικοινωνία στους τοµείς: animation, εικονογράφηση, γραφιστική, συνδημιουργός της πρώτης ελληνικής εκπαιδευτικής σειράς κινουµένων σχεδίων “Ένα Γράμμα Μια Ιστορία” και ιδρυτικό μέλος του ελληνικού παραρτήματος της Ένωσης Δημιουργών Κινουμένων Σχεδίων ASIFA Hellas ο Αρίσταρχος Παπαδανιήλ είναι από ένα άλλο, σχεδιασμένο και κινούμενο κόσμο.

Πως αποφάσισες να εικονογραφήσεις αυτό το κομμάτι;

Όλα ξεκίνησαν από το τραγούδι “The Rains of Castamere”, το οποίο ήταν για εμένα, από την πρώτη στιγμή, ένα άκουσμα από αυτά που σου κολλάνε στο μυαλό και στοιχειώνουν τη σκέψη. Έπιανα τον εαυτό μου να το σιγοψιθυρίζει σε διάφορες φάσεις μέσα στην ημέρα, ξανά και ξανά, και σκεφτόμουν ότι «αν είχα το χρόνο, κάτι θα έκανα με αυτό». Ε, κάποια στιγμή είπα, «βρες το χρόνο και κάν’το. Πειραματίσου, απελευθέρωσε τις σκέψεις σου». Και τα υπόλοιπα είναι ιστορία· μια ιστορία ενός animated musical splatter.

Τι σημαίνει να είσαι animator στην Ελλάδα;

Μιλώντας εξ’ιδίων, θα πω ότι δημιουργός κινουμένων σχεδίων στην Ελλάδα είναι ο άνθρωπος που συνθέτει μια ολόκληρη βιομηχανία σε ένα πρόσωπο. Είναι ο σκηνοθέτης, ο σχεδιαστής χαρακτήρων, ο animator, συνήθως ο εκτελεστής παραγωγής και συχνά ο παραγωγός των δημιουργιών του, που σε συνεργασία με σεναριογράφους, μουσικούς και ηθοποιούς -κάποιες φορές ο ίδιος ακόμη και σε αυτούς τους ρόλους- θέτει σε κίνηση τα όνειρά του. Όμως αυτή η ιδιαίτερη συνθήκη σου δίνει τη δυνατότητα να αποκτήσεις εμπειρία σε όλα τα στάδια παραγωγής μιας ταινίας animation.

Μια εμπειρία, που εφόσον το αποτέλεσμα τη δικαιώνει, γίνεται αντικείμενο θαυμασμού και από έμπειρους επαγγελματίες του εξωτερικού, που συνήθως εξειδικεύονται σε έναν τομέα ή μία κατεύθυνση. Επίσης, σημαίνει ότι η ποιότητα της εργογραφίας σου αντανακλά άμεσα στην ιστορική διαδρομή της τέχνης του animation στην Ελλάδα, η οποία μετρά αισίως 71 χρόνια, έχοντας ως έναρξή της την ταινία μικρού μήκους «Ο Ντούτσε αφηγείται» (1945) του Σταμάτη Πολενάκη.

Ποια η σχέση του Έλληνα με το κινούμενο σχέδιο;

Οι Έλληνες, και μιλάω κυρίως για τους δημιουργούς, έχουν ασπαστεί σε τέτοιο βαθμό τη θέση «το animation δεν είναι μόνο για παιδιά, είναι και για μεγάλους» -με την οποία σαφώς και συμφωνώ απόλυτα, δεδομένου ότι η τέχνη του animation απευθύνεται με τις ποικίλες τεχνικές και θεματικές της, όπως όλες οι τέχνες, σε ποικίλα φάσματα κοινού- ώστε να έχουμε φτάσει στο η πλειοψηφία των ελληνικών ταινιών κινουμένων σχεδίων να αριθμείται από έργα που απευθύνονται κυρίως σε ενήλικο κοινό με κοινωνικούς προσανατολισμούς ή σε παραγωγές με στόχο τη διαφήμιση προϊόντων.

Δημιουργώντας μαζί με τη συγγραφέα-εκπαιδευτικό τεχνολόγο Σοφία Μαντουβάλου για την Εκπαιδευτική Τηλεόραση του Υπουργείου Παιδείας, τη σειρά «Ένα Γράμμα Μια Ιστορία» είχα συναίσθηση της ιστορικής ευθύνης, μιας και είναι η πρώτη εκπαιδευτική σειρά κινουμένων σχεδίων ελληνικής παραγωγής και μάλιστα, μέσα από την οποία τα παιδιά μαθαίνουν την ελληνική αλφάβητο και γλώσσα.

Μας δίνει μεγάλη χαρά που, χρόνο με το χρόνο, η σειρά αποκτά ολοένα και μεγαλύτερο κοινό και αξιοποιείται με ευεργετικά αποτελέσματα από τους εκπαιδευτικούς στις σχολικές τάξεις στο πλαίσιο της δημιουργικής εκπαίδευσης. Επιπλέον, πέραν της ομάδας στόχου που είναι τα παιδιά 4 έως 6 ετών, η σειρά χρησιμοποιείται για την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας και από Έλληνες ομογενείς, από αλλοδαπούς που θέλουν να μάθουν την ελληνική γλώσσα, καθώς και από λογοθεραπευτές σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες.

Ποιοι είναι οι τρεις Έλληνες animators που πρέπει να γνωρίζει κανείς;

Εφόσον περιορίζομαι στο να πω τρία ονόματα, θα αναφέρω ενδεικτικά τον Ιορδάνη Ανανιάδη, τον Νάσο Βακάλη και την Αλίκη Θεοφιλόπουλος.

Ο Ιορδάνης Ανανιάδης είναι από τους πολυγραφότερους δημιουργούς κλασικού κινουμένου σχεδίου στην Ελλάδα, ένας λαϊκός auteur με προσωπικές δημιουργίες όπως «Η Τρύπα 1 & 2», «Ο Κύκλος», «Ο Ζάχος ο Μαζόχας» κ.ά., που έθεσε τις βάσεις από τη δεκαετία του ’70 για αυτό που ονομάζουμε σύγχρονη ελληνική σκηνή κινουμένων σχεδίων.

Ο Νάσος Βακάλης με καριέρα στην Αμερική και μεταξύ άλλων στην Dreamworks, είναι Έλληνας δημιουργός κινουμένων σχεδίων τιμημένος με βραβείο EMMY για τη σειρά “Off Mikes” και πρόσφατα, με το “Dinner for few”, την πλέον πολυβραβευμένη ταινία μικρού μήκους animation Έλληνα δημιουργού, έφτασε μια ανάσα πριν την τελική δεκάδα για τις υποψηφιότητες στα Όσκαρ.

Την Αλίκη Θεοφιλόπουλος τη γνώρισα πρόσφατα στο Animasyros και ξανασυναντηθήκαμε στο TEDxAthens όπου ήταν ομιλήτρια. Ζει και αυτή στην Αμερική, εργαζόταν μέχρι πρότινος στην Disney, ενώ τώρα μεταπήδησε στη Dreamworks. Είναι μια πολυτάλαντη καλλιτέχνις, υπερδραστήρια και πολυσχιδής -υπήρξε υποψήφια για ΕΜΜΥ ως τραγουδοποιός- με διάθεση να προσφέρει στην ελληνική κοινότητα δημιουργών με την εμπειρία της και τη θετική της αύρα.

Ποια είναι η πρώτη σου ανάμνηση σε animation;

Θυμάμαι να πηγαίνω με τον πατέρα μου στον κινηματογράφο «Αθήναιον» για να δούμε τη «Φαντασία» του Ντίσνεϊ, η οποία προφανώς είχε επανακυκλοφορήσει εκείνη την περίοδο -αρχές δεκαετίας ’80- στους κινηματογράφους.

Είχα κυριολεκτικά μαγευτεί από το υπερθέαμα που πρόβαλε στην οθόνη. Πρέπει να ήταν και η πρώτη μου κινηματογραφική εμπειρία, γενικότερα. Ακόμη θυμάμαι την έκπληξή μου, κάθε φορά που τελείωνε η κάθε μουσική ιστορία και «έδινε τη σκυτάλη» σε μια επόμενη απλώνοντας τη διάρκεια της μαγείας.

Ποιος είναι ο αγαπημένος σου παιδικός ήρωας; Ποιος ο αγαπημένος σου κακός;

Μου άρεσαν πολύ οι «Θάντερκατς» και συγκεκριμένα, ο Τίγκρα. Πάντα προτιμούσα τις εναλλακτικές, συμπρωταγωνιστικές παρουσίες έναντι των πρωταγωνιστών π.χ. στην περίπτωσή μας έναντι του Λάιανο. Αγαπημένος κακός το Κογιότ, ο Συλβέστρος, ο Τομ και οι συναφείς επί ματαίω επίμονοι κυνηγοί.

Ποιά συμβουλή έχεις να δώσεις σε παιδιά με ταλέντο στην τέχνη του animation;

Στα πρώτα τους βήματα, να αναζητήσουν μέσω διαδικτύου αλλά και βιβλιογραφίας, τους καλλιτέχνες, το έργο των οποίων θα τους αγγίξει. Να μάθουν τα μυστικά της τέχνης από τους καλύτερους είτε μέσω βιβλίων είτε μέσω εκπαιδευτικών tutorials. Και όλα αυτά πριν την επιλογή της σχολής σπουδών· στο πλαίσιο αυτοδιδασκαλίας.

Να πειραματιστούν με τις διάφορες τεχνικές animation και μέσα από αυτά τα πειράματα να καλλιεργήσουν τη δική τους οπτική και αισθητική, που θα κάνει στην πορεία το έργο τους διακριτό.

Πόσο καιρό σε πήρε να ολοκληρώσεις το “The Rains of Castamere | An Animated Choreography of Departures”; Ποιά η δημιουργική διαδικασία που ακολούθησες;

Το συγκεκριμένο έργο ήταν εκ των πραγμάτων ένα side project που έτρεχε παράλληλα -και συνήθως αργά τα βράδια- με άλλες επαγγελματικές μου υποχρεώσεις. Διήρκησε δύο μήνες μιας και το ξεκίνησα λίγο πριν την έναρξη της 5ης σεζόν του “Game of Thrones” και είχα ως στόχο να το ολοκληρώσω και να το ανεβάσω στο διαδίκτυο την εβδομάδα της λήξης του 5ου κύκλου. Είχε προηγηθεί του δημιουργικού αυτού διμήνου, η ηχογράφηση του τραγουδιού, πάνω στο ηχογράφημα του οποίου έστησα την όλη ιστορία.

Η πίεση που μου ασκούσε το άτυπο χρονοδιάγραμμα που είχα θέσει, λειτούργησε ευεργετικά για το έργο, τόσο ως προς την κατεύθυνση που πήρε όσο και ως προς τον εικαστικό του χαρακτήρα. Αρχική μου πρόθεση ήταν να οπτικοποιήσω αυτά που περιγράφει το τραγούδι, αλλά γρήγορα άλλαξα γνώμη και βρήκα πολύ πιο ενδιαφέρον, με την τεχνική του rotoscope animation, να επιλέξω γνώριμες σκηνές από τη σειρά και με το κατάλληλο μοντάρισμα και εικαστική επεξεργασία, να αποκτήσουν μια νέα διαλεκτική, ανασυνθέτοντας το νόημα των γνώριμων στίχων σε μια εν εξελίξει «δραματική χορογραφία αναχωρήσεων».

Με τι ασχολείσαι τώρα;

Αυτή την περίοδο έχω την τιμή και χαρά να επιμελούμαι καλλιτεχνικά το λεύκωμα «70 Χρόνια Δημιουργίας Ελληνικών Κινουμένων Σχεδίων», μια ιστορική έκδοση με πολύ ενδιαφέρον και πρωτότυπο περιεχόμενο, από την ASIFA HELLAS σε συνεργασία με το Greekanimation.com. Η έκδοση πραγματοποιείται με δωρεά του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος». Παράλληλα, συνεχίζω τους πειραματισμούς μου στην οπτικοακουστική διήγηση συνδυάζοντας μουσική και animation.

Αν ήσουν κινούμενο σχέδιο ποιο θα ήσουν;

Είμαι κινούμενο σχέδιο. Είμαι ο Τέλης, ένας παιδικός χαρακτήρας που σχεδιάζω χρόνια και λειτουργεί ως alter ego, ως το παιδί που κρύβω μέσα μου (σσ. Ο Τέλης έχει κυκλοφορήσει στην αγορά σε δύο φυλλοσκόπια aka flipbooks τα οποία είναι μικρές εκδόσεις που συνδυάζουν το βιβλίο με τα κινούμενα σχέδια).

Συμπλήρωσε τη φράση: Οι Λάνιστερ....

Στέλνουν τους χαιρετισμούς τους στον Xειμώνα που έρχεται. The Lannisters send their regards to the Winter that comes.

Το 11ο ATHENS ANIMFEST ξεκινάει την Πέμπτη 7 Απριλίου και διαρκεί έως την Τετάρτη 13 Απριλίου 2016, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος. Προβολές θα γίνουν επίσης στο Ρομάντσο (11 - 13 Απριλίου 2016) και στην Κινηματογραφική Λέσχη Βριλησσίων (9 - 10 Απριλίου 2016). Η ταινία “The Rains of Castamere | An Animated Choreography of Departures” συμμετέχει στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα ταινιών μικρού μήκους animation του 11ου Athens Animfest (06-13/04/2016) και θα προβληθεί στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136) την Πέμπτη 07/04 στις 20:10, το Σάββατο 09/04 στις 22:10 και την Τρίτη 12/04 στις 18:10.