Ελένη Φουρέιρα: από το Φιέρι της Αλβανίας στους New York Times με όχημα τη Eurovision

Στο άρθρο του ο Adams μιλάει για την Ευρώπη της μισαλοδοξίας αλλά και την δύναμη της μουσικής να ενώνει τους λαούς πέρα από εθνόσημα και σημαίες, καταγωγές και θρησκεία, και βέβαια σεξουαλικές προτιμήσεις. Η Eurovision, έστω και για λίγες ώρες φέρνει το όνειρο μιας ενωμένης Ευρώπης σε μια σκηνή, ακόμη και αν το παιχνίδι των ψήφων συχνά αποδεικνύεται μια διπλωματική αρένα συμμαχιών και αντιπαραθέσεων.

Ξεκινώντας από την ιστορία της Yuliya Samoylova από τη Ρωσία που επιστρέφει στη Eurovision μετά τον αποκλεισμό της από το διαγωνισμό τραγουδιού στο Κίεβο της Ουκρανίας με το "I Will not Break", τη φετινή συμμετοχή της στη Λισαβόνα, ο αρθρογράφος υπενθυμίζει ότι η Ευρώπη που αυτή την εβδομάδα τραγουδάει σε ένα (κάπως 90s) σκηνικό γεμάτο από πυροτεχνήματα τραγούδια διεκδικώντας τρόπαιο έχει πνιγεί μέσα στην ρητορική του φόβου και της ξενοφοβίας.

Από τη Bundestag της Γερμανίας στην Ουγγαρία που πρόσφατα επανεξέλεξε έναν εθνικιστή και τη Βρετανία που έχει πάρει το δρόμο της εξόδου από το όραμα μιας ενωμένης γηραιάς ηπείρου και τον αποκλεισμό Ρώσων διπλωματών από 25 ευρωπαϊκές χώρες μόλις πριν κάποια 24ωρα ο Adams υπογραμμίζει ότι η φετινή Eurovision βρίσκει τα δύο τρίτα των Ευρωπαίων να πιστεύουν ότι οι χώρες τους είναι σήμερα "πιο διαιρεμένες" από ό, τι μια δεκαετία πριν.

"Οι ρωγμές είναι βαθιές αλλά στη Eurovision υπάρχει ένα όραμα για μια ενωμένη Ευρώπη με οπαδούς και καλλιτέχνες να είναι ένα" σημειώνει στο άρθρο γνώμης ο Αμερικανός με καταγωγή από το Βιετνάμ Adams.

"Ο διαγωνισμός που πέρσι τον παρακολούθησαν περισσότεροι από 20 εκατομμύρια τηλεθεατές δεν βρίσκει εμπόδια στη γλώσσα ή τα σύνορα. Μαζί με άλλες αθλητικές διοργανώσεις όπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες και το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου, η Eurovision είναι ένας θεσμός που δίνει τη σπάνια ευκαιρία σε ανθρώπους από δεκάδες χώρες να 'καταναλώσουν' τον ίδιο πολιτισμό, ταυτόχρονα" γράφει.

"Όλες οι κουλτούρες - αρχαίες και σύγχρονες - έχουν μουσική. Η μουσική είναι θεμελιώδης. Ενεργοποιεί τα κέντρα ευχαρίστησης και, όπως λένε οι ψυχολόγοι ή οι hipster, μας επιτρέπει να ζήσουμε την καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας, έστω και για τρία λεπτά - τη μέγιστη διάρκεια μιας εγγραφής της Eurovision. Για λίγες ώρες, η Eurovision κάνει τα σύνορα να εξαφανιστούν ακόμα και όταν οι οπαδοί ανεμίζουν σημαίες στην οθόνη.

"Η Eurovision καθιερώθηκε το 1956 ως μία πρωτοβουλία να φέρει την Ευρώπη κοντά μετά τις πληγές του Β Παγκοσμίου Πολέμου και πάντοτε ήταν μια πολυπολιτισμική δοσοληψία. Οι μικρότερες χώρες εισάγουν ταλέντο από άλλες χώρες για να διεκδικήσουν τη νίκη. Το Λουξεμβούργο έχει κερδίσει το διαγωνισμό πέντε φορές, ωστόσο κανένας από τους νικητές δεν ήταν από το Λουξεμβούργο. Στις τέσσερις νίκες οι καλλιτέχνες ήταν Γάλλοι, στην πέμπτη τη νίκη στο Λουξεμβούργο την έφερε η ελληνίδα Βίκυ Λέανδρος.

"Οι συμμετοχές φέτος κουβαλάνε το βάρος της σύγχρονης ιστορίας της Ευρώπης. Η Κύπρος συμμετέχει με την Ελένη Φουρέιρα που ερμηνεύει το 'Fuego', ένα χορευτικό κομμάτι που υπογράφει Ελληνοδουηδός. Γεννημένη στο Φιέρι της Αλβανίας η 31χρονη Φουρέιρα αναζήτησε με την οικογένεια της καταφύγιο στην Ελλάδα όταν η πολιτική κρίση έφερε δίνη στη χώρα της" σημειώνει ο Adams.

O αρθρογράφος αναφέρεται στην κρίση του 1997. Τότε όταν το σκάνδαλο των πυραμίδων ταρακούνησε οικονομικά τη χώρα και οδήγησε σε κοινωνικές αναταραχές. Από αστυνομικούς σταθμούς και στρατιωτικές βάσεις εκλάπησαν καλάσνικοφ και άλλα όπλα. Επικράτησε χάος και πολλές πόλεις ελέγχονταν από στρατιωτικά σώματα ή λιγότερο οργανωμένα σώματα ένοπλων πολιτών. Ακόμα και οι στρατιωτικοί σύμβουλοι των ΗΠΑ εγκατέλειψαν τη χώρα για την ασφάλεια τους.

"Ο Ermal Meta, ένας άλλος συντοπίτης της Φουρέιρα που επίσης γεννήθηκε στο Φιέρι, μετανάστευσε στην Ιταλία όταν ήταν 13 ετών. Τώρα εκπροσωπεί τη χώρα με ένα κομμάτι που μιλάει για την τρομοκρατίας. Τα ιδανικά που δημιούργησαν όλα τα παραπάνω, το όραμα της αλληλεγγύης, της ελευθερίας λόγου και του ανθρωπισμού αυτή τη στιγμή απειλούνται στην Ευρώπη" προσθέτει.

"Η συμμετοχή της Γαλλίας, μια ηλεκτρονική μπαλάντα με τίτλο 'Mercy' (Οίκτος) από το ντουέτο Madame Monsieur έχει ως έμπνευση της την αληθινή ιστορία μιας πρόσφυγα από τη Νιγηρία που γέννησε το μωρό της που το βάφτισε Mercy όταν επέβαινε σε διασωστική λέμβος στη Μεσόγειο.

Οι στίχοι μιλάνε για όλα εκείνα τα μωρά που καταπίνονται από τη θάλασσα και βρίσκουν τον θάνατο διεκδικώντας μια δεύτερη ευκαιρία σε άλλες πατρίδες. Αλλά στο τέλος της μπαλάντας το όνομα (Mercy) γίνεται ευχαριστώ (Μerci) στους Ευρωπαίους που έσωσαν το μωρό της Νιγηριανής πρόσφυγα από βέβαιο θάνατο" σημειώνουν οι NYT.

Στη Eurovision η ζωή νικάει το θάνατο, έστω και περιστασιακά και η Φουρέιρα αφηγείται τη δική της ιστορία βάζοντας φωτιά ως φαβορί. Μετά τον τελικό του Σαββάτου τα φωτορυθμικά θα σβήσουν και τότε η Ευρώπη θα επιστρέψει στο σκοτάδι της που προσπαθεί να ξορκίσει, ένα τραγούδι τη φορά.