Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: η επιδημία της ανεργίας & ο Άνταμ Σμιθ σε πρώτο πλάνο

Με την ισπανική ταινία "Το Αόρατο Χέρι" του Νταβίδ Μακιάν, μία αλληγορία για την εργασιακή επισφάλεια στις σύγχρονες κοινωνίες, τις πιεστικές συνθήκες και τις σχέσεις ανταγωνισμού στο εργασιακό περιβάλλον ξεκίνησε στην αίθουσα Φρίντα Λιάππα το ιδιαίτερα ενδιαφέρον ως ιδέα αφιέρωμα "Αόρατα Χέρια" του 58ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

Το αφιέρωμα προσεγγίζει το φαινόμενο της ανεργίας μέσα από διαφορετικές οπτικές, παρουσιάζοντας πέντε ταινίες που προβάλλονται σε πρεμιέρα στην Ελλάδα, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.

"Όλα όσα εκτυλίσσονται στο φιλμ δεν είναι καθαρή μυθοπλασία. Υπάρχουν πολλά κοινά στοιχεία με γεγονότα που συνέβησαν στη ζωή μου όσο και στις ζωές πολλών γνωστών μου ανθρώπων. Κι έτσι συνδύασα τα γεγονότα αυτά με το ομότιτλο μυθιστόρημα του Ισπανού συγγραφέα Isaac Rosa για να φτάσω στο τελικό σενάριο" είπε και μετά αναφέρθηκε στη συνεταιριστική και αυτοδιαχειριζόμενη προσπάθεια του ίδιου και των συνεργατών του ώστε να βρει εναλλακτικές λύσεις σε σχέση με το παραδοσιακό μοντέλο παραγωγής.

"Δημιουργήσαμε μία κοοπερατίβα, μία συνεργατική παραγωγή. Δεν είχαμε πόρους για να κάνουμε τα γυρίσματα που να προέρχονται από την τηλεόραση ή από διαφημίσεις. Μοιράστηκα τις πιο σημαντικές επιλογές και αποφάσεις με τουλάχιστον 50 άτομα, ηθοποιούς και τεχνικούς του συνεργείου. Γυρίσαμε το φιλμ με ελάχιστα χρήματα" είπε.

"Τα προβλήματα προκύπτουν όταν οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να συνεργαστούν μεταξύ τους και να πάρουν αποφάσεις από κοινού. Ίσως λόγω της ανεργίας γενικότερα να φοβόμαστε να αντιδράσουμε, αναγκαζόμαστε να κάνουμε δουλειές που δεν θέλουμε, διστάζουμε να πούμε όχι. Εντέλει πιστεύω ότι αυτή η ταινία πάει πακέτο με την πραγματική ζωή. Είμαστε οργισμένοι, ανικανοποίητοι, αλλά πρέπει να δουλέψουμε. Δυστυχώς ο κόσμος υπό συνθήκες πίεσης και φόβου κάνει λάθη, ψηφίζει για παράδειγμα Τραμπ και Λεπέν, όπως λάθη κάνει και το κοινό που παρακολουθεί τους εργαζόμενους στην ταινία" είπε απαντώντας σε ερώτηση για το αν η ταινία είναι απαισιόδοξη σε σχέση με τη δυνατότητα των εργαζόμενων να αντιδράσουν στους πιεστικούς όρους εργασίας.

Αναφερόμενος στον τίτλο της ταινίας, ο Νταβίδ Μακιάν εξήγησε ότι είναι αλληγορικός κι έχει διπλό νόημα. "Από τη μια καταδεικνύει την απουσία λόγου που έφερε τους ανθρώπους σε αυτό το περιβάλλον εργασίας κι από την άλλη οι εργαζόμενοι καταλήγουν να γίνονται αόρατοι οι ίδιοι, χάνουν την αξιοπρέπειά τους, δεν χαίρουν εκτίμησης στην κοινωνία". Τέλος ερωτηθείς για το αν η ταινία έχει φεμινιστικά στοιχεία, καθώς η απόπειρα των εργαζόμενων να αντιδράσουν ξεκινά από τις γυναίκες της ομάδας, ο ισπανός σκηνοθέτης απάντησε καταφατικά. "Παρόμοιες πράξεις εξέγερσης σε άλλα φιλμ γίνονται από άντρες. Εμείς θέλαμε να διαφοροποιηθούμε" είπε.

"Οτιδήποτε πραγματικά σπουδαίο και εμπνευσμένο, έχει δημιουργηθεί από εκείνον που μπορεί να εργαστεί ελεύθερος" είχε πει κάποτε ο σπουδαίος Άλμπερτ Αϊνστάιν. Απέναντι στους ευφάνταστους δείκτες και τις αριθμητικές πράξεις που μετρούν τους ανέργους του κόσμου, το 58ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης διερευνά τις ανθρώπινες επιπτώσεις του φαινομένου που συχνά διαφεύγουν από τις στατιστικές, σαν τον υδράργυρο. Η αυτοδιαχείριση ως απάντηση στην κρίση, η μαγεία του χορού, το χιούμορ και τα ανθρώπινα πάθη, δημιουργούν ένα μείγμα που εξουδετερώνει τα στερεότυπα και απελευθερώνει την πιο αισιόδοξη πλευρά της ανθρώπινης φύσης.

Όλοι οι χώροι προβολής του αφιερώματος "Αόρατα Χέρια" είναι προσβάσιμοι σε άτομα με αναπηρία. Το αφιέρωμα υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση" και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους και πραγματοποιείται στο πλαίσιο των επετειακών εκδηλώσεων για τα 60 χρόνια του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου.Όλοι οι χώροι του Φεστιβάλ είναι προσβάσιμοι σε άτομα με αναπηρία, εκτός από την αίθουσα "Παύλος Ζάννας".

Περιηγηθείτε στη gallery για να ανακαλύψετε πέντε κινηματογραφικές απαντήσεις στο μέχρι σήμερα αναπάντητο ερώτημα της εξάλειψης της επιδημίας της ανεργίας.