Ελληνόπουλα της Γενεύης γράφουν το ημερολόγιο του Χαρίλαου Τρικούπη

Ο Αριστείδης Α., η Έλλη Β., ο Νικόλας C., η Σέλια L., η Σοφία Β. και η Σοφία U., μαθητές και μαθήτριες, ηλικίας από 12 ως 17 ετών, που φοιτούν στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας και Τέχνης, ένα ελληνικό σχολείο στην περιοχή της Γενεύης, εκεί όπου σε μια ακτίνα 40 χιλιομέτρων υπάρχουν περισσότεροι από 7.000 Έλληνες και Ελληνίδες, πρώτης, δεύτερης τρίτης ή και τέταρτης γενιάς κλήθηκαν να γίνουν ένας Τρικούπης για να μάθουν τις ρίζες τους.

Κατά τη διάρκεια της χρονιάς που πέρασε, τα ελληνόπουλα της Γενεύης μάθαιναν μέσα από άρθρα, οπτικοακουστικό υλικό, κείμενα, βιβλία και άλλες πηγές, σημαντικά γεγονότα της εποχής με πρωταγωνιστή τον Τρικούπη, στο πλαίσιο της διδασκαλίας της ελληνικής ιστορίας από την ανεξαρτησία μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα. Στο τέλος κάθε παρουσίασης, ο δάσκαλός τους, Δημήτρης Λιανός, τους έθετε το ίδιο ερώτημα: "Αν βρισκόσασταν στη θέση του Τρικούπη, τι πιστεύετε ότι θα έγραφε;".

Έτσι κατάφεραν να γράψουν το ημερολόγιο του Έλληνα πρωθυπουργού της εποχής, όχι με βάση τα δικά του λόγια, αλλά με βάση όσα πίστευαν ότι θα έγραφε εκείνος.

"3 Μαρτίου 1882, Αθήνα

Είμαι υπερβολικά περήφανος. Σήμερα ορκίστηκα πρωθυπουργός της Ελλάδας. Έχω σκεφτεί πολλές ιδέες. Αποφάσισα να ξεκινήσω τη δημιουργία του σιδηροδρομικού δικτύου. Επίσης θα δώσω και ιδιαίτερη σημασία στην παιδεία και το στρατό.

Τρικούπης

Αθήνα, 29 Μαρτίου 1889

Σήμερα έκανα μια σημαντική ομιλία στη Βουλή των Ελλήνων. Πιστεύω πως πρέπει να χτιστεί μια γέφυρα που να συνδέει το Ρίο με το Αντίρριο. Έτσι θα διευκολυνθεί το πέρασμα μεταξύ δυτικής Στερεάς Ελλάδος και Πελοποννήσου, το οποίο είναι δύσκολο μέσω θάλασσας.

Χ.Τ.

Πριν λίγο καιρό ένας θαυμαστής μου έστειλε στο σπίτι μου έναν παπαγάλο. Έχει μάθει να λέει "ζήτω ο Τρικούπης" και έχει γίνει πλέον το αγαπημένο κατοικίδιο της αδελφής μου που μένει εκεί. Όταν όμως καλεί πολιτικούς φίλους μου, ο παπαγάλος φωνάζει "μασκαρά" και δημιουργεί αμηχανία στη Σοφία.

Χ. Τρικούπης".

Μαθήματα ιστορίας

"Προσπαθήσαμε να μάθουμε την ιστορία γράφοντάς την, όπως θα την έγραφε ο Χαρίλαος Τρικούπης μέσα από το προσωπικό του ημερολόγιο, όπως θα ζούσε ο ίδιος την καθημερινότητά του, σύμφωνα με τις οικονομικές πολιτικές εξελίξεις, τους πολέμους" εξηγεί στο ΑΠΕ- ΜΠΕ ο κ. Λιανός. Τονίζει μάλιστα ότι ήταν μια ευκαιρία να εξοικειωθούν οι μαθητές όχι μόνο με το ιστορικό περιβάλλον της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου αλλά και με το φυσικό περιβάλλον της Αθήνας.

"Μέσα από τα γεγονότα που παρουσιάζονταν στην τάξη, τα παιδιά έμαθαν την αρχιτεκτονική της Αθήνας και αντιπροσωπευτικά της νεοκλασικά δείγματα όπως η Εθνική Βιβλιοθήκη, το Ζάππειο και η Ακαδημία. Υπήρξαν, άλλωστε, αφορμές για να πληροφορηθούν το πώς ξεκίνησαν τότε οι πρώτες ανασκαφές από τις οποίες βρέθηκαν η αρχαία Ολυμπία, οι Μυκήνες και η Τροία. Μέσα από όλα αυτά ζήσαμε και όλη την ιστορία, όλα όσα συνέβησαν στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα" προσθέτει.

Χαρακτηρίζει ιδιαίτερο τον τρόπο γραφής των παιδιών και μοναδική την αντίληψή τους για την ιστορία κάθε εποχής και φέρνει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τα λόγια που χρησιμοποίησε η 13χρονη Έλλη για να περιγράψει την αίσθηση που προκάλεσε τόσο στην κοινή γνώμη και στον ίδιο τον Τρικούπη ο πίνακας του Νικόλαου Γύζη "Το κρυφό σχολειό".

"Πριν από λίγο είχα έναν πίνακα που μίλαγε για το σχολείο που γινόταν κρυφά" γράφει η Έλλη, εκφράζει θλίψη, ωστόσο τονίζει με νόημα ότι "οι Έλληνες ποτέ δεν σταμάτησαν να αγωνίζονται για αυτά που θέλουν". Απέναντι σε αυτή τη διαπίστωση της μικρής του μαθήτριας, ο εκπαιδευτικός Δημήτρης Λιανός δηλώνει έκπληκτος και επισημαίνει ότι τα παιδιά αντιλαμβάνονται το ελληνικό πνεύμα αν και ζουν σε ένα διεθνές περιβάλλον, αυτό της Ελβετίας όπου συναντώνται άνθρωποι από διαφορετικές χώρες και διαφορετικό ιστορικό παρελθόν.

O Χαρίλαος Τρικούπης αγορεύει στη Βουλή, λιθογραφία (τέλη 19ου αι., Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, Αρχείο Ι. Μεταξά).

Σε αυτό, όμως, το ελληνικό σχολείο της Γενεύης, που δημιουργήθηκε το 2012 και αποτελεί έναν μη κερδοσκοπικό σύλλογο γονέων, τα ελληνόπουλα διδάσκονται θέματα που αφορούν την ελληνική γλώσσα, την τέχνη, το θέατρο και γενικά όλες τις μορφές του ελληνικού πολιτισμού. Την 25η Μαρτίου τα παιδιά επισκέφθηκαν την πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη της Γενεύης και συγκεκριμένα την αίθουσα όπου βρίσκονται μόνο ελληνικά βιβλία. Εκεί ανακάλυψαν τα βιβλία που τους ενδιέφεραν, τα ξεφύλλισαν, διάβασαν αποσπάσματα και κατέγραψαν στοιχεία που θεώρησαν ενδιαφέροντα.

Μελέτησαν επίσης τον χρόνο και τους τρόπους μέτρησής του από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, έφτιαξαν κλεψύδρες με μπουκάλια και ζάχαρη, και έμαθαν τις ονομασίες των ανέμων: ο Βορρέας είναι ο βόρειος, ο Καικίας ο βορειοανατολικός, ο Απηλιώτης ο ανατολικός, ο Ζέφυρος ο δυτικός και ο Σκίρων ο βορειοδυτικός. Προσπάθησαν να βρουν συσχετισμούς ανάμεσα στην αρχαία Ελλάδα και την Ελβετία με σημείο αναφοράς τα ηλιακά ρολόγια στην αρχαιότητα και τα σημερινά ελβετικά ρολόγια. Ασχολήθηκαν ακόμη και με τα επιτραπέζια ρολόγια που φτιάχνονταν στις αρχές του 18ου αιώνα από φιλέλληνες στην Ευρώπη για να ενισχύσουν με χρήματα τους Έλληνες.

Ο Χαρίλαος Τρικούπης σε φωτογραφία του 1887 (Εθνικό Ιστορικό Μουσείο).

Μαθητές και μαθήτριες έγιναν κριτές σε έναν ιδιαίτερο διαγωνισμό με συμμετέχοντες όλα τα ελληνικά τραγούδια που αναφέρονται στον χρόνο, από το 1950 μέχρι σήμερα. Και παρά την ηλικία τους βαθμολόγησαν με τις υψηλότερες βαθμολογίες, τα τραγούδια "Δεν έχω χρόνο" του Μιχάλη Χατζηγιάννη και "Σταμάτησε του ρολογιού τους δείκτες" της Ρένας Κουμιώτη.

Στο τέλος Απριλίου τα ελληνόπουλα της Ελβετίας υποδέχτηκαν στο σχολείο τους αντιπροσωπεία του πρώτου πειραματικού γυμνασίου Αθηνών και εργάστηκαν μαζί σε κοινές εργασίες για τη φιλοσοφία και τον ρητορικό λόγο. Λίγους μήνες πριν την έναρξη της καινούριας σχολικής χρονιάς, εκπαιδευτικοί και μαθητές υπόσχονται νέες εκπλήξεις μάθησης, έμπνευσης και δημιουργικότητας.

Τις φωτογραφίες παραχώρησε στο ΑΠΕ- ΜΠΕ ο Δημήτρης Λιανός.