«Αγαπάμε πιο πολύ το χρήμα από την ελευθερία»: Μια απάντηση στο ΝΒΑ και την κινέζικη λογοκρισία
«Κι εμείς, όπως και το ΝΒΑ, καλωσορίζουμε τους Κινέζους λογοκριτές μέσα στα σπίτια μας και την καρδιά μας. Κι εμείς αγαπάμε πιο πολύ τα χρήματα από την ελευθερία και τη Δημοκρατία». Μ’ αυτό το καυστικότατο tweet, οι δημιουργοί της τηλεοπτικής σειράς South Park, «χτυπάνε» στην καρδιά όχι μόνο της κινεζικής λογοκρισίας, αλλά και της υπόθεσης που συζητάει από χτες όλος ο αθλητικός κόσμος παγκοσμίως, της περίφημης «συγνώμης» που ζήτησε το ΝΒΑ, όταν η Κίνα του έτριξε τα δόντια.
Οι δημιουργοί του South Park, Ματ Στόουν και Τρέι Πάρκερ, δεν έχουν πλέον τίποτα να ρισκάρουν, αφού το πρόγραμμα είναι εντελώς απαγορευμένο στο κινεζικό ίντερνετ, μετά την προβολή του επεισοδίου «Band in China». Το επεισόδιο ασκεί σφοδρή κριτική τόσο στη λογοκρισία, όσο και στο πώς το Χόλιγουντ προσαρμόζει το περιεχόμενό του ώστε να μην προσβάλει τους Κινέζους λογοκριτές. Πλέον κάθε προβολή της εκπομπής, αλλά και κάθε συζήτηση γι’ αυτήν στο κινεζικό internet είναι πλήρως απαγορευμένη.
Όπως και πολλά άλλα πράγματα, ο Γουίνι το αρκουδάκι, για παράδειγμα, επειδή κάποιοι έγραψαν ότι μοιάζει με τον Τζινπίνγκ, ή ολόκληροι οίκοι μόδας, επειδή κυκλοφόρησαν μπλουζάκια με στάμπες που δεν άρεσαν στους Κινέζους λογοκριτές. Μετά την απαγόρευση, αλλά και τα όσα συνέβησαν με το ΝΒΑ, ο Στόουν και ο Πάρκερ δημοσίευσαν την «απολογία» τους στο Twitter:
«Είμαστε εντάξει τώρα Κίνα;»
«Ο Τζινπίνγκ δεν μοιάζει καθόλου με τον Γουίνι, ευχόμαστε να μακροημερεύσει το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας, δείτε το επόμενό μας επεισόδιο, είθε να είναι καλή η σοδειά του Φθινοπώρου. Είμαστε εντάξει τώρα Κίνα;»
Η Κίνα δεν είναι καθόλου εντάξει. Είναι πολύ θυμωμένη.
Την Κυριακή, ο γενικός Διευθυντής της ομάδας των Houston Rockets, Ντάριλ Μόρεϊ, ανέβασε ένα tweet υπέρ των διαδηλώσεων στο Χονγκ Κονγκ. Αμέσως ήρθαν οι αντιδράσεις από την κινεζική πλευρά, με την Κινεζική Ομοσπονδία Μπάσκετ να ανακοινώνει ότι αναστέλλει κάθε συνεργασία με την ομάδα. Αλλά και τα τηλεοπτικά δίκτυα στη χώρα να απειλούν ότι θα σταματήσουν να προβάλλουν τους αγώνες. Δεν χρειάζεται, βέβαια, πολλή ανάλυση για να καταλάβει κανείς τι σημαίνει αυτό σε χρήματα, σε απώλεια χρημάτων μάλλον, από την πλευρά του ΝΒΑ.
Η πενταετής συμφωνία μετάδοσης των αγώνων από την κινεζική ψηφιακή πλατφόρμα Tencent, είναι ύψους 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Το 2018 οι συνεργασίες του ΝΒΑ με την Κίνα ήταν ύψους 4 δισεκατομμυρίων, ή 133 εκατομμυρίων για κάθε ομάδα, σύμφωνα με το Forbes.
Η ομάδα έσπευσε να διευκρινίσει ότι ο γενικός διευθυντής της εξέφρασε προσωπικές του απόψεις, ενώ και αστέρες του NBA, όπως ο Τζέιμς Χάρντεν, έλαβαν θέση για να κατευνάσουν τους Κινέζους. «Ο Ντάριλ Μόρεϊ δεν μιλά εξ ονόματι των Houston Rockets. Δεν είμαστε πολιτική οργάνωση», έγραψε ο ιδιοκτήτης της ομάδας, Τίλμαν Φέρτιτα, σε ανάρτησή του στο Twitter.
«Αναγνωρίζουμε πως οι απόψεις που εξέφρασε ο γενικός διευθυντής των Houston Rockets, Ντάριλ Μόρεϊ, έχουν προσβάλει πολλούς από τους φίλους μας στην Κίνα, κάτι το οποίο μετανιώνουμε», είπε ο εκπρόσωπος Τύπου του NBA, Μάικ Μπας.
Και φυσικά, το επίμαχο αρχικό tweet του Μόρεϊ εξαφανίστηκε…
Είναι πολλά τα λεφτά...
Η αντίδραση των παραγόντων τόσο της ομάδας, όσο και του ίδιου του ΝΒΑ, έχουν ξεσηκώσει θύελλα διαμαρτυριών και οι δημιουργοί του South Park δεν είναι οι μόνοι που κατηγορούν το αμερικανικό μπάσκετ για υποκρισία. «Απαίσια κίνηση» και «τεμενάδες στους Κινέζους» χαρακτήρισαν την κίνηση τόσο Δημοκρατικοί όσο και Ρεπουμπλικάνοι πολιτικοί.
Όμως, οι υπεύθυνοι του ΝΒΑ έχουν περάσει πολλά χρόνια καλλιεργώντας τις σχέσεις τους με την Κίνα, δημιουργώντας πολύ προσοδοφόρες συνεργασίες και ένα πολύ πιστό κοινό (πάρα πολλών εκατομμυρίων).
«Εδώ, λοιπόν, έχουμε μια ξεκάθαρη περίπτωση κατά την οποία το ΝΒΑ έβαλε τα οικονομικά του συμφέροντα πάνω από τις υποτιθέμενες αξίες του», έγραψε ο Χάρβεϊ Άρατον, βετεράνος αθλητικός δημοσιογράφος και συγγραφέας. Και εκφράζει το αίσθημα μεγάλης μερίδας του κόσμου. Το θέμα γίνεται πιο σύνθετο μετά την ενθάρρυνση εκ μέρους του ΝΒΑ σε αθλητές του να μιλούν ανοιχτά για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μέσα στις ίδιες τις ΗΠΑ. Όταν το θέμα γίνεται διεθνές, όμως, φαίνεται ότι το διακύβευμα είναι πολύ μεγάλο για να το ρισκάρει κάποιος. Κι έτσι, τα ανθρώπινα δικαιώματα μπαίνουν σε δεύτερο πλάνο. Ή και εξαφανίζονται εντελώς από το κάδρο.
Η επέκταση του ΝΒΑ στην κινεζική αγορά ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του ’80, όταν ο τότε επίτροπός του, Ντέιβιντ Στερν, έπεισε το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο της χώρας, το CCTV, να μεταδώσει κάποιους αγώνες σε μαγνητοσκόπηση. Από τα μέσα της δεκαετίας του ’90, όλοι οι αγώνες μεταδίδονται στην Κίνα ζωντανά.
«Ο Στερν συνειδητοποίησε ότι η Κίνα ήταν μια ταχύτατα εξελισσόμενη αγορά», λέει ο Άρατον. «Μια τέτοια χώρα τέτοιου μεγέθους, στην οποία το μπάσκετ είναι τόσο δημοφιλές σπορ, έχεις και μια απίστευτη εμπορική δυναμική, ιδιαίτερα εάν είσαι ένας οργανισμός με παγκόσμια στρατηγική».
Το ΝΒΑ έγινε ακόμα πιο δημοφιλές στην Κίνα όταν (ειρωνικά) οι Houston Rockets πήραν τον, ύψους 2.28μ. Κινέζο Γιάο Μινγκ, στα ντραφτ του 2002 και τον έκαναν διεθνή αστέρα του μπάσκετ, επισφραγίζοντας έτσι τη συνεργασία μεταξύ ΝΒΑ και Κίνας.
@AP Photo/Nell Redmond
Και τα τελευταία χρόνια, οι δεσμοί ανάμεσα στους δύο κολοσσούς, μια χώρα και μια αθλητική ομοσπονδία, έδειχναν να είναι πιο ισχυροί από ποτέ, τόσο ισχυροί που ούτε η αυξανόμενη εμπορική ένταση ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα μπορούσαν να τους κλονίσουν.
Εξάλλου, στον παγκοσμιοποημένο κόσμο, για την Κίνα το ΝΒΑ δεν είναι μέρος των ΗΠΑ, αλλά μια «χώρα» μόνο του. Μια «χώρα», όμως, στην οποία η Κίνα δεν επιτρέπει να έχει διπλωματία.
Εκτός αν είναι του γούστου της.